ABD’nin CAATSA yasası kapsamında Türkiye’ye uygulayabileceği yaptırımlar neler?

Fotoğraf (AFP)
Fotoğraf (AFP)
TT

ABD’nin CAATSA yasası kapsamında Türkiye’ye uygulayabileceği yaptırımlar neler?

Fotoğraf (AFP)
Fotoğraf (AFP)

ABD, diğer ülkeleri Rusya’dan askeri teçhizat satın almaktan caydırmayı amaçlayan yasalar uyarınca, Rus S-400 hava savunma sistemini satın alması nedeniyle Türkiye’ye yaptırımlar uygulama yönünde ilerliyor.
Reuters’a göre Temsilciler Meclisi’nde kabul edilen Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası (NDAA) çerçevesinde ABD Başkanı’nın, ABD’nin Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşı Koyma Yasası’nda (CAATSA) yer alan 12 yaptırımdan 5’ini seçmesi gerekiyor.
Orta veya ağır olarak nitelendirilen, bireyler veya kurumları hedef alabilecek söz konusu yaptırımlar şunlar;
1-ABD ithalat-ihracat bankası Eximbank’ın, yaptırım uygulanan kişiye ülkeden mal ve hizmet ithal etmesiyle ilişkili sigorta, garanti edinimi ve kredi uzatımı konularında onay vermemesi kararlaştırılabilir.
2-Yaptırım uygulanan kişiye ABD’den herhangi bir dayanıklı mal veya teknoloji ithal etmesine izin verecek lisans veya yetki belgesi verilmeyebilir.
3-ABD’deki finans kurumları yaptırım uygulanan kişiye 10 milyon doların üstünde kredi vermeyebilir.
4-Dünya Bankası (WB) ve Uluslararası Para Fonu (IMF) dahil olmak üzere uluslararası finans kuruluşlarının yaptırım uygulanacak kişiye kredi vermemesi mümkün olabilir.
5-Hedef alınan finans kurumuysa, bu kurumun ABD piyasasındaki işlemlerinin kısıtlanması ve ABD devlet tahvillerine erişimi engellenebilir.
6-Yaptırım uygulanan kişiden mal ve hizmet tedariğinin durdurulmasına karar verilebilir.
7-Yaptırım uygulanan kişinin herhangi bir döviz alım-satım işlemi yapması engellenebilir.
8-Yaptırım uygulanacak kişinin faydasına olacak şekilde ödeme veya kredi aktarımı yapılması önlenebilir.
9- Yaptırım uygulanan kişinin ABD’de mülk edinmesi ve mülkle ilgili her türlü işlemi yapması engellenebilir.
10- ABD’li kişi veya kurumun yaptırım uygulanan tarafa yatırım yapması veya her türlü tahvil ürünü almasına izin verilmeyebilir.
11- Yaptırımlarla hedeflenen kuruluş veya kişi ile ilgili şirketlerin çalışanlarına seyahat vizesi verilmeyebilir.
12-Yaptırım uygulanan tarafın yöneticileri ve yetkililerine bahsedilen yaptırımlar uygulanabilir.



Çin, kamu çalışanlarının pasaportlarını neden topluyor?

Pekin'in yurtdışına gitmek isteyen kamu görevlilerinin yabancılarla temas etmesinden korktuğu iddia ediliyor (AFP)
Pekin'in yurtdışına gitmek isteyen kamu görevlilerinin yabancılarla temas etmesinden korktuğu iddia ediliyor (AFP)
TT

Çin, kamu çalışanlarının pasaportlarını neden topluyor?

Pekin'in yurtdışına gitmek isteyen kamu görevlilerinin yabancılarla temas etmesinden korktuğu iddia ediliyor (AFP)
Pekin'in yurtdışına gitmek isteyen kamu görevlilerinin yabancılarla temas etmesinden korktuğu iddia ediliyor (AFP)

Ülkedeki "ideolojik sadakat" ve "siyasi disiplini" artırmayı amaçlayan Pekin; aralarında ilkokul öğretmenleri, hemşireler ve alt kademedeki pozisyonlarda görev yapanların da bulunduğu kamu çalışanlarının yurtdışı seyahatlerini zorlaştırıyor. 

New York Times'ın (NYT) haberine göre çok sayıda kişiden pasaportlarını iade etmeleri istendi.

Kişisel nedenlerle de olsa Çin topraklarının dışına çıkmaya niyetlenenlerin birden fazla makamdan onay alması gerekiyor. 

Bazı emekliler, pasaportlarını geri almak için iki yıl beklemek zorunda kalıyor. 

Yaşadıkları kentten ayrılmak isteyenlerin sosyal medya hesaplarını yetkililere göstermesi de beklenebiliyor. 

Çin'in güneyindeki bir ilkokulda edebiyat dersleri veren Tina Liu, işe girerken "Okulun izni olmadan yurtdışına seyahat etmek kovulma nedenidir" maddesinin de olduğu bir sözleşmeyi imzaladığını aktarıyor. 

Sonrasında çalışanların olduğu bir grup sohbetine şu mesaj gelmiş:

Üst makamların düzenlemelerine göre öğretmenler disiplin konusundaki farkındalıklarını güçlendirmeli. Şu anda herhangi bir yurtdışı tatiline izin vermeyeceğiz.

Pasaportlarını teslim etmesi istenenler, bir hafta içinde bu talebe yanıt vermezse 5 yıla varan sürelerde seyahat yasağı alabiliyor.

Pekin bu politikaları ulusal güvenlik, yolsuzlukla mücadele ve masrafları kısma gibi gerekçelerle uyguladığını savunsa da hassas bilgiye sahip olmayan bireylerin de artan biçimde bu durumdan etkilendiği bildiriliyor. 

Bazı yerel yönetimlerin en fazla üç kişinin birlikte dışarıda yemek yemesine izin verdiği öne sürülüyor. 

7 kamu çalışanıyla konuşan NYT, dış istihbarat örgütlerine dair korkuların Çin'de paranoyaya dönüştüğünü savunurken, bu durumun Pekin'in dış yatırım ve yabancı turist çekme arzusuyla bağdaşmadığını belirtiyor. 

Çin dışındaki üniversitelerden mezun olanların kamuda iyi kariyerler yapmalarını sağlayabilecek işlere alınmadığı da Amerikan gazetesinin haberinde iddia ediliyor. 

Hong Kong Şehir Üniversitesi'nden Dongshu Liu, Pekin'in orta kademe yöneticilere baskı yaparken net kanunlar sunmadığını, bu durumun da riskli olabilecek her şeyin yasaklanmasıyla sonuçlandığını söylüyor:

ABD-Çin ilişkileri ve rekabet yüzünden Çin toplumunun yabancı ülkelere karşı daha hassas olduğunu söylemek mümkün. Dış ülkelere dair her şeyi riskli görüyorlar.

ABD merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü şubatta yaptığı açıklamada Pekin'in Çin yurttaşlarının seyahat hakkına keyfi kısıtlamalar getirdiğini bildirmişti. Tibetliler ve Uygurların yoğun olduğu yerlerdeki uygulamaların ülkenin başka yerlerine yayıldığı da vurgulanmıştı.

Independent Türkçe, New York Times, İnsan Hakları İzleme Örgütü