Kolombiyalı uzmanlar Pablo Escobar'ın yasadışı getirdiği "kokain suaygırlarının" itlaf edilmesini istiyor

Kolombiya'nın Doradal kentinde su aygırları, Hacienda Napoles yakınlarındaki göllerden birinde yüzüyor (Juancho Torres / Anadolu Ajansı)
Kolombiya'nın Doradal kentinde su aygırları, Hacienda Napoles yakınlarındaki göllerden birinde yüzüyor (Juancho Torres / Anadolu Ajansı)
TT

Kolombiyalı uzmanlar Pablo Escobar'ın yasadışı getirdiği "kokain suaygırlarının" itlaf edilmesini istiyor

Kolombiya'nın Doradal kentinde su aygırları, Hacienda Napoles yakınlarındaki göllerden birinde yüzüyor (Juancho Torres / Anadolu Ajansı)
Kolombiya'nın Doradal kentinde su aygırları, Hacienda Napoles yakınlarındaki göllerden birinde yüzüyor (Juancho Torres / Anadolu Ajansı)

Bilim insanları, Kolombiya'nın Magdalena nehri havzasında yaşayan, "arsızca" üreyen ve diğer türleri tehdit eden "kokain su aygırlarının" itlaf edilmesini istiyor.
Kolombiya bataklıkları, uyuşturucu baronu Pablo Escobar'ın 1980'lerin sonunda yasadışı ithal ettiği bu dev memelilere ev sahipliği yapıyor.
Escobar 1993'te vurularak öldürüldüğünde Kolombiya hükümeti, uyuşturucu baronunun kişisel hayvanat bahçesinin de dahil olduğu malikanesinin kontrolünü ele geçirmişti.
Hayvanların çoğu yurtdışına gönderilirken, 4 suaygırı bir gölette kendi başlarına bırakılmıştı. Şimdiyse ülkede, hipopotam diye de bilinen bu hayvanlardan onlarcası yaşıyor.
Toplam suaygırı sayısının 80 ila 100 olduğu tahmin ediliyor. Bu da onları tüm gezegendeki en büyük istilacı tür yapıyor. Sayının 2040'a kadar bin 500'e çıkacağı düşünülüyor.
Bilim insanları o tarihe kadar su aygırlarının yarattığı çevresel etkilerin geri döndürülemez seviyeye geleceğini ve sayılarının kontrol altına alınmasının imkansızlaşacağını ifade ediyor.
Daily Telegraph'a konuşan Ekolog Nataly Castelblanco-Martínez, "Suaygırı vurma fikrinden kimse hoşlanmaz ama başka hiçbir stratejinin işe yaramayacağını kabul etmeliyiz" diyor.
Su aygırları, Afrika'daki doğal yaşam alanlarında uzun kuraklık mevsimini su birikintilerine dönüşen nehirlere erişmek için yarışarak geçiriyor. Bu da onları hastalıklara ve avcılara karşı görece savunmasız kılıyor.
Kolombiya'da ise yağmur düzenli yağdığı için su aygırları herhangi bir sorunla karşılaşmıyor. Uzmanlar, Kolombiya'da su aygırlarının daha fazla üreyeceğine inanıyor.
İşte bu nedenle su aygırları bölgeye özgü yaban hayatıyla rekabet ediyor ve su yollarını kirleterek ekolojik bir tehdit oluşturuyor. Zira su aygırlarının atıkları zehirli ve insanlar dahil diğer türlere zarar verebilecek tehlikeli bakteriler taşıyor.
Afrika'da su aygırları kırsal yerleşimler açısından büyük bir tehdit olarak görülüyor ve her yıl diğer memelilere kıyasla daha fazla insanın ölümüne neden oluyor. Kolombiya'da da insanlara saldırdıkları biliniyor.
Örneğin geçen yıl Kolombiyalı bir sığır çiftçisi su alırken bu büyük memelilerin saldırısına uğramıştı. Suaygırı adamın bacağını ısırmış ve onu havaya fırlatarak bacağının, kalçasının ve kaburgalarının kırılmasına sebep olmuştu.
Çevre uzmanları, uzun süredir su aygırlarını kısırlaştırmaya çalışıyor ama tek bir hayvanı izleyip yakalamak üç ayı bulabiliyor. Bu nedenle söz konusu prosedür de kolay değil.
Yerel halk ve çevrecilerse bu hayvanları bölgenin maskotları olarak görüyor. Örneğin, Puerto Triunfo kasabasındaki hediyelik eşya dükkanlarında suaygırı şeklinde ürünler satılıyor.
Dr. Castelblanco-Martínez, diğer seçeneklerin değerlendirilmesi için çok geç kalındığını ve artık tek seçeneğin itlaf olduğunu söylese de hükümetin görevlendirdiği korumacı Echeverri Lopez, bu fikre katılmıyor:
Başka bir çözüm olmalı. Bu su aygırları artık yerel kimliğin parçası oldu. Ama zaman tükeniyor.
 
Independent Türkçe, Daily Telegraph, stuff.com



Tom Hardy'nin Netflix'teki yeni filmi izleyenleri böldü

Derin Kargaşa'nın set süreci 2021'de tamamlanmış ancak bazı sahnelerin yeniden çekilmesi nedeniyle gösterim tarihi 2025'e alınmıştı (Netflix)
Derin Kargaşa'nın set süreci 2021'de tamamlanmış ancak bazı sahnelerin yeniden çekilmesi nedeniyle gösterim tarihi 2025'e alınmıştı (Netflix)
TT

Tom Hardy'nin Netflix'teki yeni filmi izleyenleri böldü

Derin Kargaşa'nın set süreci 2021'de tamamlanmış ancak bazı sahnelerin yeniden çekilmesi nedeniyle gösterim tarihi 2025'e alınmıştı (Netflix)
Derin Kargaşa'nın set süreci 2021'de tamamlanmış ancak bazı sahnelerin yeniden çekilmesi nedeniyle gösterim tarihi 2025'e alınmıştı (Netflix)

Tom Hardy'nin başrolünde yer aldığı yeni aksiyon filmi Derin Kargaşa (Havoc), Netflix'te izleyiciyle buluştu. Ancak uzun zamandır beklenen film, yayına girer girmez eleştirmenleri ve izleyicileri böldü.

Yoğun aksiyon ve bol kanlı sahneler vaat eden fragmanıyla beklentiyi yükselten film, 25 Nisan'da izleyici karşısına çıktı. Hardy filmde, Los Angeles'ta suç örgütleriyle mücadele eden, yılmaz dedektif Walker karakterine hayat veriyor.

"Sanki yüzde 90'ı dijital"

Fragmanı izleyen sinema tutkunları, sosyal medyada heyecanlarını dile getirirken, filmle ilgili detaylarsa büyük ölçüde gizli tutulmuştu. Yayımlanan özet ise filmin genel çerçevesini şöyle çiziyor:

Uyuşturucu anlaşmasının ters gitmesinin ardından Walker, peşine düşen intikamcı bir suç örgütü, yozlaşmış bir politikacı ve kendi meslektaşlarıyla mücadele etmek zorunda kalır. Politikacının kayıp oğlunu kurtarma girişimiyse onu derin bir yolsuzluk ve komplonun ortasına çekerken, geçmişinin hayaletleriyle de yüzleşmesine neden olur.

Ancak film, beklentilerin altında kalmış gibi görünüyor. Eleştiri derleme sitesi Rotten Tomatoes'daki bir izleyici, "Tom Hardy'yi bu rolü almaya ikna eden menajere tebrikler. Netflix bir kez daha yüksek bütçeli filmlerde hedefi vuramadı" yorumunu yaptı.

Bir başka kullanıcı, "Çocuk oyunu gibi bir film. CGI oranını merak ediyorum, sanki yüzde 90'ı dijital" derken, üçüncü bir izleyiciyse "Harika bir film değil ama sağlam aksiyon var. Hatta yemeğini yaparken, ev işi yaparken izleyip senaryoyu pek de kaçırmayacağın türden" yorumunda bulundu.

Empire dergisinden Beth Webb 5 üzerinden 4 yıldız verdiği incelemesinde, "Senaryo biraz kalabalık ve bu yüzden aksiyonun başlaması zaman alıyor. Ama başladığında da nükleer bomba gibi patlıyor" dedi.

"İşçilik mükemmel"

Financial Times'dan Jonathan Romney ise Derin Kargaşa için şöyle yazdı:

Acımasız, karamsar ve biraz tekrar eden bir yapısı var ama işçilik mükemmel. Şehir karanlığını ve atmosferi son derece şık bir şekilde aktarmış.

Filmde Tom Hardy'ye Jessie Mei Li, Forest Whitaker, Justin Cornwell, Quelin Sepulveda, Luis Guzmán, Michelle Waterson ve Xelia Mendes-Jones gibi isimlerden oluşan geniş bir kadro eşlik ediyor. Yönetmen koltuğunda ise Baskın (The Raid) serisi ve 2018 yapımı Havari'yle (Apostle) tanınan Gareth Evans oturuyor.

Film, sosyal medyada da gündem oldu. Bir izleyici, "Bu yıl izlediğim en iyi film. Netflix'e bu başyapıt için teşekkürler" derken, bir diğeri, "Beklediğimden iyiydi. Aksiyon şahane, bayıldım" ifadelerini kullandı.

Ancak herkes aynı fikirde değil. Bir kullanıcı, "Derin Kargaşa'yı izledim ki siz seyretmek zorunda kalmayın. Hayal kırıklığı... Berbat" yorumunu yaparken, bir diğeri de "Sadece bana mı öyle geldi bilmiyorum ama film çok yapaydı, bitiremedim bile" dedi.

Independent Türkçe, Daily Record, Irish Star, Empire, Financial Times