Batı, Libya Siyasi Diyalog Forumu’nun sonuçlarını memnuniyetle karşıladı

Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Temsilci Vekili Stephanie Williams. (AP)
Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Temsilci Vekili Stephanie Williams. (AP)
TT

Batı, Libya Siyasi Diyalog Forumu’nun sonuçlarını memnuniyetle karşıladı

Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Temsilci Vekili Stephanie Williams. (AP)
Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Temsilci Vekili Stephanie Williams. (AP)

ABD, Libya Siyasi Diyalog Forumu’nun 24 Aralık’ta ülkede ulusal seçimlerin düzenlenmesinin önünü açan ‘yeni geçici yürütme otoritesi temsilcilerini seçme’ mekanizmasını kabul etmesini memnuniyetle karşıladı.
ABD Dışişleri Bakanlığı dün Fransa, Almanya, İtalya ve İngiltere hükümetleri ile yaptığı ortak açıklamada, Libya Siyasi Diyalog Forumu’nun, yürütme otoritesi temsilcilerini seçme mekanizmasını kabul etmesini “Libya'nın birliği için önemli bir adım” diye niteleyerek, “statükonun değişmesinin zamanının geldiğini” vurguladı.
ABD ve söz konusu Avrupa ülkeleri yaptıkları ortak açıklamada, söz konusu istisnai adıma tam destek vereceklerini belirttiler. Berlin Konferansı sürecinin katılımcıları ve uluslararası ortakları olarak tüm Libyalı taraflara ortak ve kapsamlı bir hükümet kurma çalışmalarını tamamlamak için aciliyet ve iyi niyetle hareket etmesi çağrısında bulundular.
Açıklamada şu ifadeler kullanıldı:
“Aynı şekilde Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri’nin, Jan Kubis'i Libya Özel Temsilcisi, Raisedon Zenenga’yı BM Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Koordinatörü, Georgette Gagnon’u BM Libya İnsani Yardım Koordinatörü olarak atamasını memnuniyetle karşılıyoruz. Kendilerine bu önemli rollerinde tam destek vereceğiz. Ayrıca sayın Kubis göreve başlayana kadar BM arabuluculuğunun sürdürülmesine öncülük etmesinden ötürü UNSMIL Temsilci Vekili Stephanie Williams’a da teşekkür ederiz.”
Söz konusu ülkeler ateşkesin sürdürülmesini, BM’nin uyguladığı silah ambargosunun tam şekilde uygulanmasını, yabancı silahların ortadan kaldırılmasını, tüm Libyalıların ulusal seçimler aracılığıyla barışçıl bir geleceği seçmelerini ve egemenliklerini geri almalarını engelleyen dış müdahalelerin durdurulmasını destekleyeceklerini vurguladılar. Açıklamaya şöyle devam edildi:
“Tüm Libyalı ve uluslararası etkili aktörlerin geçen yıl 23 Ekim'de imzalanan Libya ateşkes anlaşmasının, sahil yolunun derhal açılması ve tüm yabancı savaşçıların ve paralı askerlerin uzaklaştırılması da dahil olmak üzere tam olarak uygulanmasına yönelik adımları desteklemesi son derece önemlidir.”
Diğer yandan UNSMIL, Libya Devlet Yüksek Konseyi ve Tobruk Temsilciler Meclisi'nin üyelerinden oluşan Libya Anayasa Komitesi’nin son olarak Mısır’ın Hurgada kentinde düzenlediği toplantıda, 24 Aralık seçimlerinden önce anayasa taslağının referanduma sunulması hususunda anlaşmaya varmasını memnuniyetle karşıladığını açıkladı. UNSMIL, iki tarafın heyetlerinin, Libya Siyasi Diyalog Forumu’nda üzerinde mutabık kalınan yol haritası çerçevesinde görüşmeler yapma kararını ve Libya Yüksek Ulusal Seçim Komisyonu ile istişarelerde bulunma hususunda verdikleri taahhüdü takdir etti. UNSMIL ayrıca iki heyetin, halkın kurumların demokratik meşruiyetinin sandıklar aracılığıyla yenilenmesi yönündeki taleplerine yanıt olarak seçimlerin düzenlenmesine bağlı kalmasını ve demokratik ve istikrarlı Libya’ya giden seçim sürecini desteklemek amacıyla ilgili tüm kurumlarla çalışmayı sürdürme taahhüdünde bulunmasını övgüyle karşıladı.
Mısır Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada da Libyalı tarafların Hurgada’da yaptığı anlaşmanın memnuniyetle karşılandığı bildirildi. Bakanlık, Libya seçimlerine hazırlık olarak anayasa taslağı referandumu yapılması konusunda anlaşmaya varılmasını sağlayan çabaları takdir ettiğini bildirdi. Açıklamada, Mısır’ın gelecek şubat ayında Libya Yüksek Ulusal Seçim Komisyon’un katılımıyla referandum ve seçimler konusunda tüm yol haritasının belirlenmesi için anayasa sürecinin üçüncü ve son turuna ev sahipliği yapmayı beklediği kaydedildi.
Libya Amazig Yüksek Konseyi de dünkü açıklamasında, Anayasa Komitesi’nin vardığı anlaşmayı reddettiğini duyurdu. Konsey, anlaşmayı “eşi görülmemiş düşmanca bir çalışma ve gerginliğin tırmandırılması” diye niteleyerek anayasa taslağı referandumunu boykot edeceklerini ve referandum üzerine inşa edilecek sonuçları tanımayacaklarını kaydetti. Konsey ayrıca kendi bünyesindeki belediyelere acil toplantı yapılması çağrısında bulundu.



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.