Mescid-i Aksa Camii'nin temelleri altında yapılan kazılar Filistinlileri alarma geçirdi

Filistinli internet siteleri tarafından yayınlanan Mescid-i Aksa Camii'nin temelleri altındaki kazılar
Filistinli internet siteleri tarafından yayınlanan Mescid-i Aksa Camii'nin temelleri altındaki kazılar
TT

Mescid-i Aksa Camii'nin temelleri altında yapılan kazılar Filistinlileri alarma geçirdi

Filistinli internet siteleri tarafından yayınlanan Mescid-i Aksa Camii'nin temelleri altındaki kazılar
Filistinli internet siteleri tarafından yayınlanan Mescid-i Aksa Camii'nin temelleri altındaki kazılar

Filistinliler, Mescid-i Aksa Camii'nin temelleri altında yapıldığını ve bina için tehdit oluşturduğunu söyledikleri İsrail kazıları için alarm durumuna geçti.
Kudüs Baş müftüsü Şeyh Muhammed Hüseyin, konuyla ilgili şunları söyledi: “İşgal altındaki Kudüs'teki Mescid-i Aksa Camii'nin güneybatısındaki İsrail kazıları, son dönemde sıklığını artırdı. Aynı anda birden fazla yeri de kapsayacak şekilde artırılmış olan kazılar, işgal yetkililerinin Mescid-i Aksa Camii'nin güneybatısındaki Yahudileştirmeyi tamamlama çabaları dahilinde gelmektedir. İsrail, Korona salgını bahanesiyle uyguladığı kapatma önlemlerinden yararlanarak, işgal mekanizmaları ile el-Burak Meydanı ve Megaribe Kapısı yakınında kazı çalışmaları yürütüyor. Bu durum, Mescid-i Aksa'nın temellerinin zayıflamasına ve yıkılmasına yol açacak.”
Yıllardır kazıların yapıldığından bahsediliyor, ancak Mescid-i Aksa'daki Baburrahme kapısı gibi alanlarda yoğunlaşması ve çatlaklar bırakması nedeniyle son dönemde büyük endişe kaynağı haline geldi. İslami Vakıflar İdaresi, Pazar günü, Mescid-i Aksa Cami’nin el-Burak Meydanı yakınlarında "rahatsız edici" titreşimler tespit edildiğini duyurdu.
İslami Vakıflar İdaresi yaptığı açıklamada, el-Burak Meydanı'ndaki ahşap köprünün başında bulunan bir buldozer, büyük bir ekskavatör ve devasa makinelerin sürekli kazı çalışması yaptığını ifade etti. İslami Vakıflar İdaresi tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Mescid-i Aksa'nın eteklerinde bulunan ekipler, kazı çalışmalarını büyük bir endişe ile izliyor ve takip ediyor. Titreşim seslerinin duyulması bu çalışmaların kapasitesini ve el-Burak Meydanı ve Mescid-i Aksa Camii'nin güneybatısında yürütülen Yahudileştirme projesinin sürdüğünü ortaya koyuyor. Uluslararası insancıl hukuka ve bu konuda çıkarılan UNESCO kararlarına aykırı oldukları için bu projelere devam edilmemeli.”
Mescid-i Aksa Vakfı Müdürü Şeyh Ömer el-Kisvani, konuya ilişkin şunları söyledi: “İslam Müzesi'nin zemininde de çatlaklar görülüyor. Bu kazıların derinliğinin boyutunu ve etkilerini tam olarak bilmiyoruz, çünkü İmar Komitesi, Mescid-i Aksa Camii ve meydanlarında restorasyon çalışmaları yapılmasını engelliyor. Eski Kudüs'ün özelliklerini değiştirmeyi amaçlayan bu kazıları durdurmak için bir Filistin-Ürdün ortaklığı var.”
Filistin Dışişleri Bakanlığı, BM Güvenlik Konseyi’ni siyasi, hukuki ve ahlaki sorumluluklarını üstlenmeye çağırdı
Filistin Dışişleri Bakanlığı, dün yaptığı yazılı açıklama ile Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’ni, İsrailli yetkililerinin Mescid-i Aksa Camii'ne karşı işlediği suçları durdurmak için siyasi, hukuki ve ahlaki sorumluluklarını üstlenmeye çağırdı. Bakanlıktan yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: “El-Burak Meydanı, Mescid-i Aksa Camii'nin batı duvarı ve Megaribe Kapısı yakınlarındaki işgal kazıları bölgenin Yahudileştirme planının bir parçası olarak geliyor. Aynı şekilde evlerin yıkılması, yıkım bildirimlerinin dağıtılması veya toprakların ele geçirilmesi ve tesviye edilmesi eylemlerinin yürütüldüğü Silvan’da da Yahudileştirme planları yürütülüyor. El-Burak Meydanı ve çevresindeki işgal kazıları son derece tehlikeli. Bunlar, İsrail'in Mescid-i Aksa ve çevresini Yahudileştirme planlarının bir uzantısı, aynı zamanda başta UNESCO kararları olmak üzere ilgili BM kararlarının açık bir ihlali anlamına geliyor.”
Ürdün Dışişleri Bakanlığı da geçtiğimiz günlerde İsrail'i El-Burak Meydanı'ndaki kazılarını "derhal" durdurmaya çağırmıştı. Ürdün Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Dayfallah Fayez yaptığı açıklamada şunları söyledi: “İsrailli yetkililer, el-Burak Meydanı'nda devam eden çalışmaları derhal durdurmalı ve Doğu Kudüs'teki yükümlülüklerine uymalıdır. Uluslararası ve İsrail - Filistin Yönetimi ile yapılan anlaşmalara göre Ürdün, Mescid-i Aksa Camii'nin ve Kudüs Vakıflarının resmi denetçisidir.”



Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
TT

Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)

Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani'nin açıklamaları, yardımcısı Muhsin el-Mendelavi ile yaşadığı tartışmanın ardından siyasi krize yol açarak dün yapılması planlanan oturumun ertelenmesine neden oldu.

El-Meşhedani, ‘Irak'ın kimliği’ olarak tanımladığı şeyin anayasa metninde belirtildiği gibi ‘Arap Birliği'nin kurucu üyesi’ olmakla ilişkilendirilmesini kınamış ve açıklamasında ‘bu kimliğin binlerce yıl öncesine dayandığını’ belirtmişti.

Söz konusu kimliğin bu bağlantıyla nitelendirilmesine ilişkin bir soruya cevaben el-Meşhedani, bu bağlantıyı tamamen uygunsuz bularak ‘saçma’ kelimesini kullandı ve siyasi bir krize yol açtı.

Oturumun ertelenmesine, yapılmaması konusunda ısrar etmesine ve açıklamalarını geri çekmemesine rağmen el-Meşhedani bugün X platformunda “Gerçek bir sınav anında Sünni bloklar başkan etrafında kenetleniyor” diye yazdı ve meclis başkanına destek vermek için parlamento merkezinde toplanan Sünni milletvekillerine atıfta bulundu.

Irak'ın siyasi geleneğine göre meclis başkanlığı Sünni güçlerin elindeyken, Kürtler cumhurbaşkanlığı, Şiiler ise başbakanlık koltuğuna oturuyor.

Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu, yardımcısıyla patlak veren krizi kontrol altına almak amacıyla Sünni kampı dışından el-Meşhedani'ye desteğini açıklayan ilk siyasi bloklardan biri oldu.

İnşa ve Kalkınma Bloğu Sözcüsü Firas el-Meslemavi yaptığı basın açıklamasında, “Cabbar el-Kenani, Muhammed es-Sayhud, Kazım et-Tuki ve Murtaza es-Saadi'nin de aralarında bulunduğu 5 milletvekilinden oluşan blok liderliği, oturumu etkileyen sözlü tartışmalarla ilgili olarak parlamento içinde yaşananların koşullarını belirlemek üzere Temsilciler Meclisi Başkanlığı ile kapalı bir toplantı gerçekleştirdi” dedi.

El-Meslemavi, “Yaşananlar, meclis başkanlığının toplu olarak sorumlu olduğu bir emsal teşkil ediyor. Çünkü en yüksek yasama otoritesi olan yasama kurumunun başkanlığını ve üyelerini düzenleyen usul kuralları ve Temsilciler Meclisi yasası vardır. Bu nedenle bir blok olarak çözümlerle birlikteyiz ve oturumları düzenlemek ve önemli yasaları geçirmek için uygun yolları destekliyoruz” ifadelerini kullandı.

Sudani liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu’nun el-Meşhedani ve yardımcılarıyla görüşmesi, parlamentodaki Sünni blokların el-Meşhedani'yi destekleyici bir tutum sergilemek üzere bir araya gelmesinin ardından gerçekleşti.

 Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)

Yanlış anlama

Sünni bir siyasetçiye göre, ‘el-Meşhedani'nin açıklamaları herhangi bir belirsizlik içermiyor, ancak Şii güçlerin yardımcısını bu yöne iten kasıtlı bir iradesi olduğu anlaşılıyor’.

Adının açıklanmaması kaydıyla Şarku'l Avsat'a konuşan Sünni siyasetçi, “El-Meşhedani ile pek çok konuda aynı fikirde olmasam da, Irak'ın kimliği ve anayasal olarak Arap Birliği üyeliğiyle ilişkilendirilmesi konusunda söyledikleri doğru. Hatalı olan Irak anayasasını hazırlayan taraftır” dedi.

Söz konusu tartışma, Temsilciler Meclisi Başkan Yardımcısı Muhsin el-Mendelavi’nin el-Meşhedani'yi telefonla arayarak “Irak'a hakaret ettin” demesiyle başladı.

Telefon görüşmesiyle yetinmeyen el-Mendelavi tartışmayı sürdürmek üzere el-Meşhedani'nin ofisine gitti ve ‘Irak'ın kimliği’ hakkındaki açıklamalarına itiraz etti. El-Meşhedani ise “Irak, Arap Birliği kurumundan daha büyüktür, 7 bin yıllıktır ve kimliğini onlarca yıllık bir kurumdan alması makul değildir” şeklinde yanıt verdi.

El-Meşhedani'nin Arap Birliği'ne ilişkin açıklamaları, meclis başkanlığı ile ilişkilerde bardağı taşıran son damla gibi görünse de el-Meşhedani televizyonda yaptığı açıklamalarda, Irak'ta önümüzdeki ay gösteriler düzenleneceğini ve bir güvenlik sorunu yaşanması halinde ‘acil durum hükümetine’ gidilebileceğini söylemek gibi başka önemli konuları da gündeme getirdi. ABD'nin Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) ile ilgili olarak tüm siyasi liderlere mesaj gönderdiğini de doğrulayan el-Meşhedani, ABD'nin yaklaşımının Halk Seferberlik Güçleri’ni yapılandırmak değil, güvenlik güçlerine entegre etmek olduğunu belirtti.

‘Boşluğu doldurmak’

Araştırmacı Yahya el-Kubeysi Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada şöyle dedi: “Devlet içindeki Sünni temsiliyeti sadece bir boşluğu dolduruyor, çünkü bu boşluğu Şii siyasi aktörler yönlendiriyor.”

El-Kubeysi'ye göre bu durum, Federal Yüksek Mahkeme'nin Irak Temsilciler Meclisi eski Başkanı Muhammed el-Halbusi'yi görevinden alma ve parlamentodan ihraç etme kararına kadar uzanıyor.

El-Kubeysi, “Bu karar anayasal ya da yasal bir argümana dayanmıyordu; daha ziyade siyasi bir karardı. Federal Yüksek Mahkeme de bu kararı almak için bir araçtı” ifadelerini kullandı.

Araştırmacı Seyf es-Saadi'ye göre ‘Temsilciler Meclisi'nin krizi 61. madde ve fıkralarında öngörülen yasama sürecinden sapması ve siyasi bloklar ile liderlerinin meclisin genel gidişatını kontrol etmesidir. Tüm sorumluluk meclis başkanlığına atfedilemez; aksine Temsilciler Meclisi Başkanı’nın sorumluluğu milletvekillerinin sorumluluğunu tamamlayıcı niteliktedir. Milletvekillerinin çoğu kendi bloklarının direktiflerini takip etmekte ve başkanlarının kararlarına uymamakta, bu da parlamento içinde tıkanıklığa yol açmaktadır.’

Es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, ‘beşinci parlamento döneminin sona erdiğini ve halen yürütme makamının performansını denetleyecek anayasal bir dayanaktan yoksun olduğunu’ ifade etti.