عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI Lübnan

Maruni Patriği Rai’den Lübnan krizini uluslararası sahaya taşıma çağrısı

Hizbullah, öneriyi reddedenlerin başında geliyor

Maruni Patriği Beşara er-Rai (Reuters)
Maruni Patriği Beşara er-Rai (Reuters)
    Beyrut / Nezir Rıda
TT
TT

Maruni Patriği Rai’den Lübnan krizini uluslararası sahaya taşıma çağrısı

Maruni Patriği Beşara er-Rai (Reuters)
Maruni Patriği Beşara er-Rai (Reuters)

Lübnan Katolik Doğu Kilisesi Maruni Patriği Beşara Butros er-Rai’nin Lübnan’da yaşanan krizi uluslararası boyuta taşıma çağrısı, destekçileri ve muhalifleri arasında bir bölünmeye yol açtı.
Rai’ye hak verenler bu durumun “siyasi ve yaşamsal krizlere saplanmış ülkeyi kurtarmak için son fırsat olduğuna” inanırken, muhalifleri ise çağrıyı “yıkım, savaş ve dış tarafları Lübnan’a saldırmaya çekme çağrısı” olarak nitelendiriyor. Yeni hükümetin kurulamamasının, Birleşmiş Milletler’in (BM) tüzüğünün 7’inci bölümünün uygulanmasına olanak tanıyacağı uyarılarına yanıt olarak Hizbullah da bu muhalif tavrı dile getirmişti.
Hizbullah’ın bu tavrı, geçen salı günü Genel Sekreteri Hasan Nasrallah aracılığıyla ortaya çıktı. Öyle ki Nasrallah, “Meseleyi Güvenlik Konseyi’ne (BMGK) taşımak, dünyadaki tüm ülkeleri çıkarlarını gerçekleştirmek için Lübnan’a çekmek anlamına gelir. Bu durum, Lübnan’ın çıkarları ve egemenlik ilkesi ile çelişmektedir” açıklamasında bulundu.
Geçen haftalarda Rai, Lübnan meselesini uluslararası sahaya taşıma çağrısında bulunmuştu. Patriğin çağrısı, bu öneriyi reddeden (Hristiyan) Özgür Yurtsever Hareket’in (ÖYH) ve (Şii) Hizbullah’ın itirazları başta olmak üzere, çok sayıda tepkiye neden oldu. Bu tavrın karşısında ise (Hristiyan) Ketaib ve Lübnan Kuvvetleri partileri, Maruni Patriği’ne destek verdi. (Dürzi) İlerici Sosyalist Parti (İSP) ise tarafsız kalmayı seçti. İSP yetkilileri, Patrik’in Lübnan endişesini anlamalarına rağmen, meselenin tartışmaya ihtiyaç duyduğunu belirtiyor. Ayrıca (Sünni) Müstakbel Hareketi de İSP ile aynı tutumu sergiliyor. Müstakbel ancak, Rai’nin çağrısının, hükümetin kurulamaması ve krizlerin kötüleşmesi hususunda bir uyarı mesajı niteliği taşıdığını ifade etti.
Maruni Genel Konseyi Başkanı ve eski Bakan Vedi el-Hazan, “meselenin, kelimenin dar anlamıyla, Lübnan krizinin uluslararası boyut kazandırılması olmadığını” söyledi. Hazan, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Sorunun insani, sivil ve siyasi bir boyutu var” dedi. Vedi el-Hazan, “Öncelikle bu ülkeyi kurtarmak, Hristiyanları ve Müslümanları kucaklayan bir mesajdır” ifadelerini kullandı. İkinci olarak iç siyasi çerçeveye değinen Hazan, “Rai’nin çağrısı, ülkedeki rejimin gidişatını düzeltmeye yönelik çabalarının başarısızlığından kaynaklanıyor. Rai, Lübnan’a krizini çözecek yeni hükümetin kurulması için Cumhurbaşkanı Avn ve Başbakan adayı Hariri arasındaki boşluğu doldurmaya çalışmıştı. Bu da gerçekleşmeyince son çağrısını yaptı” dedi.
Lübnan krizini uluslararası platforma taşıma, temelde iki unsurla bağlantılı siyasi bir konu. İlk olarak, krizin uluslararası bir sorun olarak görülmesini amaçlayan devletin iç politikaları ve büyük ülkelerin müdahaleye dayalı dış politikaları geliyor. Mesele, büyük güçlerin kendi iç çağrılarına dayanarak, müdahale etmelerinin onaylanması sonrasında bir hukuka dönüşüyor. Lübnan Üniversitesi’nde Hukuk ve Siyaset Bilimi Profesörü Dr. Cihad Bennut, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Müdahale ancak uluslararası hukuk açısından ele alındıktan sonra, uluslararası toplumun ve BM’nin onayı ile olabilir” dedi.
İç dengeler hususunda ise özellikle çatışmalar sırasında, her zaman bir siyasi anlaşma veya siyasi muhalefet var ve yetkililerin, bu tür bir müdahaleyi talep etmelerinin yasal boyutu bulunuyor. Bennut’a göre bu boyut, 1975 yılında Lübnan iç savaşının patlak vermesinin ardından Suriye muhalefeti gibi bölgesel bir müdahale ve 1958 yılında yaşanan uluslararası müdahale olarak ikiye ayrılıyor. 1958 yılında dönemin Lübnan Cumhurbaşkanı Kamil Şamun ile Mısır lideri Cemal Abdünnasır’a arasındaki çatışmayı çözmek için ABD, müdahale gerçekleştirmişti.
Lübnan krizinin uluslararası sahaya taşınmasına karşı çıkanlar ise Lübnan’a uluslararası yasalar getirme korkusuna dayanıyor. Bu durum, Maruni Patrikanesi’nin merkezi Bkerki’ye yakın Vedi el-Hazan tarafından reddediliyor. Hazan, “Lübnan halkı, ezici çoğunlukla, artık bu kaosa ve trajediye tahammül edemez. İç çözümlerin ufku kapalı olduğu için Patrik’in Lübnan’ı kurtarmak amacıyla sesini yükseltmesi doğaldır” ifadelerini kullandı. Vedi el-Hazan, “Lübnan’ın, varlığını sürdürmesi ve ekonomisi için uluslararası destek arayışı engellenirse, BM’ye dahil olmasının, kararlarını ve hedeflerini desteklemesinin amacı nedir?” dedi. Hazan, Rai’nin “Beyrut patlaması, çok sayıdaki boykot, artan yağma, cinayet, kaçakçılık ve sabotaj dalgaları nedeniyle Lübnan’ın, bölgesel çatışmaların bataklıklarına dalmasını reddettiğini” vurguladı.
Lübnan, 19. yüzyıldan beri iç sorunlarının uluslararası boyutu olduğunun farkında. 1840 yılında Cebel-i Lübnan’da yaşanan savaş krizinden sonra büyük güçler, Osmanlı Devleti’ni kanlı çatışmaya müdahale etmeye zorladı. Durum, ‘kaim makamları’ olarak bilinen Lübnan varlığının ilk çekirdeğinin ortaya çıkmasıyla sonuçlandı. Bennut’a göre 1860 yılında durum yeniden tekrar etti ve Cebel-i Lübnan Mutasarrıflığı ile sonuçlandı. Dr. Cihad Bennut, modern Lübnan’ın 1920 yılında ünlü Sykes-Picot Anlaşması ile kurulduğuna dikkati çekerken, 1975-1990 arasında Lübnan iç savaşı ve 1982 yılında, İsrail’in Lübnan’ı işgali ile temsil edilen Lübnan sahnesindeki krizler karşısında, ayrıca Lübnanlı güçlerle Filistin öğütleri arasında çıkan çatışmalar sonrası uluslararası toplum, Lübnan’a çok uluslu güçler göndererek müdahalelerde bulunmuştu.
Birçok kesim ülkede yaşanan son siyasal, sosyo-ekonomik krizin uluslararası sahaya taşınmasını reddederken, bu söz konusu tavra itimat gösteriyor. Bennut ise mevcut aşamanın, bu tür koşullar gerektirmediğini, daha ziyade otoritedeki siyasi güçler arasında bir Lübnan anlayışı gerektirdiğini söylerken, Hazan da Lübnan’ın tanık olduklarının, 1982 yılında yaşananlardan farklı olduğunu vurguladı. Hazan, “Neredeyse beka krizine dönüşen siyasi bir krizle karşı karşıyayız” diyerek, politikacıların yeni hükümeti oluşturmak için yürütülen müzakereler sırasında ortaya koydukları çözümsüzlüğe, finansal krizlere, çöken ekonomik koşullara çekti. Vedi el-Hazan, “Siyasi bir çatışmaya tanık oluyoruz. Patrik’in anıları unutturma girişimi olmasaydı mezhep çatışmaları, neredeyse közlerini ateşleyecekti. Bu girişim, hükümeti kurmakla görevli iki iktidar kutbunu, yani Cumhurbaşkanı ve hükümeti kurmakla görevli yetkiliyi bir araya getirmeye çalışarak ayrımcılığa giden yolu kesti” değerlendirmesinde bulundu. Hazan, “Ancak girişimi, siyasi çatışmayı söndürmedi ve bu nedenle Patrik uluslararası topluma acil bir çağrı yaptı” dedi.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Lübnan’da federalizmi savunanlarla karşı çıkanlar arasındaki tartışma yeniden başladı

Lübnan'da federalizm önerisinin nedenleri arasında Hizbullah'ın silahları da yer alıyor. Bir askeri geçit töreni sırasında silahlarıyla görülen Hizbullah üyeleri (DPA)
Lübnan'da federalizm önerisinin nedenleri arasında Hizbullah'ın silahları da yer alıyor. Bir askeri geçit töreni sırasında silahlarıyla görülen Hizbullah üyeleri (DPA)
TT
TT

Lübnan’da federalizmi savunanlarla karşı çıkanlar arasındaki tartışma yeniden başladı

Lübnan'da federalizm önerisinin nedenleri arasında Hizbullah'ın silahları da yer alıyor. Bir askeri geçit töreni sırasında silahlarıyla görülen Hizbullah üyeleri (DPA)
Lübnan'da federalizm önerisinin nedenleri arasında Hizbullah'ın silahları da yer alıyor. Bir askeri geçit töreni sırasında silahlarıyla görülen Hizbullah üyeleri (DPA)

Lübnan’da bir yılı aşkın bir süredir günlük hayatta federalizmden bahsetmek artık alışılagelmiş bir durum haline gelirken ister savunsunlar ister karşı çıksın federalizm hakkındaki tartışmaya katılanların çoğu başka bir konuyu; tanımı olmayan, ancak bölücülükle ilişkilendirilen her zamanki ünlü ‘komployu’ da tartışıyorlar.

Lübnan'daki diğer siyasi grupların aksine federalistler için iki durum söz konusu. Bunlardan biri, Lübnan'ın merkezi yapısında her kademede kendi gözlerimizle gördüğümüz derin ve yapısal bozulmanın olduğunu söylemeleri, diğeri ise ölen bir yapının tıpkı ölülere yapıldığı gibi defnedilmesi gerektiğini savunmaları.

Ancak federalizmi savunanları eleştirenler, birkaç istisna dışında bir cesetle yaşamaktan rahatsızlık duymuyor gibiler. Bu yüzden ölümü ve bozulmayı inkar ettiklerini görüyoruz. Vatana ve birliğine adeta tapan ve onu insandan, iradesinden ve hürriyetinden üstün tutanlar, 19. yüzyıl marşlarını tekrarlayanlar, geçmişi en iyi gelecek olarak gören nostaljik insanlar, mevcut yapıyı yeniden gözden geçirmenin kendilerini düşmanları karşısında yalnızlaştıracağından korkan acizler ve boyun eğenler, parmağını bile kıpırdatmayanlar, sanrılara kapılıp gidenler ve sonuçları sistemin yapısında, ekonomisinde ya da kültüründe ele almanın sebepleri ortadan kaldırabileceğini savunanlar da bu kategoride yer alıyorlar. Fakat hepsine göre kötü niyetliler aynı saftalar ve masumların benimsediği inkar politikasından da yalnızca onlar yararlanıyorlar. Bu kötü insanlar, iki yönlü bir dil kullanıyorlar. Bu dillerden biri Lübnan'ı koruduklarına dair kullandıkları dil, diğeri Lübnan'ı tamamen bir hendeğe çevirecek üstü kapalı dil. Bu onlar için aynı zamanda o bizi korusun, biz de onu koruyalım diye bu açık hendeğin üstünü örten ‘birlik’ şemsiyesinin genişletilmesini gerektiren bir görevdir.

Sahte birlik

Gerçekte Lübnanlıların çile çektikleri bu sahte birlik, Ortadoğu'da farklı isimler ve adreslerle bildiğimiz bir birliktir ve Lübnanlılara özel bir durum değildir. Burada ‘kader düşmanına’ karşı vatanseverlik, milliyetçilik ve birlik sloganlarıyla yaşatılan otoriter merkeziyetçilik, nüfusun geniş kesimlerinin sıkıntıları ve üzerlerindeki baskı gözler önüne serildi. Irak’ın Halepçe’si ile Suriye’nin Duma’sı arasında, baskı ve zorluk açıkça soykırıma varan biçimler aldı.

Bunun alternatifine ya federalizm dedik ya da başka bir isim verdik. Fakat kesin olan bir şey var ki, Lübnan halkının daha düşük maliyetlerle ve daha özgür bir şekilde kendini yeniden canlandırabileceği bir alternatif düşünmeliyiz. Burada yanlış bir şey yok, hepimizin bildiği bazı şeylerin hızlı bir şekilde toparlanmasıyla birlikte, bu da çöküşün devam etmesinin Lübnan ‘halklarının’ birliği için mevcut tek ufuk olduğunu açıkça ortaya koyuyor. Hepimizin bildiği bazı şeylerin hızlı bir şekilde toparlanması gerekiyor. Bunun da Lübnan’daki ekonomik çöküşün devam etmesinin ülkedeki ‘halkların’ birliği için mevcut tek çözüm olduğu açıkça görülüyor. Devlet güçsüzleşti. Bölgeler birbirinden uzak ve farklı hale geldi. Suç cezasız kalmaya başladı. 14 Şubat 2005 tarihinde Lübnan Eski Başbakanı Refik Hariri´nin Beyrut'ta hayatını kaybettiği bombalı saldırı ve Beyrut limanı patlaması olaylarıyla ilgili soruşturmalar yapılamıyor ve davalar görülmüyor. Yasadışı silahlar ülkeyi etkin bir şekilde yönetmeye ve ülkeyi halkın iradesinin hiçe sayıldığı durumlara sürüklemeye devam ediyor. Yolsuzluk ve ekonomik felaket, merkezi mezhepsel kotalar ve yasadışı silahların desteğiyle sürüyor. Lübnan’da kapsamlı ve kurtarıcı bir vatanseverlik yaratmaya yönelik umutları yeşerten sonra girişim 2019 yılında başarısız olurken, Lübnan’a ve hatta bölgeye uluslararası ilginin olmaması, ‘Lübnan’ın dirilişi’ söylemi üzerindeki umutsuzluğa yeni bir neden daha ekledi.

xsef
Beyrut limanındaki patlama, Lübnan’dan göç eden Hristiyanların sayısını yukarıya çekti. Beyrut limanında 4 Ağustos 2020'de meydana gelen patlama sonucu yanan bir gemi (AFP)

Dahası, yukarıda belirtilenlerin yanında başka olgular da ülkenin çeşitli kesimleri arasında tıpkı bugün olduğu gibi modern tarihinin tüm önemli dönüm noktalarında yaşanan derin bir anlaşmazlıktan kaynaklanıyor. Lübnan’da Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşü ve Fransız Mandası'nın kurulmasından Hizbullah'ın direnişine ve aralarında 1920'de ‘Büyük Lübnan’ın kurulmasına, 1943’te bağımsızlığını ilan etmesinden, 1958 Lübnan krizine ve Filistin direniş örgütlerinin silahları konusundaki anlaşmazlığa ve ardından 1975 iç savaşı, işgaller ve Refik Hariri suikastına kadar tüm bu büyük olayların her biri için en az iki yorum, iki hatıra ve iki sonuç vardır.

Eski Cumhurbaşkanı Şarl Helu’nun iktidarının ortalarına kadar uzanan yüksek fiyatlara rağmen istikrar ve uyumun olduğu 1960’lardaki (Fuad Şehab’a atıfla) Şehebçı yıllarda ise Mısır’ın eski Devlet Başkanı Cemal Abdunnasır'ın dış politikasından vazgeçmekten, 1964 seçimlerinde, Camille Chamoun'un 1957 yılında önde gelen Müslüman liderlerden bazılarını devirdiği seçimlerde yaşanana benzer şekilde Camille Chamoun ve Raymond Eddeh gibi önde gelen Maruni liderlerden bazılarını devirmeye kadar, gazeteci Kamel Mrowa suikastına göz yumulmasından ‘İkinci Büro’nun (Şehab tarafından kurulan ve orduya bağlı olan istihbarat servisi) bazı kamusal ve özel özgürlükleri kısıtlamasına kadar birçok olguya tanık olundu ve sonunda Şehabçılık, tabutuna son çiviyi çakan Filistin direnişinin yükselişiyle cezalandırıldı.

Bu büyüklükteki, bu derinlikteki ve bu süre zarfındaki tartışma, zenginliğin kaynağı olan bir çoğulculuk değil, çok kanlı bilançosuyla amansız bir mücadele ve sonu gelmeyen savaşların kaynağı oldu. En nihayetinde halk, herhangi bir grubu, koşulları ve gelecek vizyonu hakkında görüşlerini ifade etme hakkına sahiptir. İki kişinin kavga ettiğini görenlerin onları birbirinden az da olsa uzaklaştırmaya çalışmaları gayet doğal ve normal bir davranıştır.

Bununla birlikte federalizme karşı olanlar, amaçlarına hizmet eden bir şey yapmış olsalardı, yani Şiiler Hizbullah'a karşı sağlam bir blok oluştursalardı ya da Sünniler Hizbullah'a karşı sağlam ve kapsamlı tutumlar sergileselerdi, federalizmin Hıristiyanlar üzerindeki baskısını sınırlayabilirlerdi. Fakat hiçbiri yapılmadı. Bu yüzden kadının tacize uğradığı ve sadece ona karşı ısrarla kullanılan ‘Mutlu yuvayı mahvediyorsun!’ çığlıklarının daha yüksek olduğu zorlayıcı bir evliliğe daha yakın bir yerde duruyoruz.

Kasıtlı ruminasyon (zihinde tekrarlanan olumsuz düşünceler) ve kapalı kimlik

Geriye bu satırların ölü bir birliğin kırılmasını ifade eden, ancak geliştirdiği stratejiler ve taşıdığı değerlerle ve dolayısıyla başkalarından önce kendilerine açtıkları imkanlarla bu birliğin bozulduğunu söyleyenleri mazur göstermeyen durağanlığın terk edilmesi kalıyor. Bu birlikten merkezi sistemle ayrılma çağrısı anlaşılır ve haklı bir çağrıdır. Bu çağrıya, özgürlüklerin ve çoğulculuğun korunduğu bir vatan inşa edemediğimizi kabul etmekten kaynaklanan bir acı duygusu eşlik ediyor. Bu yüzden mesele, bir zaferden ve birçok sorumluluğun bulunduğu üniter gerçekliğin bloke edilmesinin ve parçalanmasının dikte ettiği bir zorunluluktan daha pratik hale geliyor.

Fakat bu birliğin bozulmasının gerektiğini kabul etmek, meseleleri basitleştirmekten çok daha karmaşık bir durum. Bu birliğin imkansız bir çözüm haline geldiğini söylemek de önerilen alternatifin pratik bir çözüm demek değildir.

Öncelikle federalizmle konuyu takip edenlerin bildiği temel bir açıklama yapılması gerekiyor. Federalizm, tek başına dış politika ve savunma politikalarıyla ilgili Lübnan-Lübnan çatışmalarının köküne inemez. Federalizm önerisini düzeltici yapan tarafsızlık ilkesiyle ilişkilendiren de budur. Federalistler ya da en azından bazıları, bunun farkında olarak iki talebi şu ya da bu şekilde tek bir çağrıda birleştirirler.

Öte yandan federalizmin anlaşmazlık durumları için olduğu şeklindeki rahat ve doğru söylemle küçük düşürülmeyen Lübnan'daki bölünmüşlüğün aşılması üzerinde düşünülmesi gereken bir konu olmaya devam edecek. Bunun nedeni, örneğin, Bosna'daki parçalanmayı zorlukla kontrol etmeye ve onu federal olarak yeniden ayağa kaldırmaya yönelik Washington ve Dayton anlaşmalarının formülünün, Lübnan karşısında çok zayıf ve çaresiz kalmasıdır.

Diğer taraftan federal proje önerileri, Lübnanlıları belli bir mezhebe mensup olarak doğdukları ve alt kültürlerini taşıdıkları için otomatik olarak eşit olarak gördüğü sürece bu projelerin temelini oluşturan felsefeye dair haklı endişeler uyandırıyor. Yani bir mezhebe mensup olmak ve bu mezhebin kültürünü taşımak istemeyenlerin varlığını asla hesaba katmıyor. Bunun da ötesinde burada önceden belirlenmiş olan, bireylerin özgür seçimlerinin her şeyi geçersiz kılmasıdır. Bunun özgürlük, liberalizm ya da ilerleme olarak tarif edilmesi zor olan tehlikeli bir görüş olduğuna şüphe yok. Federal yapıların, ötekileştiren mezhepçi kimlikleri ifade ettikleri sürece bu kimliklerin mezheplerin reddettiği liberal ve laik politikaları benimseyebilecekleri de şüpheli.

Bunun yanında Federal yapının, kendi içindeki mezhepçi ve bölgesel çatışmalardan muaf olmadığını söyleyen şantajcı ruhani yapıdan uzakta böyle bir olasılık, şantajcı ruhani yapıdan arındırılarak ciddi bir şekilde ele alınmalı.

Bu endişelerin ifade edilmesinin amacı insanların umutsuzluğa kapılması ve cesaretlerinin kırılması değil, daha çok kapalı kimlik şeytanlarının salıverilmesi tehlikesine karşı uyarmaktır. Bu uyarının bir başka gerekçesi daha var. Hiçbir federalizm savunucusu, büyük olasılıkla şiddet aracılığıyla ve şiddetin kendi içinde nefret uyandıran bir şey olduğu yanılgısına kapılıp her ikisini birden başarmak şöyle dursun ya federalizmi ya da tarafsızlığı elde edeceğini bile düşünmez. Burada esneklik yerine, nesnel koşulların olmayışını, iradeciliğe ve onun çizdiği kimlik folkloruna abartılı bir bağlılıkla telafi etme yanılgısına düşmekten korkulur.

Federalizm destekçileri, federalizm isteyenlerin kendi salt iradeleri ile yerine getirilmediği ve birden fazla tarafın onayının alınması şart koşulduğu sürece bugün federalizm destekçilerinden gereken ilgiyi görmeyen iki adrese değinmek gerekiyor. Bunlardan biri etkili dış güçler. Bu güçler bir an önce Lübnan için federalizme ve tarafsızlığa ikna edilmeliler. Diğer adres ise federalizmin kendisiyle ilgili çekinceleri olsa da kamuoyunda federalizm destekçileriyle makul derecede aynı fikirde olan aktif Müslümanlardır. Etkili dış güçlerin şu an gözle görülür şekilde Lübnan’a ilgi göstermedeki ilgisizlikleri ve ülke nüfuzundaki düşüş, son maddenin önemini ikiye katlıyor.

Bu yüzden ne kadar zayıf olurlarsa olsunlar, ortak paydaları yalnızca Hizbullah düşmanlığı olan bu Müslüman çevrelerle diyalog, dost çevresini genişletmek ve kapsamlı bir anlayış tabanı oluşturmak için kesintisiz ve sürekli yükselen bir süreç bağlamında kaçınılmaz bir görev haline geldi. 14 Mart ve ardından 17 Ekim'de çoğunluğu eski ortak olanlarla anlaşamayanlar, takas aracı olarak geriye çatışmadan başka neredeyse hiçbir şey bırakmadan hiçbir Müslümanla uzlaşamayacaklar.

Eğer kapalı ve mutlak fanatizme güvenmenin potansiyel müttefikleri kışkırtmak için bir giriş noktası olduğunu söyleyebiliyorsak değerlere güvenmenin de onlarla diyalog kurmak için bir giriş noktası olduğunu da söyleyebiliriz. Çünkü federalizm ve tarafsızlık, çıkarlar, özgürlükler, adalet ve ırkçılık ya da toplumsal cinsiyet eşitliği ile ilgili şeyler gibi federalistlerin bu konuda neredeyse ses bile duyamayacağı tutumların yerine geçmemelidir.

Bu ‘ana çelişkinin’, daha doğrusu ‘tek çelişkinin’ etrafında yoğunlaşmak, federalizm savunucuları istemese bile onları aşırı romantik popülist sağcı bir gruba, dağımız, haçımız ve kilise çanlarımız hakkındaki kırsal çığlıklarını Batı ve medeniyet hakkındaki eski, dini ve sömürgeci bir imajla ilişkilendiren bir gruba dönüştürmekle tehdit ediyor.

Böyle bir söylem, Lübnanlıların büyük kısmını yabancılaştırıp kışkırtmakla kalmıyor, bazıları biraz çabayla tarafsızlık ve federalizm çağrısını anlayan bir arkadaş kazanabiliyor. Aynı zamanda, eski dini ve sömürgeci söylemin artık hitap etmediği geniş ve etkili Batı kesimlerini de provoke ediyor. 

Bu yüzden “Bunlar bizi ilgilendirmiyor” cümlesini tekrarlamak hem ahlaki zayıflık hem de faydasız olacaktır. Zira Lübnan gibi coğrafyası etkili dış güçler tarafından yönetilen bir ülkede hak ve özgürlüklerle ilgili tüm konular kamu işleriyle meşgul olan herkesi ilgilendirir. Filistin, ya da Suriye ya da Ermeni meselesini Lübnan'ın silahlı çatışmalara sürüklenmesi için kullanılmasına karşı çıkmak anlaşılır görünse de, bu meseleler hepimizi ‘ilgilendiriyor’. Federalizmin ve tarafsızlığın birleşimi, söz konusu meselelerle ve haklarla özel bir şekilde ilgilenilmesini öngören yeni bir değer olarak ortaya çıkarabilir.

Ateşli bir federalizm savunucusu, bunların lüks nitelikte şeyler olduğunu ve bunları yerine getirmenin uzun zaman alacağını söylemek yerine Ortadoğu’nun geri kalan ülkelerinde olduğu gibi Lübnan'da da Hizbullah'ın genişlemesi, art arda gelen felaketler ve göç eden Hıristiyanların sayısının artmasının her şeyi etkilediğini söyleyebilir. Bunun ve daha kötüsünün olmasını önlemek için mezhep kitlemizin özverili ve seferber olması yetecekken son yıllarda siyasete yön veren ve ölüme, göçe, yerinden edilmeye ve işgale neden olan savaşlara dönüşmesine eşlik eden bu gönüllü olarak baskıya boyun eğiş değil miydi?

Büyük ihtimalle lanetlenmiş halklardan biri olarak bizler (Lübnanlılar) maalesef yavaşlığa mahkumuz. Bu yeterince kötü ve acı verici olsa da geçmişteki hızlı süreçlerin yenilendiği herhangi bir hız daha kötü ve daha acı verici sonuçlar doğuracaktır.