Arap Parlamentosu’nun gündeminde insan hakları var

Arap Parlamentosu’nun gündeminde insan hakları var
TT

Arap Parlamentosu’nun gündeminde insan hakları var

Arap Parlamentosu’nun gündeminde insan hakları var

Arap Parlamentosu’nun üçüncü yasama döneminin üçüncü genel oturumu Arap Birliği Genel Sekreterliği’nde başladı. Oturumda Arap İnsan Hakları Gözlemevi’nin açılışı duyuruldu.
Adil el-Usumi başkanlığındaki Arap Parlamentosu, “Arap ülkelerindeki insan haklarına ilişkin durumları izleme, belgeleme ve insan hakları konularına ilişkin uluslararası ve Arap sözleşmelerinin onaylanması noktasında görev yapacak Arap Gözlemevi mekanizmasını onayladı. Ayrıca bu kapsamda, bazı Arap ülkelerinde insan hakları durumlarına ilişkin yetkili olmayan taraflar tarafından yayınlanan siyasallaştırılmış ve hatalı rapor iddialarına yanıt verecek. Raporlarda yer alan asılsız iddialara ve suçlamalara karşı Arap ülkelerinin doğru ve sağlam bilgilerini ve imajlarının ortaya koyacak.
Gözlemevi, çalışma sistemine göre Arap ülkelerindeki insan hakları durumlarına ilişkin Birleşmiş Milletler (BM) ve kuruma bağlı kuruluşlar tarafından yayınlanan uluslararası raporları inceleyecek ve uygun politikalar önerecek.

Arap coğrafyasının gündemi
Arap Parlamentosu Başkanı el-Usumi’nın gündeminde son dönemlerde Arap bölgesinin tanık olduğu ve “iyimserlik ve umut kaynağı” olarak gördüğü “olumlu gelişmeler” vardı.
Usumi yaptığı açıklamada, el-Ula Zirvesi’nin sonuçları ile alınan kararların, Arap bölgesinin karşı karşıya kaldığı zorlukları ortaya koyduğunu kaydetti.
Arap Parlamentosu’nun dört daimi komitesi geçtiğimiz cuma ve cumartesi günü görüşmeler gerçekleştirdi. Söz konusu toplantılarda Dışişleri, Siyasi İşler ve Ulusal Güvenlik Komitesi, Arap dünyasındaki siyasi durum ve gelişmeler ile siber güvenliği koruma noktasında bir kanun tasarısı oluşturulması konularını görüştü. Arap Parlamentosu ilişkilerini bölgesel ve uluslararası düzeylerde güçlendirmenin yanı sıra ilgili komitelerle ortak toplantılar düzenlenmesi değerlendirildi.
El-Usumi dün Arap Parlamentosu’nun üçüncü genel oturumunda yaptığı konuşmada, “Arap Parlamentosu, memnuniyetle karşıladığı Yemen’deki yeni hükümeti destekliyor” ifadelerini kullandı. Uluslararası toplumu da Husi milisler tarafından gerçekleştirilen terör saldırılarını durdurma noktasında sağlam bir tavır sergilemeye çağırdı.
El-Usumi, Kahire’nin ev sahipliğinde gerçekleştirilen Filistin ulusal diyalogunu da takdir etti. Filistinli grupların birleşmesinde önemli bir adım olarak değerlendirdiği Filistin genel seçimlerinin yapılması için tarih belirlenmesi gerekliliğine verdiği desteği vurguladı.
Arap Parlamentosu Başkanı el-Usumi, Libya yürütme otoritesinin seçim sonuçlarını, Sudan’da yeni hükümetin kurulmasını, Sudan’ın terörizmi destekleyen devletler listesinden çıkarılmasını, Somali Cumhurbaşkanı tarafından güvenlik ve istikrarı artırma noktasında yapılan ulusal diyalog çağrısını ve Irak’ta erken seçim tarihi belirlenmesini memnuniyetle karşıladıklarını bildirdi. Ayrıca Arap Parlamentosu’nun Lübnan’da halkın kalkınması ve istikrarı noktasında yeni bir hükümetin kurulmasını desteklediğini kaydetti.
Mısır Parlamentosu Başkanı Dr. Hanefi Cibali ve Arap Parlamentosu Başkanı Adil el-Usumi, iki taraf arasında iş birliğini güçlendirme, deneyim alışverişinde bulunma ve çeşitli uluslararası ve bölgesel forumlarda Arap Parlamentosu’yla olan çabaları koordine etme noktasında bir protokol imzaladı. Söz konusu protokol aynı zamanda Temsilciler Meclisi’ndeki Parlamento Eğitim Enstitüsü ile Arap Parlamentosu’na bağlı Arap Parlamentosu Diplomasi Merkezi arasında eğitim, nitelik, kapasite geliştirme, eğitim programlarının uygulanması ve uzman mesleki diplomalar alanlarında ortaklık ve iş birliği temellerinin atılmasını da kapsıyor.



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.