ABD Hazine Bakanlığı, Donald Trump’ın görev süresinin bitmesine sayılı günler kala insan hakları ihlalleriyle (Haşdi Şabi’nin Başkanı Falih el-Feyyad için) ya da terörle (Haşdi Şabi Genelkurmay Başkanı Ebu Fedek için) ilgili suçlamalarla daha fazla Iraklıyı yaptırım listesine aldı. İsmi Abdulaziz el-Muhammedavi olan ve son zamanlarda “dayı” lakabıyla anılan Ebu Fedek, geçen yıl bu ay içinde General Kasım Süleymani ile birlikte havaalanında öldürülen Ebu Mehdi el-Mühendis’ten sonra Haşdi Şabi’nin iki numaralı ismi sayılıyor.
Yaptırımların uygulanması konusunda yeni olan sadece Trump’ın son günlerinde gelmesi değil, aynı zamanda yaptırımların sisteminin grup liderlerinden Irak’lı resmi isimlere geçmesi. Bu da Irak hükümeti için bir utanç kaynağı oldu.
ABD Irak’taki İran destekli silahlı grupların liderlerine karşı karargahlarını vurmak, bazı komutanları öldürmek, yaptırım listesine almak ve Haşdi Şabi’nin manevi babası sayılan Ebu Mehdi el-Mühendis’e suikast düzenlemek gibi operasyonlar düzenledi.
Irak Dışişleri Bakanlığı’ndan Feyyad’ın yaptırım listesine alınması ile ilgili resmi bir duruş gösterilirken Irak hükümeti Ebu Fedek’in yaptırım listesine alınması konusunda resmi bir tutum sergilemedi. Ancak Haşdi Şabi Başkanı Falih el-Feyyad yaptırımları kabul etmediğine dair bir açıklama yaparken Başbakan Mustafa el-Kazımi teselli için Haşdi Şabi Genel Merkezi’ni ziyaret etti.
El-Muhammedavi’nin ABD yaptırım listesine alınmasının “Irak egemenliğinin ihlal edilmesi anlamına geldiğini” belirten Feyyad sözlerini şöyle sürdürdü:
“ABD kendisini dünyanın koruyucusu olarak addediyor. Devletlerin egemenliğini ihlal etme ve halkların şerefini hor görme adeti üzerine geçtiğimiz günlerde Irak'ın egemenliğini ihlal ederek Muhammedavi’yi sözde (yaptırımlar listesine) aldı. Haşdi Şabi, Irak’ın resmi askeri teşkilatının bir parçasıdır. Silahlı Kuvvetler Başkomutanından emirler alır. Tüm bağlamlara ve yasalara eksiksiz bir şekilde uyar” dedi.
ABD Hazine Bakanlığı Ebu Fedek’i yaptırım listesine alma kararını şöyle değerlendirdi:
“Muhammedavi eskiden Irak Hizbullah Tugayları’nın Genel Sekreterliği’ni yaptı. Irak Hizbullah Tugayları da ABD tarafından terör örgütü olarak sınıflandırılan bir örgüttür ve İran tarafından desteklenmektedir.”
Diğer taraftan Kazımi, Muhammedavi’nin yaptırım listesine alındığının duyurulmasının ardından Haşdi Şabi Genel Merkezi’ni ziyaret etti. İki gün önce gerçekleşen ziyaret sırasında Feyyad, Muhammedavi ve Haşdi Şabi’nin bazı liderleri ile bir araya geldi. Kazımi’nin bu hareketi gözlemciler tarafından yaptırım listesine alınan Haşdi Şabi liderlerine destek mesajı olarak değerlendirildi. Kazımi’nin ofisi tarafından ABD yaptırımları konusundaki duruşuna ilişkin detaylı bir açıklama yapılmadı. Ancak Kazımi’nin Haşdi Şabi Genel Merkezi’nde Feyyad ve liderler ile bir toplantı yaptığı bilgisi paylaşıldı.
En-Nehreyn Üniversitesi’nden ulusal güvenlik uzmanı olan, AKAD Stratejik ve Gelecek Araştırmalar Merkezi Prof. Dr. Hüseyin Allavi konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede şunları söyledi:
“ABD Hazine Bakanlığı tarafından ilan edilen yaptırımlar, ülkeye giren kişiler üzerinde etkisi olan yürürlükteki ABD kanunları uyarınca insan hakları ihlalleri ile ilişkili Magnitsky Yasası’na göre sınıflandırılanlara meydan okuma teşkil ediyor.”
“Bu yaptırımlar, 2019 yılının ekim ayında Irak’ta patlak veren gençlik protestolarının etkileri ve insan hakları dosyasıyla ilgili” diyen Allavi Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamanın devamında, bu gibi yaptırımların Irak ve listeye alınan kişiler üzerindeki sonuçlarına ilişkin şunları söyledi:
“Sonuçlar yasal yaptırımlardan ziyade daha çok siyasi olacaktır. Bu, mevzuyu daha da kötüleştirebilecek ya da doğal akışına göre ilerleyebilecek siyasi yol hakkında işaret veriyor. Konunun çağrıştırdığı şey, Ekim Protestoları öncesindeki siyasi durum ve onlardan sonra olanların yanı sıra ABD-İran çatışmasıyla ilgili net bir görüntü ortaya oyduğudur. Sonuç olarak bu isimlerin siyasi geleceği, hukukun ve ABD tarafından yaptırım listesinin siyasi kullanım şekline ve Irak devletinin siyasi, mali, teknik ve idari gidişattaki tepkisinin boyutuna bağlı olacak.”
Allavi bu konunun Trump’ın döneminin sona ermesi ile ilgili olup olmadığına ilişkin de “Konunun Trump yönetiminin sona ermesiyle bir ilgisi yok. Bu sadece ABD Dışişleri Bakanlığı ve Hazine Bakanlığı tarafından sunulan listelere göre yargı tarafından onaylanan bir ABD kararıdır” dedi.
Feyyad, temsilcisinin Washington tarafından yaptırım listesine alınmasına karşı çıktı
Kazımi, sembolik de olsa destek vermek için Haşdi Şabi’nin genel merkezini ziyaret etti.
Feyyad, temsilcisinin Washington tarafından yaptırım listesine alınmasına karşı çıktı
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة