Ayçiçeği yağının fiyatı giderek artıyor

Ayçiçeği yağının fiyatı giderek artıyor
TT

Ayçiçeği yağının fiyatı giderek artıyor

Ayçiçeği yağının fiyatı giderek artıyor

Artan kuraklık ve pandemi koşulları nedeniyle ayçiçeği yağının fiyatı giderek artıyor. Geçen yılın ilk çeyreğinde 25 lira olan 5 litrelik ayçiçeği yağının fiyatı 65 liraya kadar yükseldi. Ayçiçek yağına yapılan zamlar konuşulurken sofraların bir başka vazgeçilmezi tereyağı fiyatları da yükselişe geçti.
Türkiye aralık ve ocak aylarında yaşanan ayçiçeği yağındaki fiyat artışlarını konuşuyor. Artan kuraklık ve pandemi koşulları nedeniyle ayçiçeği yağının fiyatı giderek artıyor. Geçen yılın ilk çeyreğinde 25 lira olan 5 litrelik ayçiçeği yağının fiyatı 65 liraya kadar yükseldi. Tüm basılı ve online fiyat verilerini araştırıp takip eden, kampanya fiyat takibinin yanı sıra e-ticaret fiyatlarını da raporlayan BrandZone verilerine göre; ise en az ayçiçeği yağı kadar fiyatı artan bir başka ürün daha oldu, o da tereyağı.
Brand Zone verilerine göre, Geçen yıl haziran ayında litresi 10,32 TL olan 1000 ml ayçiçeği yağının fiyatı yüzde 47’lik zam oranıyla bu yıl ocak ayında 15,17 TL’ye yükseldi. Geçen senenin haziran ayında litresi 23,59 TL olan 1000 ml zeytinyağının fiyatı yüzde 27’lik zam oranıyla bu yılın ocak ayında 29,99 TL’ye yükseldi.

Katı yağ ürünlerinde zam şampiyonu tereyağı
Verilerine göre, katı yağ kategorisinde en çok zamlanan ürün tereyağı oldu. Geçen yıl haziran ayında 500 gramı 20,93 TL olan tereyağının fiyatı bu yıl ocak ayında yüzde 24’lük zam ile 25,95 TL’ye yükseldi. Yüzde 19’luk zam ile fiyatı 9,13 TL’ye yükselen margarinin, geçen yılın haziran ayındaki fiyatı ise 7,66 TL idi.

E-ticaret platformlarında zam oranı yüzde 74’ü buldu
Araştırma sonuçlarına göre, e-ticaret kanallarında satışa sunulan yağlarda zam oranı yüzde 74’ü buldu. Geçen yılın haziran ayında 5 litresi 45,95 TL’ye satılan ayçiçeği yağının bu yıl ocak ayı fiyatı yüzde 74’lük zam oranıyla 80 TL’ye yükseldi. Yine geçen senenin haziran ayında 5 litre sızma zeytinyağı 135 TL’ye alıcı bulurken bu yılın ocak ayında yüzde 30’luk zam oranıyla 175 TL’ye yükselerek ikinci sırada yer aldı. Yüzde 26’lık zam oranıyla 5 litresi 100 TL’den 126 TL’ye yükselen riviera zeytinyağı ise üçüncü sırada yer aldı.

Artan zam oranlarını kampanyalar takip etti
Verilerine göre, artan zam oranlarını yine artan kampanyalar takip etti. Kasım 2020 - Ocak 2021 tarih aralığında yemeklik yağlar kategorisinde 706 kampanya sayısı ve yüzde 33’lük kampanya oranıyla tereyağı en çok kampanyası yapılan ürün oldu. 659 kampanya sayısı ve yüzde 30’luk oranla ayçiçeği yağı ikinci; 411 kampanya sayısı ve yüzde 19’luk oranla zeytinyağı üçüncü ve 283 kampanya sayısı ve yüzde 13’lük oranla margarin dördüncü sırada yer aldı.



Trump, Fed Başkanı Jeremy Powell’ı görevden alabilir mi?

Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)
Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)
TT

Trump, Fed Başkanı Jeremy Powell’ı görevden alabilir mi?

Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)
Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell'ı görevden alacağına dair iddialar gündemden düşmüyor.

Trump, dünkü açıklamasında Powell’ı görevden almasının “pek olası” görünmediğini söylemişti. Cumhuriyetçi lider, Powell'ın çok kötü bir iş çıkardığını savunmuş, Fed başkanının görev süresinin dolmak üzere olduğuna da işaret etmişti. 

Reuters’ın analizinde, Trump’ın Powell’ı görevden alma yetkisine sahip olup olmadığının belirsiz kaldığına dikkat çekiliyor. 

1913 tarihli Merkez Bankası Yasası, Fed Yönetim Kurulu üyelerinin yalnızca “geçerli bir gerekçe” gösterilerek görevden alınabileceğini söylüyor. Ancak sözkonusu “geçerli gerekçe” hukuken tanımlanmış değil. 

Genel kabul bunun yolsuzluk veya görevi kötüye kullanma gibi ciddi durumlara işaret ettiği yönünde, dolayısıyla politik görüş ayrılığı bu kapsama girmiyor. Cumhuriyetçi lider uzun süredir faiz indirimi için Powell’a baskı yapıyor.

Diğer yandan Powell’ın hem Fed başkanı hem de Fed Yönetim Kurulu üyesi olması süreci daha da karmaşıklaştırıyor. Powell’ın Fed başkanlığı görevi, Mayıs 2026’da sona eriyor ancak Yönetim Kurulu üyeliği 2028’e kadar sürecek. Trump, onu bir şekilde Fed başkanlığından alsa bile Merkez Bankası’nın kararları üzerinde hâlâ etkili olabilir. 

Analizde, Trump’ın Powell’ı iki pozisyondan almaya çalışmasının en tartışmalı adım olacağına ve sürecin mahkemeye taşınabileceğine işaret ediliyor. 

Wall Street Journal’ın (WSJ) haberinde de Trump’ın, faiz indirimi taleplerine yanıt vermeyen Fed’in bağımsızlığını sonlandırmaya çalıştığı yazılıyor. 

Amerikan gazetesinin analizinde, konuyla ilgili Türkiye’de atılan bazı adımlar örnek olarak gösteriliyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, dönemin Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal’ı 20 Mart 2021’de görevden aldığı hatırlatılıyor. Bundan iki gün önce Merkez Bankası, politika faizini yüzde 17’den 19’a çıkarmıştı.

Analizde, Erdoğan’ın faiz oranlarının düşürülmesinin şirketlerin borçlanma maliyetlerini azaltarak enflasyonu düşüreceğini savunduğuna dikkat çekiliyor. Bu yaklaşımın, düşük faiz oranlarının ekonomik faaliyeti teşvik ederek fiyatları yukarı çektiği yönündeki yaygın kabul gören ekonomik ilkelerle çeliştiği yazılıyor.

2022’de enflasyonun yüzde 72’ye ulaştığı, Türk Lirası’nın ABD doları karşısında yaklaşık yüzde 60 değer kaybettiği anımsatılıyor. 

Independent Türkçe, Reuters, Wall Street Journal