Rusya, Suriye rejim güçlerinin eğitimine hız verdi

Türkiye – Suriye sınırındaki Atme Mülteci Kampı. (DPA)
Türkiye – Suriye sınırındaki Atme Mülteci Kampı. (DPA)
TT

Rusya, Suriye rejim güçlerinin eğitimine hız verdi

Türkiye – Suriye sınırındaki Atme Mülteci Kampı. (DPA)
Türkiye – Suriye sınırındaki Atme Mülteci Kampı. (DPA)

Rusya Dışişleri Bakanlığı, Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ortadoğu ve Afrika Özel Temsilcisi ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov ve Türkiye’nin Moskova Büyükelçisi Mehmet Samsar’ın dün Suriye ve Libya'daki durumu değerlendirmek üzere görüştüklerini duyurdu. Görüşmede Suriye ve Libya'daki gelişmelerin yanı sıra Ortadoğu, Kuzey Afrika ve İdlib’deki durum üzerinde durulduğu belirtilen açıklamada gerilimli bölgelerdeki durumun çözüme kavuşturulması için iki taraf açısından da kabul edilebilir çözümler bulunmasının ihtiyacı vurgulandı. 
Bogdanov ve Samsar arasındaki bu görüşme, Rus askerlerinin Suriye’nin güneyindeki hareketliliğini artırdığını aktaran haberlerle eşzamanlı geldi. Rusya Savunma Bakanlığı’na bağlı televizyon kanalı Zvezda yayınladığı haberde, Suriye’deki Rus askerlerinin rejim güçlerine obüs teknolojilerinin kullanımıyla ilgili verdiği eğitimleri hızlandırdığını aktardı. Haberde Rusya’nın bir aydan kısa bir süre içinde dördüncü eğitimi verdiği kaydedildi. Rus askeri uzmanların, Suriye rejim ordusu 5’inci Kolordu’ya bağlı Topçu Birliği’ndeki unsurlara obüste kullanılan radar ve keşif cihazlarının kullanımıyla ilgili eğitim verdikleri bilgisi aktarıldı.
Zvezda’ya konuşan Rus askeri eğitmeni Roman Gourov, verilen eğitimlerle Topçu Birliği’nin keşif grubundaki unsurların doğrudan çatışmalarda bağımsız bir şekilde obüslerden destek alma kapasitelerini geliştirmeyi amaçladıklarını söyledi.
Rus askeri eğitmenler, top atışlarının niteliğini artırmak amacıyla rejim unsurlarını ön eğitim sürecinden geçiriyor. Zvezda’ya göre eğitime tabi tutulanların yüzde 90’ı daha önce askeri operasyonlara katılanlardan oluşuyor.
Medyada çıkan haberlere göre Rusya, cephelerdeki sakinlik döneminden faydalanarak son haftalarda Suriye rejim güçlerine yönelik eğitimlerin kapsamını genişletti. Rus askerler perşembe günü uzak bir dağlık bölgeden durumu kritik yaralıların getirilmesi ve kurbanların kurtarılması üzerine eğitimler verdi. Eğitimler sırasında Rus ambulans helikopterleri kullanıldı.
Rusya, geçtiğimiz iki haftalık süreçte Halep kırsalında rejim güçlerine omuzdan ateşlenen füzelerin yanı sıra sis bombası kullanarak kamufle olma eğitimleri verdi.
Rus güçleri, söz konusu eğitimlerden önce yatırımlar yaptığı Tartus Limanı’nda Suriye rejim güçlerinin katılımıyla bir saldırı simülasyonu gerçekleştirdi. Türkiye ve Rusya’nın sahada sakinliği sağlayan anlaşmasını takip eden aylarda Türkiye de muhalif güçlere Suriye rejiminin saldırılarını püskürtme konusunda taktikler öğretti.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, önceki gün Suudi mevkidaşı Prens Faysal bin Ferhan ile Moskova’da gerçekleşen görüşmesinde Suriye’deki başlıca gündem maddeleri gündeme getirdi. Lavrov, ele alınan meselelerin çoğunda Moskova ve Riyad’ın aynı veya oldukça yakın tutuma sahip olduğunu vurguladı. Suudi Arabistan’ın Suriye Anayasa Komitesi kapsamındaki müzakere sürecini ilerletme yolunda verdiği çabaları takdir etti. Ferhan da Riyad’ın Suriye’de çözüm çabalarının desteklenmesine büyük önem verdiğine belirterek İran’ın ve desteklediği milislerin Suriye’deki varlığı ve faaliyetleri üzerinden Tahran’ın oynadığı ‘yıkıcı role’ işaret etti.



Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.