Mahmud Muhammed Hasan Abdi
Geçtiğimiz günlerde Somali’nin başkenti Mogadişu, planlanan sürenin aşıldığı cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerine ilişkin siyasi gerginliğe tanık oldu. Bu durum, cumhurbaşkanlığı adayları koalisyonunun önderliğinde gösterilere yol açtı. Aynı şekilde başkentte, adayları koruyan güçler ve hükümete bağlı güvenlik unsurları arasında silahlı çatışmalar patlak verdi. Çatışmalarda maddi ve beşeri kayıplar yaşandı.
Muhalif liderler, eski Cumhurbaşkanı Muhammed Abdullah Fermacu hükümetini, 18- 19 Şubat tarihlerinde eski cumhurbaşkanları Şerif Şeyh Ahmed ve Hasan Şeyh Mahmud’u, eski Başbakan Hasan Ali Hayri’yi, Galmudug Eyaleti eski Başbakanı Abdulkerim Hüseyin Guled’i ve eski bakan Abdurrahman Abduşşekur’u öldürmeye çalışmakla suçluyor. Fermacu, iddialar karşısında, siyasi tartışmaların alevlendiği her durumda alışkanlık olduğu gibi sessiz kalmayı tercih etti.
Kabile gerginliği
Cumhurbaşkanlığı adaylarının tek kabile bloğuna mensup olması ve Somali’deki en büyük kabile unsurlarından birine yöneltilen gergin kabile söylemi, durumun geri dönüşü olmayan bir aşamaya doğru kaymasına yol açıyor. Ülkede, Cumhurbaşkanı Fermacu hükümetinin yaptığı hatalar artarken ve giden hükümet net çözüm yolları sunmada gecikirken bu gerginlik, hükümetin muhalif partilerle diyaloğa girmemesiyle daha da artıyor.
Bu nedenle bu türdeki silahlı çatışmaların patlak vermesi, çok sayıda eyalette ve kabilelerin temas hatlarında olası görülüyor. Aynı şekilde devlet varlığının görüldüğü bölgelerde, güvenlik güçlerinin yoğunlaştığı alanlarda ve sembol muhalif isimlerin bulunduğu eyalet başkentlerinde de çatışmaların yaşanması muhtemel.
Hükümetin faydasız açıklaması
Somali Başbakanı Muhammed Hüseyin Roble, sorunu çözmek amacıyla Somali halkına hitaben bir konuşma yaptı. Başbakan Roble, “Başkenti ele geçirdiğini iddia eden bir kişinin çıkıp da herhangi bir hükümetin varlığını inkar etmesi üzücü bir durumdur. Ülkede bağımsız ve egemen bir devlet olduğu sürece bu düşünülemez bir meseledir. Ulusal kuvvetlerimizin silahlı bir saldırıya maruz kalması da üzücü bir durumdur. Bu nedenle Somali halkına, birliklerini koruma çağrısı yapmak istiyorum. Mogadişu sakinlerine, ‘bu insanların’ hedefinin, hayatlarınızı yok edecek, servetinizi ziyan edecek ve evlerinizi yıkacak her şey olduğunu belirtmek istiyorum” açıklamasında bulundu.
Başbakan, çeşitli konularda şikayetleri bulunan herkese kapılarının açık olduğunu söylerken, şahsının ve bulunduğu pozisyonun, mevcut sorunların çözümünden sorumlu olduğunu dile getirdi. Başbakan Roble’nin, muhalefeti ve şikayetçi vatandaşları diyaloğa davet etmesi, kendisinin Cumhurbaşkanı Fermacu tarafından ‘bir engelleme duvarı’ olarak kullanıldığı söylentilerine neden oldu. Ayrıca davet, Cumhurbaşkanının ‘seçim sorununun yol açtığı krizden bir çıkış yolu bulmak için’ sunduğu bir girişim olarak nitelendirildi.
Yabancı müdahaleyle ilgili şüpheler
Hükümet yandaşları, muhalif hareketi destekleyen yabancı güçlerin var olduğu iddialarını tekrarlarken, söz konusu iddialar da tırmanışa ve çatışmaya yol açtı. Hükümet, Kenya’nın siyasi krize müdahale ettiği iddialarının da dışına çıkarak, suçlama parmağını dış taraflara kadar uzattı. Kenya hükümetinin, Jubaland Eyaleti’nin başkenti Kismayo yakınlarında bulunan Somali sınırların dahilindeki bölgelerde, egemenlik ilan ettiğine dair belgeler ve haritalar yayınlanmıştı.
Bu bağlamda Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre suçlama çemberi, bir Körfez ülkesinin devlete müdahale ettiği iddiasına kadar genişledi. İddiaya göre söz konusu ülke, hükümet karşıtı siyasi hareketi finanse ediyor ve ulusal ekonomiye darbe indiriyor. Geçtiğimiz günlerde siyasi olaylarla eş zamanlı olarak 50 dolar tutarında bir madeni paranın ortaya çıkışı bu iddiaları güçlendirmişti. Bu sahte paranın, Mogadişu’dan Hargeisa’ya, Etiyopya sınırındaki kaçakçılık şebekeleri aracılığıyla sızdırıldığı belirtiliyor. Durum, Somali Merkez Bankası idaresi tarafından konuya ilişkin yapılan bir basın toplantısında doğrulandı.
