Yeni kanıtlar… Salgın, 2019’un Kasım ayında Wuhan genelinde fark edilmeden yayılmaya başladı

Wuhan’da koronavirüsten korunmak için maske takan insanlar (AFP)
Wuhan’da koronavirüsten korunmak için maske takan insanlar (AFP)
TT

Yeni kanıtlar… Salgın, 2019’un Kasım ayında Wuhan genelinde fark edilmeden yayılmaya başladı

Wuhan’da koronavirüsten korunmak için maske takan insanlar (AFP)
Wuhan’da koronavirüsten korunmak için maske takan insanlar (AFP)

Çin'den gelen yeni kanıtlar, epidemiyologların uzun süredir şüphelendikleri şeyi doğruluyor. Kanıtlar, koronavirüs (Kovid-19) salgınının, 2019 yılının Kasım ayında Wuhan bölgesi genelinde fark edilmeden yayılmaya başlamasının muhtemel olduğunu gösteriyor.
Wall Street Journal’in haberine göre, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) araştırmacıları, Çinli yetkililerin 2019 yılı Aralık ayı itibarıyla şehir genelinde 174 doğrulanmış Kovid-19 vakası tespit ettiğini söyledi. Açıklama yapan bir araştırmacı, “Bu, önceden düşünülenden çok daha hafif, asemptomatik veya tespit edilmemiş vakaların olduğunu göstermek için yeterli” dedi.
WHO müfettişleri tarafından virüsün kökenlerini incelemek için dört haftalık Çin misyonu sırasında toplanan bilgilere göre, 174 vakanın çoğunun, başlangıçta virüs salgınının kaynağı olarak kabul edilen Wuhan çarşısı ile bilinen bir bağlantısı yok.
Ekip üyeleri, Çinli yetkililerin bu olası geçmiş vakalarla ilgili ön verilerini WHO’ya vermeyi reddettiklerini söyledi.
Aralık ayı itibarıyla virüsün 13 genomik dizisinin test edilmesi üzerine WHO araştırmacılarına göre Çinli yetkililer, çarşıyla ilişkili olanlar arasında benzer diziler buldular. Ancak yapılan araştırmalara göre çarşıyla ilgisi olmayan kişilerde küçük farklılıklar olduğu ifade edildi.
WHO ekibindeki Hollandalı bir virolog olan Marion Koopmans, iki grubun muhtemelen Kasım ortası ile Aralık başı arasında ortaya çıkmaya başladığını, ancak bunun muhtemelen Eylül ayına kadar uzanan enfeksiyonları gösterdiğini söyledi.

WHO ekibi Wuhan'da neler öğrendi?
WHO’nun Wuhan misyonu, koronavirüsün bir hayvan yoluyla insanlara doğal olarak yayılmasının muhtemel olduğunu buldu. Bu, diğer kanıtlarla birlikte, koronavirüs salgının Kasım ayının ikinci yarısı sırasında veya bundan kısa bir süre önce insanlara sıçrayıp birkaç kişinin enfekte olmasına neden olduğunu ve ardından Wuhan'da büyük bir salgını tetiklediğini gösteriyor. Aralık ayına gelindiğinde, virüs hem çarşıyla bağlantısı olan kişiler arasında hem de onunla hiçbir bağlantısı olmayanlar arasında daha geniş bir alana yayılıyordu.
WHO ekibinden Avustralyalı bir mikrobiyolog olan Dominic Dwyer, "Aralık ayında insanların bilmediği veya tespit edilemeyen çok sayıda vaka olmuş olmalı" dedi.
Ekipte yer alan Danimarkalı epidemiyolog Thea Fischer, geçtiğimiz hafta virüsün ‘buzdağının görünen kısmı’ olarak tanımladığı ilk ciddi vakalardan önce ‘kesinlikle halk arasında yayıldığını’ belirtti.
The Wall Street Journal tarafından gerçekleştirilen röportajda altı WHO araştırmacısı tarafından yapılan bu değerlendirmeler, virüsün Wuhan'da nasıl yayıldığına dair ortak bir resim çiziyor: Kasım ayında fark edilmeden daha düşük bir seviyeye yayıldı ve Aralık ayında başka bir salgına zemin hazırladı.
Dünya Sağlık Örgütü, antikor testi için 2019 yılının Aralık ayından önceki aylardan kan örnekleri almaya çalışıyor. Araştırmacılar ayrıca, Çinli yetkililerin 8 Aralık'ta olduğunu söylediği resmi olarak teyit edilen ilk vakadan önce virüsün yayılmasının boyutunu belirlemeye çalışmak için o dönemde hastalığa yakalanan binlerce kişi hakkındaki ön verilere erişmek istiyor.
Hastalığa neden olan mutasyonların oranını inceleyen Cambridge Üniversitesi'nden araştırmacılar, geçen yıl virüsün muhtemelen ilk olarak 2019 yılının Eylül ayı sonu ile Kasım ayı sonu arasında yayılmaya başladığını söyledi.
Aynı şekilde, Arizona Üniversitesi ve California Üniversitesi tarafından yürütülen bir araştırma, Hubei eyaletindeki enfeksiyonun 2019 yılının Ekim ayı ortasında çıkmış olabileceğini gösterdi.



CNN: Rusya, Ukrayna'nın Donetsk, Luhansk, Zaporijya ve Herson'dan çekilmesini talep etti

Donetsk bölgesindeki cephe hattında konuşlanmış Ukrayna birlikleri (Reuters)
Donetsk bölgesindeki cephe hattında konuşlanmış Ukrayna birlikleri (Reuters)
TT

CNN: Rusya, Ukrayna'nın Donetsk, Luhansk, Zaporijya ve Herson'dan çekilmesini talep etti

Donetsk bölgesindeki cephe hattında konuşlanmış Ukrayna birlikleri (Reuters)
Donetsk bölgesindeki cephe hattında konuşlanmış Ukrayna birlikleri (Reuters)

CNN'in dün bir kaynağa dayandırdığı haberine göre Rusya, İstanbul'daki görüşmeler sırasında Ukrayna'dan Kiev güçlerinin Donetsk, Luhansk, Zaporijya ve Herson'dan çekilmesini istedi.

ABD kanalına konuşan kaynak, Rusya'nın Ukrayna'nın halen kontrolü altında bulunan bölgelerden çekilmesi talebinin ‘ateşkes konuşmaları bağlamında’ geldiğini söyledi. Şarku’l Avsat’ın CNN’den aktardığına göre bir Türk yetkili, Rusya-Ukrayna görüşmelerinin ‘beklediklerinden daha olumlu’ geçtiğini ve iki tarafın karşılıklı suçlamalarda bulunmadığını bildirdi.

Ukrayna, Kiev ve Moskova'nın üç yıldan uzun bir süredir gerçekleştirdikleri ilk doğrudan görüşmelerde bir ateşkes anlaşmasına varamamaları ve Rusya'nın Ukraynalı bir kaynağın ‘uygulanamaz’ olarak nitelendirdiği koşullar sunmasının ardından Batılı müttefiklerinin desteğini toplamak için harekete geçti.

Savaşan iki ülkenin heyetleri, ABD Başkanı Donald Trump'ın Avrupa'nın İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana yaşadığı en kanlı çatışmayı sona erdirme yönündeki baskısının ardından, Rusya'nın komşusunu işgal ettiği Mart 2022'den bu yana ilk kez bir araya geldi.

İstanbul'daki Dolmabahçe Sarayı’nda yapılan görüşmeler iki saatten az sürdü. Rusya, görüşmeden duyduğu memnuniyeti dile getirdi ve temasları sürdürmeye hazır olduğunu belirtti. İki ülke, bugüne kadarki en büyük takas olacak şekilde kaşılıklı bin savaş esirinin değişimi konusunda anlaştıklarını açıkladı.

Ancak Kiev, Moskova'nın Trump'ın 30 günlük ateşkes önerisini kabul etmemesi halinde daha sert tedbirler almak üzere müttefiklerini harekete geçirmeye başladı. Ukrayna heyetinden bir kaynak Reuters'a yaptığı açıklamada, Rusya'nın taleplerinin ‘gerçeklikten kopuk olduğunu ve daha önce tartışılanların ötesine geçtiğini’ söyledi.