Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Azerbaycan'da okuduğu şiire İran’dan tepki

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Bakü ziyareti sırasında (EPA)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Bakü ziyareti sırasında (EPA)
TT

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Azerbaycan'da okuduğu şiire İran’dan tepki

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Bakü ziyareti sırasında (EPA)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Bakü ziyareti sırasında (EPA)

İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif dün (Cuma), Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı İran'ın kuzeybatısındaki bölgelerin Azerbaycan'ın bir parçası olduğunu içeren bir şiir okuması nedeniyle eleştirdi.
Erdoğan, Perşembe günü Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de, Dağlık Karabağ bölgesi çevresinde 6 hafta süren savaşın ardından Azerbaycan'ın Ermenistan'a karşı kazandığı askeri zaferi kutlama töreni sırasında bir konuşma yaptı. 
Bakan Zarif, Twitter'dan yaptığı paylaşımda, "Kimse Erdoğan'a, Bakü'de yanlışlıkla okuduğu şiirin, Aras Nehri’nin kuzey bölgelerinin İran'ın ana topraklarından zorla ayrılmasıyla ilgili olduğunu söylememiş" ifadelerini kullandı. 
Azerbaycan ve İran'ı ayıran Aras Nehri sınırında ve İran'ın kuzeyinde bulunan Güney Azerbaycan ya da İran Azerbaycanı olarak adlandırılan bölgede yoğun olarak İranlı Azeriler yaşıyor.
AFP’nin haberine göre Zarif, Erdoğan'ı eleştirdiği paylaşımında, "Acaba bu şiirle Azerbaycan'ın egemenliğine zarar verdiğini bilmiyor muydu? Kimse sevgili Azerbaycanımız hakkında konuşamaz" dedi.
İran’ın ISNA haber ajansına göre Erdoğan’ın okuduğu şiir "bölgedeki Türkler için önemli bir sembol." Ayrıca ISNA, “Mısraların Aras Nehri'ne işaret ettiğini ve nehrin iki yakasında Azerice konuşan insanlar arasındaki mesafeden şikayet eden ifadeler içerdiğini” belirtti.
İran Dışişleri Bakanlığı, Erdoğan'ın "müdahaleci ve kabul edilemez" konuşmasının ardından Türkiye’nin Tahran’daki Büyükelçisi’ni çağırdıklarını belirterek, Türkiye'den acilen açıklama beklendiğini duyurdu. 
İran Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, "Büyükelçi’ye İran'ın kimseye toprak bütünlüğüne müdahale izni vermeyeceğinin" aktarıldığı belirtildi. Ayrıca açıklamada, "Topraklar üzerinde egemenlik iddia etme ve savaş ve yayılmacı imparatorlukları ilerletme döneminin sona erdiği bilgisi verildi” denildi.



ABD’den Batı Şeria’yı istikrarsızlaştıracak adım

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Batı Şeria ve Doğu Kudüs'e düzenlediği saldırılarda öldürülen Filistinli sayısı bini geçti (Reuters)
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Batı Şeria ve Doğu Kudüs'e düzenlediği saldırılarda öldürülen Filistinli sayısı bini geçti (Reuters)
TT

ABD’den Batı Şeria’yı istikrarsızlaştıracak adım

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Batı Şeria ve Doğu Kudüs'e düzenlediği saldırılarda öldürülen Filistinli sayısı bini geçti (Reuters)
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Batı Şeria ve Doğu Kudüs'e düzenlediği saldırılarda öldürülen Filistinli sayısı bini geçti (Reuters)

ABD, İsrail ve Filistin Ulusal Yönetimi arasında güvenlik koordinasyonunu sağlayan birimi kapatmayı planlıyor.

Kimliklerinin paylaşılmaması şartıyla Axios’a konuşan yetkililer, İsrail ve Filistin Ulusal Yönetimi arasındaki güvenlik koordinasyonunun güçlendirilmesini sağlayan Kudüs’teki ABD Güvenlik Koordinatörlüğü (USCC) ofisinin kapatılacağını söylüyor. 2005’te açılan USSC ofisi özellikle Batı Şeria’daki güvenlik kuvvetlerinin eğitimi ve reformunda önemli bir rol oynamıştı.

Kaynaklar, USSC’nin başındaki Korgeneral Michael Fenzel’e görevine son verileceğinin bildirildiği mesajın geçen hafta iletildiğini belirtiyor.

Bunun siyasi bir karar olmadığı, ABD Başkanı Donald Trump’ın bütçe kesintisi ve yeniden yapılandırma planlarının bir parçası olduğu ifade ediliyor.

USSC, İsrail ve Filistin Ulusal Yönetimi'ndeki siyasi ve askeri yetkililer arasında koordinasyonu mümkün kılarak güvenlik krizlerinin önlenmesini ve kontrol altına alınmasını sağlıyor.

Haberde, Gazze savaşı sürerken USSC’nin kapatılmasının Batı Şeria’da istikrarsızlığı artırabileceğine dikkat çekiliyor.

USSC Direktörü Fenzel, hem Dışişleri Bakanı Marco Rubio’ya hem de Genelkurmay Başkanı Dan Caine’e bağlı çalışıyor. Ofis, ABD, İsrail ve Filistin Ulusal Yönetimi’ndeki üst düzey askeri ve siyasi kademelere doğrudan erişime sahip. Fenzel ayrıca Batı Şeria’da yaşananlarla ilgili Washington yönetimini bilgilendiren en üst düzey ABD’li yetkili.

Haberde, Gazze savaşı sonrası dönemde Hamas yerine bölgenin güvenliğini üstlenecek Filistinli bir gücün kurulmasında USSC’nin önemli rol oynayabileceği yazılıyor. Kaynaklar, Kudüs’teki ofisin kapatılmasına yönelik henüz resmi bir karar alınmadığını aktarıyor.

Demokrat Senatör Jon Ossof, Rubio’nun USSC’yi kapatma planına tepki göstererek, “yoğun çatışmaların yaşandığı bir dönemde büyük öneme sahip bu ofisin kapatılmasının hata” olduğunu belirtti.

ABD-İsrail-Filistin hattında son durum 

Gazze Şeridi, 1996-2006'da Filistin Ulusal Yönetimi'ne bağlıydı. Ancak Hamas, 2006'da yapılan seçimlerde, Fetih'i geçerek 132 sandalyeli mecliste 74 koltuk kazanmış, Fetih ise 45 sandalyede kalmıştı. Daha sonra taraflar arasında yaşanan anlaşmazlık nedeniyle 2007'de patlak veren çatışmalarda, Hamas bölgenin kontrolünü ele geçirmişti.

19 Ocak 2024’te yürürlüğe giren ateşkes ve esir takası anlaşmasının 42 günlük birinci aşaması 2 Mart'ta sona ermişti. İsrail, 1700'den fazla Filistinli mahkumu salıvermiş, Hamas da 8’i ölü 33 İsrailli ve 5 Taylandlı rehineyi serbest bırakmıştı.

Taraflar arasında anlaşma sağlanamadığı için ikinci aşamaya geçilememişti. Tel Aviv yönetimi, 2 Mart'ta Gazze Şeridi'ne her türlü insani yardım malzemesinin girişini durdurmuş, 9 Mart'ta da bölgeye elektrik tedarikini kesmişti. Bunların ardından İsrail ordusu, 18 Mart’ta ateşkes sürecini bozarak Gazze’ye saldırıları yeniden başlatmıştı.

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze'ye düzenlediği saldırılarda öldürülen Filistinlilerin sayısı 52 bini geçti.

Independent Türkçe, Axios, Times of Israel