Wuhanlı doktor: Yetkililer koronavirüs hakkında uyarı yapmamızı engelledi

Çin’deki bir hastanede koronavirüs hastalarını tedavi eden doktorlar (EPA)
Çin’deki bir hastanede koronavirüs hastalarını tedavi eden doktorlar (EPA)
TT

Wuhanlı doktor: Yetkililer koronavirüs hakkında uyarı yapmamızı engelledi

Çin’deki bir hastanede koronavirüs hastalarını tedavi eden doktorlar (EPA)
Çin’deki bir hastanede koronavirüs hastalarını tedavi eden doktorlar (EPA)

Çin’deki Wuhan Merkez Hastanesi’nde çalışan bir doktor, kendisi ve meslektaşlarının geçen yıl Ocak ayı başlarında yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) hızla ve büyük ölçekte bulaşabileceğinden şüphelendiklerini söyledi.
Çinli yetkililerin koronavirüsün varlığını kabul etmelerinden haftalar önce şüphelenen bu doktorların herhangi birini uyarmaları engellendi.
İsmi açıklanan Çinli doktor, ilk koronavirüs vakasının keşfedilmesi ile Wuhan’ın kapatılması arasında geçen 54 gün boyunca yaşananları BBC belgeselinde anlattı.
Salgının merkez üssü olan Huanan Deniz Ürünleri Pazarı’na birkaç kilometre uzaklıkta bulunan Wuhan Merkez Hastanesi, Aralık 2019’da ilk vakaların ortaya çıkmasının ardından hızla koronavirüs hastalarını kabul etmeye başladı.
Hastanenin 200’den fazla çalışanı virüse yakalandı ve virüsün yayılması konusunda ilk uyarıda bulunan ve polis tarafından sessiz kalması için tehdit edilen Doktor Li Wenliang da dahil olmak üzere çoğu öldü.
Wuhanlı doktor, BBC belgeseli sırasında hastanenin solunum hastalıkları bölümünün 10 Ocak’ta dolduğunu söyleyerek, “O sırada işler kontrolden çıktı ve paniğe kapılmaya başladık” dedi.
Ancak hastane yetkililerinin herhangi bir kimseyle konuşmalarını engellediğini ve maske takmalarına izin vermediğini söyleyen doktor, “Hastanede insandan insana bulaşan bir virüs olduğunu herkes biliyordu, bunu bir aptal bile anlardı. Neden hiçbir şey yokmuş gibi davranalım? Bu bizi çok şaşırttı ve sinirlendirdi” şeklinde konuştu.
Doktor, haftalar içinde binlerce şüpheli vaka olduğunu, ancak hastanede tanıyı doğrulamanın veya rapor etmenin hiçbir yolu olmadığını kaydetti. O zamana kadar resmi olarak sadece 41 vaka rapor edildi.
Çinli yetkililer, enfeksiyonun bir kişiden diğerine bulaşması konusunda 20 Ocak’a kadar kimseyi uyarmadı.
Wuhan 23 Ocak’ta kapatıldığında, Wuhan Merkez Hastanesi günde 2 bin 500 hasta alıyordu.
Çinli doktor, “O zamanlar yapabileceğimiz hiçbir şey yoktu. Tıbbi kaynaklar çok kıttı” yorumunda bulundu.
Çin birkaç kez ilgili tüm bilgileri hızlı bir şekilde yayınladığı konusunda ısrar etti ve salgını örtbas etme suçlamalarını reddetti.
Ülkede koronavirüs vaka sayısı 89 bini aşarken, 4 bin 636 kişi hayatını kaybetti, 82 binden fazla kişi de iyileşti.



Çin yapay zekayla “yumuşak gücünü” artırıyor

Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)
Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)
TT

Çin yapay zekayla “yumuşak gücünü” artırıyor

Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)
Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı kızışıyor (Reuters)

Çin yapay zeka yarışında öne geçmek için milyarlarca dolarlık yatırım yapıyor.

Çinli firmalar, 10 yılı aşkın süredir yapay zeka, elektrikli araç ve güneş panelleri gibi stratejik sektörlerde yerli üretimi artırmaya çalışıyor.

New York Times, Çinli şirketlerin Pekin yönetiminin sağladığı fonlarla özellikle yapay zeka alanında ABD’li firmaları geçmek için yatırımları artırdığını yazıyor. 

ABD’de yapay zeka altyapısının büyük ölçüde özel sektör yatırımlarıyla geliştiğine, Çin’deyse veri merkezleri, sunucular ve yarı iletkenler gibi kritik altyapıların devlet tarafından finanse edildiğine dikkat çekiliyor.

Pekin yönetimi, 2014’ten bu yana sadece yarı iletken sanayisine 100 milyar dolar yatırım yaptı. 

Bu yıl nisanda alınan kararla, yeni yapay zeka girişimlerine destek için 8,5 milyar dolarlık fon ayrıldı. 

Bunlara ek olarak ABD merkezli OpenAI ve Google ücretli, kapalı sistemler sunarken, Çinli firmalar açık kaynak sistemlerle dünya genelindeki mühendislerin ilgisini çekmeyi hedefliyor.

Alibaba, ByteDance, Huawei ve Baidu gibi büyük Çinli şirketler, son bir yılda üst düzey açık kaynak modeller yayımladı. Bu stratejiyle sadece teknik ilerleme değil, küresel nüfuz artışı da hedefliyor.

Yapay zeka teknolojilerine yatırım yapan ABD merkezli serbest yatırım fonu Interconnected Capital'in kurucusu Kevin Xu, şunları söylüyor: 

Açık kaynak, teknolojik anlamda yumuşak güçtür. Teknolojinin Hollywood’u veya Big Mac'i gibidir.

Diğer yandan analizde, devlet yönlendirmesinin baskın olması nedeniyle yapay zeka sektörünün bazı teknolojik değişimlere adaptasyonunun geciktiğine dikkat çekiliyor. Çinli şirketlerin uzun süre yüz tanıma gibi geleneksel yapay zeka sistemlerine odaklandığı, üretken yapay zeka modellerindeki sıçramalara ilk etapta yetişemediği aktarılıyor. 

Analizde, iki ülke arasındaki rekabetin ideolojik bir boyutu olduğu değerlendirmesi de paylaşılıyor. Popüler yapay zeka destekli sohbet botlarından ChatGPT’yi tasarlayan OpenAI’ın kurucusu Sam Altman, Amerikan ve Çinli şirketler arasındaki rekabeti “demokratik ve otoriter yapay zeka” mücadelesi gibi gördüğünü söylemişti. 

Independent Türkçe, New York Times, Washington Post