ABD Gıda ve İlaç İdaresi'nin (FDA) Moderna aşısının kullanımına yeşil ışık yakmasının ardından, bu yıl sonundan önce acilen kullanılmaya başlanan iki aşının bulunduğu ABD’de umutlar yeniden canlandı. Moderna aşısının bugün (Pazar) sabahtan itibaren tüm ABD eyaletlerine dağıtımına başlanması planlanıyor. ABD’deki sağlık yetkililerinin resmi açıklamalarına göre, ABD’de önümüzdeki yıl toplumun tüm kesimi aşılanacak. Johns Hopkins Üniversitesi'nden alınan verilere göre ülkedeki vaka sayısı ise 17,2 milyondan fazla kişiye ulaştı, can kaybı 310 binden fazla oldu.
ABD Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü Başkanı Dr. Anthony Fauci, aşı sağlandığında Moderna aşısının tüm Amerikalıları korumasını umduğunu belirterek, "Bu şekilde ülkemiz iyileşmeye ve ilerlemeye başlayacaktır" dedi. Dr. Fauci açıklamasında, ülkedeki sağlık çalışanlarının, bakımevlerinde ve diğer uzun süreli bakım tesislerinde kalanların halihazırda Pfizer-Biontech aşısı ile aşılandıklarını belirtti. Ayrıca, iki aşının hızlı bir şekilde sağlanmasının, yeterli sayıda kişinin bağışıklık kazanmasını sağlayacak, umutları artıran tarihi bir mesele olduğunu vurguladı. Fauci, aşılamaların ardından işletmelerin güvenle yeniden açılabileceğine dikkati çekti.
Joe Biden ve eşi Jill Biden, Pfizer aşısının ilk dozunu alacaklar
ABD Başkanı Joe Biden'ın Sözcüsü Cuma günü yaptığı açıklamada, Biden’ın Pazartesi günü Kovid-19 aşısını almayı planladığını söyledi. Joe Biden’ın sözcüsü Jen Psaki, "Başkan seçilen Joe Biden ve eşi Jill Biden, bu pazartesi Delaware eyaletinde Pfizer aşısının ilk dozunu alacaklar. Aşının güvenli olduğu mesajını vermek için aşılama insanların önünde yapılacak'' açıklamasında bulundu. Fransız haber ajansının (AFP) haberine göre, gelecek dönem Başkan Yardımcısı olacak Kamala Harris ve birkaç Avrupalı lider, yılbaşından önce önümüzdeki hafta aşı olacaklar.
FDA’nın, 18 yaş ve üstü kişiler için verilen Moderna aşısını onaylaması, ABD’de Kovid-19’a karşı ilk dozların verildiği Pfizer-Biontech aşısını onayladıktan bir hafta sonra geldi. Pfizer aşısının Kovid-19’a karşı güvenli olduğu kanıtlandı. Ancak aşıyı alan bazı kişilerde ateş ve kas ağrısı gibi yan etkiler görüldü.
ABD Sağlık ve Sosyal Hizmetler Bakanı Alex Azar, Twitter'da yaptığı açıklamada, "Moderna aşısını elde etmek, uzun süreli bakım tesislerinde çalışanların, sağlık çalışanlarının ve Amerikalıların aşılanmasını hızlandırabileceğimiz anlamına geliyor. Bu sayede virüse sonunda bir son verilecek" ifadelerini kullandı. Ancak aşıları üretme, dağıtma ve yönetme konusunda hala zorluklar var ve en önemli engellerden biri insanları aşıyı kullanmaya ikna etmek. Yapılan anketler Amerikalıların büyük bir kısmının aşıyı almakta tereddüt ettiğini gösterdi. Bunun yanı sıra, aşıların düşük sıcaklıklarda sevk edilmesi gerekiyor. Moderna aşısının - 4 derece sıcaklıkta saklanması gerekiyor. Ayrıca çözüldükten sonra buzdolabında 30 gün saklanabiliyor.
Pfizer aşısının aksine, nakliye ve depolama durumu Moderna aşısı için daha kolay. Bu nedenle, sahada çok soğuk depolamaya sahip olmayan tesislere bu aşıyı sağlamak daha uygun. İlk tedarikler, tüm ABD nüfusunun aylarca aşılanması için yeterli olmayacak. Bu nedenle koronavirüse yakalanma riski en yüksek olanlara öncelik verilecek.
Federal sağlık yetkilileri, bu hafta sonu yaklaşık 6 milyon doz Moderna aşısının sevkiyata hazır olacağını tahmin ediyorlar. Ayrıca bu sayının ay sonunda 20 milyona çıkması ve ülke genelinde 3 bin 280'den fazla sahaya ulaşması bekleniyor.
Ayrıca yetkililer, yaklaşık 20 milyon insanı aşılamak için her iki aşının da Aralık ayı sonuna kadar yeterli dozda dağıtılmasını bekliyorlar. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), sağlık çalışanlarının ve bakım evlerinde yaşayanların ilk dozları almalarını tavsiye etti. Ancak kimin ilk sırada olduğuna eyaletler karar verecek.
30 bin 400 kişi üzerinde yapılan geç bir çalışmada, gönüllülere rastgele dört hafta arayla iki doz aşı veya bir plasebo verildi. Araştırmacılar Kovid-19 vakalarını takip ettikten sonra ikinci dozu aldıktan iki hafta sonra bazı semptomların ortaya çıkmaya başladığını belirtti. Ancak Moderna aşısı yüzde 94,1 oranında etkiliydi. Denemenin son aşamasında ise Moderna aşısının ırk ve etnik grupların yanı sıra yaşlarda da etkili olduğu gözlemlendi.
Halk sağlığı yetkilileri, bunun vakaları büyük ölçüde azaltmaya yardımcı olabileceğine inanıyor. Ancak aşının virüsün asemptomatik bulaşmasını ve yayılmasını önleyip engellemeyeceği henüz belli değil. Ayrıca çocuklarda ve hamile kadınlarda nasıl etki edeceği de bilinmiyor. Deneylerde bildirilen en yaygın yan etkileri arasında aşı vurulan bölgede ağrı, yorgunluk ve baş ağrısı yer alıyor. Moderna, aşının ikinci dozundan sonra reaksiyonların sıklık ve şiddetinin arttığını söyledi.
Araştırmacılara göre bazı kişilerde bu yan etkiler daha fazla olabilir. Denemenin son aşamasında aşıyı alan gönüllülerin yaklaşık yüzde 9,1'i, FDA'nın ciddi veya klinik olarak önemli bulduğu enjeksiyon bölgesi reaksiyonları gösterdi. Ayrıca plasebo alanların yüzde 1'inden azında bu tür ciddi reaksiyonlar görüldü.