Trump’ın Beyaz Saray’dan erken ayrılışı nükleer kodlar konusunda lojistik bir krize neden oldu

ABD Başkanı Donald Trump Beyaz Saray’dan ayrılırken nükleer çantayı taşıyan askeri personel (Reuters-Arşiv)
ABD Başkanı Donald Trump Beyaz Saray’dan ayrılırken nükleer çantayı taşıyan askeri personel (Reuters-Arşiv)
TT

Trump’ın Beyaz Saray’dan erken ayrılışı nükleer kodlar konusunda lojistik bir krize neden oldu

ABD Başkanı Donald Trump Beyaz Saray’dan ayrılırken nükleer çantayı taşıyan askeri personel (Reuters-Arşiv)
ABD Başkanı Donald Trump Beyaz Saray’dan ayrılırken nükleer çantayı taşıyan askeri personel (Reuters-Arşiv)

ABD Başkanı Donald Trump’ın ülkenin yeni Başkanı Joe Biden’ın yemin törenine katılmama kararı, başkanlık devir tesliminin belki de en hassas bölümü olan ‘nükleer kodlar’ için ciddi lojistik sorunlara neden oldu.
Daily Mail’e göre, olağan yemin töreni sırasında, başkanın emirlerini doğrulamak ve nükleer saldırı başlatmak için kullandığı ekipmanı içeren ve ‘nükleer futbol topu’ olarak bilinen çanta bir başkan yardımcısından diğerine teslim ediliyor.
Ancak Trump, Florida’daki mülkü Mar-a-Lago’ya uçmak üzere Washington’dan yemin töreninden önce ayrıldı. Başkan olarak nükleer kodların yer aldığı çantasını da yanına aldı.
Atom Bilimcileri Bülteni’nde araştırmacı olan Stephen Schwartz, CNN’e verdiği demeçte, ilgili yetkililerin bu duruma ayrıntılı bir çözüm bulmak zorunda kalacaklarını söyledi.
Schwartz, en az 3 ‘nükleer futbol topu’ (çanta) olduğunu söyleyerek, biri başkan, biri de (görevi devralması halinde) başkan yardımcısına ayrıldığını, bir çantanın da yedekte olduğunu bildirdi.
Nükleer futbol topu adı verilen çanta, başkanlara her an eşlik eden bir askeri personel tarafından taşınıyor.
Başkan, yanında her zaman ‘nükleer silahları fırlatmaya yetkili tek kişi olarak başkanı tanımlayan’ kodları içeren ve ‘bisküvi’ olarak bilinen plastik bir kart taşıyor.
Anayasa, Biden’ın yemin ettiği saniyeye kadar nükleer saldırıların kontrolünü Trump’a veriyor.
Trump’ın ‘bisküvisi (Başkanın her zaman yanında taşıması gereken, kodlar içeren bir kart)’ bugün öğle saatlerinde devre dışı bırakılacak ve Biden’ın ‘bisküvisi’ yürürlüğe girecek.
Bunun ardından nükleer kodları içeren 45 kiloluk çantayı taşıyan askeri personel Florida’yı terk ederek Washington’a geri dönecek.
Trump, 1869’dan beri halefinin yemin törenine katılmayan ilk başkan olacak.
Anayasa, görev süresi dolan bir başkanın yeni başkanın yemin törenine katılmasını gerektirmiyor.
Başkanın, görevi devredeceği yeni başkanın yemin törenine katılımı, ABD demokrasisinin istikrarına dair önemli bir işaret olarak görülüyor.



Çin yapay zekayla “yumuşak gücünü” artırıyor

Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)
Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)
TT

Çin yapay zekayla “yumuşak gücünü” artırıyor

Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)
Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)

Çin yapay zeka yarışında öne geçmek için milyarlarca dolarlık yatırım yapıyor.

Çinli firmalar, 10 yılı aşkın süredir yapay zeka, elektrikli araç ve güneş panelleri gibi stratejik sektörlerde yerli üretimi artırmaya çalışıyor.

New York Times, Çinli şirketlerin Pekin yönetiminin sağladığı fonlarla özellikle yapay zeka alanında ABD’li firmaları geçmek için yatırımları artırdığını yazıyor. 

ABD’de yapay zeka altyapısının büyük ölçüde özel sektör yatırımlarıyla geliştiğine, Çin’deyse veri merkezleri, sunucular ve yarı iletkenler gibi kritik altyapıların devlet tarafından finanse edildiğine dikkat çekiliyor.

Pekin yönetimi, 2014’ten bu yana sadece yarı iletken sanayisine 100 milyar dolar yatırım yaptı. 

Bu yıl nisanda alınan kararla, yeni yapay zeka girişimlerine destek için 8,5 milyar dolarlık fon ayrıldı. 

Bunlara ek olarak ABD merkezli OpenAI ve Google ücretli, kapalı sistemler sunarken, Çinli firmalar açık kaynak sistemlerle dünya genelindeki mühendislerin ilgisini çekmeyi hedefliyor.

Alibaba, ByteDance, Huawei ve Baidu gibi büyük Çinli şirketler, son bir yılda üst düzey açık kaynak modeller yayımladı. Bu stratejiyle sadece teknik ilerleme değil, küresel nüfuz artışı da hedefliyor.

Yapay zeka teknolojilerine yatırım yapan ABD merkezli serbest yatırım fonu Interconnected Capital'in kurucusu Kevin Xu, şunları söylüyor: 

Açık kaynak, teknolojik anlamda yumuşak güçtür. Teknolojinin Hollywood’u veya Big Mac'i gibidir.

Diğer yandan analizde, devlet yönlendirmesinin baskın olması nedeniyle yapay zeka sektörünün bazı teknolojik değişimlere adaptasyonunun geciktiğine dikkat çekiliyor. Çinli şirketlerin uzun süre yüz tanıma gibi geleneksel yapay zeka sistemlerine odaklandığı, üretken yapay zeka modellerindeki sıçramalara ilk etapta yetişemediği aktarılıyor. 

Analizde, iki ülke arasındaki rekabetin ideolojik bir boyutu olduğu değerlendirmesi de paylaşılıyor. Popüler yapay zeka destekli sohbet botlarından ChatGPT’yi tasarlayan OpenAI’ın kurucusu Sam Altman, Amerikan ve Çinli şirketler arasındaki rekabeti “demokratik ve otoriter yapay zeka” mücadelesi gibi gördüğünü söylemişti. 

Independent Türkçe, New York Times, Washington Post