Yağlı karaciğer hastalığı belirtilerine dikkat edin

Yağlı karaciğer hastalığı belirtilerine dikkat edin
TT

Yağlı karaciğer hastalığı belirtilerine dikkat edin

Yağlı karaciğer hastalığı belirtilerine dikkat edin

Karaciğerdeki yüksek yağ oranına işaret eden, obezite ve yüksek tansiyon gibi birçok sağlık sorunuyla bağlantılı olan yağlı karaciğer hastalığıyla ilişkin tehlikeli belirtileri içeren bir rapor yayınlandı. Hastalığın tehlikeli olmasının nedeni,  insanların çoğunda ileri evreye geçene kadar  belirti göstermemesi.
Birleşik Krallık’ta karaciğer sağlığı ile ilgili çalışmalar yapan British Liver Trust (BLT), karaciğer yağlanmasının karaciğerde yara izine neden olabilen ve siroza ilerleyebilen ve NASH diye adlandırılan daha ciddi semptomları ortaya çıkarması konusunda uyarıyor.
Bu bağlamda raporda karaciğer yağlanması sonucu oluşan hasara bağlı iç kanamanın ilk belirtilerinin genellikle çok koyu veya siyah renkli dışkı ve kan kusma (hematemez) şeklinde ortaya çıktığı konusunda uyarıda bulundu. Diğer ciddi belirtiler arasında gözlerde ve deride sararma, koyu renkli idrar, alt karın bölgesinde şişme, koyu siyah katranlı dışkı, kafa karışıklığı veya hafıza bozukluğu dönemleri ve kaşıntılı cilt yer alıyor.
Tedaviye gelince, raporda şu anda yağlı karaciğer hastalığı için spesifik bir ilaç bulunmadığı ve tedavi bulmaya yönelik çok sayıda araştırma yapıldığı söyleniyor. Bununla birlikte, sağlıklı bir yaşam tarzı seçmenin belirtilerin daha da kötüye gitmesini önlemeye yardımcı olabildiği, yağlı karaciğer hastalığına karşı en etkili önlemin ise sağlıklı ve dengeli beslenerek kilo vermek olduğu belirtiliyor. İşaret edilen sağlıklı beslenme; lif bakımından zengin tam tahıllı karbonhidratlar (ekmek, pirinç, makarna gibi)  tüketmeyi, yüksek şeker ihtiva eden yiyecek ve içeceklerden kaçınmayı, daha fazla sebze ve meyve yemeyi, daha az doymuş yağ içeren gıdalar tüketmeyi ve özellikle kilo vermeye çalışırken öğün miktarına dikkat edilmesini gerektiriyor.
Raporda, bazı çalışmaların Akdeniz diyetinin karaciğerdeki yağı da azaltabileceği belirtiliyor. Akdeniz usulü beslenme; meyve, sebze, kepekli tahıl, baklagil ve kuruyemiş tüketmeye, tereyağını zeytinyağı veya kanola yağı ile değiştirmeye ve son olarak daha fazla balık ve yağsız kümes hayvanı tüketirken kırmızı eti sınırlamaya odaklanıyor.



Dev cinsel organlarıyla şaşırtan 4 yeni tarantula türü keşfedildi

Umman'da yaşayan Satyrex ferox, ismini saldırgan davranışlarından alıyor (Bobby Bok)
Umman'da yaşayan Satyrex ferox, ismini saldırgan davranışlarından alıyor (Bobby Bok)
TT

Dev cinsel organlarıyla şaşırtan 4 yeni tarantula türü keşfedildi

Umman'da yaşayan Satyrex ferox, ismini saldırgan davranışlarından alıyor (Bobby Bok)
Umman'da yaşayan Satyrex ferox, ismini saldırgan davranışlarından alıyor (Bobby Bok)

Bilim insanları cinsel organları şaşırtıcı derecede büyük 4 yeni tarantula türü keşfetti. Hayatta kalma stratejisi olduğu düşünülen bu özellikleri nedeniyle canlılar yeni bir cins altında sınıflandırıldı. 

Bazı türlerde dişi örümceklerin, erkeklerden daha büyük olması sonucu çiftleşmenin ardından erkekler, partnerlerine yem olabiliyor. 

Yeni bir çalışmaya göre Arap Yarımadası ve Afrika Boynuzu'nda yaşayan bazı tarantula türlerinin erkekleri buna karşı özel bir strateji geliştirmiş gibi görünüyor.

Finlandiya'daki Turku Üniversitesi'nden Dr. Alireza Zamani ve ekip arkadaşları bu bölgelerde, beklenmedik derecede uzun cinsel organa sahip 4 yeni tür buldu.

Araştırmacılar bu özellikleri nedeniyle hayvanlar için yeni bir sınıf tanımladı. Dr. Zamani, "Hem morfolojik hem de moleküler verilere göre en yakın akrabalarından o kadar farklılar ki, onları sınıflandırmak için tamamen yeni bir cins oluşturmak zorunda kaldık ve adını Satyrex koyduk" diyor.

Cinsin adı, Yunan mitolojisinde son derece büyük bir penise sahip bir yarı insan, yarı hayvan olan Satir ve Latince "kral" anlamına gelen rex kelimelerinin birleşiminden oluşuyor.

Bulguları hakemli dergi ZooKeys'te yayımlanan çalışmaya göre bu örümcekler, bilinen tüm tarantulalar arasında en uzun dokungaçlara sahip. Dokungaçlar, erkek örümceklerin çiftleşme sırasında sperm aktarmak için kullandığı özel uzantıları ifade ediyor. 

14 santimetrelik bacak aralığıyla yeni cinsin en büyük türü olan Satyrex ferox erkeklerinin dokungaç boyu 5 santimetreye ulaşıyor. Bu, vücudun ön kısmından neredeyse 4 kat daha uzun.

Tür ismini Latincede "vahşi, hiddetli" anlamına gelen "ferox" sözcüğünden alıyor. Dr. Zamani "Bu son derece savunmacı bir tür. En ufak bir rahatsızlıkta ön bacaklarını tehditkar bir şekilde kaldırıp bazal segmentlerindeki kılları birbirine sürterek yüksek bir tıslama sesi çıkarıyor" diye açıklıyor.

Gruptaki diğer türler olan S. arabicus ve S. somalicus, yaşadıkları bölgelerin isimlerini aldı. Son türe de parlak görünümünden dolayı Latincede "güzel" anlamına gelen S. speciosus adı verildi.

Bilim insanları ayrıca 1903'te Yemen'de tanımlanan bir türün de Satyrex cinsine yerleştirilmesine karar vererek ona S. longimanus adını uygun gördü. 

Araştırmacılar bu 5 tarantula türünün uzun cinsel organlarının, dişilerin yemeği olmaktan kaçmalarına imkan tanıdığını düşünüyor. 

Dr. Zamani bulguları şöyle açıklıyor:

Kesin olmamakla birlikte uzun dokungaçların, erkeğin çiftleşme sırasında daha güvenli bir mesafede durmasını ve son derece saldırgan dişi tarafından saldırıya uğrayıp mideye indirilmekten kaçınmasını sağlayabileceğini öne sürüyoruz.

Independent Türkçe, Popular Science, EurekAlert, ZooKeys