Küresel ticaret trafiği 2020’de yüzde 9 daraldı

İngiltere’deki Dover Limanı’nda sevkiyat için hazırlanan konteynerler (Reuters-Arşiv)
İngiltere’deki Dover Limanı’nda sevkiyat için hazırlanan konteynerler (Reuters-Arşiv)
TT

Küresel ticaret trafiği 2020’de yüzde 9 daraldı

İngiltere’deki Dover Limanı’nda sevkiyat için hazırlanan konteynerler (Reuters-Arşiv)
İngiltere’deki Dover Limanı’nda sevkiyat için hazırlanan konteynerler (Reuters-Arşiv)

Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) tarafından yayınlanan rapora göre küresel ticaret hareketi, Doğu Asya ekonomilerinin öncülüğünde yıl sonunda kaydedilen iyileşmeye rağmen geçtiğimiz yıl yüzde 9 daraldı.
Söz konusu rapora göre mal ithalatı ve ihracatı geçen yılın dördüncü çeyreğinde yaklaşık yüzde 8 artarken, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) ile küresel mücadelede alınan tedbirlerin turizm ve ulaşım sektörlerini etkilemeye devam etmesi nedeniyle hizmet ticareti durgunlaştı.
Geçtiğimiz yılın dördüncü çeyreğinde Çin’den yapılan ihracatta artışa tanık olunurken, Japonya’nın ihracatı yüzde 3, Güney Kore’nin ise yüzde 4 arttı.
Yılın son çeyreğinde yüzde 6,5 oranında büyüyen Çin ekonomisi, geçtiğimiz yıl toplamda yüzde 2.3 büyüme kaydetti.
Rapora göre, son bir yılda dünya genelinde mal ticareti hareketi yıllık bazda yüzde 6 azalırken, hizmet ticareti yüzde 10,5 oranında azaldı.



Trump, Fed Başkanı Jeremy Powell’ı görevden alabilir mi?

Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)
Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)
TT

Trump, Fed Başkanı Jeremy Powell’ı görevden alabilir mi?

Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)
Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell'ı görevden alacağına dair iddialar gündemden düşmüyor.

Trump, dünkü açıklamasında Powell’ı görevden almasının “pek olası” görünmediğini söylemişti. Cumhuriyetçi lider, Powell'ın çok kötü bir iş çıkardığını savunmuş, Fed başkanının görev süresinin dolmak üzere olduğuna da işaret etmişti. 

Reuters’ın analizinde, Trump’ın Powell’ı görevden alma yetkisine sahip olup olmadığının belirsiz kaldığına dikkat çekiliyor. 

1913 tarihli Merkez Bankası Yasası, Fed Yönetim Kurulu üyelerinin yalnızca “geçerli bir gerekçe” gösterilerek görevden alınabileceğini söylüyor. Ancak sözkonusu “geçerli gerekçe” hukuken tanımlanmış değil. 

Genel kabul bunun yolsuzluk veya görevi kötüye kullanma gibi ciddi durumlara işaret ettiği yönünde, dolayısıyla politik görüş ayrılığı bu kapsama girmiyor. Cumhuriyetçi lider uzun süredir faiz indirimi için Powell’a baskı yapıyor.

Diğer yandan Powell’ın hem Fed başkanı hem de Fed Yönetim Kurulu üyesi olması süreci daha da karmaşıklaştırıyor. Powell’ın Fed başkanlığı görevi, Mayıs 2026’da sona eriyor ancak Yönetim Kurulu üyeliği 2028’e kadar sürecek. Trump, onu bir şekilde Fed başkanlığından alsa bile Merkez Bankası’nın kararları üzerinde hâlâ etkili olabilir. 

Analizde, Trump’ın Powell’ı iki pozisyondan almaya çalışmasının en tartışmalı adım olacağına ve sürecin mahkemeye taşınabileceğine işaret ediliyor. 

Wall Street Journal’ın (WSJ) haberinde de Trump’ın, faiz indirimi taleplerine yanıt vermeyen Fed’in bağımsızlığını sonlandırmaya çalıştığı yazılıyor. 

Amerikan gazetesinin analizinde, konuyla ilgili Türkiye’de atılan bazı adımlar örnek olarak gösteriliyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, dönemin Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal’ı 20 Mart 2021’de görevden aldığı hatırlatılıyor. Bundan iki gün önce Merkez Bankası, politika faizini yüzde 17’den 19’a çıkarmıştı.

Analizde, Erdoğan’ın faiz oranlarının düşürülmesinin şirketlerin borçlanma maliyetlerini azaltarak enflasyonu düşüreceğini savunduğuna dikkat çekiliyor. Bu yaklaşımın, düşük faiz oranlarının ekonomik faaliyeti teşvik ederek fiyatları yukarı çektiği yönündeki yaygın kabul gören ekonomik ilkelerle çeliştiği yazılıyor.

2022’de enflasyonun yüzde 72’ye ulaştığı, Türk Lirası’nın ABD doları karşısında yaklaşık yüzde 60 değer kaybettiği anımsatılıyor. 

Independent Türkçe, Reuters, Wall Street Journal