1918’deki İspanyol gribi verileri, Kovid-19 salgınının olası bir tekrarı konusunda uyarıyor

1918’deki İspanyol gribi verileri, Kovid-19 salgınının olası bir tekrarı konusunda uyarıyor
TT

1918’deki İspanyol gribi verileri, Kovid-19 salgınının olası bir tekrarı konusunda uyarıyor

1918’deki İspanyol gribi verileri, Kovid-19 salgınının olası bir tekrarı konusunda uyarıyor

Michigan Eyalet Üniversitesi'nden bir araştırmacıya göre 1918'deki İspanyol gribi, gelecekte Kovid-19 salgını açısından neler yaşanabileceğine dair uyarılarda bulunan örnekler taşıyor. Michigan Eyalet Üniversitesi James Madison Koleji'nden Profesör Siddharth Chandra, yaklaşık 15 bin Michigan sakininin hayatını kaybetmesine neden olan İspanyol gribini 10 yıl boyunca inceledikten sonra, Amerikan Halk Sağlığı Dergisi’nin (AJPH) gelecek Mart sayısında yayınlanacak araştırmasının mevcut Kovid-19 pandemisinin yayılmasına ilişkin veriler sunduğunu fark etti.
 Michigan Üniversitesi web sitesinde yayınlanan bir raporda, Epidemiyoloji ve Biyoistatistik uzmanı Profesör Chandra, Michigan'daki influenza virüsü ve ölüm oranına ilişkin 1918'den 1920'ye kadar olan verileri, dört farklı dalgayı tanımlamak için kullandı. O dönem salgının ilk zirvesi Mart 1918'de gerçekleşti. Chandra raporda konuyla alakalı şu açıklamayı yapıyor:
 “Ekim 1918'de vaka sayısındaki ikinci artıştan sonra eyalet valisi Kovid-19 salgını sırasında getirilen kısıtlamalara benzer şekilde, kalabalık toplanmalara eyalet çapında bir yasak getirdi. Üç hafta sonra vaka sayısı azaldı ve yasak kaldırıldı. Ancak bu durum Aralık 1918’de vakalarda başka bir zirvenin yaşanmasına neden oldu. Bu da yasağın gribin yayılmasını durdurmadığı anlamına geliyor. Sadece vakalardaki artışı geciktirdi.”
 Chandra, çalışmalarında Ekim 1918'den Aralık 1918'e kadar vakalardaki zirveleri ve ani artışları gösteren verileri çizdi ve zaman içinde illere göre grip virüsü vakalarının büyümesi durumunu takip etti. Buna göre Ekim ayında, eyaletin güney kesimindeki ve Mackinac Boğazı yakınlarındaki ilçeler en yüksek sayıları kaydetti. Ancak Aralık ayına geldiğinde en yüksek vaka sayısı eyaletin merkezinde kaydedildi. En şaşırtıcı veriler ise, 18 ay sonra yani Şubat 1920'de, eyalet çapında meydana gelen bir vaka patlamasının Ekim 1918'de meydana gelenden daha büyük bir artışa neden olduğu zaman geldi.
 
Profesör Chandra açıklamasında şunları kaydediyor:
"Birinci Dünya Savaşı 1918'de sona erdiği için bu patlama yaşanmış olabilir. Savaşan erkekler, virüsü aile üyelerine bulaştırmak için eve gelen gezici bir ajanmış gibi ailelerine geri döndüler. Bu da çocuklarla yaşlılar arasındaki vakaların artışını açıklıyor. Bunu doğrulayacak bir yöntem yok. Ancak bu durumda rol oynayan en önemli faktör virüse karşı bir aşının olmamasıdır."
 
Virüse maruz kalan kişi sayısında artış yaşanabilir
1918'de bir aşıya ulaşma umudu yoktu. Ancak 2021'de aşılar geliştirildi. Kovid-19 salgınının halk sağlığına ilişkin tepkileri açısından fayda sağlayabilecek 1918 salgınından elde edebileceğimiz ana fikirlerden biri, virüse maruz kalan kişi sayısı. Buna göre, 2021'in sonlarında veya 2022'nin başlarında  Şubat 1920'dekine benzer bir artış yaşanabilir.

 Son olarak Profesör Chandra şu ifadeleri kullanıyor:
"Birçok insan aşılanana kadar virüse karşı savunmasız kalacak. Şu andan itibaren vakalarda bir düşüş görsek bile yine de bir yıl içinde kötü şeyler olabilir. Virüse yakalanma riski altında olan 200 milyondan fazla insan var.”



Netflix izleyicileri "etkileyici" savaş filmine hayran

Boyun Eğmez, üç dalda Oscar'a aday gösterilmişti (Universal Pictures / Netflix)
Boyun Eğmez, üç dalda Oscar'a aday gösterilmişti (Universal Pictures / Netflix)
TT

Netflix izleyicileri "etkileyici" savaş filmine hayran

Boyun Eğmez, üç dalda Oscar'a aday gösterilmişti (Universal Pictures / Netflix)
Boyun Eğmez, üç dalda Oscar'a aday gösterilmişti (Universal Pictures / Netflix)

Gerçek bir yaşam öyküsüne dayanan savaş filmi, Netflix'te yeniden gündemde. İzleyiciler, güçlü anlatımı ve etkileyici oyunculuklarıyla öne çıkan filme övgüler yağdırıyor.

2014'te vizyona giren Boyun Eğmez (Unbroken), II. Dünya Savaşı sırasında yaşadıklarıyla tarihe geçen ABD'li olimpik atlet Louis Zamperini'nin gerçek hayatına dayanıyor. Zamperini, bir uçak kazasından sağ kurtulmasının ardından ıssız bir bölgede günlerce hayatta kalmaya çalıştıktan sonra, savaş esiri olarak ağır koşullar altında yaşam mücadelesi vermişti.

Filmin yönetmen koltuğunda Angelina Jolie otururken, senaryosu Coen Kardeşler'in imzasını taşıyor. Zamperini'ye, Günahkarlar (Sinners) ve 28 Yıl Sonra (28 Years Later) gibi filmlerle tanınan Jack O'Connell hayat veriyor. O'Connell'a kazadan kurtulan diğer askeri canlandıran Domhnall Gleeson eşlik ediyor. 

Tüm zamanların en ilham verici filmlerinden biri olarak gösterilen Boyun Eğmez, şu sıralar Netflix'in en popüler yapımları arasında. Film eleştirmenlerden hem olumlu hem de olumsuz yorumlar alsa da izleyiciler için çok daha kıymetli bir yerde duruyor.

Sosyal medyada pek çok izleyici, filme övgüler yağdırdı. Bir kullanıcı, "Bu yüzyılın en iyi filmlerinden biri" yorumunu yaparken bir başka izleyici duygularını şöyle dile getirdi:

Gerçekten ilham verici bir başyapıt. Boyun Eğmez, bugüne kadar izlediğim en güçlü ve derinden etkileyen filmlerden biri. Görüntü yönetimi müthiş, hikaye baştan sona duygusal bir yoğunluk taşıyor. Jack O'Connell harika bir performans sergiliyor. Angelina Jolie'nin yönetimi ise yürekten, dürüst ve içten.

Bir başka yorumda ise şu ifadelere yer verildi:

Tüm zamanların hakkı en çok yenen filmi olabilir. Gerçek bir Amerikan kahramanının, ilham veren ve etkileyici gerçek hikayesi. Savaş filmlerinden hoşlanmasanız bile bu film sizi derinden etkileyecek. Bu film, izleyenin hayata bakışını değiştirebilir.

Son olarak bir kullanıcı şunları yazdı:

Bu filmi izlerken duygusal çöküşler yaşadım. Yaratıcı bir başyapıt. Kesinlikle en sevdiğim ilk 10 film arasında yer alıyor. Yönetmeninin en sevdiğim kadın oyunculardan Angelina Jolie olduğunu öğrendiğimde çok şaşırdım. Yetenekleriyle beni her zaman şaşırtıyor. Özetle, bu film tam anlamıyla 10 üzerinden 10.

Independent Türkçe, Express, Mirror