Mars'taki ilk helikopterin ilk mesajı Dünya'ya ulaştı

Helikopterin ismi İngilizce'de "zeka" anlamına geliyor (NASA)
Helikopterin ismi İngilizce'de "zeka" anlamına geliyor (NASA)
TT

Mars'taki ilk helikopterin ilk mesajı Dünya'ya ulaştı

Helikopterin ismi İngilizce'de "zeka" anlamına geliyor (NASA)
Helikopterin ismi İngilizce'de "zeka" anlamına geliyor (NASA)

NASA'nın Perseverance aracıyla Mars'a gönderdiği helikopterin ilk mesajı Dünya'ya ulaştı. Mesajda helikopterin "beklendiği gibi çalıştığını gösteren veriler" yer alıyor.
NASA yöneticilerinden Thomas Zurbuchen, Ingenuity isimli hava aracının, başarılı olursa Dünya dışı bir gezegende uçan ilk helikopter olacağını belirtti.
30 Temmuz'da uzaya fırlatılan Perseverance, perşembe gecesi Kızıl Gezegen'e başarıyla inmişti. Uzay aracı, operasyonların planlandığı şekilde ilerlediğini göstermek için bir dizi çarpıcı Mars fotoğrafı paylaşmıştı.
Şimdi de bilim insanları, Perseverance'ın karnında Kızıl Gezegen'e ulaşan helikopterden ilk kez doğrudan haber aldı.
Helikopter, 2005'te Kızıl Gezegen'in yörüngesinde keşif ve araştırma yapması için fırlatılan Mars Reconnaissance Orbiter isimli uzay sondası aracılığıyla Dünya'ya veri yollayabildi. Gezegenin etrafında dönen bu uzay sondası, Mars ve Dünya arasında iletişim sağlayan bir uydu görevi de görüyor. 
Ingenuity operasyonlarının başkanı Tim Canham, dün yaptığı açıklamada görevin planlandığı gibi ilerlediğini gösteren veriler sayesinde helikopterin bataryalarını şarj etmeye başlayacaklarını duyurdu:
"Verilerde aradığımız iki önemli bilgi vardı. İngeunity'nin bataryalarının şarj durumu ve ana istasyonunun tasarlandığı gibi çalışıp çalışmadığı. (...) İkisi de harika görünüyor. Bu olumlu verilerle birlikte bataryaları şarj etmeye başlayacağız."
Ingeunity'nin öncelikle bataryalarında enerji depolaması gerekiyor. Böylece uzay aracının karnından çıkıp Mars'ta tek başına kalacağı soğuk gecelerde kendini sıcak tutabilecek ve diğer hayati işlemleri sürdürebilecek.
Ingenuity şu anda Perseverance'ın karnındaki bölmesinde sakince bekliyor. İki kiloluk helikopterin 30 ila 60 gün sonra harekete geçmesi bekleniyor. Bu sırada bilim insanları helikopterin kalkışı için yüzeyde 10 metreye 10 metre genişliğinde bir alan arayacak. Bu alan Mars'ın görece düz ve engelsiz bir yerinden seçilecek.
Bu yeni uçuş teknolojisinin ilk denemesinin ve gelecekteki Mars görevlerinde yapılacak gözlemlerin ışığında ikinci nesil helikopterler geliştirilebilecek. Bu helikopterler mürettabat için keşif, küçük yükleri taşıma givi görevleri üstlenecek ve uçurum, mağara, derin kraterler gibi ulaşılması zor yerleri araştıracak.
 
Independent Türkçe, NASA, CNN International



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT