Ürdün 1 yılın ardından okulları yeniden açıyor

Dün Amman’da öğrenciler okullarına döndü. (Reuters)
Dün Amman’da öğrenciler okullarına döndü. (Reuters)
TT

Ürdün 1 yılın ardından okulları yeniden açıyor

Dün Amman’da öğrenciler okullarına döndü. (Reuters)
Dün Amman’da öğrenciler okullarına döndü. (Reuters)

Korona salgınının neden olduğu ekonomik ve sosyal zararların ele alındığı ve dün akşama kadar devam eden oturumun ardından, Ürdün Hükümeti anayasal denetim altında, hükümetle birlikte tavsiye ve önerileri takip etmek üzere geçici bir meclis komitesi kurdu.
77 milletvekilinin konuştuğu meclis oturumunda, Mart ayının ortasından geçtiğimiz Haziran ayına kadar devam eden kapsamlı bir karantinaya giren Ürdün’de, koronavirüs salgınının neden olduğu birçok kriz konusu ele alındı.
Ürdün’de akşamları sokağa çıkma yasağı uygulaması devam ediyor. Ayrıca hayati önem taşıyan birçok ekonomik sektörde alınan önlemler neticesinde iş yapmaz durumda.
Oturumda, temsilciler meclisi korona salgını ve bundan kaynaklanan ekonomik ve sosyal zararlara değindi. Salgının etkileri ile yüzleşme noktasında hükümete bir takım öneri ve tavsiyeler sunuldu. Ele alınan konular arasında hükümetle birlikte öneri ve tavsiyeleri takip etme noktasında geçici bir meclis komitesinin görevlendirilmesi de bulunuyor.
Ürdün Sağlık Bakanı Nezir Ubeydat, oturumun başında, Ürdün nüfusunun büyük bölümü için gereken aşıları güvence altına alma noktasında, aşılama platformuna kayıt olma çağrısında bulundu.
Bakan, Ulusal aşılama programı uygulanmasının, güvenliğin ayrılmaz bir parçası olarak sağlık güvenliğini sağlamayı hedeflediğini vurguladı.

Ürdünlü öğrenciler okullarına kavuştu
Binlerce Ürdünlü öğrenci 1 yıl aradan sonra dün (Pazar) itibariyle yeniden okullarına kavuştu. Eğitim Bakanlığı vaka sayılarındaki azalmanın ardından 2 milyondan fazla öğrencinin kademeli olarak okullarına döneceğini açıklamıştı. Koronavirüs salgınının 2020 yılının Mart ayında ortaya çıkmasının ardından, Ürdün önlem olarak okullarda ve üniversitelerde eğitime ara verme kararı almıştı.
Ürdün’de Kasım ayı ortalarında 8 binlere ulaşmasının ardından son 4 hafta içerisinde vaka sayılarında hızlı bir düşüş yaşandı. Ürdün şuanda günlük olarak yaklaşık bin vaka sayısı kaydediyor.
Ülkede toplam 333 bin 855 vaka sayısı ile 4 bin 369 ölüm kaydedildi.
Ürdün Milli Eğitim Bakanlığı Sözcüsü Abdulgafur el-Kuran, el-Memleke kanalına verdiği demeçte, özellikle 3 temel sınıftan ve anaokullarından 773 binden fazla öğrencinin devlet ve özel okullara geri döndüğünü söyledi.
Onuncu ve lise birinci sınıflardan yaklaşık 288 bin öğrencinin bu ayın 21’inde okullarına devam edeceği bildirildi. Devlet ve özel okullarda dördüncü sınıftan dokuzuncu sınıfa kadar olan 1 milyondan fazla öğrencinin önümüzdeki Mart ayının 7’sinden itibaren okullarına döneceği belirtildi.
Kuran açıklamasında, “Eğitim şekli yüz yüze veya uzaktan olmak üzere velilere bağlı şekilde olacak. Ancak velilere öğrencilerin okullarda yüz yüze değerlendirme sınavlarına tabi tutulmaları noktasında bir taahhüt imzalatılacak” dedi.
Ulusal Epidemiyoloji Komitesi üyesi Bessam Hicavi, “Ürdün’deki durumun istikrarı ve salgının kontrole alınması, okulların kademeli olarak açılmasını sağladı. Salgının yayılmasını kontrol etmek amacıyla öğrencileri taşıyan sürücüleri ve öğretmenleri içeren kapsamlı bir sağlık protokolü uygulanacak” ifadelerini kullandı.
Söz konusu sağlık prosedürleri arasında maske takmak, elleri sterilize etmek, sınıflarda sosyal mesafe kurallarını gözetmek ile kamu güvenliği önlemlerini sağlama noktasında bir sağlık gözlemcisinin bulundurulması
yer alıyor.
Hicavi, Komite’nin epidemiyolojik duruma göre, kalan diğer öğrencilerin okullara dönüşünü, iki hafta sonra değerlendireceğini bildirdi.

Aşılama, aşamalı olarak yapılacak
Ürdün’de Ocak ayının ortasında ilk aşamada kronik hastalığı bulunanlara, sağlık çalışanlarına ve 60 yaş üzerine yönelik aşılama kampanyası başlatılmıştı. İlk aşamada, 10,5 milyonluk Ürdün nüfusunun yüzde 20 ila 25’ini aşılamayı hedefleyen kampanyada, “Sinopharma” ve “Pfizer-Biontech” aşılarının ilk partisinin gelmesinin ardından bazı hastane ve sağlık merkezlerinde aşılama çalışmaları gerçekleştirildi. Ürdünlüler ve ülkede yaşayan vatandaşlar için aşıların ücretsiz olacağı açıklanmıştı.
Ürdün, 20’den fazla kişinin toplanması ile düğün ve cenaze törenlerini yasaklamış, vatandaşlarının pazarlarda ve halka açık yerlerde maske takmasını zorunlu kılmıştı. Öte yandan kuralları ihlal edenlere para cezası verileceğini açıklamıştı.



Gazze Şeridi'nde açlık ve susuzluk kâbusu... Açlık nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 96'sı çocuk olmak üzere 193'e yükseldi

Gazze Şeridi'ndeki su sıkıntısı nedeniyle kovalarla su taşıyan Filistinli bir kız çocuğu (Reuters)
Gazze Şeridi'ndeki su sıkıntısı nedeniyle kovalarla su taşıyan Filistinli bir kız çocuğu (Reuters)
TT

Gazze Şeridi'nde açlık ve susuzluk kâbusu... Açlık nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 96'sı çocuk olmak üzere 193'e yükseldi

Gazze Şeridi'ndeki su sıkıntısı nedeniyle kovalarla su taşıyan Filistinli bir kız çocuğu (Reuters)
Gazze Şeridi'ndeki su sıkıntısı nedeniyle kovalarla su taşıyan Filistinli bir kız çocuğu (Reuters)

Gazze Şeridi’ndeki Sağlık Bakanlığı, açlık ve yetersiz beslenme nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısının 96'sı çocuk olmak üzere 193'e yükseldiğini açıkladı.

Bakanlık bugün yaptığı açıklamada, son 24 saat içinde bölgede açlık nedeniyle beş yeni ölüm vakası meydana geldiğini belirtti.

Öte yandan açlıktan kıvranan Gazze Şeridi sakinlerinin çoğu, içme ve temizlik için ihtiyaç duydukları suyu temin etmek amacıyla her gün yıkık bölgelerden uzun mesafeler kat etmek zorunda kalıyor. Bu zorlu yolculuk, insan sağlığını korumak için gerekli olan az miktardaki suyu temin etmelerini sağlıyor.

Dünya kamuoyunun ilgisi Gazze Şeridi'ndeki açlığa yönelirken, küresel açlık gözlemevi olan Entegre Gıda Güvenliği Aşama Sınıflandırması, 22 aydır süren savaşın etkisiyle bölgede bir açlığın yaşandığını belirtiyor. Ancak yardım kuruluşlarına ve Reuters’a göre su krizi de en az bu kadar ciddi bir sorun.

Bazı sular yardım kuruluşlarına ait küçük arıtma tesislerinden sağlanıyor olsa da, çoğu aşırı tuzlu ve enkazdan sızan atık su ve kimyasallarla daha da kirlenmiş olan yeraltı su tabakasındaki kuyulardan çıkarılıyor. Bu da ishal ve hepatit vakalarının yayılmasına neden oluyor.

Gazze Şeridi'ne temiz suyun çoğunu sağlayan İsrail su hatları üzerinden pompalama durduruldu. İsrail, savaşın başlarında Gazze Şeridi'ne su ve elektrik tedarikini durdurdu. Daha sonra bazı tedarikler yeniden başlatılsa da, su hatları hasar gördü. Gazze Su İdaresi yetkilileri, son zamanlarda bu hatlardan hiç su gelmediğini bildirdi.

dfrgty
Gazze şehrinde su kıtlığı nedeniyle tankerlerden su almak için bekleyen Filistinliler (Reuters)

İsrail Savunma Bakanlığına bağlı Filistin Topraklarındaki Hükümet Aktiviteleri Koordinasyon Birimi (COGAT), İsrail'in Gazze Şeridi'ne su sağlıyor olup olmadığına ilişkin yorum talebine yanıt vermedi.

Gazze Şeridi’ndeki su ve kanalizasyon altyapısının çoğu tahrip oldu. Yeraltı su pompaları genellikle küçük jeneratörlerden elde edilen elektriğe bağlı ve bu jeneratörlere yakıt temin etmek artık çok zor.

Savaştan önce üniversite öğrencisi olan 23 yaşındaki Muaz Muhaymer, su almak için yaklaşık bir kilometre yürümek ve iki saat kuyrukta beklemek zorunda olduğunu söyledi. Muhaymer, çoğu zaman aynı işi günde üç kez yapmak zorunda kalıyor. Su kaplarını el arabasına koyarak, engebeli arazide bulunan ailesinin çadırına geri dönüyor.

Temizlik için kullanmak üzere iki büyük bidon tuzlu su ve içmek için iki küçük bidon temiz su taşıyan Muhaymer, “Ne kadar süre böyle kalmamız gerekecek?” diye sordu.

53 yaşındaki annesi, oğlunun 22 kişilik büyük ailesinin ihtiyaç duyduğu suyu, Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta küçük bir çadır grubunda yaşayan ailesine getirdiğini söyledi.

Anne, “Çocuklar gelip gidiyor, hava sıcak. Sürekli susuyorlar. Yarın tekrar su doldurabilecek miyiz, kim bilir?” ifadelerini kullandı.

uıotrgh
Filistinli bir kadın, bebek maması sıkıntısı ve yetersiz beslenme oranlarının yüksek olduğu bir ortamda, üç aylık torununa otlu su içirmek için bir şişe hazırlıyor. (Reuters)

Nüfusun yoğun olduğu küçük bölgede su bulmak için mücadele devam ediyor. Neredeyse herkes geçici barınaklarda veya tuvalet ve hijyen imkanları olmayan çadırlarda yaşıyor. İnsanlar, hastalıkların yayıldığı bu ortamda içme, yemek pişirme ve yıkama için yeterli suya erişemiyor.

Birleşmiş Milletler (BM), acil durumlarda kişi başına minimum su tüketiminin içme, yemek pişirme, temizlik ve yıkanma için günde 15 litre olduğunu belirtiyor. İsrail merkezli insan hakları örgütü B'Tselem'e göre, İsrail'de günlük ortalama su tüketimi yaklaşık 247 litre.

fghyju
Gazze Şeridi'nde temiz suya erişim mücadelesi (AFP)

Uluslararası yardım kuruluşu Oxfam'ın işgal altındaki Filistin topraklarında insani yardım politikalarından sorumlu yetkilisi Büşra el-Halidi, Gazze Şeridi'nde günlük ortalama su tüketiminin şu anda 3 ila 5 litre arasında olduğunu söyledi.

Oxfam geçen hafta, su yoluyla bulaşan ve önlenebilir ve tedavi edilebilir hastalıkların ‘Gazze Şeridi'nde yaygınlaştığını’ ve son üç ayda bildirilen vakaların yaklaşık yüzde 150 arttığını belirtti.

İsrail, Hamas'ı Gazze Şeridi'ndeki acıların sorumlusu olarak görüyor ve 2,3 milyonluk Gazze nüfusuna yeterli yardımın ulaşmasına izin verdiğini iddia ediyor.

Su kuyrukları

Sivil toplum kuruluşu Norveç Mülteci Konseyi’nin (NRC) su ve sanitasyon sorumlusu Danish Malik, “Su kıtlığı her geçen gün ciddi şekilde artıyor ve insanlar içme suyu ile temizlik için kullanılacak su arasında seçim yapmak zorunda kalıyor” dedi.

Gazze Şeridi sakinlerinin çoğu, su kuyruklarında uzun saatler geçiriyor ve kuyrukta yer bulmak için diğerleriyle itişip kakışıyor. Bölge sakinleri, bazen kavgaların çıktığını söylüyor.

Su getirmek genellikle çocukların görevi. Çünkü ebeveynleri yiyecek veya diğer ihtiyaçları arıyor.

Gazze Şeridi'ndeki Sular İdaresi Planlama Müdürü Munzir Salim, “Çocuklar çocukluklarını yitirmiş, plastik bidonlarla su taşıyıcıları haline gelmişler. Su taşıyan tankerlerin peşinden koşuyorlar ya da ailelerine su götürmek için uzak bölgelere gidiyorlar” şeklinde konuştu.

ergtyu
Su kıtlığı nedeniyle Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta su dağıtım noktasında toplanan Filistinliler (Reuters)

Su temininde zorluklar yaşanırken, sahil yakınında yaşayanların çoğu denizde yıkanıyor.

Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) finansmanıyla, Mısır'daki bir tuzdan arıtma tesisinden Gazze Şeridi'nin güneyindeki 600 bin kişiye hizmet verecek yeni bir su hattı kurulması planlanıyor. Ancak bunun tamamlanması birkaç hafta daha sürebilir.

Yardım kuruluşları, daha fazla çaba gösterilmesi gerektiğini söylüyor.

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) Sözcüsü James Elder, uzun süredir devam eden yoksunluğun ölümcül hale geldiğini söyledi. Elder, “Açlık ve susuzluk artık bu savaşın yan etkileri değil, doğrudan sonuçları haline geldi” ifadesini kullandı.

El-Halidi, krizin çözümü için ateşkes ve yardım kuruluşlarının sınırsız erişiminin şart olduğunu belirterek, “Aksi takdirde Gazze Şeridi'nde önlenebilir hastalıklar nedeniyle insanların vefat ettiğini göreceğiz, ki bu zaten gözlerimizin önünde oluyor” dedi.