عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

NASA hız kesmiyor: İki yeni uzay görevi daha onaylandı

Güneş şu an 25. döngüsünde (NASA)
Güneş şu an 25. döngüsünde (NASA)
    İstanbul/Şarku'l Avsat
TT
TT

NASA hız kesmiyor: İki yeni uzay görevi daha onaylandı

Güneş şu an 25. döngüsünde (NASA)
Güneş şu an 25. döngüsünde (NASA)

Amerika Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA), Dünya üzerinde ve Güneş'te yaşanan hava olaylarını incelemeyi hedefleyen iki yeni görev onayladı.
Görevlerden birinin adı Extreme Ultraviolent High-Throughput Spectroscopic Telescope Epsilon (Aşırı Morötesi Yüksek Verimli Spektroskopik Teleskop Epsilon - EUVST). Japonya Uzay Araştırma Ajansı'nın liderliğindeki göreve NASA'yla birlikte birçok uluslararası kuruluş desteğini sunacak. NASA'nın 55 milyon dolar (yaklaşık 409 milyon TL) ayırdığı görevin amacı, içerdiği yüksek güçlü teleskopla, Güneş'in atmosferinin, Güneş rüzgarlarıyla patlamalarını nasıl beslediğini incelemek.
NASA'ya göre, 2026'da fırlatılması planlanan EUVST'yle Güneş'in atmosferinin bugüne kadarki en kapsamlı morötesi görünür bölge spektroskopi ölçümleri elde edilebilir. Bu sayede bilim insanları, farklı manyetik ve plazma süreçlerinin Güneş koronasının ısınmasını nasıl tetiklediğini ve Güneş enerjisini nasıl serbest bıraktığını anlayabilir.
UPI'ın haberine göre, NASA'nın kendisine ait görevinin adıysa Electrojet Zeeman Imaging Explorer (Elektrojet Zeeman Görüntüleme Gezgini - EZIE). EZIE, CubeSat adıyla bilinen üç küp uydu içeriyor. Bunlar aracılığıyla, Güneş patlamaları sırasında ortaya çıkan parçacıkların, Dünya'nın manyetosferini ve aurorasını birbirine bağlayan elektrik akımlarını nasıl etkilediğinin öğrenilmesi planlanıyor. 53 milyon dolar (yaklaşık 394 milyon TL) bütçeye sahip görevin 2024'te başlatılması hedefleniyor.
Kısacası EUVST ve EZIE, elektromanyetik fırtınaların hem Güneş kökenlerini hem de Dünya üzerindeki etkilerini anlamayı amaçlayan çeşitli Dünya ve uzay merkezli görevler gerçekleştirecek. NASA çalışanları iki görev dolayısıyla da mutlu. Ajanstan Thomas Zurbuchen, EUVST sayesinde diğer kuruluşlarla çalışmaktan heyecan duyduğunu dile getirirken Peg Luce şöyle konuştu:
"Bu yeni görevlerle, Güneş'i uzayı ve Dünya'yı birbirine bağlı bir sistem olarak çalışma şeklimizi büyütüyoruz."
 
Independent Türkçe, UPI, Engadget, Inverse

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

Çığır açıcı gen tedavisi, işitme kaybını tek dozla düzeltti

Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
TT
TT

Çığır açıcı gen tedavisi, işitme kaybını tek dozla düzeltti

Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Yeni bir araştırmaya göre, çığır açan bir gen tedavisi tek bir enjeksiyonla insanlardaki işitme kaybını birkaç hafta içinde tersine çevirebiliyor.

İsveç'in Karolinska Enstitüsü'nden araştırmacılar son teknoloji tedavinin, doğuştan sağırlığı veya ileri derecede işitme bozukluğu olan çocuk ve yetişkinlerin işitme yetisini iyileştirdiğini ve klinik bir deneyde 7 yaşındaki bir çocuğun duyma becerisini neredeyse tamamen geri kazandığını açıkladı.

Hakemli dergi Nature Medicine'da detaylandırılan klinik çalışma, OTOF geninin sağlıklı bir kopyasının iç kulağa enjekte edilmesiyle 10 katılımcının tümünün işitmesinin gelişme gösterdiğini ortaya koydu.

Küçük ölçekli deney, OTOF adı verilen bir gendeki mutasyonlar sonucu genetik sağırlık veya ileri seviye işitme bozukluğundan muzdarip kişileri içeriyordu.

Bu mutasyonlar, ses sinyallerinin kulaktan beyne iletilmesinde kilit rol oynayan otoferlin proteininin eksikliğine neden oluyor.

Araştırmacılar tedavinin en çok çocuklarda işe yaradığını belirtse de yetişkinlere de fayda sağlayabileceğini söylüyor.

Deneyde adeno ilişkili virüsün sentetik ve zararsız bir versiyonu kullanılarak düzgün işleyen bir OTOF geni tek bir enjeksiyonla iç kulağa verildi.

Tedavinin etkileri hastaların çoğunda belirgin biçimde görülürken, işitme yetisi sadece bir ay sonra hızla iyileşti.

Araştırmacılar 6 ay sonra tüm katılımcılarda işitmede önemli ölçüde iyileşme kaydedildiğini ve algılanabilir ortalama ses seviyesinin 106 desibelden 52 desibele düştüğünü belirtiyor.

Çalışmada tedaviye en iyi yanıt verenlerin 5 ila 8 yaşındakiler olduğu tespit edildi.

7 yaşındaki bir kız çocuğu işitme yetisini neredeyse tamamen hızla geri kazandı ve 4 ay sonra annesiyle günlük konuşmalar yapabilmeye başladı.

Karolinska Enstitüsü'nden çalışmanın ortak yazarı Maoli Duan, "Bu yöntem ilk kez ergenler ve yetişkinlerde test edildi" diyor.

Katılımcıların çoğunda işitme duyusunun büyük ölçüde iyileşmesi, yaşam kaliteleri üzerinde derin bir etki yaratabilir. Şimdi bu etkinin ne kadar kalıcı olduğunu görmek için bu hastaları takip edeceğiz.

Araştırmacılar ayrıca tedavinin güvenli olduğunu ve iyi tolere edildiğini de saptadı. Katılımcılar 6-12 aylık takip süresinde herhangi bir ciddi yan etki bildirmedi.

En yaygın reaksiyon, bir tür akyuvar olan bağışıklık sistemi nötrofillerinin sayısındaki azalmaydı.

"OTOF sadece başlangıç" diyen Dr. Duan, araştırmacıların GJB2 ve TMC1 gibi diğer yaygın sağırlık genleri üzerinde de çalıştığını ekliyor.

Bunların tedavisi daha karmaşık ancak bugüne kadarki hayvan deneyleri umut verici sonuçlar ortaya koyuyor. Farklı genetik sağırlık türlerinden muzdarip hastaların bir gün tedavi görebileceğine güvenimiz tam.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news