Hemşire Gülbahar, Suriye'nin kuzeydoğusundaki Haseke vilayetindeki Suriyeli sığınmacıların yaşadığı bir kampta, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının yayılmasının tehlikeleri ve virüsün aşırı kalabalık kamplara yayılması durumunda insani felaketlere yol açabileceği konusunda kamp sakinlerine tek tek açıklama yapmak için tüm gün çalışıyor.
Kürt Kızılayı üyesi Gülbahar ve sağlık ekibi, sırtlarında hilal logosu olan kırmızı yelekler giyiyorlar ve durmak bilmeden zamana karşı yarışıyorlar.
Koronavirüs ile mücadele için takip edilmesi gereken prosedürlerin ve talimatların kalın harflerle yazılı olduğu broşürler, resimler ve afişler taşıyan Gülbahar, alçak plastik bir tavan ile kaplı küçük çadırda meslektaşı Lorin’in yanında yere oturdu. Etraflarındaki sığınmacı ailelerin çocukları da onları dikkatle dinledi.
Gülbahar, etraftaki meraklı gözlere hitaben şu ifadeleri kullandı:
“Hastalığa karşı uyarıda bulunmak ve korunmak için broşürler ve kupürler dağıtıyoruz. Ayrıca, korunmak için tıbbi maske ve dezenfektan dağıtımı için bir güvenlik fonu oluşturduk. Bu yerlerde sağlık güvenliğinin artırılması gerekiyor.”
Kamptaki Kürt Kızılayı’na bağlı olan sahra hastanesi, hastalıkla mücadelede en çok başvuru alan tıbbi tesislerden biri ve hizmetlerini ücretsiz sağlıyor. Lorin özellikle acil durumdaki hastalara müdahale etmedeki zorluklardan bahsederken, soğukların artması ve son iki gündür yağan yağmurun ardından birçok kişinin nezle olduğunu, bu nedenle salgının soğuk hava koşullarında yayılmaması için kamp sakinlerini bilinçlendirmek için çadırları ziyaret ettiklerini belirtti.
Sağlık alt yapısının en temel maddelerinden yoksun olan Waşokani kampında, 2019 yılı Ekim ayında Suriyeli silahlı gruplar tarafından düzenlenen saldırılar nedeniyle Resulayn’dan veya Kürtçe adı ile Serekaniye şehrinden kaçmak zorunda kalan bebekler, yaşlılar ve kadınlar da dahil olmak üzere 12 bin kişi bulunuyor.
Endişeler artıyor
Lübnan'ın ardından Ürdün’ün koronavirüsün yeni türünün tespit edildiğini duyurmasından bu yana, kamp idaresi ve sağlık personelleri, salgının önemli ölçüde sağlık hizmetleri ve özel hastane eksikliği olan bölgeye yayılmasından endişe ediyorlar. Gülbahar “Şimdiye kadar bu kampta herhangi bir koronavirüs vakası veya koronavirüs olduğundan şüphelenilen bir vaka kaydetmedik ancak sakinlerin güvenliği için büyük bir çaba harcıyoruz” ifadelerini kullandı.
Kuzeydoğu Suriye’deki Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’ne bağlı sağlık kurumu dün 29 yeni koronavirüs vakasının kaydedilmesi ile toplam vaka sayısının 8 bin 314’e yükseldiğini, bu kişilerden 284’ünün hayatını kaybettiğini, bin 172’sinin ise sağlığına kavuştuğunu, virüs ile mücadele kapsamında kısmi yasakların uygulanacağını duyurdu. Yönetim daha öncesinde birçok kez kendi bölgesinde virüsün yayılmasının engellenmesi için tam ve kısıtlı kapanma önlemleri duyurusu yapmıştı.
Suriye Geçici Hükümeti ise muhaliflerin kontrolündeki bölgelerde 14 yeni vaka tespit edildiğini, bunlardan 8’inin İdlib'de ve 6’sının Halep kırsalında kaydedildiğini belirtti. Yeni veriler ile toplam vaka sayısı 20 bin 768’e yükselirken, vakalardan 14 bin 190’ı sağlığına kavuştu ve 358’i hayatını kaybetti.
Suriye Müdahale Koordinatörlüğü verilerine göre, ülkenin kuzeybatısındaki Suriye-Türkiye sınırı yakınlarındaki kamplarda vaka sayısı 2 bin 135'e yükseldi. Örgüt, resmi hesabından yayınladığı bir açıklamada, koronavirüsün yeni türünün yayılmasındaki artış konusunda uyarıda bulundu ve kamplarda dahil toplam vaka sayısının 20 bini aştığını belirtti. Geçen yıl Mart ayında ilk vakanın görülmesi sonrası toplam can kaybının 300’ü aştığı ifade edildi.
Tıbbi personel ve sağlık çalışanları arasında koronavirüse yakalanan vaka sayısı 2 bin 648'e ulaştı. Bu durum, insan kaynakları ve tıbbi malzeme eksikliği, sağlık merkezleri ve özel tıbbi noktaların olmaması sorununu daha da kötü bir hale getiriyor.
Rejime bağlı Sağlık Bakanlığı ise dün resmi hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, 102 yeni vakanın kaydedildiğini, 74 kişinin daha sağlığına kavuştuğunu ve 9 kişinin virüs sebebiyle hayatını kaybettiğini duyurdu. Bakanlık kontrolü altındaki bölgelerde kaydedilen toplam vaka sayısının 12 bin 660, iyileşen vaka sayılarının 6 bin 259 ve can kaybının 799’a ulaştığını belirtti.