ABD piyasalarını Çinli şirketlere kapatacak

Artan gerginlik Alibaba gibi dev şirketleri de etkileyecek

Alibaba gibi birçok Çinli şirket ABD pazarına girme yasağıyla karşı karşıya. (Reuters)
Alibaba gibi birçok Çinli şirket ABD pazarına girme yasağıyla karşı karşıya. (Reuters)
TT

ABD piyasalarını Çinli şirketlere kapatacak

Alibaba gibi birçok Çinli şirket ABD pazarına girme yasağıyla karşı karşıya. (Reuters)
Alibaba gibi birçok Çinli şirket ABD pazarına girme yasağıyla karşı karşıya. (Reuters)

ABD Temsilciler Meclisi, ülkedeki borsaları ve finans piyasalarını Çinli şirketlere kapatan, Senato tarafından da kabul edilen bir tasarıyı çarşamba akşamı onayladı. Yabancı Şirketler Sorumluluk Yasası’nın nihai onay için ABD Başkanı Donald Trump’ın ofisine gönderilmesi bekleniyor.
Louisiana eyaletinden Cumhuriyetçi Senatör John N. Kennedy tarafından 2019 yılında sunulan söz konusu önlem, ABD borsalarında listelenen yabancı şirketlerin ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu’nun şartlarına uymasını gerekli kılıyor. Birçok yabancı şirket bu standartlara uymak zorunda. Ancak Çinli şirketler bundan istisna tutuluyor.
Buna ek olarak ABD finans piyasalarında listelenen Çinli grupların yönetim kurulu üyelerinden biri veya Çin Komünist Partisi üyesi olup olmadıklarını açıklamaları gerekecek.
ABD Kongresi’ndeki komisyonun verilerine göre ekim ayı başlarında ABD borsalarında toplam değeri 2,2 trilyon dolar olarak tahmin edilen Çinli 217 şirket listelendi. Bu şirketlerin çok küçük bir kısmı aynı zamanda Asya piyasalarında da yer alıyor. Söz konusu şirketler, ABD borsa listelerinden çıkarılmaları durumunda Asya piyasalarına geri dönebilir.
Bu büyük şirketler arasında, 2014 yılında 25 milyar dolarlık değeriyle New York piyasasında en büyük arza sahip olan Alibaba e-ticaret grubu da bulunuyor. Ayrıca en büyük teknoloji şirketlerinin Nasdaq endeksinde ve Hong Kong Borsası’nda listelenen rakibi JD.com da yer alıyor. Kongre tarafından onaylanan yasa, Washington ile Pekin arasındaki ticari ve siyasi anlaşmazlıklar çerçevesinde geliyor. Bu yasa ayrıca hisselerini ABD borsalarına sunan Çinli şirketler tarafından kullanılan belirsiz muhasebe uygulamalarını da hedef alıyor.
ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu bir süre önce de, çarşamba günü, Temsilciler Meclisi tarafından atılan onay adımına benzer teklifler hazırlamıştı.
Diğer ABD, Müslüman Uygur azınlığın “zorla çalıştırılmasını” gerekçe göstererek üretimi Çin’in Sincan bölgesinde gerçekleştirilen pamuğun ithalatını önlemeye yönelik yeni önlemler açıkladı.
İç Güvenlik Bakanlığı’ndan çarşamba günü yapılan açıklamaya göre, ABD gümrüklerinin bundan sonra, “Sincan Üretim ve İnşaat Şirketi” üzerinden ithal edilen pamuk sevkiyatını engellemesi mümkün hale geldi. Bu ekonomik ve yarı askeri örgüt ayrıca geçtiğimiz ağustos ayından bu yana ABD Hazine Bakanlığı’nın yaptırımlarına da uğradı. Açıklamada, Sincan’da “zorla çalıştırma” yoluyla üretilen malların önünü kesmek için bunun ABD’li yetkililer tarafından üç ay içinde alınan altıncı önlem olduğu belirtildi.
ABD, Pekin yönetimini Uygur halkını “zorla çalıştırmakla” suçlayarak eylül ayı ortasında Sincan’da üretilen pamuk, kumaş, saç ürünleri ve bilgi ekipmanları gibi bir dizi ürünün ithalatını engelledi.
ABD İç Güvenlik Bakan Yardımcısı Ken Cuccinelli konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Başkan Donald Trump ve Amerikan halkı, komünist Çin rejimi tarafından işlenen insan hakları ihlallerine müsamaha göstermeyecektir” ifadelerine yer verdi. Bakan sözlerini şöyle sürdürdü:
“İç Güvenlik Bakanlığı, yasalarımızı uygulamak için inisiyatif alıyor ve Amerikan şirketleri de dahil olmak üzere insan haklarını ihlal edenlere bedelini ödetiyor. Zorla çalıştırmadan yararlanarak sistemimize müdahale etmelerine izin verilmeyecek.”
Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi de “Uygurların zorla çalıştırılmalarıyla üretilen ürünler ülkemizin mağazalarında ve evlerimizde son buluyor” dedi. ABD Temsilciler Meclisi, eylül ayı sonlarında, söz konusu bölgeden yapılan ithal ürünlerinin birçoğunu yasaklayan Senato’dan da geçen bir yasa tasarısını ezici bir çoğunlukla onayladı. 
Batılı ülkeler ve uluslararası kuruluşlar, Pekin’i Uygur bölgesine zulüm uygulamak ve bir milyonun üzerinde Uyguru Sincan’daki “rehabilitasyon kamplarına” göndermekle suçluyor. Pekin yönetimi bu iddiaları reddediyor. Söz konusu merkezlerin, bölge sakinlerinin iş bulmasına yardımcı olmayı ve böylece aşırılıktan uzaklaştırmayı amaçlayan mesleki eğitim merkezleri olduğunu iddia ediyor.



Jeff Bezos, Trump-Musk kavgasını fırsata çevirmek istiyor

Trump'ın ocak ayındaki yemin törenine katılanlar arasında Lauren Sánchez, Jeff Bezos, Google CEO'su Sundar Pichai ve Elon Musk vardı (AP)
Trump'ın ocak ayındaki yemin törenine katılanlar arasında Lauren Sánchez, Jeff Bezos, Google CEO'su Sundar Pichai ve Elon Musk vardı (AP)
TT

Jeff Bezos, Trump-Musk kavgasını fırsata çevirmek istiyor

Trump'ın ocak ayındaki yemin törenine katılanlar arasında Lauren Sánchez, Jeff Bezos, Google CEO'su Sundar Pichai ve Elon Musk vardı (AP)
Trump'ın ocak ayındaki yemin törenine katılanlar arasında Lauren Sánchez, Jeff Bezos, Google CEO'su Sundar Pichai ve Elon Musk vardı (AP)

Jeff Bezos’un uzay şirketi Blue Origin, ABD Başkanı Donald Trump ve Elon Musk arasındaki anlaşmazlıktan faydalanarak Beyaz Saray’la ilişkilerini güçlendirmek istiyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) haberinde, Amazon’un kurucusu Bezos’un bu ay Trump’la en az iki kez görüştüğü belirtiliyor.

Blue Origin CEO’su Dave Limp’in de Beyaz Saray Özel Kalem Müdürü Susie Wiles’la toplantı yaptığı ifade ediliyor.

Kimliklerinin paylaşılmaması şartıyla konuşan kaynaklar, bu görüşmelerde Blue Origin’in daha fazla devlet projesine dahil olmak istediğini söylüyor.

Ayrıca Trump’ın, görev süresi bitmeden Ay’a mürettebatlı bir görev uçuşu gerçekleştirilmesini istediğini Bezos’la paylaştığı aktarılıyor.

Bezos’la Trump arasında geçmişte gergin bir ilişki vardı. Cumhuriyetçi lider, Bezos’u Washington Post (WP) üzerinden kendine saldırmakla suçlamıştı. İş insanı, Amerikan gazetesini 2013’te 250 milyon dolara satın almıştı.

Ancak son dönemde ikili arasında daha yakın bir ilişki olduğu gözlemleniyor. WP, geçen yılki başkanlık seçimlerinde Trump’ın rakibi Başkan Yardımcısı Kamala Harris’i desteklemeyi planlamış fakat Bezos’un müdahalesiyle hiçbir adayı desteklememişti.

Ayrıca Bezos, Amazon üzerinden Trump’ın yemin töreni için 1 milyon dolar bağışta bulunmuştu.

Amerikalı milyarder, Trump’ın kızı Ivanka Trump ve damadı Jared Kushner’la da dostane ilişkiler geliştirdi. Ivanka ve Jared, Bezos’un Lauren Sanchez’le Venedik’teki düğününe de katılacak. Düğün planları Venedik’te büyük protestolara sebep olmuştu.

SpaceX’in sahibi Musk, Trump’ın seçim dönemindeki en büyük destekçilerinden biriydi. Ancak ikili arasında vergi tasarısıyla ilgili başlayan anlaşmazlık hızla büyümüştü. Musk, Trump'ın Beyaz Saray'daki danışmanlığı görevinden ayrılmıştı. Tesla CEO’su, şirketine odaklanmak için ABD Hükümet Verimliliği Departmanı'nın (DOGE) liderliğini de bırakmıştı.

Space X uzay operasyonlarındaki liderliğiyle Blue Origin’e kıyasla daha fazla hükümet sözleşmesine sahip. ABD Uzay Kuvvetleri Komutanlığı, gelecekte yapılacak 28 uçuş için Musk’ın şirketiyle 5,9 milyar dolarlık anlaşma imzalamıştı. Bezos’un Blue Origin’iyse 7 fırlatma için 2,4 milyar dolarlık anlaşma alabilmişti.

Analizde, SpaceX ve Blue Origin’in, Trump’ın hava savunma sistemi “Altın Kubbe”, Mars’a yönelik projeler ve NASA’nın insanlı görevleriyle ilgili sözleşmeler için ileride daha yoğun rekabet edeceğine dikkat çekiliyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, CNN