İranlı avukat Nesrin Sutude'nin yeniden tutuklanmasının ardından Avrupa’dan İran’a kınama

İranlı avukat Nesrin Sutude (EPA)
İranlı avukat Nesrin Sutude (EPA)
TT

İranlı avukat Nesrin Sutude'nin yeniden tutuklanmasının ardından Avrupa’dan İran’a kınama

İranlı avukat Nesrin Sutude (EPA)
İranlı avukat Nesrin Sutude (EPA)

İranlı insan hakları aktivisti ve avukat Nesrin Sutude, geçtiğimiz yıl Kasım ayında geçici olarak tahliye edilmesinin ardından 20 Ocak'ta yeniden tutuklandı. Nesrin Sutude’nin sağlık durumunun ciddiyeti konusunda uyarılarda bulunan Avrupa ülkelerinden barolar, Tahran'ı avukatlara yönelik her türlü zulmü durdurmaya çağırdı.
2019'da 12 yıl hapis cezasına çarptırılan İranlı bir avukat ve insan hakları savunucusu olan Nesrin Sutude, geçtiğimiz yıl 7 Kasım'da koronavirüse yakalanmasının ardından sağlık nedenlerinden dolayı geçici olarak serbest bırakıldı.
Daha sonra 2 Aralık'ta tekrar hapse giren Sutude geçirdiği kalp krizinin ardından 8 Ocak'ta muayene edilmek üzere tekrar serbest bırakıldı.
Tamamen iyileşememesine rağmen Nesrin Sutude’nin 20 Ocak'ta yeniden hapse atıldığını belirten Avrupalı barolar, İranlı yetkilileri Nesrin Sutude için derhal uygun sağlık hizmetini sağlamaya çağırdı.
Nesrin Sutude’nin eşi Rıza Handan, sosyal medyadan yaptığı açıklamada eşinin başkent Tahran'ın yaklaşık 30 kilometre güneyinde bulunan Karçak Kadınlar Hapishanesi’ne nakledildiğini söyledi.
Avrupalı barolar, İran makamlarını "avukatlara yönelik her türlü zulmü sona erdirmeye, onları gecikmeden ve koşulsuz olarak serbest bırakmaya veya avukatlar için en azından uluslararası yükümlülüklere uygun düzgün gözaltı koşulları sağlamaya" çağırdı.
Başörtüsü yasalarını protesto ettikleri için tutuklanan kadınları savunan avukat Sutude, Haziran 2018’de gözaltına alındı ve ardından 12 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Avukatı daha sonra Sutude’nin gıyaben casusluktan da beş yıl hapis cezasına çarptırıldığını söyledi.
Sutude 2019'da,"yolsuzluğu ve ahlaksızlığı teşvik ettiği" gerekçesiyle tekrar 12 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.



Çin’in kömür merkezi yeşil bir gelecek istiyor

Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)
Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)
TT

Çin’in kömür merkezi yeşil bir gelecek istiyor

Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)
Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)

Hindistan'dann daha fazla kömür üretilen Çin'in Şansi bölgesi, yeşil bir gelecek istiyor.

Guardian’ın haberinde, “Çin’in kömür merkezi” diye nitelenen bölgenin geçen yıl toplamda çıkarılan 1,27 milyar ton kömürle Hindistan’ı geride bıraktığı belirtiliyor.

Çin’in elektrik ihtiyacını karşılamada önemli rol oynayan Şansi, ülkedeki karbon salımının da merkezi konumunda.

Pekin yönetimi 2060’a kadar net sıfır karbon hedefine ulaşmayı amaçlıyor. Bu kapsamda Şansi’de kömür sektöründeki yaklaşık 1,7 milyon işin 2030’a kadar yok olması bekleniyor. Bu durumun da bölge açısından “ekonomik bir saatli bomba” olduğu ifade ediliyor. 

Şansi’nin buna karşı çözüm stratejilerinden biri yeşil enerjiye geçişi hızlandırmak. LONGi şirketi, Datong’da güneş paneli fabrikası açtı, burada çalışanların yarısı eski kömür işçileri.

Meijin Energy de kömürün yan ürünü olan kok gazından hidrojen yakıtı üretmeye başladı. Şirketin hidrojen üretim bölümünden Ma Kai şunları söylüyor: 

Kok işlemi sırasında çıkan gazı eskiden doğrudan yakardık ya da salardık. Bu hem çevreye zararlıydı hem de kaynak israfıydı. Artık bunu değerlendiriyoruz.

Ancak Helsinki merkezli düşünce kuruluşu Enerji ve Hava Temizliği Araştırma Merkezi’nden Lauri Myllyvirta, “Kömürden kimyasal üretimiyle temiz enerji olur mu?” diyerek yönteme karşı çıkıyor. 

Bölgede kültürel turizmin canlandırılması da talep ediliyor. 2024’te Linfen’deki Şiaoşitian ve Guangşeng tapınaklarını ziyaret eden turist sayısı yüzde 335 arttı. Haberde, bu artışta ünlü video oyunu Black Myth: Wukong’un da katkısı olduğuna dikkat çekiliyor. 

Bunlara ek olarak Çin yenilenebilir enerji üretimini hızlandırıyor. Nisan itibarıyla ülkedeki rüzgar ve güneş enerjisi kapasitesi 1,500 gigawatt’a ulaştı. Ancak ülke hâlâ enerji ihtiyacının yüzde 60’ını kömürden karşılıyor. 

Independent Türkçe, Guardian, New York Times