Uganda’da muhalefet adayı, ‘dolandırıcılık ve şiddete’ rağmen seçimleri kazandığını açıkladı

Yoweri Museveni’nin ana rakibi Bobi Wine (Reuters)
Yoweri Museveni’nin ana rakibi Bobi Wine (Reuters)
TT

Uganda’da muhalefet adayı, ‘dolandırıcılık ve şiddete’ rağmen seçimleri kazandığını açıkladı

Yoweri Museveni’nin ana rakibi Bobi Wine (Reuters)
Yoweri Museveni’nin ana rakibi Bobi Wine (Reuters)

Uganda’da popüler bir şarkıcı olan muhalefet adayı, seçimlerde “dolandırıcılık ve şiddete rağmen” cumhurbaşkanlığı seçimlerini büyük bir farkla kazandığını açıkladı.
Eski lider Yoweri Museveni’nin ana rakibi Bobi Wine, 15 Ocak’ta gazetecilere yaptığı açıklamada, “Son derece eminim. Diktatörü büyük bir farkla mağlup ettik” dedi. Wine, “Seçimleri kesinlikle kazandık ve büyük bir farkla kazandık” dedi. Perşembe günkü seçimleri büyük bir farkla kazandığını belirten Wine, oylamanın ‘dolandırıcılık ve şiddete’ tanık olduğuna dikkati çekti.
Wine, gece yarısından sonra Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, “Bugün erken saatlerde ülke genelinde meydana gelen yaygın dolandırıcılık ve şiddete rağmen, durum hala iyi görünüyor. Ugandalılara, rekor sayıda oy kullandıkları için teşekkür ederiz” ifadelerine yer verdi. Eski şarkıcı ve milletvekili olan Wine, seçimlerin sakin bir atmosferde gerçekleştiğini belirten yetkililerin sosyal medya organlarına uyguladıkları kısıtlamalara rağmen Twitter üzerinden yazdığı söz konusu mesajında daha fazla ayrıntıya yer vermedi. Bobi Wine, “Byabakama (Seçim Komisyonu Başkanı) ve Seçim Komisyonu açısından mevcut durum, halkın iradesini açıklamaktadır” dedi.
Seçim Komisyonu Başkanı Simon Byabakama, Perşembe akşamı AFP’ye yaptığı açıklamada seçimlerin, genel olarak ülkenin her yerinde sakin bir atmosferde yapıldığını duyurdu. Durum, polis sözcüsü Ferid Inanga tarafından da doğrulandı. Cumhurbaşkanlığı ve yasama seçimleri, internete erişimin olmaması nedeniyle sıkı güvenlik kontrolü altında gerçekleştirildi. Erişim kısıtlaması, ülkede büyük bir hoşnutsuzluğa neden oldu. Ülkede sosyal medya ve mesajlaşma uygulamaları da geçtiğimiz Salı gününden bu yana engellenmiş halde.
44 milyonluk nüfusun içerisindeki 18 milyon Ugandalı seçmen, şiddetli bir seçim kampanyasının sonunda, ana muhalefet adayı olan 38 yaşındaki Wine ve iktidardaki 35 yılın sonrasında altıncı bir dönem kazanmak isteyen Museveni arasında seçim yapmaya davet edildi. Seçim kampanyaları, onlarca insanın hayatını kaybettiği tutuklamalar ve isyanlara tanık oldu. 2018 yılında birkaç kez gözaltına alınan Wine’in Kasım ayı ortasında yeniden gözaltına alınması nedeniyle patlak veren şiddet eylemlerinde en az 54 kişi polis tarafından öldürüldü ve çok sayıda kişi de gözaltına alındı.



5 soruda Sinaloa Karteli'nin iç savaşı

Jalisco Yeni Nesil Karteli de rakibinde Eylül 2024'te patlak veren iç savaşa müdahil oldu (Reuters)
Jalisco Yeni Nesil Karteli de rakibinde Eylül 2024'te patlak veren iç savaşa müdahil oldu (Reuters)
TT

5 soruda Sinaloa Karteli'nin iç savaşı

Jalisco Yeni Nesil Karteli de rakibinde Eylül 2024'te patlak veren iç savaşa müdahil oldu (Reuters)
Jalisco Yeni Nesil Karteli de rakibinde Eylül 2024'te patlak veren iç savaşa müdahil oldu (Reuters)

Meksika'nın Sinaloa eyaleti pazartesi günü yine bir vahşete sahne oldu. 

Kafası kesilip bir viyadüğe asılan kişilerin 4 cesedi korku salsa da bu, daha büyük bir katliamın parçasıydı. Yakınlardaki bir otomobilde 16 cansız beden daha bulundu.

Bu olay üzerine New York Times, Sinaloa Karteli'nin iç savaşını mercek altına aldı.

Ölümcül uyuşturucu fentanille mücadelede Meksika devletini de yanına alan ABD'nin karşısında gücünü korumaya çalışan kartelin mücadelesinin yeraltı dünyasının geleceğini belirleyeceği belirtildi.

Sinalao Karteli nedir?

Fentanil gibi ABD için ulusal güvenlik sorunu haline gelen uyuşturucuların kitlesel üretimini üstlenen kartel, yıllar boyunca yalnızca yerel değil, dünyanın diğer yerlerindeki çetelere de bir çatı oldu.

Uyuşturucu kaçakçılığı ve para aklamanın yanı sıra insan kaçakçılığı, göçmen kaçırma, yakıt hırsızlığı, kaçak ağaç kesme gibi çeşitli faaliyetler yürütüyorlar. 

Sinalao Karteli'ni El Mayo diye bilinen Ismael Zambada Garcia'yla birlikte kuran El Chapo lakaplı Joaquin Guzmán Loera, halihazırda ABD'de müebbet hapis cezasını çekiyor. 

Öncesinde çamaşır sepeti içinde saklanıp hapisten kaçarak dünya çapında tanınmıştı.

İç savaş nasıl başladı?

2024 yazında El Chapo'nun oğullarından biri Zambada'yı kaçırarak ABD'ye teslim etti. 

Los Chapitos diye bilinen oğulların bu ihaneti, gerginlikleri büyüterek karteli iç savaşa sürükledi. 

Joaquín Guzmán López ve Ovidio Guzmán López babaları gibi ABD'de hapiste. 

Kardeşleri Ivan Guzmán Salazar ve Jesus Alfredo Guzmán Salazar, Los Chapitos'u yönetiyor. 

Babalarının 2016'da yakalanması sonrasında fentanil işini büyüterek başarı kazandılar. 

Zambada'ya sadık kalan ekipse Los Mayos hizbinde. Bu ekip gizliliğe verdiği önem ve stratejik ittifaklarla dikkat çekiyor. 

Daha disiplinli ve pragmatik görülen Los Mayos geleneksel uyuşturucu kaçakçılığı yöntemlerine bağlı.

Sinalao Karteli'nin rakipleri kim?

2009'da kurulan Jalisco Yeni Nesil Karteli, Sinaloa'nın en dişli rakibi olmayı başardı. 

Meksika ve ABD'li yetkililer, onları en vahşi ve en hızlı büyüyen uluslararası suç örgütlerinden biri diye tanımlıyor. 

fgthy
El Chapo, "bücür" anlamına geliyor (AFP)

Nemesio Oseguera Cervantes önderliğindeki kartel fentanille birlikte kokain, eroin ve metamfetamin kaçakçılığında iddialı. 

Meksika'nın Guerrero, Sonora, Michoacán ve Chiapas gibi eyaletlerinde iki kartel sert bir savaş veriyor.

Meksika ve ABD neler yapıyor?

ABD Başkanı Donald Trump'ın gümrük tarifesi uygulama ve Meksika topraklarına asker gönderme tehditleri üzerine iki ülke kartellere karşı mücadeleyi artırdı.

Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum özellikle Sinaloa eyaletinde binlerce asker görevlendirerek önemli operasyonlara imza attı. Onlarca örgüt yöneticisi yakalandı ve pek çok uyuşturucu laboratuvarı basıldı.

ABD de "yabancı terör örgütü" ilan ettiği kartelleri CIA drone'larıyla takip ederek laboratuvarların yerlerini saptadı. 

Ancak fentanilin herhangi bir mutfakta üretilebilmesi ve ABD'deki yoğun talep, bu önlemleri yetersiz bırakabilir.

Savaşı kim kazanıyor?

Uzmanlar ve yetkililer bu sorunun yanıtında uzlaşamıyor. 

Meksika'nın Los Chapitos hizbindeki pek çok kilit ismi yakalayarak kayda değer darbeler vurduğu söyleniyor. 

Uzmanlar, Los Chapitos'un Jalisco karteliyle yaptığı beklenmedik işbirliğini, çaresiz durumda kalmasına yoruyor. 

Brookings Enstitüsü'nden Vanda Felbab-Brown, bu mücadelenin küresel yansımaları olacağını ve sonucuna göre "yasadışı pazarların yeniden organize edileceğini" söylüyor. 

Felbab-Brown, Sinaloa Karteli için sonun yaklaşmış olabileceğini belirtirken Jalisco Yeni Nesil Karteli'nin yükselişe geçeceği tahminini de yapıyor.

Güvenlik uzmanı Eduardo Guerrero ise El Chapo'nun oğullarının Jalisco'ya büyük imkanlar sunabileceğine işaret ediyor:

Messi'yi kendi futbol takımına getirmek gibi... İki gücü birleştirmek devasa bir küresel üretim kapasitesi anlamına geliyor.

Independent Türkçe, New York Times, AP