Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman dün, gelir kaynaklarını çeşitlendirme ve ekonomiyi büyütme planları kapsamında Riyad şehrini geliştirme stratejisine ilişkin açıklamalarda bulundu. Riyad'ın dünyanın önde gelen 10 şehir ekonomisinden birine dönüşmesini hedeflediklerini vurguladı.
Veliaht Prens, Geleceğe Yatırım Girişimi dördüncü konferansında, “Riyad’ın Geleceği” başlıklı diyalog oturumuna katıldı. İtalya eski Başbakanı ve Geleceğe Yatırım Girişimi Kurumu Mütevelli Heyeti üyesi Matteo Renzi ile bir araya geldi.
Küresel ekonomilerin ülkelere değil şehirlere dayandığını dile getiren Veliaht Prens, dünya ekonomisinin yüzde 85'inin şu an şehirlerden geldiğini, bu oranın gelecekte yüzde 95’e çıkacağını vurguladı. Gerçek gelişimin de şehirlerde başladığının altını çizdi.
Bölgelere dair stratejiler
Suudi Arabistan’ın çeşitli bölgelerinde birçok fırsat olduğu ve tüm bölgelere dair stratejiler üzerinde çalışıldığı bilgisini veren Veliaht Prens Selman, NEOM ve içerisindeki The Line ana şehri projesine dikkat çekti. Yakında Riyad, Mekke, Doğu ve Asir bölgesi şehir stratejilerini başlatacaklarını belirten Veliaht Prens, fırsatlar ve imkanlar dahilinde diğer tüm bölgelere dair stratejilerin de yolda olduğunu kaydetti.
Başkente dair ayrıntılar
Riyad şehrine dair ayrıntılara ilişkin de bilgiler veren Veliaht Prens Selman şunları söyledi:
“Bugün Riyad şehri, Suudi Arabistan'daki petrol dışı ekonominin yaklaşık yüzde 50'sini oluşturuyor. Riyad’da bir iş kurma maliyeti, krallığın geri kalanına nazaran yüzde 30 daha az. Altyapı ve gayrimenkul geliştirme maliyeti de yüzde 29’un altında.
Veliaht Prens Selman ayrıca Riyad'daki altyapının Kral Selman'ın 55 yıllık başkent yönetim ve planlamacılığı sayesinde muazzam olduğuna, nitekim nüfusun 150 bin kişiden 7,6 milyona çıktığına işaret etti.
Büyüme fırsatı
Veliaht Prens Selman konuşmasını devamında ekonomik büyümenin önenme dikkat çekti:
“Suudi Arabistan'da muazzam bir ekonomik büyüme sağlamak, endüstri ve turizm yaratmak, aynı zamanda çok büyük ilerleme kaydetmek için oldukça büyük bir fırsat var. Bu nedenle Riyad’ı destekliyoruz. Ülkedeki ekonomik büyümenin temellerinden biri olduğu için Riyad’a kapsamlı bir çerçeveden bakıyoruz.”
Bugün dünyanın önde gelen 40 ekonomi şehrinden biri olan Riyad’ın ilk 10’a çıkarılması hedefine işaret eden Veliaht Prens Selman sözlerini şöyle sürdürdü:
“Riyad’ın 7,5 milyonluk nüfusunun 2030 yılına kadar 15 ila 20 milyona ulaşması hedefindeyiz. Riyad'ın yaşam kalitesi, turizm ve hizmetler açısından dünyanın en seçkin şehirlerinden biri olmasını istiyoruz.”
Veliaht Prens ayrıca Suudi ekonomisinin yüzde 75'ini, Suudi nüfusunun da en az yüzde 30'unu oluşturan Riyad’ın önümüzdeki 10 yıl içerisinde 15 ila 20 milyon nüfusu barındırabilecek olağanüstü bir altyapıya sahip olduğunu vurguladı.
Nitekim NEOM ve Riyad şehirlerinde nüfus artışına, diğer bölgelerde ise hizmetleri artırmaya, yaşam kalitesini iyileştirmeye, turizm ve doğal devrim fırsatlarından yararlanmaya odaklanıldığını belirten Veliaht Prens sözlerine şöyle devam etti:
“Riyad ve NEOM’daki nüfus artışı, kolay ve düşük maliyete sahip. Bu nedenle bu yönde ciddi çalışmalar yapıyoruz. Nitekim Riyad, başarı yönündeki tüm ekonomik bileşenlere sahip. Dünyanın en büyük sanayi şehrini ilan edeceğiz. Bugün elimizde karayollarıyla bağlantılı önde gelen sanayi şehirlerinden biri olan, aynı zamanda Krallığın tüm bölgeleri ve tüm Körfez ülkeleri ve limanlarına demiryollarıyla bağlanacak bir sanayi şehri var.”
Stratejinin ayrıntıları
UNESCO'ya kayıtlı çok sayıda tarihi eserin bulunduğu Riyad'da büyük çaplı harcamaların yapıldığını, önemli sermayelerin yürütüldüğünü ve dünyanın en iyi 10 şehri olmaya aday olmasını sağlayacak derecede muazzam bir altyapıya sahip olunduğunu ifade eden Veliaht Prens, tüm bunların kapsamlı bir büyümeyi sağlayacağının altını çizdiği açıklamasının devamında şu ifadeleri kullandı:
“Şu anki hedef; Riyad stratejisinin son ayrıntılarını bitirmek, ardından da bu stratejiyi yakın gelecekte duyurarak sahada uygulamaya başlamaktır. Böylece Suudi vatandaşları Riyad'ın, dolayısıyla Suudi Arabistan'ın ve bölgenin bir bütün olarak büyümesinden yararlanabilir.”
15 ila 20 milyon nüfustan yüksek bir talep olmadığı sürece hizmetlerde öncü olamayacaklarının altını çizen Veliaht Prens Selman, birçok dünya şehrindeki deneyimlere dikkat çekti. “Örneğin Tokyo, New York veya Londra’da nüfus yoğunluğu sayesinde sağlık sektörü, eğitim ve tüm hizmetlere dair için güçlü bir talep bulunuyor. Zira talepler teklifleri de beraberinde getirir” dedi.
Altyapı
Veliaht Prens Selman, Riyad’ın altyapısına ilişkin de şu açıklamalarda bulundu:
“Altyapısını daha iyiye götürmek isteyen Riyad, aynı zamanda daha iyi mevzuatlar geliştirmeyi ve eğitimden çevreye yaşam kalitesini artırmayı hedefliyor. Riyad için üç Central Park büyüklüğünde park yapılması gibi devasa projeler mevcut. Yalnızca bu değil; inşa edilmesi planlanan yüzlerce park var. Diğer yandan şehirde milyonlarca ağaç olacak. Böylece sıcaklığın 1 ila 4 derece değişeceği Yeşil Riyad projesi de uygulanacak. Şehrin ve bulunduğu bölgenin çevresel durumunu iyileştirme yönünde devasa korumalı alan ve daha sonradan açıklanacak olan diğer çevre projeleri de uygulanacak.”
Yatırım fonu
Kamu Yatırım Fonu (PIF) ve varlıklarının önümüzdeki beş yıl içerisinde 400 milyar dolardan 1 trilyon 100 milyar dolara çıkarılması hakkında da açıklamalarda bulunan Veliaht Prens konuya dair birkaç farklı kaynak bulunduğunu, bunlardan ilkinin PIF’e kayıtlı ve projelerdeki (NEOM, Amal, Kızıldeniz ve Kıddiye) defter değerleri sıfır olan varlıkları olduğunu belirtti. Yatırımların projelere aktarılması ardından PIF’ın varlık değerinin yükseleceğine dikkat çeken Veliaht Prens Selman, ikinci kaynağın da önümüzdeki yıllarda hayata geçirilecek Aramco hisseleri teklifleri olduğunu söyledi. Bu hisselerin Suudi vatandaşları yararına Suudi Arabistan içinde ve dışında çıkartılacağı bilgisini verdi. Veliaht Prens Selman, üçüncü kaynağın özelleştirme projeleri olduğunu bildirdiği açıklamasında bu mecralardan gelecek meblağların PIF varlıklarına aktarılacağını, PIF’ın elde ettiği kârın doğal yoldan büyümesinin de dördüncü kaynak olacağını vurguladı.
Suudi Arabistan ve Rusya dışişleri bakanları bugün Moskova'da (Reuters)