2021'de gerçekleşecek 5 uzay görevi

Artemis Ay görevini resmeden bir çizim (AP)
Artemis Ay görevini resmeden bir çizim (AP)
TT

2021'de gerçekleşecek 5 uzay görevi

Artemis Ay görevini resmeden bir çizim (AP)
Artemis Ay görevini resmeden bir çizim (AP)

Koronavirüs pandemisine rağmen 2020 uzay görevleri açısından bir dönüm noktası oldu. Örneğin Elon Musk'ın uzay şirketi SpaceX, özel sektöre ait bir araçla insanları uzaya gönderen ilk şirket unvanını aldı. Bunun hemen ardından NASA, Mars'ta hayat arayacak Perseverance isimli uzay aracını fırlattı.
2021'in de uzay görevleri açısından en az 2020 kadar hareketli bir yıl olması bekleniyor. İşte 2021'de gerçekleşecek 5 uzay görevi:
James Webb Uzay Teleskobu
Ünlü Hubble Uzay Teleskobu'nun yerini alacak olan bu NASA teleskobu aslında 2007'de fırlatılacaktı ama birçok kez ertelendi.
Hubble'dan daha hassas olduğu belirtilen teleskop, göreve başladığında evrendeki ilk galaksilerin oluşumunu gözlemleyecek. Teleskobun 31 Ekim 2021'de fırlatılması planlanıyor.

Mars görevleri
Halihazırda fırlatılmış olan üç uzay aracı 2021'de Mars'a varacak. 9 Şubat'ta BAE'nin Umut sondası, atmosferi ve hava durumunu incelemek üzere gezegenin yörüngesine girecek.
Birkaç gün sonra, Çin'in Tianwen-1 yörünge aracı, gezegende bir iniş alanı aramaya gelecek.
Yine şubat ayında NASA da partiye katılacak ve 18 Şubat'ta Perseverance keşif aracı, mikrobiyal yaşam belirtilerini araştırmak üzere Kızıl Gezegen'e iniş yapacak.

Artemis 1
NASA geçen yıl, yeni bir görevle insanları Ay'a geri götüreceğini ve hatta orada kalıcı olmaları için üs kuracağını açıklamıştı.
İşte bu programın ilk aşaması, Ay yörüngesine insansız bir araç göndermek üzere kasım ayında başlıyor.
Ancak görevin ertelenmesi de ihtimal dahilinde. Zira programın maliyeti, Biden yönetimi tarafından ayrıntılı incelenecek.

Çin'in uzay istasyonu
Uzun süredir planlanan bu projenin ilk modülü 2021'in ilk yarısında hizmete girecek.
İnşaatın yaklaşık iki yıl sürmesi bekleniyor. İstasyon Dünya'nın 380 km yukarısında hizmete başladığında 18 taykonot orada görev alacak.

"Dart görevi"
Temmuz 2021'de NASA, Çift Asteroid Yönlendirme Testi'ni başlatacak.
Bu proje kapsamında uzay ajansı, 2022'de asteroit Didymos'u ziyaret için bir sonda fırlatacak. Sonunda bu sonda, asteroidin uydusu Dimorphos'a çarpacak.
Böylece bilim insanları, çarpışmayı ve bunun göktaşının yörüngesi üzerindeki etkisini inceleyecek.
 
Independent Türkçe, The Guardian



Çığır açıcı gen tedavisi, işitme kaybını tek dozla düzeltti

Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
TT

Çığır açıcı gen tedavisi, işitme kaybını tek dozla düzeltti

Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Yeni bir araştırmaya göre, çığır açan bir gen tedavisi tek bir enjeksiyonla insanlardaki işitme kaybını birkaç hafta içinde tersine çevirebiliyor.

İsveç'in Karolinska Enstitüsü'nden araştırmacılar son teknoloji tedavinin, doğuştan sağırlığı veya ileri derecede işitme bozukluğu olan çocuk ve yetişkinlerin işitme yetisini iyileştirdiğini ve klinik bir deneyde 7 yaşındaki bir çocuğun duyma becerisini neredeyse tamamen geri kazandığını açıkladı.

Hakemli dergi Nature Medicine'da detaylandırılan klinik çalışma, OTOF geninin sağlıklı bir kopyasının iç kulağa enjekte edilmesiyle 10 katılımcının tümünün işitmesinin gelişme gösterdiğini ortaya koydu.

Küçük ölçekli deney, OTOF adı verilen bir gendeki mutasyonlar sonucu genetik sağırlık veya ileri seviye işitme bozukluğundan muzdarip kişileri içeriyordu.

Bu mutasyonlar, ses sinyallerinin kulaktan beyne iletilmesinde kilit rol oynayan otoferlin proteininin eksikliğine neden oluyor.

Araştırmacılar tedavinin en çok çocuklarda işe yaradığını belirtse de yetişkinlere de fayda sağlayabileceğini söylüyor.

Deneyde adeno ilişkili virüsün sentetik ve zararsız bir versiyonu kullanılarak düzgün işleyen bir OTOF geni tek bir enjeksiyonla iç kulağa verildi.

Tedavinin etkileri hastaların çoğunda belirgin biçimde görülürken, işitme yetisi sadece bir ay sonra hızla iyileşti.

Araştırmacılar 6 ay sonra tüm katılımcılarda işitmede önemli ölçüde iyileşme kaydedildiğini ve algılanabilir ortalama ses seviyesinin 106 desibelden 52 desibele düştüğünü belirtiyor.

Çalışmada tedaviye en iyi yanıt verenlerin 5 ila 8 yaşındakiler olduğu tespit edildi.

7 yaşındaki bir kız çocuğu işitme yetisini neredeyse tamamen hızla geri kazandı ve 4 ay sonra annesiyle günlük konuşmalar yapabilmeye başladı.

Karolinska Enstitüsü'nden çalışmanın ortak yazarı Maoli Duan, "Bu yöntem ilk kez ergenler ve yetişkinlerde test edildi" diyor.

Katılımcıların çoğunda işitme duyusunun büyük ölçüde iyileşmesi, yaşam kaliteleri üzerinde derin bir etki yaratabilir. Şimdi bu etkinin ne kadar kalıcı olduğunu görmek için bu hastaları takip edeceğiz.

Araştırmacılar ayrıca tedavinin güvenli olduğunu ve iyi tolere edildiğini de saptadı. Katılımcılar 6-12 aylık takip süresinde herhangi bir ciddi yan etki bildirmedi.

En yaygın reaksiyon, bir tür akyuvar olan bağışıklık sistemi nötrofillerinin sayısındaki azalmaydı.

"OTOF sadece başlangıç" diyen Dr. Duan, araştırmacıların GJB2 ve TMC1 gibi diğer yaygın sağırlık genleri üzerinde de çalıştığını ekliyor.

Bunların tedavisi daha karmaşık ancak bugüne kadarki hayvan deneyleri umut verici sonuçlar ortaya koyuyor. Farklı genetik sağırlık türlerinden muzdarip hastaların bir gün tedavi görebileceğine güvenimiz tam.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news