Avrupalı kıdemli siyasilerden ortak açıklama: Zarif, İran’ın Avrupa’daki ihlallerinden sorumlu tutulmalı

İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif (AP)
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif (AP)
TT

Avrupalı kıdemli siyasilerden ortak açıklama: Zarif, İran’ın Avrupa’daki ihlallerinden sorumlu tutulmalı

İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif (AP)
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif (AP)

20'den fazla diplomat ve bir dizi Avrupa eski dışişleri bakanı, İran'ın Avrupa'daki ihlallerinden, özellikle de İranlı muhaliflerin Fransa'daki toplantısına bombalı saldırı girişiminden İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif'in doğrudan sorumlu tutulması ve hesaba çekilmesi talebinde bulundu. Bu çağrı Belçika’da saldırı planlamak suçundan yargılanan eski İranlı diplomat Esedullah Esedi hakkındaki beklenen karardan birkaç gün önce geldi.
Avrupalı kıdemli yetkililer, Avrupa'nın Tahran politikasını eleştirdiler. Şarku’l Avsat’ın bir kopyasına ulaştığı açıklamaların yazılı metninde şu ifadeler yer aldı: “Belçika'nın Anvers kentindeki bir mahkemenin 3 Şubat'ta Esedi’ye vereceği karara bakılmaksızın, Brüksel, İran'a yaklaşımını gözden geçirmelidir. Öte yandan Zarif' İran'ın Avrupa'daki ihlallerinden doğrudan sorumlu tutulmalıdır. Zarif, İranlı muhaliflerin Fransa'daki toplantısına bombalı saldırı girişimindeki kanıtlanmış rolü nedeniyle cezalandırılmalıdır. Bu bağlamda, Avrupa'da İran’a ait büyükelçiliklerin, dini misyonların ve kültür merkezlerinin faaliyetleri dikkatle incelenmelidir. İran'la "diplomatik temsiliyet" azaltılmalı, İran'a Avrupa'daki terör faaliyetlerinden vaz geçmesi şartı koşulmalı. Ayrıca Tahran’dan gelecekte Avrupa'da terör faaliyetlerine karışmayacağının garantisi istenmeli.”
Avrupalı kıdemli yetkililer tarafından yapılan açıklamaların yazılı metninin kopyaları Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel ve Avrupa Birliği Dışişleri Bakanı Joseph Borrell'e teslim edildi. Kıdemli yetkililerin imza attıkları bu açıklamada şu ifadeler yer aldı: “İran'a yönelik ciddi adımların atılmaması Tahran rejimini Avrupa'da terörizm de dahil olmak üzere kötü niyetli faaliyetlerini sürdürmeye teşvik etti. Öte yandan İran istihbarat servisi terör listesine alınmalı ve üyeleri Avrupa'da yargılanmalı.  Belçika makamlarınca tutuklanan diplomatı aracılığıyla Avrupa'ya tehdit gönderen İran rejiminin şantajına karşı daha iddialı bir Avrupa yaklaşımı benimsenmeli. İran rejimini yatıştırmak bir timsahı beslemek gibidir. Diğer yandan Esedullah Esedi eğer İranlı muhaliflerin Fransa'daki toplantısında gerçekleştirmeyi planladığı bombalı saldırı girişiminde başarılı olsaydı, yüzlerce masum Avrupalı ve memur hayatını kaybedecekti. Saldırıyı Esedi'nin talimatlarına göre gerçekleştirmeyi planlayan çifti tutuklayan Belçika istihbaratı şu açıklamada bulunmuştu: Saldırı planları İran adına ve onun liderliğinde hazırlanıyordu.”
"Mikonos davası" olarak bilinen olayın hatırlatıldığı açıklamada şu ifadeler yer aldı: “1992 yılında İranlı Kürt muhalifler Almanya'nın başkenti Berlin'deki Mikonos restoranında öldürüldüler. Alman mahkemeleri suikastları İran istihbaratının yürüttüğü sonucuna vardı. Bu suikastlar ile İran istihbaratı arasında bir bağlantı olduğunu söyleyen o dönemdeki Avrupa Birliği'nin pozisyonu ile bu suikastların üzerinden 23 yıl geçtikten sonra İranlı bir diplomatın bir muhalefet toplantısını havaya uçurma girişiminde bulunması karşısındaki pozisyonu aynı.”
Açıklamayı imzalayanlar arasında şu isimler bulunuyor; İtalya eski Dışişleri Bakanı Giulio Terzi, Eski Almanya Şansölyesi Helmut Kohl'un Eski Danışmanı Horst Teltschik, Eski İngiltere Adalet Bakanı Lord McNally, Eski Fransa Dışişleri Bakanı Alain Vivien, Romanya Eski Cumhurbaşkanı Traian Băsescu ve Birleşik Krallık Silahlı Kuvvetlerden Sorumlu Eski Devlet Bakanı John Spieler.



Putin Eylül ayında Çin'de Trump ile görüşebilir

ABD Başkanı Donald Trump ve Rus mevkidaşı Vladimir Putin (Arşiv - Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump ve Rus mevkidaşı Vladimir Putin (Arşiv - Reuters)
TT

Putin Eylül ayında Çin'de Trump ile görüşebilir

ABD Başkanı Donald Trump ve Rus mevkidaşı Vladimir Putin (Arşiv - Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump ve Rus mevkidaşı Vladimir Putin (Arşiv - Reuters)

Kremlin'den bugün yapılan açıklamada (Pazartesi) yaptığı açıklamada, Rus ve Amerikan başkanlarının Eylül ayında aynı anda Pekin'i ziyaret etmeleri halinde Vladimir Putin ve Donald Trump arasında bir görüşme olasılığını göz ardı etmediğini söyledi.

Şarku'l Avsat'ın Reuters'tan aktardığı habere  göre Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov, Putin'in İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinin 80. yıldönümü anma etkinliklerine katılmak üzere Çin'i ziyaret edeceğini doğruladı ancak Moskova'nın Trump'ın etkinliklere katılmayı planlayıp planlamadığını bilmediğini söyledi.

Peskov, iki liderin bir araya gelip gelemeyeceği ya da Çin Devlet Başkanı ile bir toplantı yapıp yapamayacağı sorusu üzerine şunları söyledi "Pekin'e bir ziyaret için hazırlandığımızı biliyorsunuz ve Başkanımız da bu gezi için hazırlanıyor... Ancak Başkan Trump'ın da oraya gideceğini henüz duymadık. Eğer o (Trump) giderse, elbette bir toplantı yapmanın mümkün olup olmadığı sorusunu dışlamıyoruz.”

Times gazetesi geçen hafta Çin'in Trump ve Putin arasında bir zirve için hazırlık yaptığını bildirmişti. İki başkan Trump'ın Ocak ayında Beyaz Saray'a dönmesinden bu yana en az altı kez görüştü. Kremlin iki liderin yüz yüze görüşmesini desteklediğini ifade etti ancak bunun sonuç vermesi için dikkatli bir hazırlık yapılması gerektiğini kaydetti. Trump bu ayın başlarında yaptığı açıklamada Ukrayna'daki savaşın sona erdirilmesi yönünde ilerleme kaydedilmemesi nedeniyle Rusya Devlet Başkanı'na karşı duyduğu hayal kırıklığını şöyle dile getirmişti: “Putin'den çok fazla saçmalık duyuyoruz.” Trump geçen hafta yaptığı açıklamada Moskova'nın bir barış anlaşmasını kabul etmemesi halinde 50 gün içinde Rusya'ya ve Rusya'dan mal ithal eden ülkelere yeni yaptırımlar uygulayacağını söyledi. Bu süre Eylül ayı başında doluyor ve Pekin'de düzenlenen savaşın sona ermesinin yıldönümü etkinliklerine denk geliyor.