عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Sudan Başbakanı Hamduk’tan yeni hükümetin bir an önce kurulması için barış anlaşmasının taraflarına çağrı

Sudan Başbakanı Hamduk (AP)
Sudan Başbakanı Hamduk (AP)
    Hartum/Muhammed Emin Yasin
TT
TT

Sudan Başbakanı Hamduk’tan yeni hükümetin bir an önce kurulması için barış anlaşmasının taraflarına çağrı

Sudan Başbakanı Hamduk (AP)
Sudan Başbakanı Hamduk (AP)

Sudan’ın iktidar ortakları (Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri - ÖDBG ve silahlı hareketler) hükümetin kurulması için Juba Barış Anlaşması'nda öngörülen süreyi aştı. Yeni hükümetin Ekim 2020'de imzalanan anlaşmanın imzalanmasından itibaren iki hafta içinde kurulması gerekiyordu. Bu durum, Başbakan Abdullah Hamduk'u tüm taraflara ülkede siyasi bir boşluk yaratmamak ve hükümetin kurulma sürecini hızlandırmak için çağrıda bulunmak zorunda bıraktı.
Juba Barış Anlaşması’na uyarınca barış anlaşmasını imzalayan taraflara geçici hükümetin yüzde 25'i, Egemenlik Konseyi'nden 3 üyelik ve parlamentodan 75 sandalye ayrıldı.
İlgili taraflar arasında aylarca süren yoğun görüşmeler, 7 bakanlığı kendi arasında ikiye bölünen Devrimci Cephe'ye ayrılmış olmak üzere 26 bakanlıktan oluşan bir hükümet kurulması anlaşmasıyla sonuçlandı. Ancak kalan bakanlar iki taraf arasında yeni anlaşmazlıklara yol açtı.
Başbakan Hamduk, yetkinlik, nitelik, deneyim ve bütünlük standartlarına uyulması ve kadınların hükümet içinde adil bir şekilde yer almasına dikkat edilmesi gerektiğini belirterek ÖDBG ve Devrimci Cephe’ye, yeni hükümet oluşturulurken bakanlıklara aday isimlerin listelerinin incelenmesini hızlandırmaları çağrısında bulundu. Yeni hükümetin ilan edilmesindeki gecikmenin yarattığı siyasi boşluğun, Darfur'daki aşiret çatışmalarının yenilenmesine atıfta bulunarak vatandaşların yaşam koşullarının kötüleşmesine ve yaşam, ekonomik ve güvenlik koşullarının kötüleşmesine katkıda bulunduğuna işaret etti, bu da yüzlerce ölüm ve yaralanmaya yol açtı.
Hamduk, yüzlerce insanın ölmesine, binlercesinin ise yaralanmasına neden olan Darfur'daki aşiret çatışmalarının tekrarlanmasına işaret ederek, yeni hükümetin kurulmasındaki gecikmenin yarattığı siyasi boşluğun, vatandaşların hayat şartlarının bozulmasına, yaşam, ekonomik ve güvenlik koşullarının kötüleşmesine katkıda bulunduğuna dikkati çekti.
Hükümetin ana ortağı olan ÖDBG liderlerinin geçtiğimiz hafta Başbakan Hamduk ile yaptıkları görüşmede, ülkenin içinden geçtiği zorlu koşullar göz önünde bulundurularak hükümetin en geç bir hafta içinde acilen kurulması kararlaştırıldı.
ÖDBG koalisyonundan Muhalif Toplanma Koalisyonu’nun önde gelen isimlerinden Cafer Hasan, yeni hükümetin kurulmasındaki gecikmenin arkasında ÖDBG’nin olduğunu iddialarını şiddetle reddetti. Şarku’l Avsat’a konuşan Hasan, ÖDBG koalisyonunun, tüm taraflarca üzerinde uzlaşılan ilkeler uyarınca bakanlık adaylarının isimlerinin ortak bir listede Başbakan'a teslim edilmesi için Milli Ümmet Partisi'nin aday isimlerini belirlemesini beklediğini açıkladı.
Öte yandan kimliğinin açıklanmasını istemeyen ÖDBG'nin önde gelen isimlerinden biri, hükümetin kurulmasındaki gecikmeyi Devrimci Cephe'nin bakanlık adayları üzerinde uzlaşıya varamamasına bağladı. ÖDBG’nin aday listesinin tamamen hazır olduğunu belirten kaynak, listede, Başbakan'ın yeni kabineye aday göstermek istediği mevcut hükümetteki bazı bakanlarla birlikte her bakanlık için 3 aday olduğunu kaydetti. Kaynak, yeni hükümetten 6 bakanlığın kendi kotasına verilmesini isteyen Milli Ümmet Partisi’nin aday isimlerini, önümüzdeki günlerde Başbakan’a teslim edilecek olan ÖDBG listelerine dahil etmeyi kabul ettiğini belirtti.
Bir sonraki hükümette en fazla bakanlık koltuğunu almak için siyasi partiler ile iktidardaki ortaklar arasında sert bir siyasi mücadelenin olduğunu saklamayan kaynak, daha sonra bu tutumundan vazgeçerek devam eden görüşmelerle mevcut anlaşmazlıkların üstesinden gelinmesi ve geçiş sürecinin sona erdirilmesi için birlikte çalışmanın önemini vurguladı.
Öte yandan Milli Ümmet Partisi hükümete katılacağını teyit etti. Ancak gerekli dengenin sağlanması amacıyla Başbakan'a adaylar arasında seçim yapma konusunda tam özgürlük verilmesini de şart koştu. Milli Ümmet Partisi’nden dün yapılan yazılı açıklamada, bakanlıklarla ilgili partizan kotaların kesin bir şekilde reddedildiği ve son dönemde hükümet çalışmalarını felç eden devrim bileşenlerinin dışlandığı vurgulanarak, yeni kabinenin oluşumunun taraflar arasındaki anlaşmazlıkların üstesinden gelmek için son bir şans olarak görüldüğü belirtildi.
Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklara göre Milli Ümmet Partisi, yeni hükümette kendisine 6 bakanlık verilmesi konusunda ısrarcı olurken, ancak taleplerine karşılık bulması halinde hükümete katılacağını teyit etti.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Gazze'de İç Güvenlik yetkilisi Zemzem’e suikast: İçişleri Bakanlığı soruşturma başlattı

Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
TT
TT

Gazze'de İç Güvenlik yetkilisi Zemzem’e suikast: İçişleri Bakanlığı soruşturma başlattı

Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)

Filistin Enformasyon Merkezi, Gazze Şeridi'ndeki İç Güvenlik Teşkilatı yetkililerinden Yarbay Ahmed Zemzem’in bu sabah Gazze Şeridi'nin orta kesiminde yer alan Megazi Mülteci Kampı’nda silahlı kişiler tarafından düzenlenen silahlı saldırıda öldürüldüğünü bildirdi.

Gazze İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan kısa basın açıklamasında, ilgili makamların Yarbay Ahmed Zemzem suikastıyla ilgili ‘derhal soruşturma başlattığı’ ve suikasta karışan şüphelilerden birini tutukladığı, diğer şüphelilerin izini sürme çabalarının ise devam ettiği belirtildi. Açıklamada olayın arkasındaki koşulları ve nedenleri ortaya çıkarmak için çalışmaların sürdürüldüğü ifade edildi.

Olay, İsrail ordusunun dün akşam Gazze şehrinin batısındaki er-Raşid Caddesi’nde bir araca düzenlenen baskında Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları liderlerinden Raid Saad'ı öldürdüğünü açıklamasının üzerinden 24 saat geçmeden meydana geldi. İsrail, Saad'ın öldürüldüğü saldırıyla, Gazze'deki ateşkes anlaşmasını bir kez daha ihlal etti.

ARAP DÜNYASI

Cezayir’de Kabiliyeliler ‘MAK’ ayrılıkçı projesine karşı birleşti

Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
TT
TT

Cezayir’de Kabiliyeliler ‘MAK’ ayrılıkçı projesine karşı birleşti

Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)

Cezayir’de Kabiliye bölgesi, ayrılıkçı “MAK” hareketinin Fransa’da ilan etmeyi planladığı “bağımsız Kabiliye devleti” girişimine karşı dikkat çekici bir toplumsal mobilizasyona sahne oldu. Cezayir yönetiminin, ülkenin toprak bütünlüğünü hedef almakla suçladığı bu girişime karşı bölgede çeşitli protesto ve farkındalık faaliyetleri gerçekleştirildi.

Başkent Cezayir’in yaklaşık 250 kilometre doğusunda bulunan ve Kabiliye’nin en büyük kentlerinden biri olan Becaia (Bejaia) vilayetinde, vatandaşlar ve yerel aktörler ulusal birliğe zarar verecek her türlü projeye karşı olduklarını ortaya koyan çok sayıda inisiyatif gerçekleştirdi. Kent genelinde çok sayıda ev ve iş yerinin cephelerine Cezayir bayraklarının asıldığı gözlemlendi.

Becaia Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü tarafından “Cezayir tek ve bölünmezdir” sloganıyla düzenlenen, ulusal bayraklarla süslenmiş araçlardan oluşan bir konvoy, kent merkezinden hareket ederek çeşitli cadde ve köyleri dolaştı. Öte yandan Becaia Üniversitesi öğrencileri yayımladıkları bildiride, ayrılıkçı MAK hareketinin projesini reddettiklerini belirterek, “Cezayir’in birliği ve egemenliğine” olan bağlılıklarını vurguladı.

ARAP DÜNYASI

HDK, Güney Kordofan'daki BM karargahına saldırdı: Altı Bangladeşli asker öldürüldü

Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
TT
TT

HDK, Güney Kordofan'daki BM karargahına saldırdı: Altı Bangladeşli asker öldürüldü

Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)

Sudan’da Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) dün, kuşatma altındaki Güney Kordofan eyaletinin yönetim şehri Kadugli şehrine insansız hava aracı (İHA) ile düzenlediği bir saldırıyla şehirdeki Birleşmiş Milletler (BM) karargahını hedef aldı. Saldırıda en az altı Bangladeşli asker öldürüldü. Öte yandan şehirdeki bazı insani yardım kuruluşları ve BM ajansları, kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle personelini tahliye etmeye başladı.

BM Abyei Geçici Güvenlik Misyonu (UNISFA) tarafından yapılan açıklamada, Kadugli'deki BM merkezine düzenlenen İHA’lı saldırıda ‘altı askerin öldürüldüğü ve altı askerin yaralandığı’ duyuruldu. UNISFA tüm kurbanların Bangladeşli olduğunu ekledi.

Öte yandan Bangladeş Başbakanı Muhammed Yunus, yaptığı açıklamada olaydan dolayı ‘derin üzüntüsünü’ dile getirdi.

BM Genel Sekreteri António Guterres ise Sudan'daki UNISFA askerlerine yönelik saldırıların ‘haksız ve savaş suçu niteliğinde’ olduğunu vurguladı.

Guterres, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı paylaşımda, UNISFA askerlerini hedef alanlardan hesap sorulması çağrısında bulundu.

Sudan Egemenlik Konseyi saldırıyı kınadı

Öte yandan Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi, saldırıyı ‘uluslararası insani hukukun ciddi bir ihlali ve açık bir ihlali’ olarak nitelendirdi.

Konsey tarafından yapılan açıklamada, ‘korunan bir BM tesisini hedef almanın, organize terörizme eşdeğer tehlikeli bir tırmanış ve suç teşkil eden bir davranış olduğu, uluslararası hukuku kasıtlı olarak hiçe saydığı’ vurgulandı.

sd
Sudan ordusu komutanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Saldırıdan HDK’yı sorumlu tutan konsey, BM ile uluslararası topluma BM tesislerinin korunması için ‘kararlı tutumlar ve caydırıcı önlemler almaları’ çağrısında bulundu.

HDK dün, kuşatma altındaki Güney Kordofan eyaletinin yönetim şehri Kadugli şehrine İHA’lı saldırı düzenleyerek BM karargahını hedef aldı ve en az altı sivili öldürdü. Bunun üzerine şehirdeki bazı insani yardım kuruluşları ve BM ajansları, kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle personelini tahliye etmeye başladı.

Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi, saldırıyı ‘uluslararası insani hukukun ciddi bir ihlali ve açık bir ihlali’ olarak nitelendirdi. Konsey tarafından yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Korunan bir BM tesisini hedef almak, organize terörizme eşdeğer tehlikeli bir tırmanma ve suç teşkil eden bir davranış olup, uluslararası hukuku kasıtlı olarak hiçe sayma ve insani yardım ve uluslararası misyonların çalışmalarını doğrudan tehdit etme anlamına gelir.”

dfrgt
BM Genel Sekreteri António Guterres (Reuters)

HDK, bu saldırıyı, BM Genel Sekreteri António Guterres’in HDK’yı ‘kötü güçler’ olarak nitelendirdiği, HDK’nın ise BM'yi ‘çifte standart’ uygulamakla suçladığı açıklamasından iki sonra gerçekleşti.

Birçok kaynak, HDK'nın Kadugli şehrine İHA’lı saldırı düzenlediğini bildirdi. Şehirde dumanlar yükseldiği görüldü. Fransız Haber Ajansı AFP’ye konuşan bir sağlık kaynağı, BM karargahına düzenlenen İHA’lı saldırıda en az altı sivilin öldüğünü söyledi.

Bölge sakinleri kaçıyor

Sudan merkezli bir haber sitesi, HDK'ya bağlı Sudan Kurucu İttifakı’nın (Te’sis) perşembe günü Kadugli sakinlerine askeri çatışma ve operasyon bölgelerini terk etmeleri çağrısında bulunduğunu aktardı. Haberde, bu çağrının bölge sakinleri tarafından geniş çapta dikkate alındığı, bu göç dalgasının savaşın patlak vermesinden bu yana en büyük dalga olduğu ve bölgeden kaçanların çoğunluğunun kadınlar, çocuklar ve yaşlılar olduğu belirtildi.

Al Sudania News sitesi, Sudan Kurucu İttifakı liderinin yaptığı açıklamada, ittifakın ‘sivilleri korumaya ve Kadugli'den gönüllü tahliyeleri kolaylaştırmaya tam olarak kararlı olduğunu’ söylediğini aktardı.

İttifak lideri, ‘tüm vatandaşlara hayatlarını korumak için çatışmalardan uzak durmaları çağrısını’ yineledi.

Bu gelişmeler yaşanırken Güney Kordofan eyaletinde askeri çatışmalar daha fazla bölgeye yayılıyor ve bunların sivillerin insani durumuna etkisi konusunda endişeler artıyor.

Sudan Ordusu, Güney Kordofan eyaletindeki Kadugli, Dilling ve Abu Jubayhah olmak üzere son üç şehri kontrol ediyor.

Sudan Kurucu İttifakı, geçtiğimiz temmuz ayında, Muhammed Hasan et-Taişi liderliğinde paralel bir hükümetin kurulduğunu açıklayan HDK'nın da dahil olduğu bir siyasi ittifak.

Hartum'da kitlesel gösteriler düzenlendi

Öte yandan dün binlerce Sudanlı, başkent Hartum ve ülkenin diğer şehirlerinde kitlesel gösteriler düzenleyerek, HDK'ya karşı savaşan orduyu destekledi. HDK ise, ülkedeki savaşı sona erdirmek için gösterdiği çabaları boşa çıkarmak amacıyla uluslararası toplumun önünde vatandaşları istismar etmemesi konusunda uyarıda bulundu.

Yürüyüşler, Sudan ordusu ile birlikte savaşan silahlı gruplar ve İslamcı hareketlerle koordineli olarak Seferberlik ve Halk Direnişi Yüksek Komitesi’nin çağrısı üzerine düzenlendi.

efrgt
Cumartesi günü Port Sudan'da ordu yanlısı yürüyüş (AFP)

Seferberlik ve Halk Direnişi Yüksek Komitesi lideri Korgenereal Beşir Mekki el-Bahi, geçtğimiz ay, Kordofan’ın tüm cephelerinde orduyu desteklemek için genel seferberlik ilan edildiğini ve bazı eyaletlerde eğitim kamplarının açıldığını duyurdu.

Bahi, komite tarafından yayınlanan açıklamasında şunları söyledi:

“Bu yaygın halk ayaklanması, Sudan halkının gerçek iradesini yansıtıyor ve ulusal devlet kurumlarının üzerinde hiçbir meşruiyet olmadığını teyit ediyor.”

Şarku’l Avsat, aralarında Hartum, Port Sudan, Medeni, Dongola, Sennar ve Halfa’nın bulunduğu, Sudan ordusunun kontrolündeki eyaletlerin başkentlerinde düzenlenen yürüyüşleri yerinde takip etti.

HDK'nın yaygın ihlallerine tanık olan El Cezire eyaletinin merkezindeki onlarca belde ve küçük köyde de dayanışma gösterileri düzenlendi.

Protestocular, Sudan ordusuna destek çağrısı yapan pankartlar açarken ‘Tek ordu, tek halk’ sloganları attı. Bazı protestocular ise HDK'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması çağrısında bulunan sloganlar attı.

Öte yandan başta Sivil Demokratik Devrimci Güçler İttifakı (Sumud) olmak üzere savaş karşıtı güçler, ‘Barışa ve demokrasiye evet. Savaşa, askeri yönetime hayır’ sloganıyla sosyal medyada yaygın olarak paylaşımların yapıldığı bir kampanya başlattı.