Sudan Başbakanı Hamduk’tan yeni hükümetin bir an önce kurulması için barış anlaşmasının taraflarına çağrı

Sudan Başbakanı Hamduk (AP)

Sudan’ın iktidar ortakları (Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri - ÖDBG ve silahlı hareketler) hükümetin kurulması için Juba Barış Anlaşması'nda öngörülen süreyi aştı. Yeni hükümetin Ekim 2020'de imzalanan anlaşmanın imzalanmasından itibaren iki hafta içinde kurulması gerekiyordu. Bu durum, Başbakan Abdullah Hamduk'u tüm taraflara ülkede siyasi bir boşluk yaratmamak ve hükümetin kurulma sürecini hızlandırmak için çağrıda bulunmak zorunda bıraktı.
Juba Barış Anlaşması’na uyarınca barış anlaşmasını imzalayan taraflara geçici hükümetin yüzde 25'i, Egemenlik Konseyi'nden 3 üyelik ve parlamentodan 75 sandalye ayrıldı.
İlgili taraflar arasında aylarca süren yoğun görüşmeler, 7 bakanlığı kendi arasında ikiye bölünen Devrimci Cephe'ye ayrılmış olmak üzere 26 bakanlıktan oluşan bir hükümet kurulması anlaşmasıyla sonuçlandı. Ancak kalan bakanlar iki taraf arasında yeni anlaşmazlıklara yol açtı.
Başbakan Hamduk, yetkinlik, nitelik, deneyim ve bütünlük standartlarına uyulması ve kadınların hükümet içinde adil bir şekilde yer almasına dikkat edilmesi gerektiğini belirterek ÖDBG ve Devrimci Cephe’ye, yeni hükümet oluşturulurken bakanlıklara aday isimlerin listelerinin incelenmesini hızlandırmaları çağrısında bulundu. Yeni hükümetin ilan edilmesindeki gecikmenin yarattığı siyasi boşluğun, Darfur'daki aşiret çatışmalarının yenilenmesine atıfta bulunarak vatandaşların yaşam koşullarının kötüleşmesine ve yaşam, ekonomik ve güvenlik koşullarının kötüleşmesine katkıda bulunduğuna işaret etti, bu da yüzlerce ölüm ve yaralanmaya yol açtı.
Hamduk, yüzlerce insanın ölmesine, binlercesinin ise yaralanmasına neden olan Darfur'daki aşiret çatışmalarının tekrarlanmasına işaret ederek, yeni hükümetin kurulmasındaki gecikmenin yarattığı siyasi boşluğun, vatandaşların hayat şartlarının bozulmasına, yaşam, ekonomik ve güvenlik koşullarının kötüleşmesine katkıda bulunduğuna dikkati çekti.
Hükümetin ana ortağı olan ÖDBG liderlerinin geçtiğimiz hafta Başbakan Hamduk ile yaptıkları görüşmede, ülkenin içinden geçtiği zorlu koşullar göz önünde bulundurularak hükümetin en geç bir hafta içinde acilen kurulması kararlaştırıldı.
ÖDBG koalisyonundan Muhalif Toplanma Koalisyonu’nun önde gelen isimlerinden Cafer Hasan, yeni hükümetin kurulmasındaki gecikmenin arkasında ÖDBG’nin olduğunu iddialarını şiddetle reddetti. Şarku’l Avsat’a konuşan Hasan, ÖDBG koalisyonunun, tüm taraflarca üzerinde uzlaşılan ilkeler uyarınca bakanlık adaylarının isimlerinin ortak bir listede Başbakan'a teslim edilmesi için Milli Ümmet Partisi'nin aday isimlerini belirlemesini beklediğini açıkladı.
Öte yandan kimliğinin açıklanmasını istemeyen ÖDBG'nin önde gelen isimlerinden biri, hükümetin kurulmasındaki gecikmeyi Devrimci Cephe'nin bakanlık adayları üzerinde uzlaşıya varamamasına bağladı. ÖDBG’nin aday listesinin tamamen hazır olduğunu belirten kaynak, listede, Başbakan'ın yeni kabineye aday göstermek istediği mevcut hükümetteki bazı bakanlarla birlikte her bakanlık için 3 aday olduğunu kaydetti. Kaynak, yeni hükümetten 6 bakanlığın kendi kotasına verilmesini isteyen Milli Ümmet Partisi’nin aday isimlerini, önümüzdeki günlerde Başbakan’a teslim edilecek olan ÖDBG listelerine dahil etmeyi kabul ettiğini belirtti.
Bir sonraki hükümette en fazla bakanlık koltuğunu almak için siyasi partiler ile iktidardaki ortaklar arasında sert bir siyasi mücadelenin olduğunu saklamayan kaynak, daha sonra bu tutumundan vazgeçerek devam eden görüşmelerle mevcut anlaşmazlıkların üstesinden gelinmesi ve geçiş sürecinin sona erdirilmesi için birlikte çalışmanın önemini vurguladı.
Öte yandan Milli Ümmet Partisi hükümete katılacağını teyit etti. Ancak gerekli dengenin sağlanması amacıyla Başbakan'a adaylar arasında seçim yapma konusunda tam özgürlük verilmesini de şart koştu. Milli Ümmet Partisi’nden dün yapılan yazılı açıklamada, bakanlıklarla ilgili partizan kotaların kesin bir şekilde reddedildiği ve son dönemde hükümet çalışmalarını felç eden devrim bileşenlerinin dışlandığı vurgulanarak, yeni kabinenin oluşumunun taraflar arasındaki anlaşmazlıkların üstesinden gelmek için son bir şans olarak görüldüğü belirtildi.
Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklara göre Milli Ümmet Partisi, yeni hükümette kendisine 6 bakanlık verilmesi konusunda ısrarcı olurken, ancak taleplerine karşılık bulması halinde hükümete katılacağını teyit etti.