عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

ABD'li uzmanlar uyarıyor: 3D yazıcılar ciğerlere zarar veren parçacıklar yayıyor

Uzmanlar cihazların hem insan sağlığına hem de çevreye zararlı olduğunu söylüyor (Unsplash)
Uzmanlar cihazların hem insan sağlığına hem de çevreye zararlı olduğunu söylüyor (Unsplash)
    İstanbul/Şarku'l Avsat
TT
TT

ABD'li uzmanlar uyarıyor: 3D yazıcılar ciğerlere zarar veren parçacıklar yayıyor

Uzmanlar cihazların hem insan sağlığına hem de çevreye zararlı olduğunu söylüyor (Unsplash)
Uzmanlar cihazların hem insan sağlığına hem de çevreye zararlı olduğunu söylüyor (Unsplash)

Uzmanlar kansere neden olabilecek küçük plastik parçacıkların 3D yazıcılar tarafından yayıldığını ve bunun en çok 9 yaşından küçük çocuklar açısından tehlikeli olduğuna dair uyarıda bulundu. 
Bu alanda yapılan bir dizi çalışma cihazların insan sağlığına zararlı olabilecek parçacıklar yaydığına işaret ediyor. 
Forbes'un haberine göre Risk Analizi Topluluğu'nun (Society for Risk Analysis) her yıl düzenlenen ve bu yıl 13-17 Aralık'ta gerçekleştirilen toplantıda sunulan çalışmalar cihazlara ihtiyatla yaklaşılması gerektiğine işaret ediyor.
Bu çalışmaların ortaya koyduğuna göre cihazlar hem bulundukları ortamın hava kalitesi hem de çevre açısından fazlasıyla risk teşkil ediyor. 
Üç boyutlu yazıcılar nesneleri polimer, kompozit, reçine gibi malzemeleri ısıl veya kimyasal işlemden geçirerek üretebilir. 
Küresel olarak 3D yazıcı pazarı geçen yıl tahmini 8,7 milyar sterlin (yaklaşık 89 milyar TL) değerindeydi. Ve bu sayı daha fazla kişi evine 3D yazıcı aldıkça da artıyor. 
Her ne kadar 3D yazıcılar küresel çapta büyük bir rağbet görse de ABD'li araştırmacılar cihazların plastik kirliliğini artırmalarının yanı sıra beklenmedik sağlık riski teşkil ettiklerini söylüyor.
Araştırmacıların yaptığı çalışmalara göre bir baskının tamamlanması için gereken sürede cihazlar bulundukları ortama çeşitli partikül ve kimyasal yan ürün yayabiliyor. 
Bulgular özellikle okul ve kütüphaneler de dahil olmak üzere cihazların kullanım alanının artması nedeniyle daha endişe verici görünüyor. 
Araştırmalara göre cihazların yaydığı parçacıklar ciğerlere nüfuz ederek hücrelere ciddi zarar veriyor. Özellikle 9 yaşından küçük çocuklar cihazların yayabileceği kimyasallardan daha fazla zarar görebilir. 
Daily Mail'in aktardığına göre ABD Çevre Koruma Ajansı uzmanlarından Peter Byrley, "Bugüne kadar insanların 3D yazıcıların yaydığı partiküllerin zararına dair çok az farkındalığı vardı. Bu araştırmanın muhtemel sosyal faydası cihazların yaydıklarına ve çocukların görebileceği zarara dair farkındalığı artırması" ifadelerini kullandı. 
Ayrıca üretim sürecine bağlı olarak azalan maliyetlerin gezegeni daha fazla kirletecek plastik üretimi tetiklediği belirtiliyor. 
Üretimde ne kadar plastik parçacık yayıldığını belirleyebilecek bir cihaz geliştiren Duke Üniversitesi'nde kimya mühendisi Joana Marie Sipe, yayılan parçacıkların insanlarla birlikte doğaya da zararlı olabileceğinin altını çiziyor. 
 
Independent Türkçe, Daily Mail, Forbes

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu ilk ötegezegenini buldu

TWA 7'nin çevresindeki mavi enkaz diskinin etrafındaki ötegezegen (turuncu) görülüyor. Ötegezegenin Satürn'e yakın bir kütlesi var (NASA, ESA, CSA, Anne-Marie Lagrange (CNRS, UGA), Mahdi Zamani (ESA/Webb))
TWA 7'nin çevresindeki mavi enkaz diskinin etrafındaki ötegezegen (turuncu) görülüyor. Ötegezegenin Satürn'e yakın bir kütlesi var (NASA, ESA, CSA, Anne-Marie Lagrange (CNRS, UGA), Mahdi Zamani (ESA/Webb))
TT
TT

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu ilk ötegezegenini buldu

TWA 7'nin çevresindeki mavi enkaz diskinin etrafındaki ötegezegen (turuncu) görülüyor. Ötegezegenin Satürn'e yakın bir kütlesi var (NASA, ESA, CSA, Anne-Marie Lagrange (CNRS, UGA), Mahdi Zamani (ESA/Webb))
TWA 7'nin çevresindeki mavi enkaz diskinin etrafındaki ötegezegen (turuncu) görülüyor. Ötegezegenin Satürn'e yakın bir kütlesi var (NASA, ESA, CSA, Anne-Marie Lagrange (CNRS, UGA), Mahdi Zamani (ESA/Webb))

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu, Temmuz 2022'de bilimsel operasyonlara başlamasından bu yana ilk kez bir ötegezegenin görüntüsünü yakaladı.

Daha önce bilinmeyen gökcismine "TWA 7 b" adı verildi. Dünya'dan yaklaşık 110 ışık yılı uzakta, Antlia takımyıldızı civarında yer alan gezegen, yakındaki genç yıldız TWA 7'nin yörüngesinde dönüyor.

Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi'nden (CNRS) yapılan açıklamada, "Bilim insanları potansiyel bir gözlem yanlılığı ihtimalini ortadan kaldırdıktan sonra bunun büyük olasılıkla bir ötegezegen olduğu sonucuna vardı" ifadelerine yer veriliyor.

Görüntü, teleskobun "MIRI" diye de bilinen Orta Kızılötesi Aracı (Mid-Infrared Instrument) üzerindeki koronagrafla çekildi. Koronagraflar, yakındaki daha sönük nesneleri gözlemlemek amacıyla Güneş gibi yıldızların ışığını engellemek için kullanılıyor.

Merkezdeki bir araştırmacının öncülük ettiği bulgular çarşamba günü hakemli dergi Nature'da yayımlandı. Merkez, koronagrafı Fransız Alternatif Enerjiler ve Atom Enerjisi Komisyonu'yla birlikte geliştirdi.

thyy
Araştırmacılar NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu'nun ilk kez bir ötegezegenin resmini çektiğini söylüyor. Cisim, genç bir yıldız olan TWA 7'nin enkaz diskinde bulundu (A.M. Lagrange ve ekip arkadaşları/Evidence for a sub-Jovian planet in the young TWA 7 disk [Genç TWA 7 diskinde Jüpiter altı bir gezegen kanıtı]

Yıldızın etrafındaki kayalık enkaz ve toz diskine bakan bilim insanları daha önce içlerinde eşmerkezli halka benzeri yapılar tespit etmişti. Gökbilimciler bugüne kadar bu yapıların, gezegenlerin yaptaşlarıyla tanımlanamayan gezegenler arasındaki kütleçekimsel etkileşimden kaynaklandığından şüpheleniyordu. İnceledikleri iki sistemden biri olan TWA 7'nin üç halkası var.

Merkez şu ifadeleri kullanıyor:

İki sistemden biri olan TWA 7, üç belirgin halkaya sahip. Bunlardan biri özellikle dar ve neredeyse hiç madde içermeyen iki boş alanla çevrili.

Webb'in çektiği görüntü potansiyel kaynağı ortaya çıkardı.

Merkez "Detaylı simülasyonlar gerçekten de tam gezegenin konumunda ince bir halkanın ve bir 'deliğin' oluşumunu doğruladı. Bunlar JWST'yle yapılan gözlemlerle mükemmel bir uyum içerisinde" diye belirtiyor. 

Satürn'e yakın bir kütleye sahip TWA 7 b'nin orta kızılötesi ısı aralığında tespit edilmesi daha kolay çünkü daha önce görüntülere yansıyanlardan yaklaşık 10 kat daha hafif. Bu sistemlerde yeni oluşan gezegenler de hâlâ sıcak ve bu da onları eski muadillerinden daha parlak yapıyor.

Halihazırda Güneş Sistemi'nin dışında var olduğu teyit edilen en az 5 bin 900 ötegezegen var. Bunların çoğu başka yıldızların yörüngesinde dönüyor ve keşfedilenlerin çoğu Samanyolu Galaksisi'nde yer alıyor. Ancak NASA milyarlarca ötegezegenin var olduğunu düşünüyor.

Ötegezegenler, bizimki de dahil gezegen sistemlerinin nasıl oluştuğunu daha iyi anlamamıza katkı sağlıyor. Ancak genellikle yıldız ışığı tarafından gölgede bırakılıyorlar. Bilim insanları Webb'i kullanarak gelecekte daha az kütleye sahip gezegenlerin görüntülerini yakalamayı umuyor.

Merkez şöyle yazıyor:

Bu sonuç, giderek daha da küçük olan ve Güneş Sistemi'nin gaz devlerinden çok Dünya'ya benzeyen ötegezegenlerin araştırılması ve doğrudan görüntülenmesinde yeni bir adıma işaret ediyor.

Independent Türkçe