Sağlık Bakanlığı: 'Pandemi süresince sağlık personeline getirilen izin kısıtlaması kaldırıldı'

Sağlık Bakanlığı: 'Pandemi süresince sağlık personeline getirilen izin kısıtlaması kaldırıldı'
TT

Sağlık Bakanlığı: 'Pandemi süresince sağlık personeline getirilen izin kısıtlaması kaldırıldı'

Sağlık Bakanlığı: 'Pandemi süresince sağlık personeline getirilen izin kısıtlaması kaldırıldı'

Sağlık Bakanlığı tarafından 81 ilin sağlık müdürlüğüne, sağlık çalışanlarının istifa, emeklilik ve yıllık izin durumlarındaki yeni düzenlemelere ilişkin yazı gönderildi.
Sağlık Bakanlığı tarafından 81 ilin sağlık müdürlüklerine gönderilen resmi yazı gereğince, sağlık çalışanları kamu hizmeti aksamayacak şekilde yıllık ve ücretsiz izin haklarını kullanabilecek. Ayrıca bu yazıya göre emeklilik ve istifa talebinde bulunan personelin de işlemleri gerçekleştirilecek.
Sağlık Bakanlığınca, 81 ilin sağlık müdürlüklerine, personelin yıllık izin, istifa, emeklilik durumundaki yeni düzenlemelere ilişkin yazı gönderildi. Buna göre, Sağlık Bakanlığı personeline, kamu sağlık hizmetini aksatmayacak şekilde yıllık izin ve ücretsiz izin verilebilecek. Sağlık Bakanlığı yazısına göre, emeklilik talebinde bulunan personelin işlemleri yerine getirilecek.

Söz konusu resmi yazıda ise şu ifadeler yer aldı:
“Bakanlık makamının 27/10/2020 tarihli ve 3137 sayılı olurları ile yürürlüğe konulan genel yazımızla, Bakanlığımız merkez ve taşra teşkilatında görevli personele yönelik olarak yıllık izin, istifa, emeklilik, muvafakat vb. gibi alanlarda bazı düzenlemeler yapılarak uygulamaya konulmuştur.
Gelinen süreçte; sahada büyük bir özveri ile görev yapmakta olan personelimizin talepleri de göz önüne alınarak aşağıdaki düzenlemelerin yapılması ihtiyacı hasıl olmuştur, Bu çerçevede personelin;
Yıllık izin talepleri, kamu sağlık hizmetini aksatmayacak şekilde; Bakanlık merkez teşkilatında birim amirlerince, Bakanlığın ilgili ve bağlı kuruluşlarında, kuruluşun en üst amirince, illerde İl Sağlık Müdürü, ilçelerde ise İl Sağlık Müdürü ile istişare etmek suretiyle İlçe Sağlık Müdürü/Toplum Sağlığı Merkezi Başkanı ve sağlık tesislerinde ise başhekimliklerce değerlendirilerek personele izin verilmesi cihetine gidilecektir.
Mevzuatta yerini bulan her türlü ücretsiz izin, talepleri halinde kamu sağlık hizmetini aksatmayacak şekilde personele kullandırılacaktır.
657 sayılı Kanunun 103'üncü maddesinin son fıkrasına göre radyoaktif ışınlarla çalışan personele verilmekle yükümlü olunan bir aylık sağlık izni (şua) kurum amirlerinin uygun görecekleri zamanlarda kullandırılacaktır.
Sağlık tesislerinde görev yapmakta iken, başka kamu kurum ve kuruluşlarına atama talep edip de ataması yapılan personelin, ayrılışı yapılmayacak olup başka kamu kurum ve kuruluşlarına atanma talep eden personele bu süreçte muvafakat verilmeme uygulamasına devam olunacaktır. Ancak, özel/vakıf da dahil üniversitelerin öğretim üyesi kadrolarına atanacak personel ile kamu kurum ve kuruluşlarının idareci pozisyonuna atanacak personele muvafakat verilmesi cihetine gidilecektir.
Emeklilik talebinde bulunan personelin talepleri karşılanacak olup emeklilik işlemleri yerine getirilecektir.
Yukarıda zikredilen durumlar haricinde, Bakanlık Makamının 27/10/2020 tarihli ve 3137 sayılı olurları ile yürürlüğe konulan genel yazımızın 1, 4, 6, 10 ve 12'nci maddelerinin uygulamasına aynen devam edilecektir.”



Bütün büyük dinozorların T-rex gibi ısıramadığı ortaya çıktı

Bir Tyrannosaurus rex kafatası (AFP)
Bir Tyrannosaurus rex kafatası (AFP)
TT

Bütün büyük dinozorların T-rex gibi ısıramadığı ortaya çıktı

Bir Tyrannosaurus rex kafatası (AFP)
Bir Tyrannosaurus rex kafatası (AFP)

18 dinozor türünün ısırma güçleri üzerine yapılan yeni ve kapsamlı bir analiz, tarih öncesi yırtıcılardan bazılarının devasa boyutlarına rağmen, sanılandan çok daha zayıf bir ısırma kuvvetine sahip olduğunu ortaya koydu.

Aralarında Bristol Üniversitesi'nden isimlerin de yer aldığı araştırmacılar, kudretli Tyrannosaurus rex gibi bazı dinozorların, tıpkı timsahlar gibi hızlı ve güçlü ısırıklar için evrimleştiğini ortaya koydu. Buna karşılık, spinosaurus ve allosaurus gibi iki ayak üzerinde yürüyen birçok türün ısırma kuvveti çok daha zayıftı; bu dinozorlar bunun yerine eti kesip parçalamada uzmanlaşmıştı.

Hakemli dergi Current Biology'de yayımlanan araştırma, et yiyen dinozorların birbirine benzer devasa boyutlarına rağmen kafatası yapısı ve beslenme tarzı açısından farklı evrimsel yollar izlediğini saptadı.

Bristol Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı Andrew Rowe, "Tyrannosaurus'larda güç ve ezici ısırıklara göre inşa edilmiş kafatasları gelişirken, diğer soylarda nispeten daha zayıf ancak daha özelleşmiş kafatasları olması, ddevasa boyutlara rağmen farklı beslenme stratejileri izlediklerini gösteriyor" diyor.

Başka bir deyişle dev yırtıcılar için tek bir 'en iyi' kafatası tasarımı yoktu; birkaç tasarım mükemmel bir şekilde işliyordu.

Bilim insanları çalışmada, iki ayak üzerinde yürümenin dinozorlarda kafatası mekaniğini ve beslenme tekniklerini nasıl etkilediğini araştırdı.

Daha önceki araştırmalar yırtıcı dinozorların benzer boyutlara ulaşmasına rağmen, dünyanın çok farklı bölgelerinde, çeşitli zaman ve koşullarda evrimleştiğini ve kafatası şekillerinin farklı olduğunu göstermişti.

Bu durum sözkonusu dinozorların kafataslarına dair şüpheler doğurdu; bunlar yüzeyin altında işlevsel açıdan birbirlerine benziyor muydu, yoksa yırtıcı yaşam tarzlarında belirgin farklılıklar mı vardı?

Dr. Rowe, "Etçil dinozorlar devlere dönüşürken, beslenme biyomekaniği ve olası davranışlar açısından çok farklı yollar izledi" ifadelerini kullanıyor.

Araştırmacılar vücut büyüklüğü ve kafatası biyomekaniği arasındaki ilişkiyi anlamak için üç boyutlu X ışını tarama teknolojisini kullanarak, boyutları küçük olanlardan devlere kadar değişen, iki ayak üzerinde yürüyen 18 etobur dinozor türünün kafatası mekaniğini analiz etti, beslenme performansını ve ısırma gücünü ölçtü.

Araştırmacılar türler arasında belirgin bir ayrışma bulunca şaşkına döndü. Örneğin kafatası üzerindeki basınç, boyutla birlikte artan bir eğilim göstermiyordu.

Hatta artan kas hacmi ve ısırma kuvveti nedeniyle, bazı küçük dinozorların kafataslarındaki basınç büyük türlerinkinden daha fazlaydı.

u78ı9
Et yiyen üç dinozorda ısırma kuvvetindeki değişim (Rowe ve Rayfield/Current Biology)

Dr. Rowe, "T-rex gibi Tyrannosauridler, daha yüksek kafatası basıncı pahasına yüksek ısırma kuvvetlerine uygun hale getirilmiş kafataslarına sahipti" diyor.

Ancak Giganotosaurus gibi diğer bazı devlerde, nispeten daha hafif bir ısırığa işaret eden basınç modelleri hesapladık. Bu durum evrimin, iki ayak üzerinde yürüyen büyük etoburların yaşamlarına nasıl birden fazla 'çözüm' üretebileceğini ortaya koyuyor.

Genel anlamda, iki ayak üzerinde yürüyen yırtıcı bir dinozor olmak, her zaman T-rex gibi kemik kıran bir dev olmak demek değildi. Spinosaurus ve allosaurus gibi bazı dinozorlar devleşirken T-rex'in aksine, avı kesmeye ve eti sıyırmaya daha uygun olan zayıf ısırıklarını korudu.

Dr. Rowe, "Büyük tyrannosaur kafataslarıysa, avı ezen yüksek ısırma kuvvetlerine sahip modern timsahlar gibiydi" diye açıklıyor. 

Allosaurus'un beslenme tarzını, modern Komodo ejderininkine benzetmeyi tercih ediyorum.

Araştırmacı "Bu biyomekanik çeşitlilik, dinozor ekosistemlerinin genellikle varsaydığımızdan daha geniş bir dev etobur ekolojisi yelpazesini desteklediğini gösteriyor" diye ekliyor.

Independent Türkçe