ABD’den Iraklı bir üst düzey yetkiliye yaptırım kararıhttps://turkish.aawsat.com/home/article/2730571/abd%E2%80%99den-irakl%C4%B1-bir-%C3%BCst-d%C3%BCzey-yetkiliye-yapt%C4%B1r%C4%B1m-karar%C4%B1
ABD’den Iraklı bir üst düzey yetkiliye yaptırım kararı
Falih el-Feyyad. (AFP)
ABD Hazine Bakanlığı, Haşdi Şabi Heyet Başkanı ve eski Ulusal Güvenlik Danışmanı Falih el-Feyyad’a yaptırım uyguladığını duyurdu. Bakanlık, Feyyad’ı Ekim 2019 ayaklanması sırasında göstericilerin ölümünde parmağı olmakla suçladı.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo dün düzenlediği basın toplantısında, Feyyad’ın Küresel Magnitsky İnsan Hakları Sorumluluk Yasası kapsamında çıkarılan 13818 sayılı Başkanlık Kararnamesi uyarınca cezalandırıldığını söyledi. Pompeo, Feyyad’ın Ekim 2019’da başlayan protestolarda rol oynadığını, nitekim İran müttefiki silahlı grupların, yolsuzluk, işsizlik, ekonomik durgunluk, kötü kamu hizmetleri ve İran’ın Irak’ın iç işlerine karışmasını protesto eden sivillere saldırdığını belirtti.
ABD Dışişleri Bakanı, Haşdi Şabi güçlerinin gerçek kurşun kullanarak Iraklı sivillerin ölümüne neden olduğu sırada Feyyad’ın Haşdi Şabi Askeri Konsey’in başkanlığını yürüttüğünü söyledi. Ayrıca İran Devrim Muhafızları’na bağlı Kudüs Gücü’ne üye olduğunu ve daha önce ABD tarafından yaptırım listesine alınan Kays el-Hazeli ve Hüseyin Felah el-Lami gibi milis grupların liderlerinin yanı sıra Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Askeri Konseyi Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis’in de yer aldığı Kriz Hücresi tarafından desteklendiğini aktardı.
Pompeo sözlerini şöyle sürdürdü:
“İran müttefiki Şii askeri milisler Irak'ta serbest ve adil seçimler, insan haklarına saygılı, şeffaf ve hesap veren bir yönetim isteyen siyasi aktivistlere karşı iğrenç kampanyasını devam ettiriyor. Bu unsurların birçoğu paravan örgütsel isimler kullanarak Irak devletine yönelik devam eden saldırılarını gizlemeye çalışıyor. Bugün gerçekleşen şey, ABD’nin, Irak halkının özgürlük, adalet ve demokrasiye yönelik çabasının yanında olduğunu ifade eden açık bir mesajdır.”
ABD Hazine Bakanlığı daha önce silahlı milis grupların liderlerinden Ekrem el-Kabi, Vad el-Kuduv, Kays el-Hazeli, Riyan el-Keldani, Hazeli’nin erkek kardeşi ve Haşdi Şabi Güvenlik Müdürü Hüseyin Falih’i (Ebi Zeyneb el-Lami lakabıyla biliniyor) yaptırım listesine almıştı. Feyyad, bu listeye dahil edilen bakan seviyesindeki tek isim. Feyyad’ın halihazırda ABD’nin yaptırımlar uyguladığı Ulusal Güvenlik Konseyi’ne üyeliği bulunuyor. Kürt liderlere şimdiye kadar yaptırım uygulamayan ABD Hazine Bakanlığı, daha önce Sünni siyasetçilerden Arap Projesi lideri Hamis el-Hancer ile Ulusal Kitleler Partisi lideri Ahmed el-Cuburi’yi yaptırım listesine eklemişti.
Irak makamları, Feyyad gibi üst düzey bir yetkiliye yaptırım uygulanması kararına resmi düzeyde henüz bir tepki vermedi. Feyyad, eski Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ile eski Haşdi Şabi Heyeti Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis’in birinci ölüm yıl dönümü münasebetiyle dün Basra kentinde düzenlenen anma töreninde konuştu. Süleymani ve Mühendis’in Ocak 2020’de ABD saldırısıyla öldürülmesine, yabancı güçleri Irak’tan çıkararak yanıt vereceklerini ve Irak Meclisi’nin yabancı ve ABD güçlerinin çıkarılmasını öngören kararına karşı tavizsiz olacaklarını syledi. Feyyad konuşmasında şu ifadeleri kullandı:
“ABD’nin zaferin komutanlarını öldürerek işlediği çirkin suça verilecek yanıt yabancı güçlerin Irak’tan çıkarılmasıdır. Meclis’in ABD ve yabancı güçlerin çıkarılmasına ilişkin kararından taviz verilmeyecek. Komutanlarımızın ve evlatlarımızın katillerini topraklarımızda barındıramayız.”
Ahmed eş-Şera Şarku'l Avsat'a konuştu: Suriye hiçbir Arap ülkesi için endişe kaynağı olmayacakhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5093486-ahmed-e%C5%9F-%C5%9Fera-%C5%9Farkul-avsata-konu%C5%9Ftu-suriye-hi%C3%A7bir-arap-%C3%BClkesi-i%C3%A7in-endi%C5%9Fe
Ahmed eş-Şera Şarku'l Avsat'a konuştu: Suriye hiçbir Arap ülkesi için endişe kaynağı olmayacak
Suriye'deki yeni yönetimin lideri Ahmed eş-Şera
Suriye'deki yeni yönetimin lideri Ahmed eş-Şera Şarku'l Avsat'a verdiği röportajda, “Suriye devrimi rejimin devrilmesiyle sona erdi… Bunun başka bir yere ihraç edilmesine izin vermeyeceğiz” dedi. Eş-Şera ülkesinin ‘hiçbir Arap ya da Körfez ülkesine saldırmak ya da onları endişelendirmek için bir platform olmayacağını’ vurguladı.
Şam'daki eş-Şaab Sarayı'nda dün gerçekleştirilen röportajda eş-Şera, “Yaptıklarımızı ve başardıklarımızı mümkün olan en az hasar ve kayıpla gerçekleştirdik… İran'ın bölgedeki projesi 40 yıl geriye gitti” dedi.
Eş-Şera, “Körfez ülkelerinin ulaştığı gelişmişlik düzeyini takdir ediyoruz ve ülkemiz için de bunu arzuluyoruz. Suudi Arabistan çok cesur planlar yaptı ve bizim de arzuladığımız bir kalkınma vizyonuna sahip. Hiç şüphe yok ki, bizim arzuladığımız şeylerle birçok kesişme noktası var ve ister ekonomik ister kalkınma iş birliği açısından olsun, bu noktalarda bir araya gelebiliriz” ifadelerini kullandı.
Şarku’l Avsat’ın Suriye'deki yeni yönetimin lideri Ahmed eş-Şera ile yaptığı röportajın tam metni;
* Pek çok Batılı ve bölgesel ülkeye güvence verdiniz. Ancak Körfez ülkelerine ve etkili Arap ülkelerine doğrudan bir mesaj vermediniz. Onlara söyleyecek bir şeyiniz yok mu?
- Elbette Arap ülkelerine söyleyecek sözümüz var; Özellikle de Suriye'nin İran için bir platforma dönüştüğü ve buradan dört büyük Arap başkentini yönettiği ve girdiği ülkelerde savaş ve yolsuzluk çıkardığı için… Körfez'in güvenliğini istikrarsızlaştıran ve bölgeyi uyuşturucu ve Captagon ile dolduran da İran. Dolayısıyla tüm bölge için büyük çıkarlar anlamına gelen İranlı milislerin ortadan kaldırılması ve Suriye'nin İran silahları için bir platform olarak tamamen kapatılması konusunda mümkün olan en az hasar ve kayıpla yaptığımız ve başardığımız şey diplomatik yollarla, hatta baskıyla elde edilmemiştir.
Eski rejimle Arap ilişkilerinin yeniden kurulduğuna ve bazı tavizler karşılığında Arap Birliği'ne geri döndüğüne dair işaretler geldiğinde, bunun başarısız olacağından emindik. Çünkü bu rejimin hiçbir taviz vermeyeceğini ve bu jesti iyi niyetle karşılamayacağını biliyorduk. Hatta Ürdün tarafıyla yapılan bir toplantıda, Captagon'u onlara ihraç etmekteki ısrarın nedeninin sorulduğu ve cevabın da “yaptırımlar kaldırılmadıkça durmayacağı” şeklinde olduğu bize sızdırıldı.
Bugün Körfez'in stratejik güvenliğinin daha emniyetli ve güvenli hale geldiğini söylüyoruz. Çünkü İran'ın bölgedeki projesi 40 yıl geriye gitti.
Ahmed eş-Şera: Varlığımız kimse için tehdit değil
* Söz konusu ülkelere Suriye'nin bu sorunlu kişiler için bir sığınak olmayacağı konusunda nasıl güvence veriyorsunuz?
- Şu anda devlet inşası aşamasındayız. Suriye devrimi, rejimin devrilmesiyle sona erdi… Bunun başka bir yere ihraç edilmesine izin vermeyeceğiz. Suriye herhangi bir Arap ya da Körfez ülkesine saldırmak ya da onları endişelendirmek için bir platform olmayacak. Suriye devrimine birçok insan katıldı ama bugün devlet inşasının yeni bir aşamasındayız. Bu ülkelerle etkili stratejik ilişkiler kurmaya çalışıyoruz. Suriye, savaşlardan ve başkalarının çıkarları için bir platform olmaktan yoruldu. Artık ülkemizi yeniden inşa etmemiz ve güven sağlamamız gerekiyor. Çünkü Suriye Arap olaylarının merkezinde yer alan bir ülke.
Şam'daki varlığımız kimseye tehdit anlamına gelmiyor. Körfez ülkelerinin ulaştığı gelişmişlik düzeyini takdir ediyoruz ve ülkemiz için de bunu arzuluyoruz. Suudi Arabistan çok cesur planlar yaptı ve bizim de arzuladığımız bir kalkınma vizyonuna sahip. Hiç şüphe yok ki bizim arzuladığımız şeylerle birçok kesişme noktası var ve ister ekonomik ister kalkınma iş birliği açısından olsun, bu noktalarda bir araya gelebiliriz.
* Eski rejimin güç ve kontrolüne tabi olan komşunuz Lübnan ile ilişkilerinizi nasıl görüyorsunuz?
- Gerçekten de Lübnanlı kardeşlerimiz Şam'a gelişimiz ve bunun Lübnan'da bir tarafı diğerine karşı güçlendireceği konusunda çok fazla endişe duydular. Aslında biz Lübnanlı komşumuzla otoriter bir ilişki değil, saygı ve alışveriş ilişkisi istiyoruz ve kendi ülkemizde yapacak yeterince işimiz olduğu için Lübnan'ın içişlerine karışmak istemiyoruz. İyi ilişkiler kurmak istiyoruz. Tüm Lübnanlılara aynı mesafede duracağız. Onları tatmin eden şey bizi de tatmin eder.
Ahmed eş-Şera: Suriye, sahip olduğu zenginlikle tek bir görüşün hakimiyetine girmeyecektir
* Bir ulusal diyalog konferansından ya da kapsayıcı bir ulusal toplantıdan ve Suriye'de yeni bir aşamayı tesis edecek bir anayasadan bahsettiniz. Ancak hangi mekanizmayı benimseyeceksiniz? Suriye halkının tüm kesimlerinin, özellikle de halk ve askeri tabanınızın yeni ılımlı söyleminize katılmayabilecek bir kesiminin temsil edilmesini nasıl sağlayacaksınız?
- Son kısımda sizinle aynı fikirde olmayabilirim, ancak genel olarak Suriyelilere kişisel görüşlerimi empoze etmek istemiyorum. Bunu deneyimli ve uzman hukukçulara bırakıyorum, böylece hukuk, insanlar arasındaki ilişkiyi formüle etmede ayrım çizgisi olacaktır. Suriye büyüklüğünde ve zenginliğinde, farklı bileşenleri olan bir ülkenin tek bir görüşün hakimiyetinde olmasını bekleyemeyiz. Bu farklılık iyi ve sağlıklıdır. Bu zafer bir grubun diğerine karşı zaferi değil, tüm Suriyelilerin zaferidir. Önceki rejime sadık olduğunu düşündüğümüz kişilerin bile sevinçlerine şahit olduk. Çünkü insanların ne hissettiklerini ya da düşündüklerini söylemeleri mümkün değildi. Toplumun her kesiminden tüm Suriyelilerin ülkelerini koruyacak kadar bilinçli olduklarından eminim.
Kısacası benim arzum, farklılıklarımızı çözerken başvurabileceğimiz kapsayıcı bir anlaşmaya ve bir hukuk devletine ulaşmaktır.
Ahmed eş-Şera: İntikam peşinde koşmayacağız
* Sizi bekleyen pek çok çetrefilli dosyadan biri de zorla kaybedilenlerin, cezaevlerinde ve toplu mezarlarda kaybedilenlerin dosyası. Bu konuyu nasıl ele alacaksınız?
- Aslında biz siyasi bir rejimle değil, kelimenin tam anlamıyla bir suçlular ve haydutlar çetesiyle savaşıyorduk. Hem barışta hem de savaşta tutuklamalar, zorla kaybetmeler, öldürmeler, yerinden etmeler, aç bırakmalar, kimyasal silahlar, sistematik işkence... Bugün davanın bittiğini söylüyoruz. Dolayısıyla, insanların Sednaya Hapishanesi’nden sorumlu olanlardan, varil bombaları ve kimyasal silahlar atanlardan ve bilinen zulümleri işleyenlerden hesap sorma hakkını saklı tutarak, olaylara intikam açısından bakamayız. Bu kişiler sorumlu tutulmalı ve yargılanmalıdır. İsimleri bilinmeyen kişilere gelince, insanların bu kişileri de sorumlu tutmak için haklarında suç duyurusunda bulunma hakları vardır.
Önemli olan, kısıtlamaları kırmış olmamız ve uzman kuruluşların bu göreve yardımcı olmak üzere gelmiş olmalarıdır. Kayıp kişilerin dosyalarını takip etmek hem yaşayan hem de ölü olan kişilerin akıbetlerini belirlemek ve ailelerinin ölüm belgeleri, miras gibi işlerini kolaylaştırmak üzere uzmanlaşmış bir bakanlık kurulacaktır. Bu çok iş demek, ancak hakikate ulaşmalıyız.
* Beşar Esad'ın oturduğu yerde, Halk Sarayı'nda bizi ağırlamak nasıl bir duygu?
- (Gülüyor) Dürüst olmam gerekirse, hiç rahat değilim. Ancak burası halka açık olması gereken bir yer. Böylece halk burayı ziyaret edebilir ve çocuklar bu avlularda oynayabilir.