Somali’deki siyasi gerginlik iç savaşa dönüşebilir

Somali Parlamentosu, 23 Eylül 2020’de başbakanını seçiyor (AFP)
Somali Parlamentosu, 23 Eylül 2020’de başbakanını seçiyor (AFP)
TT

Somali’deki siyasi gerginlik iç savaşa dönüşebilir

Somali Parlamentosu, 23 Eylül 2020’de başbakanını seçiyor (AFP)
Somali Parlamentosu, 23 Eylül 2020’de başbakanını seçiyor (AFP)

Mahmud Muhammed Hasan Abdi
Geçtiğimiz günlerde Somali’nin başkenti Mogadişu, planlanan sürenin aşıldığı cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerine ilişkin siyasi gerginliğe tanık oldu. Bu durum, cumhurbaşkanlığı adayları koalisyonunun önderliğinde gösterilere yol açtı. Aynı şekilde başkentte, adayları koruyan güçler ve hükümete bağlı güvenlik unsurları arasında silahlı çatışmalar patlak verdi. Çatışmalarda maddi ve beşeri kayıplar yaşandı.
Muhalif liderler, eski Cumhurbaşkanı Muhammed Abdullah Fermacu hükümetini, 18- 19 Şubat tarihlerinde eski cumhurbaşkanları Şerif Şeyh Ahmed ve Hasan Şeyh Mahmud’u, eski Başbakan Hasan Ali Hayri’yi, Galmudug Eyaleti eski Başbakanı Abdulkerim Hüseyin Guled’i ve eski bakan Abdurrahman Abduşşekur’u öldürmeye çalışmakla suçluyor. Fermacu, iddialar karşısında, siyasi tartışmaların alevlendiği her durumda alışkanlık olduğu gibi sessiz kalmayı tercih etti.

Kabile gerginliği
Cumhurbaşkanlığı adaylarının tek kabile bloğuna mensup olması ve Somali’deki en büyük kabile unsurlarından birine yöneltilen gergin kabile söylemi, durumun geri dönüşü olmayan bir aşamaya doğru kaymasına yol açıyor. Ülkede, Cumhurbaşkanı Fermacu hükümetinin yaptığı hatalar artarken ve giden hükümet net çözüm yolları sunmada gecikirken bu gerginlik, hükümetin muhalif partilerle diyaloğa girmemesiyle daha da artıyor.
Bu nedenle bu türdeki silahlı çatışmaların patlak vermesi, çok sayıda eyalette ve kabilelerin temas hatlarında olası görülüyor. Aynı şekilde devlet varlığının görüldüğü bölgelerde, güvenlik güçlerinin yoğunlaştığı alanlarda ve sembol muhalif isimlerin bulunduğu eyalet başkentlerinde de çatışmaların yaşanması muhtemel.

Hükümetin faydasız açıklaması
Somali Başbakanı Muhammed Hüseyin Roble, sorunu çözmek amacıyla Somali halkına hitaben bir konuşma yaptı. Başbakan Roble, “Başkenti ele geçirdiğini iddia eden bir kişinin çıkıp da herhangi bir hükümetin varlığını inkar etmesi üzücü bir durumdur. Ülkede bağımsız ve egemen bir devlet olduğu sürece bu düşünülemez bir meseledir. Ulusal kuvvetlerimizin silahlı bir saldırıya maruz kalması da üzücü bir durumdur. Bu nedenle Somali halkına, birliklerini koruma çağrısı yapmak istiyorum. Mogadişu sakinlerine, ‘bu insanların’ hedefinin, hayatlarınızı yok edecek, servetinizi ziyan edecek ve evlerinizi yıkacak her şey olduğunu belirtmek istiyorum” açıklamasında bulundu.
Başbakan, çeşitli konularda şikayetleri bulunan herkese kapılarının açık olduğunu söylerken, şahsının ve bulunduğu pozisyonun, mevcut sorunların çözümünden sorumlu olduğunu dile getirdi. Başbakan Roble’nin, muhalefeti ve şikayetçi vatandaşları diyaloğa davet etmesi, kendisinin Cumhurbaşkanı Fermacu tarafından ‘bir engelleme duvarı’ olarak kullanıldığı söylentilerine neden oldu. Ayrıca davet, Cumhurbaşkanının ‘seçim sorununun yol açtığı krizden bir çıkış yolu bulmak için’ sunduğu bir girişim olarak nitelendirildi.

Yabancı müdahaleyle ilgili şüpheler
Hükümet yandaşları, muhalif hareketi destekleyen yabancı güçlerin var olduğu iddialarını tekrarlarken, söz konusu iddialar da tırmanışa ve çatışmaya yol açtı. Hükümet, Kenya’nın siyasi krize müdahale ettiği iddialarının da dışına çıkarak, suçlama parmağını dış taraflara kadar uzattı. Kenya hükümetinin, Jubaland Eyaleti’nin başkenti Kismayo yakınlarında bulunan Somali sınırların dahilindeki bölgelerde, egemenlik ilan ettiğine dair belgeler ve haritalar yayınlanmıştı.
Bu bağlamda Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre suçlama çemberi, bir Körfez ülkesinin devlete müdahale ettiği iddiasına kadar genişledi. İddiaya göre söz konusu ülke, hükümet karşıtı siyasi hareketi finanse ediyor ve ulusal ekonomiye darbe indiriyor. Geçtiğimiz günlerde siyasi olaylarla eş zamanlı olarak 50 dolar tutarında bir madeni paranın ortaya çıkışı bu iddiaları güçlendirmişti. Bu sahte paranın, Mogadişu’dan Hargeisa’ya, Etiyopya sınırındaki kaçakçılık şebekeleri aracılığıyla sızdırıldığı belirtiliyor. Durum, Somali Merkez Bankası idaresi tarafından konuya ilişkin yapılan bir basın toplantısında doğrulandı.



Gazze Şeridi'nde fırtına nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, birçok ev yıkıldı

Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
TT

Gazze Şeridi'nde fırtına nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, birçok ev yıkıldı

Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)

Gazze Şeridi'ni 24 saatten kısa bir süre içinde vuran fırtına ve derin alçak basınç sistemi, birçok evin çökmesi ve bölge genelinde çadırların sular altında kalması sonucu 11 Filistinlinin ölümüne birçok kişinin de yaralanmasına yol açtı.

Filistin Haber Ajansı'na (WAFA) göre yerel kaynaklar, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'nın Bir el-Naja bölgesinde, yerinden edilmiş kişilerin barındığı bir evin çökmesi sonucu 5 Filistinlinin öldüğünü ve birçok kişinin de yaralandığını bildirdi.

 Gazze Şeridi'nin güneyinde Han Yunus'taki bir kampta yağmurlu bir günde yerinden edilmiş Filistinli kadın (Reuters)Gazze Şeridi'nin güneyinde Han Yunus'taki bir kampta yağmurlu bir günde yerinden edilmiş Filistinli kadın (Reuters)

Şarku'l Avsat'ın ulaştığı kaynaklar, bugün şafak vakti Gazze şehrinin batısındaki el-Rimal mahallesinde yerinden edilmiş kişilerin çadırlarının üzerine büyük bir duvarın çökmesi sonucu 2 vatandaşın öldüğünü, Gazze şehrinde aşırı soğuktan bir çocuğun, el-Şati kampında ise bir bebeğin hayatını kaybettiğini belirtti. Dün de el-Şati kampında bir duvarın çökmesi sonucu bir kişi hayatını kaybetti.

Dün el-Amadi bölgesindeki Ebu Cebel kampında bir çadırın çökmesi sonucu iki çocuk yaralandı; Han Yunus'un el-Mevasi bölgesindeki mülteci çadırında ise bir bebek aşırı soğuktan hayatını kaybetti.

Sivil savunma ekipleri, son birkaç saat içinde en az 10 evin çöktüğünü, son olarak da el-Kerame ve Şeyh Rıdvan mahallelerinde 2 evin yıkıldığını bildirdi.

Bu olumsuz hava koşulları ayrıca Han Yunus'un el-Mevasi bölgesindeki kampların tamamının sular altında kalmasına, Deyr el-Belah'taki el-Bassa ve el-Baraka'nın geniş alanlarının, Nuseyrat'taki Merkez Pazarı'nın ve Gazze Şehri'ndeki Yermuk ve liman bölgelerinin hasar görmesine yol açtı.

 Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden hayvanlarla çekilen arabalar geçiyor (EPA)Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden hayvanlarla çekilen arabalar geçiyor (EPA)

Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), dün yaptığı açıklamada, şiddetli yağmur ve ıslak çadırların, aşırı kalabalık Gazze Şeridi'ndeki kötüleşen sağlık ve yaşam koşullarını daha da kötüleştirdiğini belirterek, soğuk hava, yetersiz sanitasyon ve hijyen eksikliğinin salgın hastalık riskini artırdığını vurguladı. UNRWA, insani yardıma erişimin acilen kolaylaştırılması çağrısında bulundu.


Berri: Barack'ın Lübnan'ı Suriye'ye ilhak etme söylemi "kabul edilemez bir hata"

Lübnan Parlamento Başkanı Nebih Berri, ABD Büyükelçisi Michel Issa'yı kabul etti (Parlamento Başkanlığı)
Lübnan Parlamento Başkanı Nebih Berri, ABD Büyükelçisi Michel Issa'yı kabul etti (Parlamento Başkanlığı)
TT

Berri: Barack'ın Lübnan'ı Suriye'ye ilhak etme söylemi "kabul edilemez bir hata"

Lübnan Parlamento Başkanı Nebih Berri, ABD Büyükelçisi Michel Issa'yı kabul etti (Parlamento Başkanlığı)
Lübnan Parlamento Başkanı Nebih Berri, ABD Büyükelçisi Michel Issa'yı kabul etti (Parlamento Başkanlığı)

Lübnan Parlamentosu Başkanı Nebih Berri, ABD Büyükelçisi Tom Barrack'ın Lübnan'ın Suriye'ye ilhak edilmesi çağrısıyla ilgili zaman zaman yaptığı tehditleri kabul edilemez bir hata olarak nitelendirerek reddetti. Berri, "Hiç kimse Lübnanlıları tehdit edemez. Özellikle diplomatlar ve hele ki Büyükelçi Tom Barrack gibi bir isim tarafından Lübnanlılara bu şekilde hitap etmek, akıl almaz bir durumdur. Lübnan'ın Suriye'ye ilhak edilmesiyle ilgili söyledikleri ciddi ve kesinlikle kabul edilemez bir hatadır." dedi.

Öte yandan Berri, Basın Sendikası'ndan bir heyete, ilgili yasa konusunda yaşanan görüş ayrılıklarına rağmen, gelecek mayıs ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerinin iptal edilmeyeceğini ya da ertelenmeyeceğini vurguladı.

Parlamento başkanlığından yapılan açıklamaya göre Berri'nin ABD'nin Beyrut Büyükelçisi Michel Issa'yı 24 saat içinde ikinci kez kabul etmesi dikkat çekiciydi; zira görüşmede "iki ülke arasındaki ikili ilişkilerin yanı sıra genel durumdaki gelişmeler ve güncel olaylar" ele alındı.


İsrailli bakanlar eski Gazze yerleşiminde bayrak töreni düzenlenmesini talep etti

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir (EPA)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir (EPA)
TT

İsrailli bakanlar eski Gazze yerleşiminde bayrak töreni düzenlenmesini talep etti

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir (EPA)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir (EPA)

Aralarında Başbakan Binyamin Netanyahu liderliğindeki Likud Partisi’nden sekiz ismin de bulunduğu 11 İsrailli bakan, dün Savunma Bakanı Yisrael Katz’dan Hanuka Bayramı sırasında Gazze Şeridi’nde bayrak töreni düzenlenmesine izin verilmesini talep etti.

Aşırı sağcı ve yerleşim yanlısı Nahala Hareketi tarafından başlatılan girişim kapsamında yayımlanan mesajda, “Gazze’nin İsrail topraklarının bir parçası olduğunu gururla teyit etmenin zamanı geldi. Bu bölge yalnızca Yahudi halkına aittir ve derhal İsrail devletinin bir parçası hâline gelmelidir” ifadeleri yer aldı.

Mesajda ayrıca, etkinliğin temel amacının ‘İsrail’in 2005’te bölgeden çekilirken boşalttığı, Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki eski Nisanit yerleşiminin kalıntıları üzerinde İsrail bayrağını göndere çekmek’ olduğu belirtildi.

dfrtg
İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir (Reuters)

Mesajın imzacıları arasında, aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ile aralarında Ulaştırma Bakanı Miri Regev’in de bulunduğu sekiz Likud’lu bakan yer aldı.

Ayrıca, toplam 120 sandalyeli Knesset’ten 21 milletvekili de metne imza attı. İmzacı vekiller Ben-Gvir liderliğindeki Otzma Yehudit (Yahudi Gücü) Partisi ile Likud’a mensup.

Nahala Hareketi, ‘Nisanit’te bayrak töreni’ olarak duyurduğu etkinliğin, Gazze Şeridi’nde hâlen İsrail ordusunun kontrolündeki bölgede yapılacağını açıkladı.

Etkinliğin 18 Aralık’ta, sekiz gün süren Hanuka’nın beşinci gecesinde düzenlenmesi planlanıyor. Bayram bu yıl pazar günü başlayacak.

İsrail Savunma Bakanlığı, konuya ilişkin AFP’nin yorum talebine henüz yanıt vermedi.

jbhj
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (DPA)

İsrail ordusu çarşamba akşamı yaptığı açıklamada, ‘İsrail topraklarından Gazze Şeridi’ne geçen birkaç İsrailli sivilin gözaltına alındığını’ duyurdu.

Yerleşimciler ve Filistinlilere yönelik saldırılarla suçlanan aşırılık yanlılarına hukuki destek veren Honenu örgütü ise yaptığı açıklamada, ‘Çarşamba günü onlarca sağcı aktivistin, Nisanit’in kalıntıları üzerinde bir yerleşim kurulmasını talep etmek üzere Gazze sınır çitini aştığını’ belirtti.

10 Ekim’de İsrail ile Hamas arasında yürürlüğe giren kırılgan ateşkes kapsamında, İsrail ordusu Gazze Şeridi’nin yarısından fazlasında kontrol sağlamasına imkân veren bir hatta çekilmişti. Savaşın büyük yıkıma uğrattığı bölgede bu hat fiili kontrol sınırı olarak işliyor.

Geçtiğimiz kasım ayında Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi tarafından da desteklenen ABD’nin Gazze barış planı ise İsrail güçlerinin bölgeden kademeli olarak çekilmesini öngörüyor.