Suriye Demokratik Konseyi Eş Başkanı Riad Darar: Koalisyon diyalog çağrımızı görmezden geldi

Suriye Demokratik Konseyi (SDK) Eş Başkanı Riad Darar
Suriye Demokratik Konseyi (SDK) Eş Başkanı Riad Darar
TT

Suriye Demokratik Konseyi Eş Başkanı Riad Darar: Koalisyon diyalog çağrımızı görmezden geldi

Suriye Demokratik Konseyi (SDK) Eş Başkanı Riad Darar
Suriye Demokratik Konseyi (SDK) Eş Başkanı Riad Darar

Suriye Demokratik Konseyi (SDK) Eş Başkanı Riad Darar, Suriye Muhalif Güçler Koalisyonu ve bazı muhalif güçlerin SDK’nın Anayasa Komitesi’nde ve Birleşmiş Milletler (BM) tarafından desteklenen zorlu müzakerelerde temsil edilen Suriye kazanımlarına karşı ortak çalışma çağrılarını görmezden geldiklerini söyledi. Darar, Rusya’nın Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed’e sadık güçler ve ‘özerk yönetime’ bağlı ‘iç güvenlik güçleri’ arasındaki gerginliği yatıştırmak için yaptığı arabuluculuğun, Moskova’nın konumu nedeniyle herhangi bir atılım sağlamadığını kaydetti.
Darar, Şarku’l Avsat’a telefon aracılığıyla yaptığı açıklamada, SDK’nın Suriye- Suriye diyaloğunu canlandırmak üzere geçen yıl düzenlenen Suriye iç konferanslarına katılmak için ‘Suriye Koalisyonu’na birkaç kez resmi davet gönderdiği bilgisini verdi. Darar açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Batı başkentlerinde gerçekleştirdiğimiz faaliyetlere ve toplantılara benzer çağrılar yaptık. Ancak görmezden geldiler. Bu da SDK’yı Moskova Platformu, Kahire Platformu ve Ulusal Koordinasyon Komitesi gibi diğer muhalefet platformlarına gitmeye sevk etti. Geçen yıl Moskova Platformu’nun Başkanı Kadri Cemil başkanlığındaki Halkın İstek Partisi ile Kahire Platformu ve Ulusal Koordinasyon Komitesi ile görüşmeler yapıldığı diyaloglar ve mutabakatlar gerçekleşmiş, anlaşma imzalanmıştı.
SDK, Washington liderliğinde 2015 yılı sonunda kurulan ve başta Demokratik Birlik Partisi (PYD) olmak üzere Kürt, Arap ve Hristiyan güç ve partileri içeren uluslararası bir koalisyonun desteklediği Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) siyasi kanadını oluşturuyor.
Ülkenin doğusundaki Deyrizor vilayetinden gelen muhalif siyasi isim olan Riad Darar, Suriye’nin kazanımları hususunda birlikte mücadele etmek için tüm muhalif platformlar ve siyasi güçlerle ortak bir çatışma arzusunun mevcut olduğunu belirterek “Biz, Müzakere Komitesi ve diğer muhalif platformlara katılmaya hazırız” dedi. Diğer muhalif güçleri de ‘Suriye halkının çıkarlarını korumaya, ülkelerinin geleceğini çizmek için ortak çalışmaya ve Suriyelilerin beklentilerini yerine getiren ulusal bir anayasa yazmaya’ çağırdı.
Astana sürecinin BM tarafından desteklenen Anayasa Komitesi’nin çabalarını engellediğini ileri süren Darar “Komite, Astana’nın kararlarından doğdu. Bu yüzden kaynakta, sonuçlarda ve süreçte başarısızlık oldu” dedi. Anayasa çalışmalarının, rejime ‘varlığını uzatan devlet başkanlığı seçimlerine gitmesi ve mevcut başkanlığını yenilemesi, halka yönelik sürekli tehdit yolunun bir kez daha lideri olması ve devrimi ortadan kaldırması’ için bir zaman tanıdığını vurguladı.
Astana sürecinin Suriye devrimini çarpıttığı ve muhalefeti rejimin gündemine eklemeye çalıştığı öne sürülüyor.
Darar konuya dair “Astana, Suriyelilerin haklarını meşru savunmaktan ziyade silahlara tabi ve terörizme daha yakın bir siyasi eylem algısı oluşturmayı başardı” ifadelerini kullandı.
Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed’e sadık düzenli güçler ve Suriye’nin kuzeydoğusundaki Haseke ve Kamışlı şehirlerinde bulunan iç güvenlik güçleri (Asayiş) arasında gerginlik tırmanırken Riad Darar da arabuluculuğun herhangi bir ilerleme sağlamadığını söyledi. Gerginlik, Kürtlerin bu iki şehirde rejim kontrolündeki bölgelere baskı ve abluka uygulaması ve Rus güçlerin gerginliği sona erdirmek için müdahalede bulunması sonrasında artış gösterdi. Darar, Rus arabuluculuğunu rejimin çıkarlarına göre hareket ettiğini ve gerektiği gibi bir arabulucu olmadığını belirterek “Rus baskısına boyun eğmediğimizi belirtmek isterim” dedi. Rejimi ve Moskova’yı da yeni hükümetin kurulmasından yararlanarak  ‘bölgenin özelliklerini askeri açıdan değiştirmeye çalışmakla’ suçlayan Darar “Bu durum, istenen siyasi çözümün özelliklerine bir tehdit anlamına geliyor. Rejimin Rus desteğiyle aradığı şey, demokratik projeyi engellemek için silah zoruyla tüm coğrafya üzerinde askeri kontrol ve hegemonya kurmaktır” değerlendirmesinde bulundu.
SDK Eş Başkanı Riad Darar, Suriye’yi kontrol etmek ve onu, Akdeniz havzasına yeniden girişi için bir başlangıç ​​noktası yapmak istemekle suçladığı Moskova’ya yönelik eleştirisinin dozunu artırdı. “Libya’da yapılan buydu. Ve şu an bu, Suriye toprakları pahasına ve Suriye rejimini dayatarak yapılıyor” dedi.
ABD’nin Suriye’nin kuzeydoğusundaki rolünün, oradaki İran nüfuzuna karşı koymak olduğunu ifade eden Darar sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu nedenle Suriye’nin kuzey ve doğu bölgeleri ABD tarafı için önemlidir. Suriye çözümünün inşası ve Suriyeliler arasında anlayışların sağlanması için bir başlangıç ​​noktası olacak bir zeminde değişikliklerin gerçekleşmesine kadar iletişim devam edecektir.”
Riad Darar, Biden döneminin ‘bu politikaları yeniden dengeleme aşaması’ olduğunu ve tamamlama aşamasına ulaşıldığında ‘gerçek ve etkili bir müdahale’ olacağını vurguladığı açıklamasında “Bu, başta İran konusundaki tutum olmak üzere Suriye sınırları dışındaki bazı sorunların araştırılmasını gerektiriyor” ifadesini kullandı.
Darar, Astana sürecine katılan ülkelerin Suriye’deki ABD varlığına karşı hareket ettiğini ön sürdüğü açıklamasının sonunda şunları söyledi:
“ABD varlığıyla çatışıyorlardı. Halen de çatışıyorlar. Bu nedenle süreçleri belirleyen bu rekabet, muhalefeti bile bu üçlünün yanında tutup emir ve eylemlerine bağlı hale getirdi.”



Sudan, Rusya'ya silah karşılığında deniz üssü ve altın teklif ediyor

TT

Sudan, Rusya'ya silah karşılığında deniz üssü ve altın teklif ediyor

Sudan, Rusya'ya silah karşılığında deniz üssü ve altın teklif ediyor

Amerikan yönetimi Sudan’daki çatışmanın taraflarına ülkedeki savaşı durdurmaya yönelik bir yol haritasını kabul ettirmeye çalışırken, ABD ve Sudanlı kaynaklar, Port Sudan yönetiminin Rusya’dan silah desteği almak için Moskova ile temas kurduğunu bildirdi. Kaynaklara göre Port Sudan, gelişmiş silahlar karşılığında Rusya’ya Kızıldeniz kıyısında deniz üssü kurma imkânı ve maden ile altın yatırımları teklif etti. Bu durum, Sudan’daki savaşın, küresel ölçekte kritik öneme sahip deniz geçişlerinden birinde, ABD baskıları ile Rusya’nın cazip teklifleri arasında daha geniş bir güç mücadelesine dönüşmesi riskini artırıyor.

Bu gelişmelerle eş zamanlı olarak, ABD’nin Sudan’da ateşkes için hazırladığı yeni öneriye ilişkin daha fazla ayrıntı ortaya çıktı. Teklifin, İslamcı akım ve Müslüman Kardeşler’i dışarıda bırakan, askeri, insani ve siyasi alanları kapsayan üç paralel yol haritası içerdiği belirtildi.

Rusya için deniz üssü ve altın

ABD’nin yoğun diplomatik girişimleri sürerken, Wall Street Journal dün yayımladığı haberinde, geçici başkent olarak Port Sudan’ı kullanan hükümetin Rusya’ya Kızıldeniz kıyısında deniz üssü kurma ve maden ile altın alanlarında yatırım yapma teklifinde bulunduğunu aktardı. Habere göre bu teklif, Sudan ordusunun Rusya’dan gelişmiş silahlarla yeniden donatılması karşılığında yapıldı.

fvbg
Kızıldeniz'deki Port Sudan limanı (Getty Images)

Gazetenin adını vermediği Sudanlı yetkililere dayandırdığı habere göre, Sudan’ın Rusya’ya ilettiği teklif, 25 yıllık bir anlaşmayı kapsıyor. Buna göre Rusya, Port Sudan Limanı’nda veya Kızıldeniz kıyısındaki başka bir deniz tesisinde, aralarında nükleer güçle çalışan savaş gemilerinin de bulunduğu dört deniz unsurunu ve en fazla 300 askeri konuşlandırabilecek.

Amerikan gazetesi, böyle bir üssün Rusya’ya Süveyş Kanalı üzerinden geçen ve küresel ticaretin yaklaşık yüzde 12’sini oluşturan deniz hattını izleme imkânı vereceğine dikkat çekti.

ABD uyarısı

Gazete ayrıca, üst düzey bir ABD yetkilisinin, Port Sudan ya da Libya’da kurulacak bir Rus askeri üssünün Moskova’nın güç kullanma kapasitesini artırabileceği ve daha az kısıtlamayla hareket etmesine yol açabileceği uyarısında bulunduğunu aktardı. Emekli Tümgeneral Mark Hicks’in değerlendirmesine göre ise böyle bir deniz üssü, Rusya’nın uluslararası konumunu güçlendirecek ve bölgedeki nüfuz alanını genişletecek.

fv
Sudan Ordusu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Bu gelişme, Port Sudan’daki askeri yönetimin yeni silah kaynakları arayışını sürdürdüğü bir dönemde ortaya çıktı. Gazetenin adını açıklamadığı bir Sudanlı yetkili, ülkenin gelişmiş silah sistemlerine ve hava savunma kapasitesine ihtiyaç duyduğunu, ancak bu tür bir anlaşmanın ABD ve Avrupa Birliği (AB) ile sorun yaratabileceğini belirtti.

Gazetenin değerlendirmesine göre Washington, savaşı durduracak ve sivil yönetime geçiş sürecini başlatacak bir yol haritasına odaklanırken, Port Sudan yönetimi ise Rusya ile yakınlaşmanın getireceği askeri ve ekonomik kazanımları önceliklendiriyor.

Ateşkes ve uluslararası mekanizma

Bu çerçevede, ABD’nin Sudan’da ateşkese yönelik yeni önerisine ilişkin ayrıntılar da ortaya çıkmaya devam ediyor. Al Arabiya’ya konuşan kaynaklar, teklifin askeri, insani ve siyasi başlıklardan oluşan üç paralel süreci kapsadığını ve İslamcı akım ile Müslüman Kardeşler’in bu süreç dışında tutulduğunu aktardı.

Mısır kaynaklarına dayandırılan habere göre, askeri başlık, ülke genelinde kapsamlı bir ateşkesi öngörüyor. Buna göre ateşkesten sonra geniş ölçekli bir insani operasyon başlatılacak, yardım kuruluşlarının erişimi sağlanacak ve temel hizmetler yeniden tesis edilecek. Ayrıca ateşkesi denetlemek üzere, sahada gözetim mekanizmalarına sahip bir uluslararası komite kurulması planlanıyor. Bu komite, insani koridorların güvenliğini sağlamak, sivilleri korumak ve olası ihlalleri takip etmekle görevlendirilecek.

cdfrgt
ABD Başkanı Donald Trump’ın Arap ve Afrika İşlerinden Sorumlu Başdanışmanı Massad Boulos (AFP)

İnsani sürecin başarısı, ateşkesin kalıcılığına ve yardımın ülke geneline etkin biçimde ulaşmasına bağlanıyor. Buna göre sağlam bir ateşkes, insani operasyonların başlaması için temel koşul olacak; bu da yardım ekiplerinin erişimini kolaylaştırarak yerinden edilmiş kişiler ile mültecilerin güvenli dönüşü için gerekli ortamın hazırlanmasına katkı sağlayacak.

Siyasi sürece ilişkin öneri ise eski rejim mensupları ve İslamcılar hariç, sivil güçlerin öncülüğünde bir geçiş süreci öngörüyor. Bu süreç, ordunun ve Hızlı Destek Kuvvetleri’nin (HDK) ateşkese onay vermesiyle eş zamanlı olarak başlayacak ve savaşın sonlandırılmasına giden yolun ilk adımını oluşturacak.

Askeri alanda kapsamlı reform

Yol haritası ayrıca kapsamlı bir askeri reform sürecini de içeriyor. Buna göre Sudan İslami Hareketi ve Müslüman Kardeşler çizgisine yakın isimlerin ordu ve güvenlik kurumlarından çıkarılması, silahlı grupların entegrasyonu ve iki tarafla birlikte savaşan milis yapılanmalarının tasfiyesi planlanıyor. Amaç, sivil otoriteye tabi, birleşik ve profesyonel bir ordu ile yeniden yapılandırılmış güvenlik kurumları oluşturmak. Bu süreçte karar merciinin ordu veya HDK olmayacağı özellikle vurgulanıyor.

Öte yandan, eylül ayında ABD’li arabulucu Massad Boulos tarafından sunulan planın, Sudan hükümeti ile HDK temsilcilerine ateşkes ve kapsamlı bir insani süreç önerdiği biliniyor. Ancak Boulos 25 Kasım’da her iki tarafın da plana henüz onay vermediğini açıklamıştı.

Boulos o dönemde yaptığı açıklamada, tarafların ateşkesi ‘ön koşul olmadan’ kabul etmesinin önemine dikkat çekmiş; bunun can kayıplarını azaltmak, siyasi sürecin yeniden başlamasını sağlamak ve ülkenin sivil yönetime geçişi için gerekli koşulları oluşturmak açısından kritik olduğunu ifade etmişti.


Netanyahu, ABD elçisiyle Lübnan'daki durumu görüştü

Beyrut'un güney banliyölerinde son İsrail saldırısının gerçekleştiği yer (Şarku'l Avsat)
Beyrut'un güney banliyölerinde son İsrail saldırısının gerçekleştiği yer (Şarku'l Avsat)
TT

Netanyahu, ABD elçisiyle Lübnan'daki durumu görüştü

Beyrut'un güney banliyölerinde son İsrail saldırısının gerçekleştiği yer (Şarku'l Avsat)
Beyrut'un güney banliyölerinde son İsrail saldırısının gerçekleştiği yer (Şarku'l Avsat)

Papa 14. Leo'nun uçağı Beyrut'tan ayrılır ayrılmaz İsrail'e ait insansız hava araçlarının (İHA) yeniden şehrin semalarında uçmaya başlaması, ziyarete eşlik eden sakinliğin hesaplanmış, geçici ve ziyaretle ilgili kaygılarla dayatılan bir durum olduğunu gösteriyor.

İsrail Yayın Kurumu, Başbakan Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz'ın, Lübnan'a yönelik İsrail tehditleri arasında, ABD elçisi Morgan Ortagus'la, Lübnan'ın başkenti Lübnan'a yapacağı ziyaret öncesinde bir araya geldiğini bildirdi.

Ayrıca İsrail ordusu sözcüsü Avichay Adraee, "X" hesabından paylaştığı videoda, "Hizbullah"ın 121. Birimi'nin, 2020'deki Beyrut limanı patlamasıyla ilgili ipuçlarını ortaya çıkarmak üzere oldukları için Joseph Skaff, Munir Ebu Racili, Joe Bejjani ve Lokman Slim olmak üzere dört önemli Lübnanlı ismin öldürülmesinin arkasında olduğunu söyledi.

Papa Leo, liman patlamasının yaşandığı yeri ziyaret ederek, patlamada hayatını kaybedenlerin ruhları için sessizce dua etti ve kendisini gözyaşlarıyla karşılayan, ellerinde sevdiklerinin fotoğrafları olan çok sayıda vatandaşla tokalaştı.


İsrail: Hizbullah, Beyrut limanındaki patlamayla bağlantılı olarak 4 Lübnanlıyı öldürdü

Beyrut limanındaki tahrip olmuş tahıl silosu sütunlarından bazıları, büyük patlamadan üç yıl sonra görülebiliyor (DPA)
Beyrut limanındaki tahrip olmuş tahıl silosu sütunlarından bazıları, büyük patlamadan üç yıl sonra görülebiliyor (DPA)
TT

İsrail: Hizbullah, Beyrut limanındaki patlamayla bağlantılı olarak 4 Lübnanlıyı öldürdü

Beyrut limanındaki tahrip olmuş tahıl silosu sütunlarından bazıları, büyük patlamadan üç yıl sonra görülebiliyor (DPA)
Beyrut limanındaki tahrip olmuş tahıl silosu sütunlarından bazıları, büyük patlamadan üç yıl sonra görülebiliyor (DPA)

İsrail, Lübnanlı Hizbullah örgütünü, 2020 yılında Beyrut limanında meydana gelen ölümcül patlamada örgütün rolünü ifşa edebilecekleri gerekçesiyle çok sayıda Lübnan vatandaşını öldürmekle suçladı.

İsrail ordusunun dün yaptığı açıklamaya göre dört kurban, patlamanın Hizbullah'ın yüksek patlayıcı amonyum nitrat depolamasından kaynaklandığını ortaya koymuş olabilir.

İsrail ordusu, ölen kişilerin Hizbullah ile patlama arasında bir bağlantı olduğunu ileri süren gümrük memurları ve gazeteciler olduğunu iddia etti.

Bilgiler bağımsız kaynaklarca doğrulanamadı. Hizbullah daha önce patlamanın sorumluluğunu reddetmişti.

Ağustos 2020'de Beyrut limanında meydana gelen patlamada 200'den fazla kişi hayatını kaybetmiş, 6 bin kişi yaralanmış ve mahalleler yerle bir olmuştu.

Patlamaya, güvenlik önlemleri alınmadan yıllarca depolanmış yüzlerce ton yüksek patlayıcı amonyum nitrat neden oldu. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre bu, dünyanın en büyük nükleer olmayan patlamalarından biriydi.

Patlamadan bugüne kadar kimse sorumlu tutulmadı.

Soruşturma, öncelikle siyasi nüfuz, yargısal engeller ve yaygın yolsuzluk nedeniyle tıkandı.

Yetkililer soruşturmadan kaçıyor ve hâkimler engelleniyor.

Hükümet, yılın başında soruşturmayı yeniden başlatacağını duyurdu. Bu girişim, siyasi açıdan güçlü Hizbullah'ın İsrail'le savaş nedeniyle zayıflaması ve soruşturmaların yıllardır ilerlemesinin engellenmesiyle de desteklendi.