ABD’den Libya Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih’e övgü

Akile Salih, 7 Aralık’ta Bingazi’de düzenlenen parlamento oturumuna başkanlık yaptı. (AFP)
Akile Salih, 7 Aralık’ta Bingazi’de düzenlenen parlamento oturumuna başkanlık yaptı. (AFP)
TT

ABD’den Libya Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih’e övgü

Akile Salih, 7 Aralık’ta Bingazi’de düzenlenen parlamento oturumuna başkanlık yaptı. (AFP)
Akile Salih, 7 Aralık’ta Bingazi’de düzenlenen parlamento oturumuna başkanlık yaptı. (AFP)

ABD, Libya Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih’in ülkenin doğusunda, Bingazi şehrindeki karargahında bugün düzenleyeceği meclis oturumu öncesinde övgü dolu bir açıklama yaptı.
Meclis Dışişleri Komisyonu Başkanı Yusuf el-Akuri, geçen cumartesi günü telefonda kendisiyle görüşen Libya’daki ABD Misyonu Başkan Yardımcısı Joshua Harris’in, ‘Libya’daki son siyasi gelişmeler ve istikrarı destekleme yolları’ üzerinde durduğunu belirtti. Akuri, Harris’in ‘Salih’in siyasi diyalogu destekleme rolüne’ de övgüde bulunduğunu aktardı.
Yusuf el-Akuri’ye göre Joshua Haris, ABD- Libya ilişkilerinin derinliği ve ülkesinin bu ilişkileri güçlendirme arzusunda dikkat çekerken ilişkilerin Washington’daki yönetim değişikliğinden etkilenmediğini vurguladı. Komisyon Başkanı, Temsilciler Meclisi ile iş birliğinin önemine, sükunetin ve istikrarın sağlanmasındaki rolüne vurgu yaparken parlamentonun ABD tarafıyla her alanda ilişkileri güçlendirme konusunda istekli olduğunu belirtti. ABD’nin rolünün Libya’da istikrarı desteklemede önemli olduğunu vurguladı.
Sirenayka bölgesi kabileleri de el-Abyar bölgesinde yaptıkları görüşmelerin ardından üç tarihi bölgenin (Sirenayka, Trablus ve Fizan) ilkelerine dayalı olarak Salih’in başlattığı barış girişimine desteklerini yinelediler. Kabileler, girişimin özünü etkileyen veya bölgelerin temsilcilerini seçme haklarına el koyulan her türlü sonuca karşı olduklarını vurguladılar.
Açıklama el-Abyar’daki tartışmaların hız kazanması sonrasında yapıldı. Söz konusu gerilim, Salih yandaşlarının ülkedeki Başkanlık Konseyi’nin yeni başkanı olarak desteklerini ilan etmek için düzenlemeyi amaçladıkları toplantıya itiraz edilmesi üzerine yaşanmıştı.
Diğer yandan Birleşmiş Milletler Libya Özel Temsilcisi Vekili Stephanie Williams, yaklaşan seçimler için hazırlık dönemini yönetmekle ilgili yürütme otoritesini seçme mekanizmasını belirlemek için oy kullanan üyelerin üçte biri arasında Siyasi Diyalog Komitesi’nin 75 üyesini, yani üyelerin yüzde 60’ını seçti.
Williams, BM misyonunun tartışılan tüm önerilerden ikisini ön plana çıkardıklarını söylerken oyların üçte ikisini alacak olanın bugün 3 saat sürecek oylama sürecinde belli olacağını kaydetti.
Diyalog Forumu üyeleri, Williams’ın önerilerden birinin her bölgede mutlak çoğunluğa ulaşmasını şart koştuğunu aktardılar. Williams’ın yeni yönetimde pozisyonlar üstlenmek için mekanizmalara ilişkin oy kullanma krizini yüzde 75 oranında aşmayı amaçladığı dile getirildi.
Aynı şekilde Ulusal Mutabakat Güçleri’ne (UMH) bağlı Sirte-Cufra Ortak Operasyon Odası Sözcüsü Hadi ed-Dara, Ulusal Ordu Komutanı (LUO) Mareşal Halife Hafter’i Sirte, Cufra ve ülkenin güneyindeki güçleri seferber etmeye devam etmekle suçladı.
Dara geçen cumartesi günü yaptığı açıklamada, bir Rus askeri kargo uçağının Sirte’de LUO’ya bağlı el-Kardabiye Üssü’ne iniş yaptığını belirtti. Uçağın, Cufra’dan Libya’nın güneyindeki silahlı bir konvoyu takip ettiği aktarıldı. Hadi ed-Dara açıklamasında “Tüm bu seferberlik, Hafter’in Libya’da istikrar arzulamadığının ve daha çok iktidar elde etmek için savaş istediğinin açık bir göstergesidir” dedi.
Diğer yandan devrik lider Muammer Kaddafi’nin ikinci oğlu Seyfulislam yandaşları 13 Aralık’ta, ülkenin güneyindeki Sebha şehrinde Gazazefe kabilesinden iki aile arasında geçen cumartesi akşamı sağlanan uzlaşıda Seyfulislam Kaddafi’nin oldukça önemli bir rol oynadığını vurguladılar. Resmi bir açıklamaya göre kabilenin toplumsal konseyi, ‘bu uzlaşıda en önemli söze sahip olan ve süreci bizzat denetleyen ulusal uzlaşı lideri’ olarak Seyfulislam Kaddafi’nin rolüne övgüde bulundu.
Şeyhler Heyeti Başkanı olan Beni Velid’den Şeyh Muhammed el-Bergusi, konuya ilişkin olarak yerel bir medya organına şu açıklamada bulundu:
“Seyfulislam onlarla temasa geçti ve barışı sağlamak için kendi yöntemiyle müdahale etti. Ulusal düzeyde kapsamlı ulusal uzlaşı çerçevesinde bir rolü olması gerektiğini belirtti.”
Son zamanlarda iki aile arasında kanlı çatışmalar yaşanmış, yaklaşık 12 kişi ölmüş ve çok sayıda kişi de yaralanmıştı. Libya Parlamentosu tarafından çıkarılan genel af yasasına göre başkent Trablus’un 180 km güneybatısındaki ez-Zintan şehrinde tutuklu bulunan Seyfulislam Haziran 2017’de serbest bırakılmasından bu yana kamuoyunda görülmedi.
Seyfulislam Kaddafi, Rus yetkililerle gerçekleşen temaslarının yakın zamanda ifşa edilmesi ve ülkedeki siyasi hayata geri dönmek için bir konuşma yapabileceği ilan edilmesine rağmen Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından savaş suçları dolayısıyla takip ediliyor. Nerede olduğu ise bilinmiyor.



Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

TT

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

İsrail ordusu bugün, aynı bölgede Hamas'a ait üç kilometreden uzun büyük bir tünelin imha edildiğini duyurduktan bir gün sonra, kuvvetlerinin “Majin Oz” adı verilen yeni bir eksenin açılışını tamamladığını açıklayarak Gazze Şeridi'ndeki Filistinlileri, özellikle de Han Yunus sakinlerini şaşırttı.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, “188. Tugay ve Golani Tugayı güçleri Han Yunus'un doğusu ve batısını ayıran Majin Oz ekseninin açılışını tamamladı. Eksen yaklaşık 15 kilometrelik bir mesafe boyunca uzanıyor.”

Yeni “Majin Oz” ekseni Han Yunus'un doğusunu batıdan ayıracak ve Han Yunus'un Refah'tan ayrılmasını “Morag” ekseniyle de devam ettirecek.

Resim  İsrail ordusu tarafından yayınlanan, soldan sağa çapraz olarak uzanan ve Morag ekseni ile bir noktada kesişen Magen Oz ekseninin görüntüsü

Han Yunus bölgesindeki son hamleler, İsrail'in “insani şehir” olduğunu iddia ettiği ve Refah'taki (Gazze Şeridi'nin güneyi ve Han Yunus) yüz binlerce Gazzeli’nin bir çadır alanına tıkıştırılmasına yol açacak planla aynı zamana denk geliyor.

İsrail ordusuna göre bu yeni eksen, Hamas üzerindeki “baskının” ve Han Yunus Tugayı'na karşı yürütülen savaşın çözümünün merkezi bir parçası.

Bir parçalama politikası

Ancak İsrail, Gazze'yi parçalamak ve Doha'da devam eden dolaylı müzakerelerde İsrail'in Şerit'ten tamamen çekilmesinde ısrar eden Hamas üzerinde baskı kurmak için tesadüfi coğrafi eksenler dayatma politikası izliyor.

Gazze'deki saha kaynakları Şarku’l Avsat'a yaptıkları açıklamada, "Yeni eksen İsrail'in kontrolü altındaki birçok bölgeyi kapsıyor: Kizan en-Neccar, Curti el-Lut, Şeyh Nasır, Mean, Menara, Huza'a, Absan, al-Kara'a ve Beni Suheyla." Kaynaklar, “bu bölgenin, herhangi bir Filistinlinin sınıra yaklaşmasını önlemek için sınırdan 2 kilometreden daha uzağa ulaşan geniş tampon bölgeler oluşturmayı amaçladığını,

bunun da Han Yunus'un doğu bölgesinde yaşayan yüz binlerce kişinin İsrail güçlerinin orada kalması halinde, evlerine dönmesini engellemek anlamına geldiğini” belirtti.

İsrail ordusundan yapılan açıklamaya göre yeni “Magen Oz” ekseninin ilan edilmesiyle Hamas üzerinde daha fazla baskı kurulması amaçlanıyor.

İsrail, Refah'ı Han Yunus'tan ayıran Morag ekseninden çekilmemekte ısrar ederken, İbrani medyasının Refah'ın yaklaşık 2 kilometreye kadar olan bazı bölümlerinde askeri kontrolü sürdürmesi koşuluyla “eksenden çekilmek için müzakerelerde esneklik önerdiği” yönündeki haberleri Hamas reddediyor. Hamas, tamamen çekilene kadar kademeli bir çekilme için harita ve belirli tarihler konusunda ısrar ediyor.

Hamas, özellikle geçtiğimiz ocak ayında gerçekleşen ateşkes sırasında İsrail ordusu tarafından kurulan Netzarim ekseninin (Gazze Şehri'nin güneyinde, Gazze Şeridi'nin kuzeyini merkezinden ve güneyinden ayıran) büyük bir kısmı ve Gazze Şeridi'nin kuzeyinde geçici olarak kurulan eksenlerin bir kısmını ortadan kaldırmayı başardıktan sonra, kademeli geri çekilme ve bu yeni eksenlerin ortadan kaldırılması taleplerinde ısrarcı görünüyor.

Büyük Tünel Yıkıldı

Bu arada İsrail ordusu dün, iki aydan uzun bir süre önce Han Yunus'ta yapılan operasyonlar sırasında keşfedilen büyük bir Hamas tünelini yıktığını duyurdu.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, güçlerinin "merkezi bir yeraltı yolunda bulunan tüneli keşfettiğini ve tamamen yok ettiğini" belirterek, tünelin "yaklaşık 3,5 kilometre uzunluğunda olduğunu ve içinde birkaç sığınak bulunduğu" kaydedildi.

Şarku'l Avsat'a konuşan Filistinli saha kaynaklarına göre “bu tünel Hamas'ın askeri kolu olan El Kassam Tugaylarına ait en uzun tünellerden biri ve tünelden birçok tünel ve açılım bulunuyor, savunma tünelleri, komuta ve kontrol için kullanılan tüneller var.”

“Tünelin Mean, Al-Menara ve Han Yunus'un güneydoğusundaki diğer bölgelerde yer aldığını” belirten kaynaklar, “tünelin Kassam Tugayları savaşçıları için savaş düğümleri içerdiğine ve bu tüneli gerek bu bölgelerde gerekse büyük tünelin açıldığı yakın bölgelerde İsrail güçleriyle savaşmak için kullandıklarına” işaret etti.

Kaynaklar, son birkaç haftalarda bu bölgelerde çok sayıda operasyon gerçekleştirildiğini ve İsrail araçlarının patlayıcı düzenekler ve tanksavar füzeleriyle hedef alındığını belirtti.

Kaynaklar, savaşın belirli bir döneminde, büyük tünelin içinde, saha komutanlarının İsrail güçlerine karşı muharebeleri yönettiği, bu güçlerin hareketlerinin izlendiği ve onlara karşı saldırı planlamak için hareketlerinin belgelendiği komuta ve kontrol için özel tüneller bulunduğuna dikkat çekti.

rtgy6u
Gazze tünelinin içindeki bir İsrail askeri, Kasım 2023 (Reuters)

İsrail güçleri, savaşın başlangıcında ve Netzarim ekseninin kontrolünde duyurulduğu gibi, bazıları 2 ve 3 kilometre uzunluğa ulaşan, bazıları Gazze Şeridi'nin kuzeyi ile merkezini birbirine bağlayan ve araçların geçtiği çeşitli büyüklükteki tünellerin imha edildiğini sık sık duyurdu.

İsrail güçleri Gazze Şeridi'nde 20 aydan fazla bir süredir faaliyet göstermelerine, Hamas'ın kabiliyetlerini önemli ölçüde yok etmeyi başardıklarını iddia etmelerine rağmen, Han Yunus örneğinde olduğu gibi girdikleri bölgelere her yeniden girişlerinde daha fazla tünel ortaya çıkarmakta ve bunları yok etmek için çalışmaktadırlar. Saha kaynakları İsrail ordusunun daha önce bu bölgede en az bir kez, bazı bölgelerde ise iki kez operasyon düzenlediğini vurguluyor.