Dört grafikle Elon Musk’ın muazzam serveti

SpaceX'in başarısı, Elon Musk'ın net değerinin 2020 boyunca artmasını sağladı (AFP)
SpaceX'in başarısı, Elon Musk'ın net değerinin 2020 boyunca artmasını sağladı (AFP)
TT

Dört grafikle Elon Musk’ın muazzam serveti

SpaceX'in başarısı, Elon Musk'ın net değerinin 2020 boyunca artmasını sağladı (AFP)
SpaceX'in başarısı, Elon Musk'ın net değerinin 2020 boyunca artmasını sağladı (AFP)

Serveti bir yıldan kısa süre içinde 25 milyar dolardan (yaklaşık 185 milyar TL) neredeyse 200 milyar dolara (yaklaşık 1 trilyon 500 milyar TL) yükselen Elon Musk, Jeff Bezos'u geride bırakarak dünyanın en zengini oldu.
Milyarder polimat, en çok elektrikli otomobil şirketi Tesla ve özel roket şirketi SpaceX'in patronu olarak biliniyor ama beyin teknolojisi girişimi Neuralink ve tünel ağları kazarak şehirlerdeki "trafiği çözmeyi" amaçlayan The Boring Company'nin de başında bulunuyor.
Bu girişimlerden önce Musk, Silikon Vadisi'nde, sonradan PayPal haline gelen çevrimiçi ödeme platformu X.com'un kurucu ortağı olarak ün kazanmıştı.
Her yeni proje, en azından kısmen, önceki iş başarılarından elde edilen fonlarla finanse edildi ve her yeni girişim daha da iddialı hale geldi.
Nihayetinde Musk, gelişmiş yapay zekadan algılanan tehdit ve iklim değişikliği dahil dünyadaki en büyük zorluklardan bazılarını eşzamanlı olarak çözerken, bir yandan da Mars'ta kendi kendine yeten bir koloni kurarak insanlığı çok gezegenli bir türe dönüştürmeyi planlıyor.

Musk 7 Ocak'ta Bezos'u sollayarak dünyanın en zengin kişisi unvanını almasının ardından, servetini dünyada çoğunluğun iyiliğine yarayacağına inandığı şeyler adına kullanma sözünü yineledi.
Musk 2018'deki kısa tweet dizisini yeniden yayımlayarak şunları söyledi "Neden para istediğimi soruyor olmalısınız. Sebebi düşündüğünüz gibi değil. Kafamı dinlemek için çok az zamanım var. Tatil evlerim, yatlarım ya da onun gibi şeylerim yok" diye belirtmişti.
Amacım, servetimin yaklaşık yarısıyla dünyadaki sorunları çözmeye çalışırken diğer yarısıyla da Dünya'ya bir meteor çarpması ya da kendi kendimizi bitireceğimiz bir 3. Dünya Savaşı çıkması durumunda, tüm canlıların yaşamının devam etmesi için Mars'ta kendi kendine yetebilen bir şehir kurmak.
Musk, düzenli olarak hayır kurumlarına bağış da yapıyor. Bu hafta Twitter'da "para bağışlamak için gerçekten fark yaratacak yollar" hakkında tavsiye de istedi.

Mayıs 2020'de Musk, attığı tweet'te "neredeyse tüm fiziksel varlıklarını" satmayı planladığını yazmıştı. Bu sözünü 2021'den önce Kaliforniya'daki evlerinden üçünü toplam 41 milyon dolara (yaklaşık 302 milyon TL) satarak tuttu.
Sonrasında Musk, SpaceX'in Mars'a gidecek uzay aracı Starship'in geliştirilme sürecini yakından takip etmek için hiçbir eyalet gelir vergisi ödemeyeceği Teksas'a taşındı.
2018'de Musk, gelecekte bir noktada Tesla'da "büyük" bir hisse satışı yaparak SpaceX'in Mars planlarını finanse etmeyi düşündüğünü açıklamıştı. O sırada Tesla hisseleri yaklaşık 60 dolar (yaklaşık 445 TL) değerindeydi. Bugünse 900 dolara (yaklaşık 6 bin 600 TL) yakın bir değere sahip.
Tesla'nın serveti büyük ölçüde Musk'ın kendi net servetine yön verdi. Bu da şu anda küçük-orta ölçekli bir ülkenin yıllık GSYİH'sine eşdeğer.

Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) rakamlarına göre Musk'ın serveti dünyadaki tüm ülkelerin GSYİH'siyle beraber sıralansaydı, Elon Musk dünyanın en zengin 50. ülkesi olurdu.
Başka bir şekilde hesaplandığında, Musk'ın net değeri ABD'deki 328 milyon vatandaşın tamamına eşit olarak dağıtılsa kişi başına yaklaşık 600 dolar (yaklaşık 4 bin 500 TL) düşerdi. Bu da koronavirüs pandemisi sırasında ABD hükümetinin dağıttığı teşvikle aynı miktara denk geliyor.

Independent Türkçe



Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
TT

Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)

ABD Başkanı Donald Trump, 11 ay sonra görev süresi dolacak olan Jerome Powell'ın yerine FED'in yeni başkanı olarak seçeceği ismi alışılmadık bir şekilde erken açıklamayı düşünüyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) yakın tarihli bir haberinde yer alan bu karar, Trump'ın yönetim kurulunun faiz oranlarını düşürme konusundaki yavaş yaklaşımından duyduğu hayal kırıklığının bir sonucu olarak ortaya çıktı. Powell'ın halefi, üç ila dört aylık geçiş döneminin çok öncesinde, bu yaz ya da eylül veya ekim aylarında açıklanabilir.

ghyj
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu toplantısında (EPA)

Trump'ın mevcut para politikasına karşı sabırsızlığının artması, onu seçim sürecini hızlandırmayı düşünmeye sevk etti. Şarku’l Avsat’ın WSJ’den aktardığına göre erken bir duyuru, başkan adayının mayıs ayında resmi olarak göreve başlamadan önce bile piyasa beklentilerini etkilemesine ve para politikasını yönlendirmesine olanak sağlayabilir.

Favori adaylar

FED başkanlığı için aralarında şu isimlerin de bulunduğu çok sayıda kişi yarışıyor:

  • Kevin Warsh: Eski bir FED yöneticisi ve Başkan George W. Bush'un danışmanı olan Warsh favoriler arasında. Trump, Warsh ile sekiz yıl önce bu pozisyon için ve geçen sonbaharda da Hazine Bakanlığı için görüşmüştü. Geçmişte bir ‘şahin’ (istihdamdan çok enflasyonla ilgilenen) olarak tanınmasına rağmen Warsh geçtiğimiz günlerde Trump'ın erken bir aday göstermesi halinde şaşırmayacağını belirtti. Ancak Trump'a yakın bazı isimler Warsh'ın fazla bağımsız olacağından endişe ediyor.
  •  Kevin Hassett: Ulusal Ekonomi Konseyi'nin şu anki direktörü olan Hassett'in bu göreve ilgisiz olduğu bildirildi.
  • Scott Bessent: ABD Hazine Bakanı'nın ismi çeşitli adayların müttefikleri tarafından dillendiriliyor. Uzun süredir yatırımcı olan Bessent, kamuoyu önünde mevcut görevine bağlı olmasına rağmen FED Başkanı olma fikrine sıcak baktığını ifade etti. Temsilcilere “Başkan Trump ne isterse onu yapmaktan mutluluk duyacağını” söyledi.
  • David Malpass: Trump'ın ilk döneminde atadığı Dünya Bankası eski başkanı, düşük faiz oranlarını desteklemesi ve FED'in ‘eski’ modellerini eleştirmesi nedeniyle Başkan'ın gözüne girmeyi başardı.
  • Christopher Waller: FED Yönetim Kurulu Üyesi Waller, Trump tarafından 5 yıl önce FED Yönetim Kurulu’na atanmış olsa da zayıf bir aday olarak görülüyor. Waller, yönetimin büyüme odaklı bir para politikası arzusu doğrultusunda, temmuz sonundaki bir sonraki FED toplantısında mümkün olan en kısa sürede faiz indirimi çağrısında bulunan ilk isim olarak Beyaz Saray'ın dikkatini çekti.

Beyaz Saray'ın tutumu ve FED'in bağımsızlığı

Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai, yönetimin ‘ekonomik büyümeyi, istihdamı ve yatırımı hızlandırmak için zemin hazırladığını ve para politikasının bu gündemi tamamlama ve ABD'nin ekonomik toparlanmasını destekleme zamanının geldiğini’ belirtti.

dfgrthy
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu'nun bir toplantısına başkanlık ederken (AFP)

Siyasi baskılara rağmen FED Başkanı Jerome Powell, siyasetin Merkez Bankası’nın görüşlerini etkilemediğini sürekli olarak savundu. Powell bir Senato komitesine verdiği demeçte, faiz oranlarını düşürme konusundaki temkinli yaklaşımını şu sözlerle savundu: “Eğer burada bir hata yaparsak, bedelini insanlar öder... ödeyecektir.”

Erken açıklamanın riskleri ve dinamikleri

Erken bir açıklama, hem Trump hem de gelecek başkan için potansiyel dezavantajlar barındırıyor. Bu adım yeni başkanı zor bir duruma sokabilir, potansiyel olarak gelecekteki meslektaşlarının kamuoyu önünde eleştirilmesine yol açabilir veya çok uyumlu olarak algılanabilir, bu da Senato onayını tehlikeye atabilir. Ekonomist Douglas Rediker'in belirttiği gibi, ‘Trump seçimini ne kadar erken yaparsa, o kişinin karşılaşacağı zorluklar o kadar artar ve Powell'ın gerçek halefi olma ihtimali o kadar azalır.’

Dahası, Powell'ın FED'deki görev süresi 2028 yılına kadar devam ediyor, yani başkan olarak görev süresi sona erdikten sonra 18 ay daha Yönetim Kurulu’nda kalmayı seçebilir, ki o bu konuda yorum yapmayı reddetti.

Trump'ın sadık bir başkan arzusu, daha kolay bir faiz politikası isteğiyle uyumlu olsa da, mevcut Yönetim Kurulu üyeleri görevden erken ayrılmadığı sürece üyelerin çoğunluğunu atayamayacağı için, 12 üyeli faiz belirleme komitesini etkilemekte büyük bir zorlukla karşı karşıya. FED, Başkan Richard Nixon'ın faiz oranlarını düşük tutması için FED Başkanı’na gizlice baskı yaptığı 1970'lerden bu yana bağımsızlığını şiddetle koruyor.