‘Timsah insanlar’ efsanesi Orta Afrika’da katillerin işine yarıyor

Orta Afrika’daki silahlı adamlar (AFP-Arşiv)
Orta Afrika’daki silahlı adamlar (AFP-Arşiv)
TT

‘Timsah insanlar’ efsanesi Orta Afrika’da katillerin işine yarıyor

Orta Afrika’daki silahlı adamlar (AFP-Arşiv)
Orta Afrika’daki silahlı adamlar (AFP-Arşiv)

Afrika kıtasında bulunan Orta Afrika Cumhuriyeti’nde balıkçıların Ubangi Nehri kıyısında bir hafta içinde 3 ceset bulması bölge halkı arasında korku ve spekülasyona neden oldu.
AFP’ye göre bölgede insani yardım çalışmasına görev alan kaynaklar, nehirde bulunan cesetlerin başlarının kesik, ellerinin kelepçeli ve çuvallara sarılmış bir halde bulunduklarını bildirdi.
Basında geniş yer bulan bu korkunç haber halk arasında endişeyi körükleyerek, geleneksel ritüeller bağlamında işlenen suçlar, hesaplaşma ve diğer varsayımlar hakkında söylentilere kapı açtı. Ancak cinayetlere ilişkin ilk şüpheli, ülkede uzun zamandır dillerde olan ve ‘Talimbi’ olarak adlandırılan ‘Timsah insanlar’ oldu.
Bazıları Talimbi’nin sürüngenlere dönüşen insanlar olduğunu söylerken, bir diğer kısım ise nehir kıyısından hiç ayrılmadan güçlerini kullanabilen büyücüler olduklarına inanıyor.
Her iki durumda da Talimbi’nin kurbanlarını nehir yüzeyinin altına çekip işledikleri bir suça ilişkin ceza olarak öldürdüğü düşünülüyor.
Yurtdışında eğitim görmüş insanlar da dahil olmak üzere, ülkenin başkenti Bangui sakinleri arasında Talimbi korkusu kök salmış durumda.
İnsanlar, cesetler üzerinde bulunan yaraların, kurbanların sözde işledikleri suç için ipuçları olduğuna inanıyor.
Bangui’de yaşayan bir balıkçı, “Çok konuşanları cezalandırmak için dilleri kesilir. Zina yapanların cinsel organı, söz dinlemeyenlerin de kulakları kesilir” dedi.
Afrika büyücülüğünde uzman olan antropolog Aleksandra Cimpric, Talimbi efsanesinin ülkede ‘iyi davranış ve ahlak kurallarını’ düzenlemek için yankılandığını söyledi.
Yoksulluk, yolsuzluk ve iç savaşların harap ettiği bir ülkede yargı sistemi ciddi eksikliklerle boğuşurken, Talimbi’nin insanların haksız yere suçlanmayacağı kendi mahkemeleri olduğu kabul ediliyor.
Orta Afrika Ruhani Şifacılar Derneği başkanı Jean-Claude Beta, “Talimbi insanın suçlu olup olmadığını öğrenmek için suya bir çubuk veya bitki atar. Yüzüyorsa, suçlama bir yalandır. Ancak batarsa, Talimbi cezasını verir ve kurban mistik bir şekilde nehir kıyısına çağırılır. Çağrıldığınızda, 60 mil uzakta olsanız bile suya çekilirsiniz. Çareniz yok ölürsünüz” sözleri ile bu efsaneye inandığını dile getirdi.
Ancak bazılarına göre, timsah insanlardan korkmak o kadar yerleşik ki, bu katiller için kolay bir çözüm sunuyor.
Orta Afrika İnsan Hakları Derneği Başkanı ve eski bir savcı olan Joseph Bindumi, katillerin bu efsaneye sığınarak öldürdükleri kişileri nehre attığına dikkat çekti.
Bindumi, “Cehalet yayıldığında kural oluyor. Bu kurala karşı çıkanlar da toplum tarafından fiilen reddediliyor” dedi.



David Lynch müzayedesine büyük ilgi: 7 haneli rakama ulaşıldı

Geçen hafta Los Angeles'ta dolaştırılan sandalyeyle müzayedenin tanıtımı yapılmıştı (Julien's Auctions)
Geçen hafta Los Angeles'ta dolaştırılan sandalyeyle müzayedenin tanıtımı yapılmıştı (Julien's Auctions)
TT

David Lynch müzayedesine büyük ilgi: 7 haneli rakama ulaşıldı

Geçen hafta Los Angeles'ta dolaştırılan sandalyeyle müzayedenin tanıtımı yapılmıştı (Julien's Auctions)
Geçen hafta Los Angeles'ta dolaştırılan sandalyeyle müzayedenin tanıtımı yapılmıştı (Julien's Auctions)

Çarşamba günü ABD'nin Los Angeles kentinde yapılan David Lynch müzayedesinde ünlü yönetmenin ölümünün ardından geride bıraktıkları satışa sunuldu. 

450'ye yakın parça arasında en dikkat çekenlerden biri yönetmenin adının yazılı olduğu yönetmen sandalyesiydi. 91 bin dolar ödense de bu, en pahalı satış olmadı.

Sanatçının bütçe bulamadığı için bir türlü çekemediği Ronnie Rocket filminin senaryo taslakları ve 1997 tarihli Kayıp Otoban'ın (Lost Highway) senaryosu, 195 biner dolara alıcı bulurken 1977 yapımı Eraserhead'in 35 mm'lik baskısı 52 bin dolara satıldı. 

Kahve sevgisiyle tanınan Lynch'in espresso makinesiyse 45 bin 500 dolar karşılığında yeni sahibine gitti. 

Gitar, kamera, geyik kafası, kitap, testere, sahne ışıkları ve sis makinesi gibi pek çok eşyayı satan Julien's Auctions, toplamda 4,25 milyon dolar civarında para toplandığını açıkladı.

Müzayede evinin kurucusu ve yöneticisi Martin Nolan, toplamda 200-400 bin dolar civarında para toplamayı beklerken büyük bir ilgiyle karşılaştıklarını söyledi:

Yarım milyon toplasaydık da gerçekten başarılı bir müzayede olduğunu düşünecektik.

Diğer yandan David Lynch'in kızı, 78 yaşında yaşamını yitiren Amerikalı yönetmenin son yıllarında Netflix için hazırladığı dizinin senaryosuna ne olacağını geçen hafta açıklamıştı. 

Babası gibi yönetmen olan 57 yaşındaki Jennifer Lynch, The Times'a verdiği röportajda şu ifadeleri kullanmıştı:

Hiçbirimiz onun yerine onun dizisini yapmaya teşebbüs etmedik. Bunu basılı bir yayın olarak sunmayı düşünüyoruz. Böylece insanlar onun hayal gücüne yeniden tanıklık edebilir. Başkalarının bunu görememesi çok üzücü olur.

2020'de amfizem teşhisi konan Lynch, kronik obstrüktif akciğer hastalığına bağlı kalp durması nedeniyle 16 Ocak'ta yaşamını yitirmişti.

Oscar adayı yönetmen, Los Angeles'taki yıkıcı orman yangınları nedeniyle ölümünden önceki günlerde kentteki evinden tahliye edilmişti.

Independent Türkçe, Guardian, New York Times