Netanyahu’nun yolsuzluk davası seçim sonrasına ertelenebilir mi?

Netanyahu karşıtı gruplar, İsrail Başbakanı’nın yolsuzluk davasının başladığı İsrail Kudüs Bölge Mahkemesi önünde protesto gösterisi düzenlediler.  (AFP)
Netanyahu karşıtı gruplar, İsrail Başbakanı’nın yolsuzluk davasının başladığı İsrail Kudüs Bölge Mahkemesi önünde protesto gösterisi düzenlediler. (AFP)
TT

Netanyahu’nun yolsuzluk davası seçim sonrasına ertelenebilir mi?

Netanyahu karşıtı gruplar, İsrail Başbakanı’nın yolsuzluk davasının başladığı İsrail Kudüs Bölge Mahkemesi önünde protesto gösterisi düzenlediler.  (AFP)
Netanyahu karşıtı gruplar, İsrail Başbakanı’nın yolsuzluk davasının başladığı İsrail Kudüs Bölge Mahkemesi önünde protesto gösterisi düzenlediler. (AFP)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, hakkındaki üç ayrı yolsuzluk dosyası nedeniyle bugün yeniden hakim karşısına çıktı. Netanyahu, İsrail Kudüs Bölge Mahkemesi’nde görülen 'rüşvet, dolandırıcılık ve güvenin ihlali’ suçlamalarıyla yargılandığı davada 20 dakika ifade verdi. Savunma avukatlarının söyledikleri doğrultusunda ifade veren Netanyahu, kendisine yöneltilen suçlamaları kabul etmeyerek hakimlerden izin aldı ve duruşma salonundan ayrıldı. Netanyahu mahkeme önünde kendisini protesto eden grup ile karşılaşmamak için binanın yan kapısını kullandı.
Tanıkların dinlenmesi için duruşmaları seçimlerden sonraya ertelemeye çalışan savunma avukatları, söz konusu şahısların savcılık tanıkları olduğunu ve söyleyecekleri her şeyin Netanyahu karşıtı seçim propagandası malzemesine dönüşeceğini, böylece mahkemenin seçimin bir parçası haline geleceğini iddia ettiler. Savcılık da cevaben, duruşmanın yolsuzluk iddianamesine göre yapıldığını ve seçimler nedeniyle defalarca ertelendiğini kaydetti. Ancak gerçekte olan, siyasi liderliğin İsrail'i iki yıl içinde dördüncü kez bir seçimden diğerine sürüklemesi olarak gösterildi. Mahkemenin de bu durumun arkasından sürüklenmesinin uygun olmadığı belirtiliyor. Özellikle de beşinci ve belki de altıncı seçimlerin yapılması konusunda ciddi bir ihtimal ortadayken.
Duruşma pazartesi günü Netanyahu taraftarları ve karşıtları arasındaki yoğun mücadelenin ortasında ve İsrail yargısına ve güvenilirliğine yönelik şiddetli bir saldırı sırasında başladı. Bir yandan, Netanyahu ve destekçileri davayı "sahte dosyalar" ve "sağdan güçlü bir başbakanı devirmeye ve Yair Lapid başkanlığındaki solcu bir hükümeti taçlandırmaya yönelik açık girişim" olarak değerlendirerek saldırıyor. Diğer yandan Netanyahu'nun muhalifleri davanın ertelenmesini "adaleti baltalamaya ve yargı otoritesini zayıflatmaya çalışan siyasetçilere boyun eğmek" olarak değerlendiriyor.
Merkez Mahkeme yönetimi, karargahını saldırılardan korumak için istisnai tedbirlere başvurdu ve mahkeme merkezinin bulunduğu işgal altındaki Doğu Kudüs'teki İsrail Kudüs Bölge Mahkemesi’nin bulunduğu Salahaddin Caddesi ve bu caddeye giden tüm sokakları trafiğe kapattı. Dava için biri duruşma diğeri de davanın seyrini video aracılığıyla canlı olarak takip eden gazeteciler için olmak üzere iki salon ayrıldı.
Her kısım, iki eski salon ve bir ofisten oluşuyor. Aralarındaki duvarlar koronavirüs kısıtlamaları nedeniyle biri diğerinden iki metre uzaklıkta 27 kişiyi ağırlayacak şekilde hazırlandı. Mahkeme kasıtlı olarak sanık bölümünü kafessiz yaptı. Netanyahu ve ona rüşvet vermekle veya rüşvet pazarlığı yapmak ile suçlananlar için sandalyelerin olduğu bir bölüm ayrıldı.
Netanyahu dün sabah mahkemeye, bir öncekinin aksine bakanları ve yardımcıları olmadan geldi. Netanyahu karşıtı gösteri yapan ve istifasını isteyen yaklaşık 200 kişilik bir grup ise mahkeme önünde toplandı. Netanyahu mahkeme salonuna girdi, pencerenin yanında oturmayı seçti ve oturumun açılmasını bekledi. Yargıçlar içeri girdiğinde mahkeme salonundaki diğer kişiler gibi ayağa kalktı, ardından ise oturdu. Yargıç Rivka Feldman Friedman, sanığın ayağa kalkmasını istedi ve avukatlarının iddianameye verdiği cevaba katılıp katılmadığını sordu. Netanyahu, "Evet, iddianameye cevaben yazdıklarına katılıyorum" cevabını verdi.
Netanyahu daha sonra, mahkemeden ayrılmak için izin istedi. İzin verilince "Mahkemeye tüm saygılarımla" diyerek salondan ayrıldı. Mahkemenin çalışma takvimi konusundaki tartışmalar ise devam etti. Yargıç, avukatların bir sonraki oturumu altı ay ertelemeye çalıştıklarını ve bunun gerçekçi bir talep olmadığını savundu. Savcılık, bu talebin mahkemeyle ilgili olmayan nedenlerle kasıtlı olarak ortaya atılan bir oyalama girişimi olduğunu ve mahkemenin bunu kabul etmemesi gerektiğini söyledi. Yargıç, üç yargıçtan oluşan kurulun gelecek oturumların programını belirleyene kadar oturumu ertelemeye karar verdi.
71 yaşındaki Netanyahu İsrail’de yolsuzluk suçlamasıyla hakim karşısına çıkan ikinci başbakan oldu. Görevini yürütürken mahkemeye çıkan ilk başbakan olarak ise kayıtlara geçti. Polisin hakkında iddianame hazırlamasının ardından istifa eden eski İsrail Başbakanı Ehud Olmert de hakim karşısına çıkmış ve 18 ay hapse mahkum edilmişti.
Üç ayrı davada rüşvet, dolandırıcılık ve güven ihlali suçlamalarıyla karşı karşıya olan Netahyahu’nun milyoner yakınlarından çok pahalı hediyeler aldığı ve bazı medya kuruluşlarına imajını parlatacak haberler yapmaları karşılığında “iyilik yapmaya” söz verdiği iddia edilmişti. Netanyahu tüm iddialardan suçlu bulunursa mahkeme tarafından on yıl hapis cezasına çarptırılabilir.



Merakla beklenen görüşme... Trump, yarın Beyaz Saray'da Zohran Mamdani'yi kabul edecek

ABD Başkanı Donald Trump ve New York Belediye Başkanı seçilen Zohran Mamdani (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump ve New York Belediye Başkanı seçilen Zohran Mamdani (AFP)
TT

Merakla beklenen görüşme... Trump, yarın Beyaz Saray'da Zohran Mamdani'yi kabul edecek

ABD Başkanı Donald Trump ve New York Belediye Başkanı seçilen Zohran Mamdani (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump ve New York Belediye Başkanı seçilen Zohran Mamdani (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump dün akşam yaptığı açıklamada, New York Belediye Başkanı seçilen Zohran Mamdani ile uzun süredir beklenen görüşmenin, aylarca süren gergin ilişkilerin ardından yarın Washington’da gerçekleşeceğini duyurdu.

Trump, “Komünist New York Belediye Başkanı Zohran Mamdani bir görüşme talep etti. Görüşmenin Beyaz Saray’da, 21 Kasım Cuma günü yapılması konusunda anlaştık. Daha fazla detayı ilerleyen günlerde paylaşacağız” dedi.

Mamdani ise ABD kanalı MS NOW’a verdiği röportajda, ekibinin Beyaz Saray ile iletişime geçtiğini belirterek, “New York sakinlerine verdiğim söz gereği, bu şehirde yaşayan 8,5 milyon kişi için faydalı olduğu sürece herkesle görüşmeye hazırım. İnsanlar burada yaşam maliyetlerini karşılamak için mücadele ediyor… Başkan ile sadece dürüstçe konuşmak istiyorum; New York sakinlerini gerçekten savunmanın ne anlama geldiğini anlatmak istiyorum” ifadelerini kullandı.

New York Belediye Başkanı seçilen Zohran Mamdani’nin Sözcüsü, yeni belediye başkanının başkanla görüşmesinin ‘olağan’ olduğunu belirterek, Mamdani’nin görüşmede ‘kamu güvenliği, ekonomik güvenlik ve yaşam maliyetleri konularını’ ele almayı planladığını söyledi.

Trump aylardır Mamdani'yi eleştirerek onu ‘komünist’ olarak nitelendirdi ve seçilmesi halinde memleketinin mahvolacağını öngördü. Ayrıca, Uganda'da doğan ve 2018'de ABD vatandaşlığı alan Mamdani'yi sınır dışı etmekle ve şehirden federal fonları çekmekle tehdit etti.

Kasım seçimlerinde Cumhuriyetçilerin Georgia, New Jersey, Pensilvanya ve Virginia’da ağır yenilgi almasının ardından, Trump yaşam maliyetleri konusuna daha fazla vurgu yapmaya başladı. Bu konu, Demokratların kampanyalarının merkezi bir unsuru olmuş, Mamdani’nin kampanyasında da öne çıkmıştı. Trump, cuma günü sosyal medyada yayımladığı bir paylaşımda, Cumhuriyetçi Parti’yi ‘yaşam maliyetleri partisi’ olarak nitelendirdi.

Bu gelişmeler, Başkan Trump ve Cumhuriyetçi Partili müttefiklerinin ekonominin şu anda ‘hiç olmadığı kadar güçlü’ olduğunu savunduğu bir dönemde yaşanıyor.

Öte yandan New York’un seçilmiş belediye başkanı Zohran Mamdani, bu ayın başında yaptığı zafer konuşmasında, kısa bir süre önce Queens’i temsil eden nispeten az tanınan bir eyalet milletvekiliyken, ülkenin en büyük şehrinin seçilmiş belediye başkanı konumuna gelen 34 yaşındaki bir siyasetçi olarak, New York’un ‘ülkeye başkanı nasıl yenebileceğini göstermek istediğini’ söyledi.


Dünya Sağlık Örgütü'nün bütçesini karşılayabilmesi için 1 milyar dolara ihtiyacı var

Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus (Reuters)
Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus (Reuters)
TT

Dünya Sağlık Örgütü'nün bütçesini karşılayabilmesi için 1 milyar dolara ihtiyacı var

Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus (Reuters)
Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus (Reuters)

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), ABD'nin bu yılki çekilme kararını telafi etmekte zorlanıyor. Örgüt, 2026-2027 bütçesini karşılamak için 1 milyar dolara ihtiyaç duyduğunu duyurdu.

BM'ye en büyük bağışçı olan ABD Başkanı Donald Trump, Ocak 2025'te Beyaz Saray'a döndükten sonra fonlamayı durdurma kararı aldı. Sonuç olarak, WHO daha önce onaylanan bütçesini 5,3 milyar dolardan 4,2 milyar dolara düşürmek zorunda kaldı.

WHO Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus dün üye ülkelere yaptığı açıklamada, "Bu, Dünya Sağlık Örgütü tarihindeki en zorlu yıllardan biriydi. Kaynakları önceliklendirme ve yeniden yönlendirme gibi zorlu ama gerekli bir süreçten geçtik. Bu da iş gücümüzde önemli bir azalmaya yol açtı" dedi.

Ghebreyesus ayrıca, "Bu sürecin sonuna yaklaşıyoruz" diye ekledi.

Kuruluşun 2026-2027 bütçesinin yüzde 75'ini sağladığını, ancak hâlâ 1 milyar dolarlık bir açıkla karşı karşıya olduğunu ve "kaynak seferberliği açısından eskisinden çok daha kötü bir durumda" olduğunu belirtti.

Üye devletler, mayıs ayında zorunlu katkıları yüzde 20 artırma konusunda anlaştılar. Ancak kuruluş, hâlâ üye devletlerin ve diğer bağışçıların gönüllü katkılarına büyük ölçüde bağımlı.

Uluslararası yardımların azalmasıyla karşı karşıya kalan binlerce sağlık tesisi, insani desteğe en çok ihtiyaç duyan bölgelerde hizmetlerini azaltmak veya faaliyetlerini zorunlu olarak askıya aldı. Sonuç olarak, kuruluş en çok ihtiyaç duyanlara öncelik vermek zorunda kaldı.

Tedros, maliyet azaltma önlemlerinin benimsenmesinin, kuruluşun ortadan kaldırmak zorunda kaldığı iş sayısını beklenen 2 bin 900'den bin 282'ye düşürmesine neden olduğunu belirtti. Bin 89 çalışanın emeklilik, erken emeklilik veya geçici sözleşmelerinin sona ermesi nedeniyle kendi isteğiyle ayrıldığını da ifade etti.


İsrail, Lübnan’ın güneyine en ağır saldırılarından birini gerçekleştirdi

İsrail'in Lübnan'ın güneyindeki Sayda kentinde bulunan Ayn el-Hilva Filistin Mülteci Kampı'na düzenlediği saldırıdan sonra olay yerine intikal eden sağlık görevlileri (Reuters)
İsrail'in Lübnan'ın güneyindeki Sayda kentinde bulunan Ayn el-Hilva Filistin Mülteci Kampı'na düzenlediği saldırıdan sonra olay yerine intikal eden sağlık görevlileri (Reuters)
TT

İsrail, Lübnan’ın güneyine en ağır saldırılarından birini gerçekleştirdi

İsrail'in Lübnan'ın güneyindeki Sayda kentinde bulunan Ayn el-Hilva Filistin Mülteci Kampı'na düzenlediği saldırıdan sonra olay yerine intikal eden sağlık görevlileri (Reuters)
İsrail'in Lübnan'ın güneyindeki Sayda kentinde bulunan Ayn el-Hilva Filistin Mülteci Kampı'na düzenlediği saldırıdan sonra olay yerine intikal eden sağlık görevlileri (Reuters)

İsrail ordusu salı gecesi ve çarşamba sabahı Lübnan'ın güneyindeki Sayda kentinde bulunan Ayn el-Hilva Filistin Mülteci Kampı'na hava saldırıları düzenledi. Saldırılarda en az 13 kişi öldü, onlarca kişi yaralandı.

İsrail ordusunun bu saldırısı, İsrail ile Lübnan arasında geçtiğimiz yıl kasım ayında ateşkes anlaşmasının yürürlüğe girmesinden bu yana gerçekleştirilen en şiddetli ve ölümcül saldırılardan biri oldu.

Ayn el-Hilva Filistin Mülteci Kampı'na düzenlenen hava saldırısından birkaç saat sonra, yine Lübnan’ın güneyde bulunan el-Tiri beldesinde öğrencileri taşıyan bir otobüse düzenlenen başka bir saldırıda bir kişi öldü, 13 kişi yaralandı. Bu olay, geleneksel savaş alanlarının ve Hizbullah üyelerinin peşine düşülmesinin ötesinde yeni bir gerilime işaret etti.

Son saldırılar, aylardır görülen en ağır saldırılar olurken Lübnan’ın güneyindeki iki vilayetteki dört ilçeyi etkiledi. Dün öğleden sonra dört köyde yeniden tahliye bildirimleri dağıtıldı. Bildirimler, bir göç dalgasına yol açtı.