Sudan Başbakanı Hamduk, ordunun sınırları ve anayasayı korumaya hazır olduğunu belirtti

Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk (Getty Images)
Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk (Getty Images)
TT

Sudan Başbakanı Hamduk, ordunun sınırları ve anayasayı korumaya hazır olduğunu belirtti

Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk (Getty Images)
Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk (Getty Images)

Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk, Sudan Silahlı Kuvvetleri’nin güvenliği korumaya, anayasayı, demokrasiyi ve ülke sınırlarını korumada etkin rol oynamaya hazır olduğunu vurguladı. Etiyopya güçleriyle doğu sınırlarında yaşanan çatışmaya ilişkin ilk açıklamasında, ülkenin şehitlerine rahmet dileyerek onları "kutsal görev şehitleri" olarak nitelendiren Hamduk, önceliğin barış ve geçiş yönetiminin yapılarının oluşumu olduğunu belirtti.
Sudan'ın bağımsızlığının 65. yıldönümü münasebetiyle dün vatandaşlara seslenen Hamduk, "Tarih boyunca şehit edilen tüm silahlı kuvvetlerden şehitlere rahmet diliyoruz. Ülkenin sınırlarını korumak için kutsal görevlerini yerine getiren doğu sınırlarımızdaki cesur askerlerimizi selamlıyoruz" dedi. Hamduk açıklamasında, diktatör rejimlerin silahlı kuvvetler üzerindeki rolünü eleştirerek, bunun Sudan'ın çevreden izole edilmesine, egemenliğini yitirmesine ve uluslararası güçlerin (Birleşmiş Milletler-Afrika Birliği Darfur Misyonu UNAMID) ülkeye girişine yol açtığını belirtti.
Silahlı kuvvetlerin Darfur bölgesinden çekilmeye başlayan uluslararası barış güçlerinin yerini almak için hayatları ve sivilleri korumak amacıyla ileri bir hazırlık aşamasına ulaştığını açıklayan Hamduk, “Güvenliği ve barışı korumak için ulusal bir mekanizma oluşturuldu. UNAMİD’in ülkemizden çekilmesiyle Darfur'da, BM Şartı'nın askeri güç kullanımına izin veren 7. bölümü kapsamında uluslararası güçlerin ülkemizde bulunması durumunu aştık” diye konuştu. Kanun dışı infazları, zorla kaçırma ve işkenceyi durdurmak, ırkçılığı, bölgeciliği ve olumsuz ayrımcılığı reddetmek için çalışma sözü veren Hamduk, bu hedefleri hükümetine rehberlik eden pusula olarak nitelendirerek, "Dünyaya ulaşacak mesaj, Sudanlıların ulusal davayla meşgul olduklarıdır" dedi.
Başbakan Hamduk, zihinler açık kaldığı ve barış amacına inandığı sürece barışa ulaşma fırsatının arttığını, mülteci ve yerinden edilmişlere uygun yaşam koşullarının mevcut olduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Geçiş döneminin öncelikleri arasında en önemli önceliğin barışı sağlamak olduğuna dair tutumumuz değişmedi. Süreci tamamlamak için yalnızca ulusal çıkarları hedefleyerek Abdulaziz el-Hılu liderliğindeki Sudan Halk Kurtuluş Hareketi-Kuzey (SPLM-N) örgütü ve Abdulvahid Nur liderliğindeki Sudan Kurtuluş Hareketi (SLM/AM) ile görüşmelere devam etmek için taahhütte bulunduk.”
İşkenceye ve zalimane veya aşağılayıcı cezalara karşı ve zorla kaçırmanın önlenmesine ilişkin Uluslararası Sözleşme'nin Sudanlılar tarafından onaylandığını açıklayan Hamduk, bunun Bakanlar Kurulu ile Egemenlik Konseyi arasındaki ortak toplantıda onay beklediğini söyledi.
Hamduk ayrıca, barışı ve güvenliği sağlamak, sivillerin savunması ve barışı koruma görevini üstlenmek için ulusal mekanizmanın oluşumunu ve demokratik geçişi, barışı desteklemek, kalkınma ve yeniden yapılanmaya katkıda bulunmak için görevlendirilen BM misyonu UNAMID'in yerini aldıklarını duyurdu.

En büyük ekonomik zorluk
Ülkenin karşı karşıya olduğu ekonomik zorluğu "en büyük zorluk" olarak değerlendiren Hamduk, "Ekonomik durumu ele almak için ısrarlı girişimler oldu ve şimdi krizlere sürdürülebilir çözümler sunarak yeni yılda atılımlar başlatmaya dair yenilenen umutlar var" dedi. Hamduk, 2021 bütçesinin barış, sağlık ve koronavirüs salgını ile mücadeleye odaklandığını ve genç istihdamı ve öz kaynaklarla gelirleri en üst düzeye çıkarmayı hedeflediğini vurguladı.
Sudan'ın terörizme sponsor olan ülkeler listesinden çıkarılmasını Sudan'daki yatırımların kapısını açan bir teşvik olarak değerlendiren Hamduk, “Bu yılın başlarında Sudan bir dizi büyük uluslararası şirketin ülkeye girişine şahit olacak. Ayrıca dış borçlardan muaf tutulma işlemleri başlatıldı. Bu, Sudan'ın kalkınma ve uygulama için gerekli finansmanı elde etmesini ve Sudan’ın 5 yıllık kalkınma planını uygulamasını sağlayacak” dedi.
Son olarak Hamduk, geçiş sürecinin önümüzdeki günlerde sürdürülebilir demokrasiye ulaşma, devrimin özgürlük, barış ve adalet sloganlarını gerçekleştirme, Bakanlar Kurulu ve Egemen Konsey dahil olmak üzere geçiş yönetiminin yapılarını tamamlama, komisyonlar oluşturma ve Geçiş Yasama Konseyi'ni oluşturma konusunda ilerleyip hedeflerine ulaşacağına dair taahhütte bulundu.



Şam, federal sistemi reddetmeye devam ederken Kürtleri orduya katılmaya çağırdı

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ve ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack, dün Şam'daki cumhurbaşkanlığı sarayında bir araya geldiler (AFP)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ve ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack, dün Şam'daki cumhurbaşkanlığı sarayında bir araya geldiler (AFP)
TT

Şam, federal sistemi reddetmeye devam ederken Kürtleri orduya katılmaya çağırdı

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ve ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack, dün Şam'daki cumhurbaşkanlığı sarayında bir araya geldiler (AFP)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ve ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack, dün Şam'daki cumhurbaşkanlığı sarayında bir araya geldiler (AFP)

Suriye hükümeti tarafından dün yapılan açıklamada federal sistemin reddedildiği bir kez daha ifade edilirken Kürt güçlerine orduya katılmaları çağrısı yapıldı. Kürt ve resmi Suriye kaynaklarına göre bu karar Cumhurbaşkanı Ahmed Şer'in Suriye Demokratik Güçleri Komutanı Mazlum Abdi ile ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack'ın katıldığı bir toplantıda alındı.

Şarku’l Avsat’ın Fransız Haber Ajansı AFP'den aktardığı habere göre Suriyeli bir Kürt yetkili, Şara ve Abdi, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’ni (KDSÖY)Suriye devletine entegre etme çabalarını görüşmek üzere bir araya geldiğini ifade etti.

Kimliğinin gizli tutulması şartıyla konuşan yetkili, ABD’nin Türkiye Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Barrack'ın da toplantıya katıldığını söyledi.

Toplantının, ‘KDSÖY ile Şam hükümeti arasındaki ilişkiler ile ekonomik ve askeri konuların’ görüşülmesi için düzenlendiğini de sözlerine ekledi.

Bu toplantı, Şara ve Abdi arasında henüz uygulanmayan bir ikili anlaşmanın imzalanmasından dört ay sonra gerçekleşti.

Şara’nın 10 Mart'ta ABD’nin himayesinde Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Abdi ile imzaladığı anlaşma, ‘Suriye'nin kuzeydoğusundaki tüm sivil ve askeri kurumların, sınır geçişleri, havaalanı, petrol ve gaz sahaları dahil olmak üzere Suriye devletinin yönetimi altına alınmasına’ ilişkin maddeler içeriyordu.

Ancak KDSÖY, anayasal bildirinin ardından hükümetin çeşitliliği yansıtmadığını söyleyerek yönetimi eleştirdi. Kürt güçler geçtiğimiz ay ‘merkezi olmayan demokratik’ bir devlet talebinde bulunmuş, Şam ise buna ülkede ‘bölünme girişimlerini’ reddettiğini vurgulayarak yanıt vermişti.

Suriye hükümetinden bir kaynak dün devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, “Suriye devleti, ‘tek Suriye, tek ordu, tek hükümet’ ilkesine sıkı sıkıya bağlı olduğunu yineler ve Suriye Arap Cumhuriyeti'nin egemenliği ve toprak bütünlüğüne aykırı her türlü bölünme veya federalizm biçimini kesin bir şekilde reddeder” ifadelerini kullandı.

Kaynak, “Suriye ordusu, tüm vatandaşları birleştiren ulusal bir kurumdur. Devlet, SDG'den Suriyeli savaşçıların anayasal ve yasal çerçeve içinde ordunun saflarına katılmasını memnuniyetle karşılıyor” dedi.

Kaynak ayrıca, ‘imzalanan anlaşmaların uygulanmasındaki herhangi bir gecikmenin ulusal çıkarlara hizmet etmeyeceği, aksine durumu karmaşıklaştıracağın ve Suriye'nin tüm bölgelerinde güvenlik ve istikrarın yeniden sağlanmasına yönelik çabaları engelleyeceği’ uyarısında bulundu.

Cumhurbaşkanı Şara, geçtiğimiz yıl aralık ayında İslamcı grupların ittifakının başında eski Devlet Başkanı Beşşar Esed rejimini devirerek Şam'da iktidarı ele geçirdi. O tarihten bu yana Şara, Suriye'deki tüm askeri grupların lağvedilmesini savunuyor.

Ancak Suriyeli Kürtler, on binlerce erkek ve kadından oluşan askeri güçlerini korumakta ısrar ediyorlar.

Suriye'nin birliğini korumak ve ülkede güvenliği yeniden tesis etmek, yeni yetkililer için başlıca zorluklar arasında yer alıyor.

On yıllardır ötekileştirilmeye ve dışlanmaya maruz kalan Suriyeli Kürtler, bugün yeni iktidarın karar alma sürecini merkezileştirme ve geçiş döneminin yönetiminden önemli unsurları dışlama çabalarını eleştiriyorlar.

SDG lideri Abdi, mayıs ayı sonlarında bir televizyon röportajında “Şam ile yaptığımız anlaşmaya bağlıyız ve şu anda uygulama komiteleri aracılığıyla bu anlaşmayı hayata geçirmeye çalışıyoruz” dedi. Ancak ‘Suriye'nin merkezi olmayan, tüm bileşenlerinin tüm haklarına sahip olduğu ve kimsenin dışlanmadığı bir ülke olması’ konusunda kararlı olduğunu da vurguladı.

Şara, Şam’da iktidarı devralmasının ardından tüm silahlı grupların feshedileceğini açıklamasına rağmen, ABD destekli Kürtler, DEAŞ’ı 2019 yılında son kalesinden de kovana kadar mücadelede etkinliğini kanıtlamış olan organize askeri güçlerini korumakta ısrar ediyorlar.

Kürt özyönetim, Suriye'nin kuzeyinde ve doğusunda, Şam’daki kaynaklara ihtiyaç duyduğu en önemli petrol ve doğalgaz sahalarını da içeren geniş bir alanı kontrol ediyor. Aralarında binlerce yabancının da bulunduğu DEAŞ üyelerini de kamplarda ve gözaltı merkezlerinde tutuyor.

Suriye Dışişleri Bakanı Esad eş-Şeybani daha önce yaptığı bir açıklamada, KDSÖY’le imzalanan anlaşmanın maddelerinin uygulanmasında ‘oyalanmanın ülkedeki kaosu uzatacağını’ söylemişti.