Mısır, Irak ve Ürdün üçlü zirveye hazırlanıyor

Üç ülke ortak proje paketini duyuracak

Mısır Cumhurbaşkanı dün Mısırlı yetkililerin huzurunda Irak bakanlık heyetini karşıladı (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı dün Mısırlı yetkililerin huzurunda Irak bakanlık heyetini karşıladı (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Mısır, Irak ve Ürdün üçlü zirveye hazırlanıyor

Mısır Cumhurbaşkanı dün Mısırlı yetkililerin huzurunda Irak bakanlık heyetini karşıladı (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı dün Mısırlı yetkililerin huzurunda Irak bakanlık heyetini karşıladı (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Mısır Başbakanı Mustafa Medbuli “Önümüzdeki yılın ilk çeyreğinde Mısır, Irak ve Ürdün arasında üçlü bir zirve yapılması planlanıyor” ifadelerini kullanarak “bir sonraki üçlü zirvenin hazırlıklarının tamamlanabilmesi için uygulama mekanizmalarının (projeler için) hızlı bir şekilde oluşturulmasının” önemini vurguladı.
Medbuli dün Kahire’de Mısır ve Irak arasında düzenlenen kapsamlı ikili müzakerelerin bir oturumuna başkanlık etti. Söz konusu oturum özellikle “Medbuli ve Mısır bakanlık heyetinin, ortak üst düzey komite toplantıları yapmak üzere Bağdat’a ziyaret düzenlemesinin ve toplantılara iki ülkeden ilgili bir dizi bakanın ve üst düzey yetkilinin katılmasının” ardından geçtiğimiz ay boyunca uzlaşma sağlanan noktaların tamamlanması kapsamında geldi. Medbuli oturumun başında, Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile de görüşen Planlama Bakanı Halit Bettal en-Necm’in başkanlık ettiği Irak bakanlık heyetini selamladı.
Medbuli, anayasal prosedürler tamamlanır tamamlanmaz iki tarafta yürürlüğe girecek olan “Petrol Karşılığında İmar” Anlaşması adına gösterdiği çabalardan ötürü Irak Planlama Bakanı’na teşekkür ve takdirlerini iletti.
Mısır Başbakanı “Mısır hızlı bir şekilde herhangi bir ham madde, araç-gereç ya da Irak tarafı için tesis hazırlamaya ve bu projeleri hayata geçirmek için iki tarafta daimi bir gözlem komitesi kurulmasına yönelik başkanlık direktifinin yanı sıra bu işbirliğini etkinleştirmede sorun teşkil edebilecek herhangi bir rutin uygulamanın üstesinden gelmeye hazır. İki ülke liderliğinin vizyonuna göre uygulanacak olan bu projelerin iki kardeş halk üzerinde oldukça olumlu bir etkisi bırakması bekleniyor” ifadelerini kullandı.
Irak Planlama Bakanı ise “ülkesinin Mısır tarafı ile işbirliği içinde uygulanacak belirli bir kalkınma projeleri listesine hızlı bir şekilde ulaşma arzusunu” dile getirerek “önümüzdeki birkaç yıl içinde, ilgili bakanlıkların her biri tarafından aday gösterilen bir veya iki proje olması koşuluyla hayata geçirilecek projelerin belirli bir listesine ulaşılacağına” dikkati çekti.
Aynı zamanda Mısır ve Ürdün heyetleri arasında gerçekleştirilen ikili toplantıların oturumuna da başkanlık eden Medbuli ülkesinin “yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını ve Krallık’ta yaşanan bakanlık değişimi nedeniyle Ürdün ile yapılamayan ortak komite toplantısını” gerçekleştirmeyi dört gözle beklediğini belirtti. Mısır Başbakanı “Mısır ve Ürdün arasındaki ortak işbirliği için belirli noktaların netleştirilmesi gerekiyor. İki ülke arasındaki ikili işbirliğini ilerletmek için tüm zorlukların üstesinden gelinmesi gerektiğini göz önüne alarak; bunların başında ülkelerin, halklarının ve topraklarının güvenliğini sağlamak için önleyici tedbirler almalarını gerektiren Kovid-19 krizi de dahil olmak üzere mevcut koşulların büyük sıkıntılara yol açtığı birey ve ürün odaklı kara taşımacılığı alanı geliyor” dedi.
Aynı şekilde Medbuli “enerji sektörünün Mısır ile Ürdün arasındaki ikili işbirliğini ve gerek elektrik bağlantısı gerekse petrol ve gaz alanında olsun Irak’ın katılımı ile birlikte üçlü işbirliğini güçlendirmedeki önemini” vurguladı.



Filistin’i tanıma kararları: Avrupa, ABD’nin diplomatik çizgisinden ayrılıyor

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri öldürdüğü Filistinli sayısı 60 bini geçti (AFP)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri öldürdüğü Filistinli sayısı 60 bini geçti (AFP)
TT

Filistin’i tanıma kararları: Avrupa, ABD’nin diplomatik çizgisinden ayrılıyor

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri öldürdüğü Filistinli sayısı 60 bini geçti (AFP)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri öldürdüğü Filistinli sayısı 60 bini geçti (AFP)

Fransa ve Britanya'nın ardından Kanada da eylülde Filistin devletini tanıyacağını duyurdu.

BBC'nin analizinde, ABD'nin müttefiklerinin Gazze meselesinde "diplomatik bir değişiklik" yaratmak için Başkan Donald Trump'ın çizgisinden uzaklaştığı yazılıyor. 

Analizde, Trump yönetiminin Gazze'nin geleceğine dair istikrarlı bir vizyonu olmadığı, bunun da stratejik bir boşluk yarattığı belirtiliyor. Avrupa ve Körfez ülkelerinin bu boşluğu doldurmak için devreye girdiği ifade ediliyor. 

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu başından beri iki devletli çözüme karşı çıkıyor. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Birleşik Krallık (BK) Başbakanı Keir Starmer'ın Filistin devletini tanıma kararını eleştiren Trump, Kanada'yı da benzer bir hamle yaptığı için tehdit etti.

Kanada Başbakanı Mark Carney, İsrail'in işgal ettiği Gazze'deki uygulamalarını kınamış ve eylülde yapılacak Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda (BMGK) Filistin'i devlet olarak tanıyacaklarını duyurmuştu.

Trump, gümrük vergisiyle ilgili müzakerelerin sürdüğünü hatırlatarak Kanada'nın Filistin'i tanıma kararının "ticaret anlaşmasına varmalarını çok zorlaştıracağını" söylemişti. 

Kanada'ya ek olarak Malta da eylüldeki BMGK toplantısında Filistin devletini tanıyacaklarını duyurmuştu. 

Avrupa ülkelerinin, Filistin devletini tanıma hamlesiyle ABD'yle diplomatik çizgilerini ayırdığına dikkat çekilen analizde, İsrail ablukası yüzünden Gazze'de patlak veren kıtlığın bir "kırılma noktası" yarattığı belirtiliyor. 

2012'de BMGK, Filistin'e "gözlemci devlet" statüsü tanıdığında, 138 ülke Filistin devletini tanıyordu. 2024 ve 2025'te gelen yeni tanımalarla bu sayı en az 143'e çıktı.

BK ve Fransa'nın BMGK daimi üyesi olarak veto yetkisini elinde bulundurması önemli. Londra ve Paris yönetimlerinin adım atması durumunda ABD, BMGK'de Filistin'in tanınmasına karşı çıkan veto hakkına sahip tek ülke durumuna düşecek. BMGK daimi üyeleri Çin ve Rusya da halihazırda Filistin devletini tanıyor.

Independent Türkçe, BBC, Times of Israel