Trump’ın Beyaz Saray’dan erken ayrılışı nükleer kodlar konusunda lojistik bir krize neden oldu

ABD Başkanı Donald Trump Beyaz Saray’dan ayrılırken nükleer çantayı taşıyan askeri personel (Reuters-Arşiv)
ABD Başkanı Donald Trump Beyaz Saray’dan ayrılırken nükleer çantayı taşıyan askeri personel (Reuters-Arşiv)
TT

Trump’ın Beyaz Saray’dan erken ayrılışı nükleer kodlar konusunda lojistik bir krize neden oldu

ABD Başkanı Donald Trump Beyaz Saray’dan ayrılırken nükleer çantayı taşıyan askeri personel (Reuters-Arşiv)
ABD Başkanı Donald Trump Beyaz Saray’dan ayrılırken nükleer çantayı taşıyan askeri personel (Reuters-Arşiv)

ABD Başkanı Donald Trump’ın ülkenin yeni Başkanı Joe Biden’ın yemin törenine katılmama kararı, başkanlık devir tesliminin belki de en hassas bölümü olan ‘nükleer kodlar’ için ciddi lojistik sorunlara neden oldu.
Daily Mail’e göre, olağan yemin töreni sırasında, başkanın emirlerini doğrulamak ve nükleer saldırı başlatmak için kullandığı ekipmanı içeren ve ‘nükleer futbol topu’ olarak bilinen çanta bir başkan yardımcısından diğerine teslim ediliyor.
Ancak Trump, Florida’daki mülkü Mar-a-Lago’ya uçmak üzere Washington’dan yemin töreninden önce ayrıldı. Başkan olarak nükleer kodların yer aldığı çantasını da yanına aldı.
Atom Bilimcileri Bülteni’nde araştırmacı olan Stephen Schwartz, CNN’e verdiği demeçte, ilgili yetkililerin bu duruma ayrıntılı bir çözüm bulmak zorunda kalacaklarını söyledi.
Schwartz, en az 3 ‘nükleer futbol topu’ (çanta) olduğunu söyleyerek, biri başkan, biri de (görevi devralması halinde) başkan yardımcısına ayrıldığını, bir çantanın da yedekte olduğunu bildirdi.
Nükleer futbol topu adı verilen çanta, başkanlara her an eşlik eden bir askeri personel tarafından taşınıyor.
Başkan, yanında her zaman ‘nükleer silahları fırlatmaya yetkili tek kişi olarak başkanı tanımlayan’ kodları içeren ve ‘bisküvi’ olarak bilinen plastik bir kart taşıyor.
Anayasa, Biden’ın yemin ettiği saniyeye kadar nükleer saldırıların kontrolünü Trump’a veriyor.
Trump’ın ‘bisküvisi (Başkanın her zaman yanında taşıması gereken, kodlar içeren bir kart)’ bugün öğle saatlerinde devre dışı bırakılacak ve Biden’ın ‘bisküvisi’ yürürlüğe girecek.
Bunun ardından nükleer kodları içeren 45 kiloluk çantayı taşıyan askeri personel Florida’yı terk ederek Washington’a geri dönecek.
Trump, 1869’dan beri halefinin yemin törenine katılmayan ilk başkan olacak.
Anayasa, görev süresi dolan bir başkanın yeni başkanın yemin törenine katılmasını gerektirmiyor.
Başkanın, görevi devredeceği yeni başkanın yemin törenine katılımı, ABD demokrasisinin istikrarına dair önemli bir işaret olarak görülüyor.



Küba'dan ABD'ye yaptırım tepkisi: "Soykırım savunucusu"

Ülkeyi sarsan eylemler için "son 60 yılın en büyük yönetim karşıtı protestoları" denmişti (Reuters)
Ülkeyi sarsan eylemler için "son 60 yılın en büyük yönetim karşıtı protestoları" denmişti (Reuters)
TT

Küba'dan ABD'ye yaptırım tepkisi: "Soykırım savunucusu"

Ülkeyi sarsan eylemler için "son 60 yılın en büyük yönetim karşıtı protestoları" denmişti (Reuters)
Ülkeyi sarsan eylemler için "son 60 yılın en büyük yönetim karşıtı protestoları" denmişti (Reuters)

Temmuz 2021'de Havana yönetimine karşı düzenlenen büyük protesto eylemlerinin yankıları sürüyor.

ABD, Devlet Başkanı Miguel Diaz-Canel'in de aralarında bulunduğu Kübalı yetkilileri insan haklarını ihlal ettikleri gerekçesiyle yaptırım listesine aldı. 

Karayipler'deki ada ülkesinin üst düzey yöneticilerine vize kısıtlamaları uygulanacağı da duyuruldu.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, X hesabından yaptığı açıklamada "Temmuz 2021'deki protestolara katılanların haksız bir şekilde gözaltına alınıp işkenceye tabi tutulmasından sorumlu olan ya da bu olaylarda suç ortaklığı yapan" yargı ve cezaevi çalışanlarının da vize kısıtlamalarıyla karşı karşıya kalacağını söyledi. 

54 yaşındaki siyasetçi şu ifadeleri kullandı:

ABD, Küba halkının insan hakları ve temel özgürlüklerini desteklemeyi ve gayri meşru, dikta rejimlerinin yarıküremizde hoş karşılanmadığını net bir şekilde ortaya koymayı sürdürecek.

Devlet Başkanı Miguel Diaz-Canel'le birlikte Küba Savunma Bakanı Álvaro López Miera ve İçişleri Bakanı Lázaro Álvarez Casas'ın da yaptırım listesine alınmasına Havana'dan tepki geldi. 

Dışişleri Bakanı Bruno Rodriguez de X'te açıklama yaparak ABD'nin Küba halkının ya da liderlerinin iradesini ipotek altına alamayacağını vurguladı. 

Küba Dışişleri Bakanlığı'nın ABD'den sorumlu yetkililerinden Johana Tablada ise Rubio'yu "soykırım ve toplu sınırdışı savunucusu" diye niteledi. 

Elektrik kesintileri yüzünden Havana'nın defalarca karanlığa gömülmesinin ardından 11-12 Temmuz 2021'de patlak veren protestolar, tüm dünyanın dikkatini çekmişti. 

Bir kişinin öldüğü eylemlerin bazılarında protestocular devlet binalarına ve kamu malına zarar vermiş, güvenlik görevlilerine ve mağazalara taş atarak saldırmıştı.

Batı medyası, eylemlerin herhangi bir muhalif örgüt tarafından organize edilmediğini bildirirken Küba yönetimi, onlarca yıldır süren ABD yaptırımları ve propagandasını sorumlu tutmuştu.

Yönetim destekçileri, yetkililerle birlikte tepki göstererek muhalif eylemleri bastırmaya çalışmıştı. 

Ekonomik kriz, gıda ve ilaç kıtlığına karşı başlayan gösterilerin ardından ABD merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün aktardığına göre en az 1400 kişi gözaltına alınırken, yaklaşık 700 kişi hapse atılmıştı. 

2022'de Kübalı savcılar, 790 civarında kişinin bu eylemlerle ilgili olarak soruşturulduğunu açıklamıştı.

Davaları takip eden 11J adlı hak örgütü, 554 kişinin protesto gösterileriyle ilgili olarak aldıkları cezayı çektiği bilgisini 2024 sonunda vermişti. Bunlardan bazıları Papa Francis'in talebiyle şartlı tahliyeden faydalandı. Halihazırda hapiste kalan eylemci sayısının 360'la 420 arasında olduğu tahmin ediliyor.  

Independent Türkçe, France 24, AFP, AP