Çernobil'deki nükleer facia nasıl umut uyandırdı?

Çernobil faciasında 1945'te Hiroşima'ya atılan atom bombasının 50 katına eşit miktarda radyasyon yayılmıştı (Unsplash)
Çernobil faciasında 1945'te Hiroşima'ya atılan atom bombasının 50 katına eşit miktarda radyasyon yayılmıştı (Unsplash)
TT

Çernobil'deki nükleer facia nasıl umut uyandırdı?

Çernobil faciasında 1945'te Hiroşima'ya atılan atom bombasının 50 katına eşit miktarda radyasyon yayılmıştı (Unsplash)
Çernobil faciasında 1945'te Hiroşima'ya atılan atom bombasının 50 katına eşit miktarda radyasyon yayılmıştı (Unsplash)

Çernobil nükleer santral felaketinden sonra radyasyondan etkilenmeye devam eden ve yasaklı bölge ilan edilen yer, Avrupa'nın en büyük doğal koruma alanlarından birine dönüştü.
26 Nisan 1986'da Çernobil kentinde yaşanan nükleer reaktör patlaması, tarihin en yıkıcı çevre felaketlerinden biri olmuştu.
Dönemin Sovyetler Birliği'ne bağlı Ukrayna'nın başkenti Kiev'in 130 kilometre kuzeyindeki kent ve çevresinde facia sonrasında herkes tahliye edilmiş, alan "yasaklı bölge" olarak ilan edilmişti.  
Yasaklı bölgedeki biyoçeşitlilikte 30 seneyi aşkın sürede artış gözlemlendi. Ender türden Vaşak ve Avrupa bizonu tekrar alanda görüldü.
Araştırmacılar yasaklı bölgenin Beyaz Rusya tarafındaysa yaban domuzu, sığın geyiği ve karaca popülasyonunda nükleer faciadan sonraki 10 yıl içinde patlama yaşandığını söyledi. Ayrıca kurtların sayısının da zaman içinde 7 katına çıktığı belirtildi.
Birleşik Krallık Ekoloji ve Hidroloji Merkezi'nden Nick Beresford bölgede vahşi yaşamla ilgili incelemeler yapan araştırmacılardan.
Beresford, değişime ilişkin şunları söyledi:
Ukrayna'da fotokapan kullanarak yaptığımız araştırmalarda Bayağı Vaşak, boz ayı, karaleylek ve Avrupa bizonu görüntülendi. Ukraynalı ve Beyaz Rusyalı araştırmacılar da bölgede 60'tan fazla nadir tür dahil yüzlerce bitki ve hayvan türü tespit etti.
Öte yandan, nadir ve soyu tükenme tehlikesi altındaki Prezewalski yaban atı da bölgeye getirildi.
Eskiden Doğu Avrupa ve Orta Asya'nın pek çok yerinde yaşayan yaban atı neslinden tek kalan bu türün, koruma çalışmaları kapsamında burada daha güvenli olacağı düşünülüyor.
Ancak veri toplanamadığı için bölgedeki canlıların radyasyondan ne kadar etkilendiği ve sağlık durumlarına ilişkin net bilgiler bulunmuyor.
Bilim insanları, incelemelerinde alanda yetişen buğday ve çavdarlarda hala radyasyon bulunduğunu tespit etti.
Buna rağmen, bölgede memeli popülasyonunda yaşanan artışın olumlu bir işaret olduğu düşünülüyor.
Beresford ve diğer araştırmacılar vahşi yaşam açısından yasaklı bölgedeki durumun "genel alamda olumlu olduğunu" belirtti.
Biyokimya uzmanı Stuart Thompson ise şu değerlendirmede bulundu:
Çernobil'deki radyasyonun olumsuz etkileri, insanların bölgeden ayrılmasıyla oluşan olumlu duruma kıyasla daha az sarsıcı.
Thompson, bölgenin "eskiye kıyasla daha fazla canlıya ev sahipliği yaptığını" da belirtti.
 

Independent Türkçe, Euronews



Gişe macerasına fırtına gibi başlayan filmden sert düşüş

Yapım maliyeti 200 milyon dolar olan Fantastik Dörtlü, pazarlama ve dağıtım giderleriyle birlikte ancak yılın en çok hasılat yapan filmlerinden biri olursa kâr edebilecek (Walt Disney Studios Motion Pictures)
Yapım maliyeti 200 milyon dolar olan Fantastik Dörtlü, pazarlama ve dağıtım giderleriyle birlikte ancak yılın en çok hasılat yapan filmlerinden biri olursa kâr edebilecek (Walt Disney Studios Motion Pictures)
TT

Gişe macerasına fırtına gibi başlayan filmden sert düşüş

Yapım maliyeti 200 milyon dolar olan Fantastik Dörtlü, pazarlama ve dağıtım giderleriyle birlikte ancak yılın en çok hasılat yapan filmlerinden biri olursa kâr edebilecek (Walt Disney Studios Motion Pictures)
Yapım maliyeti 200 milyon dolar olan Fantastik Dörtlü, pazarlama ve dağıtım giderleriyle birlikte ancak yılın en çok hasılat yapan filmlerinden biri olursa kâr edebilecek (Walt Disney Studios Motion Pictures)

Marvel'ın yeni süper kahraman filmi Fantastik Dörtlü: İlk Adımlar (The Fantastic Four: First Steps), gişedeki ikinci hafta sonunda ciddi bir düşüş yaşasa da zirvedeki yerini korumayı başardı. Ancak vizyona giren yeni yapımlar, filmin zirvedeki yerini tehdit etmeye başladı.

Fantastik Dörtlü, vizyondaki ikinci cuma gününde ABD'de 11,7 milyon dolar hasılat elde etti. Bu, açılış haftasına kıyasla yüzde 80'lik ciddi bir düşüş anlamına geliyor. İzleyicilerin ilgisi artmazsa, film ikinci hafta sonu için öngörülen 45 ila 52 milyon dolarlık hasılat hedefini tutturamayabilir. Filmin ABD'deki toplam hasılatı 170 milyon dolara ulaştı ve hafta sonunda bu rakamın 198 milyon dolara çıkabileceği tahmin ediliyor. Öte yandan Marvel'ın filmi üretmek için 200 milyon dolardan fazla harcama yaptığı biliniyor.

Marvel Sinematik Evreni'ne doğrudan bağlı olmayan Fantastik Dörtlü: İlk Adımlar, izleyiciler için yeni bir başlangıç noktası olma iddiası taşıyor. Marvel'ın "ilk ailesi"ni canlandıran Pedro Pascal, Vanessa Kirby, Joseph Quinn ve Ebon Moss-Bachrach bu filmle Marvel Sinematik Evreni'ne katıldı. Film hem eleştirmenlerden hem de seyircilerden övgü topluyor.

Bu çizgi roman uyarlaması, pandemiden sonra Marvel'ın yeni bir süper kahraman ekibini başarıyla sinemaya taşıyan ilk yapım olma potansiyeli taşıyordu. Ancak Thunderbolts*, The Marvels ve Eternals gibi beklentilerin altında kalan projelerin ardından gelen Fantastik Dörtlü, güçlü açılışına rağmen çizgi roman hayranları haricindekilere hitap etmekte zorlanıyor.

1960'lardan ilham alan retro-fütüristik bir dünyada geçen Fantastik Dörtlü: İlk Adımlar'da, kahraman kimlikleriyle aile bağlarını dengelemek zorunda kalan ekip, Galactus adlı açgözlü bir uzaylı ve onun gizemli habercisi Gümüş Sörfçü'yle karşı karşıya geliyor. Galactus’un dünyayı yok etme planı zaten yeterince ürkütücüyken, olaylar beklenmedik şekilde kişisel bir boyut kazanıyor.

Filmin zorlandığı bu dönemde sinema salonları, vizyona giren yeni yapımlardan umutlu. Universal ve DreamWorks'ün 80 milyon dolara mal olan animasyonu Kim Demiş Kötüyüz Diye? 2 (The Bad Guys 2), cuma günü ABD'de 9,1 milyon dolar hasılatla ikinci sırada yer aldı. Liam Neeson'ın başrolde yer aldığı Çıplak Silah (The Naked Gun) ise 6,3 milyon dolarla üçüncü sıraya yerleşti. 

Independent Türkçe, Deadline, Variety