Libya’da seçimler öncesi anayasa referandumu anlaşması
Mısır Dışişleri Bakanlığı (Reuters)
Kahire/Şarku’l Avsat
TT
TT
Libya’da seçimler öncesi anayasa referandumu anlaşması
Mısır Dışişleri Bakanlığı (Reuters)
Mısır'da bir araya gelen Libyalı taraflar, dün, 24 Aralık 2021'de Libya'da yapılması planlanan seçimler öncesinde anayasa referandumu yapma kararı aldı.
Mısır Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere başvuruldu: “Mısır Arap Cumhuriyeti, Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu (UNSMIL) himayesinde bugün Hurgada'da Libyalı taraflar arasında anayasal yol çerçevesinde varılan anlaşmayı memnuniyetle karşılıyor. 24 Aralık 2021'de yapılması planlanan Libya seçimlerine hazırlık yönünde anayasa taslağı referandumu anlaşmasına yol açan çabaları takdir ediyoruz. Mısır; Libya'daki Yüksek Ulusal Seçim Komisyonu huzurunda referandum ve seçimler için bir yol haritası hazırlamak üzere önümüzdeki Şubat ayında anayasa sürecinin üçüncü ve son turuna ev sahipliği yapmayı dört gözle bekliyor.”
Dün varılan anlaşma, UNSMIL’in Libyalı tarafların oylama süreci sonunda bir geçici yürütme otoritesi seçilmesine yönelik bir mekanizmayı onayladığı açıklaması ardından geldi.
AFP’nin haberine göre BM Libya Özel Temsilcisi Vekili Stephanie Williams, “Libyalılar artık aralarındaki anlaşmazlık ve bölünmeleri aşmak, uzun zamandır beklenen demokratik ulusal seçimler yoluyla kurumlarını yeniden birleştirmek için geçici bir hükümet seçmek yönünde gerçek bir fırsata sahip. Bu fırsat; 24 Aralık 2021 seçimleri sonrasında demokratik olarak seçilmiş bir otorite ile değiştirilecek geçici bir yürütme otoritesidir” ifadelerinde bulundu.
Şu anda, iki taraf arasında bölünmüş olan Libya’da, 2011'de kararlaştırılan geçici bir anayasa bildirgesi uygulanıyor. Hurgada görüşmelerinin ise, yaklaşan seçimlerin düzenlenmesi yönündeki yasal temelleri atması bekleniyor.
Kasım ayı ortalarında, üç farklı kurumdan seçilen Libyalı yetkililer, seçimlerin söz konusu tarihte yapılmasına karşı çıkmadan, ülkede seçimler yapılmadan önce anayasa çıkarılması çağrısında bulunmuştu.
Diğer yandan, AFP’ye konuşan Faslı bir kaynak, Libya taraflar arasındaki görüşmelerin Cuma günü Tobruk Parlamentosu ve Trablus merkezli Yüksek Danıştay temsilcileri arasında Fas'ın Bouznika şehrinde devam edeceğini açıkladı.
Trablus hükümetinin bildirdiğine göre görüşmelerde Seçim Komisyonu, Merkez Bankası ve Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu gibi Libya devletindeki egemen pozisyonlar ele alınacak. Bu hususlar son aylarda Fas’ta da tartışılmıştı.
Mısır ve Somali Dışişleri Bakanları, Afrika misyonu kapsamında Mısır güçlerinin konuşlandırılmasına ilişkin düzenlemeleri görüştühttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5199738-m%C4%B1s%C4%B1r-ve-somali-d%C4%B1%C5%9Fi%C5%9Fleri-bakanlar%C4%B1-afrika-misyonu-kapsam%C4%B1nda-m%C4%B1s%C4%B1r-g%C3%BC%C3%A7lerinin
Mısır ve Somali Dışişleri Bakanları, Afrika misyonu kapsamında Mısır güçlerinin konuşlandırılmasına ilişkin düzenlemeleri görüştü
Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, (AFP)
Mısır Dışişleri Bakanlığı, Bakan Bedr Abdulati'nin dün Somalili mevkidaşı Abdisalam Abdi Ali ile Somali'deki Afrika Birliği Destek ve İstikrar Misyonu kapsamında, Mısır güçlerinin konuşlandırılmasına ilişkin düzenlemeleri görüştüğünü bildirdi.
Mısır Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, Abdulati'nin Asvan Barış ve Sürdürülebilir Kalkınma Forumu'nun çerçevesinde gerçekleşen toplantıda, kuvvetlerin konuşlandırılmasına ilişkin gelişmeleri memnuniyetle karşıladığını ve Mısır'ın “Somali ve Afrika Boynuzu'nda güvenlik ve istikrarı artırma çabalarını destekleme” taahhüdünü teyit ettiğini belirtti.
Bakanlığı'n açıklamasına göre Abdulati, birliklerin konuşlandırılmasının mümkün olan en kısa sürede tamamlanmasını umduğunu belirterek, misyonun görevlerini yerine getirebilmesini sağlamak için sürdürülebilir uluslararası finansmanın sağlanmasının önemini vurguladı.
Knesset'te kaos: Protestolar, milletvekillerinin ihracı ve Netanyahu'nun konuşmasının boykot edilmesihttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5199732-knessette-kaos-protestolar-milletvekillerinin-ihrac%C4%B1-ve-netanyahunun
Netanyahu, Knesset'in kış dönemi oturumunun açılışında, 20 Ekim 2025 (Reuters)
TT
TT
Knesset'te kaos: Protestolar, milletvekillerinin ihracı ve Netanyahu'nun konuşmasının boykot edilmesi
Netanyahu, Knesset'in kış dönemi oturumunun açılışında, 20 Ekim 2025 (Reuters)
Emel Şehade
İsrail ordusu, Gazze Şeridi’nde ateşkes için anlaşmanın imzalanmasından sonra da Gazze'yi bombalayıp ölü sayısını artırırken İsrailliler iki askerin daha cenazesine katıldı. Öte yandan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ülkesine barış getirebilen zafer kazanmış bir lider gibi görünmeye çalıştı. Netanyahu, ABD Başkanı Donald Trump'ın özel temsilcileri Steve Witkoff ve Jared Kushner ile yine Trump tarafından ortaya atılan Gazze'deki savaşı sona erdirme planının ikinci aşamasına yönelik adımları görüştükten sonra, İsrail parlamentosu Knesset’in kış oturumunun açılışında kürsüye çıkarak bu savaştaki başarılarını ve hedeflerine ulaşma kararlılığını sıraladı. İsrail Başbakanı, önümüzdeki dönemin refah dolu olacağını ve birçok ülkeyle barış çemberinin genişleyeceğini düşündüğünü belirtti.
Ancak Netanyahu'nun öngöremediği nokta, Knesset’teki gerginlik, sözlü tartışmalar ve çatışmaların iç krizin derinliğini yansıtmasıydı. Bu durum, Gazze meselesindeki ilerlemeyi ve Trump'ın planının uygulanmasını da etkileyecek.
Witkoff ve Kushner'ın ziyareti, Gazze Şeridi’nde bir subay ve bir askerin öldürülmesinin ardından İsrail'in Gazze'yi bombalamasından bir gün sonra gerçekleşti. İsrail, Hamas’ın istihkam aracına tanksavar füzesiyle saldırdığını iddia ederken, Hamas bu iddiayı yalanladı.
İsrail, ABD'nin müdahalesi ve Witkoff, Netanyahu ve İsrailli yetkililer arasında yapılan yoğun görüşmelerin ardından, savaşı yeniden başlatma ve insani yardımı durdurma kararını hızla geri aldı. İsrailli bir yetkiliye göre Witkoff, pazar günü Tel Aviv’de yapılması planlanan görüşmelerini erteledi ve günü İsrailli yetkililere kararlarını geri almaları için baskı yaparak geçirdi. Böylece pazartesi günü sakin bir atmosferde Trump’ın planının ikinci aşaması hakkında görüşmelerin başlaması için zemin hazırlandı. Bu aşama, Gazze Şeridi'ne uluslararası bir güç getirilmesi, İsrail ordusunun buradan çekilmesi ve Hamas'ın silahsızlandırılmasını içeriyor. Bu konular, bugün ABD Başkan Yardımcısı JD Vance geldikten sonra da görüşülmeye devam edecek.
İsrail, İsrailli bazı kaynaklar tarafından da doğrulandığı üzere, savaşı yeniden başlatma kararını hızla geri alarak, iki ateş arasında kaldığını kabul etti. Kaynaklara göre İsrail’in iki askerinin öldürülmesinden sonra boş durması mümkün değil, ancak ABD yönetimi ve Başkan Trump ile iyi ilişkilerini sürdürmek istiyor. Trump, İsrail'in beklemediği bir şekilde 20 tutukluyu birden canlı olarak geri getirerek, savaşın en önemli hedeflerinin gerçekleştirilmesinde önemli bir rol oynadı. Aslında birden fazla yetkilinin belirttiği gibi, iki yıllık savaşın ardından İsrail bunu hayal bile edemiyordu.
Kırmızı çizgi
Witkoff, Kushner ve Netanyahu arasındaki görüşme, sürece aşina bir kaynağa göre gergin geçti ve anlaşmazlıklarla damgalandı. Kaynağa göre ABD’li iki konuk Netanyahu’dan, Trump'ın Gazze'deki ateşkes planının ilk aşamasını tehlikeye atacak herhangi bir eylemden kaçınmasını istedi.Bunu kırmızı çizgi olarak nitelendirdiler. Witkoff'un Netanyahu’ya ‘ateşkesi tehlikeye atacak şekilde hareket etmemek gerektiğini’ ısrarla vurguladığı bildirildi. “İkinci aşamaya ulaşmak için elimizden gelen her şeyi yapmak istiyoruz” diyen Witkoff, Netanyahu’ya, “Meşru müdafaa kabul edilebilir, ancak ateşkesi tehlikeye atmak kabul edilemez” dedi.
Netanyahu'nun konuşması sırasında Knesset salonu protestolar, muhalefet sıralarından gelen sesler, boykotlar ve sözlü tartışmaların gürültüsüyle doldu (Reuters)
Witkoff ve Kushner, toplantılarının planın hükümlerini yürürlüğe koymayı, görevlerin bölüşülmesini ve sahada uygulanmasını amaçladığını vurguladılar. Toplantıdan sızan bilgilere göre Netanyahu, İsrail'in Filistinli esirlerden oluşan son grup Gazze'ye ulaşmadan ikinci aşamaya geçmeyi reddetme ve Hamas'ın silahsızlandırılmasını sağlamak için bir takvim içeren açıklamalar üzerinde anlaşma sağlama yönündeki tutumunu sürdürmeye çalıştı.
Vance'in İsrail ziyareti öncesinde Witkoff ve Kushner, üst düzey askeri yetkililerle yaptıkları toplantılarda, ateşkes anlaşmasının uygulanmasını denetlemek ve insani yardım sağlamak için İsrail'de konuşlanmış 200 Amerikan askeriyle iş birliği ve koordinasyon yolları üzerinde anlaştılar.
Tehdit mesajları
Witkoff ve Kushner gelmeden önce Netanyahu ve İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, Hamas'a çok sayıda tehdit mesajı gönderdi. Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı analize göre bu mesajlardan biri, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'ndeki ABD izleme mekanizması aracılığıyla iletildi ve ordusuna, orduya yaklaşan veya sarı çizgiyi geçmeye çalışan herkese derhal ateş açma izni verdiğini belirtti. İkinci mesaj, çok sayıda İsrailli rehinenin bulunduğu büyük bir tünele saldırı tehdidi ve sarı çizgiye yaklaşan Filistinlileri vurma tehdidiydi. İsrail, bu mesajları Hamas'a, başta silahsızlandırılması şartı olmak üzere planın şartlarına uymazsa, bölgede bulunan uluslararası ve Arap güçlerinden bağımsız olarak, Gazze Şeridi'nin yüzde 53'ünü kontrol eden ordunun bunu kendisi gerçekleştireceği yönünde bir uyarı olarak değerlendirdi.
Bu adımlar ve İsrailli yetkililerin mesajları, Witkoff ve Kushner ile yapılan görüşmelerde müzakere edilen konular arasındaydı. Netanyahu, bu toplantıda İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki Hamas'ın silahsızlandırılması konusunda taviz vermeyeceğini ısrarla vurguladı.
Netanyahu'ya verilen daha net mesajlar
Netanyahu, Witkoff ve Kushner ile görüşmesinden kısa bir süre sonra Knesset’in kış oturumunun açılışına katıldı. Burada İsrail, aynı yerde kısa süre önce Başkan Trump’ı ağırladığı zamankinden çok farklı bir şekilde, gerçek yüzünü gösterdi.
İsrail Meclis Başkanı Amir Ohana'nın geçtiğimiz hafta siyasi ve askeri isimleri ağırlarken hükümete ve Başbakan’a güçlü bir destek ortamı yaratmasının ardından Knesset salonunda yankılanan alkış seslerinin aksine Netanyahu’nun dünkü konuşması sırasında salon protestolar, muhalefet sıralarından yükselen sesler, kesintiler ve sözlü tartışmalarla doldu. Netanyahu yargıyı eleştirdiği ve Gazze'deki savaşın başarılarını övdüğü sırada bazı Knesset üyeleri salondan çıkarıldı.
Netanyahu, İsrail’in önümüzdeki dönemde önemli zorluklar ve fırsatlarla karşı karşıya olduğunu ve bu konuyu ABD Başkan Yardımcısı JD Vance’ın İsrail ziyareti sırasında görüşeceğini açıkladı. Netanyahu, “Hamas'ın silahsızlandırılması da dahil olmak üzere savaşın tüm hedeflerini gerçekleştirmeye kararlıyız. Bu hedefe ulaşmak için askeri adımlar devam edecek. Bize karşı yapılacak herhangi bir saldırı ağır bir bedel ödeyecek” ifadelerini kullandı.
Netanyahu başarılarını sıralarken, İsrail'in çeşitli cephelerde zafer kazandığı düşüncesiyle şunları söyledi:
“Suriye'deki Hermon (Şeyh) Dağı'nın zirvesine ulaştık, Tahran semalarını kontrol altına aldık ve en önemlisi, birkaç ay içinde nükleer bomba geliştirecek olan İran'ın başını çektiği varoluşsal tehdidi ortadan kaldırdık, aksi takdirde sağcılar ve solcular dahil hepimiz ölecektik.”
Netanyahu, Knesset kürsüsünde Witkoff ve Kushner'a da söylediği bildirilen şu sözleri yineledi:
“Hamas'ı silahsızlandırmadan ve tüm hedeflerine ulaşmadan savaşı sona erdirmeyeceğiz.”
İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nden çekilmemesi kararını savunan Netanyahu, bazı Knesset üyelerini ve yurt dışından gelen talepleri dinleyip Gazze Şeridi'nden ordunun çekilmesi halinde, elde ettikleri başarıyı yitireceklerini söyledi. Netanyahu, eğer savaşı sona erdirme çağrılarına kulak verseydi, Hamas’ın İsrail’i yenilgiye uğratacağını, Sinvar, Dyf ve Nasrallah’ın halen hayatta olacağını vurguladı.
*Bu analiz Şarku’l Avsat tarafından Independent Arabia’dan çevrilmiştir.
Humus kırsalında Esed'in milisleri tarafından kullanılan yeraltı hapishanesi keşfedildihttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5199673-humus-k%C4%B1rsal%C4%B1nda-esedin-milisleri-taraf%C4%B1ndan-kullan%C4%B1lan-yeralt%C4%B1-hapishanesi
Humus kırsalında Esed'in milisleri tarafından kullanılan yeraltı hapishanesi keşfedildi
Polisin arama ve soruşturma yaptığı Humus kırsalının doğusundaki el-Muharrem bölgesinde yeraltı hapishanesi keşfedildi. (SANA)
Humus'un doğu kırsalında bulunan el-Muharrem bölgesindeki iç güvenlik güçleri, Buveyda es-Silmiyye köyünün kuzeyinde, halk protestoları sırasında Esed milisleri tarafından sivilleri gözaltına almak için kullanılan bir yeraltı hapishanesi keşfetti.
Şarku’l Avsat’ın Suriye resmi haber ajansı SANA'dan aktardığına göre el-Muharrem bölgesi müdür yardımcısı Ömer el-Musa dün yaptığı açıklamada, hapishanenin yaklaşık on gün önce, bölgede şüpheli amaçlarla kullanıldığı düşünülen yerlerde arama yapan polis devriyeleri tarafından keşfedildiğini bildirdi.
Humus'un doğu kırsalındaki yeraltı hapishanesine giden tüneli inceleyen polis memurları (SANA)
Hapishane, demir kapılı bir yeraltı sığınağı olup, burada, köpük şilteler, yün battaniyeler ve sopa ve ip gibi işkence aletlerinin yanı sıra eski rejim tarafından desteklenen milisler için hazırlanmış kitap ve yayınlar da bulundu. Bu yer, beş metre derinliğinde ve kırk metre uzunluğunda bir tünele bağlı.
4 Ekim'de Humus'un kuzeydoğusundaki Ebu Hakfa eş-Şimali köyünde toplu mezarlarda yaklaşık 16 kimliği belirsiz kişinin kalıntıları bulundu. (SANA)
Bu, rejimin devrilmesinden bu yana vilayetteki ilk keşif değil. 4 Ekim’de, Humus eyaletindeki bir güvenlik kaynağı, Humus'un kuzeydoğusundaki el-Muharrem bölgesinde yaklaşık 16 kimliği belirsiz kişinin kalıntılarını içeren birkaç toplu mezarın keşfedildiğini duyurdu. Bu, bölgedeki bir çobanın ihbarının ardından gerçekleşti.
Bölge, geçen yılın sonunda rejimin devrilmesinden önce Ulusal Savunma Güçleri’nin kontrolü altındaydı. El-Muharrem bölgesindeki kontrol noktalarından sorumlu yetkili Mustafa Muhammed, ihbarın alınmasının ardından bölgeye bir devriye gönderildiğini ve mağaraların içinde dağınık halde altı mezar bulunduğunu açıkladı. Sivil savunma ve adli tıp ekiplerinin kurbanların kimliklerini tespit etmek için gerekli adımları atacağını belirtti.
Humus'un doğu kırsalında bir yeraltı hapishanesinin keşfedilmesine yol açan açıklık (SANA)
Adli tıp uzmanı Ahmed el-Halil, ilk mağarada bulunan kalıntılar arasında otuzlu yaşlarında bir erkek, yirmili yaşlarında bir kız ve yaklaşık üç yaşında bir çocuğun cesetlerinin bulunduğunu ve ölüm zamanlarının yaklaşık on yıl önce olduğunun tahmin edildiğini açıkladı. Uzman ekipler diğer mağaralarda bulunan kalıntıların geri kalanını ortaya çıkarmaya devam ediyor.
Geçtiğimiz eylül ayında, Humus vilayetindeki sivil savunma ekipleri, mahalle sakinlerinden insan kalıntılarının bulunduğu yönünde bir ihbar aldıktan sonra, Humus şehrinin Kerem ez-Zeytun mahallesinde kimliği belirsiz kişilere ait iskelet kalıntıları buldu.
Geçen ayın 24'ünde, Humus vilayetindeki iç güvenlik güçleri, kuzeydoğu kırsalındaki Ebu Hakfa köyü yakınlarındaki bir tarım alanında, eski rejim tarafından sivilleri tutuklamak için kullanılan bir yeraltı hapishanesi buldu.
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة
