عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Rus uçakları, 2021’in başından bu yana İdlib’i dördüncü kez bombaladı

Suriye'nin kuzeyinde “Şehit Astsubay Kıdemli Başçavuş Süleyman Demirel” adına inşa edilen okulun temeli atıldı. (Suriye İnsan Hakları Gözlemevi)
Suriye'nin kuzeyinde “Şehit Astsubay Kıdemli Başçavuş Süleyman Demirel” adına inşa edilen okulun temeli atıldı. (Suriye İnsan Hakları Gözlemevi)
    İdlib / Firas Kerem
TT
TT

Rus uçakları, 2021’in başından bu yana İdlib’i dördüncü kez bombaladı

Suriye'nin kuzeyinde “Şehit Astsubay Kıdemli Başçavuş Süleyman Demirel” adına inşa edilen okulun temeli atıldı. (Suriye İnsan Hakları Gözlemevi)
Suriye'nin kuzeyinde “Şehit Astsubay Kıdemli Başçavuş Süleyman Demirel” adına inşa edilen okulun temeli atıldı. (Suriye İnsan Hakları Gözlemevi)

Rus savaş uçakları dün (23 Şubat), İdlib ile Hama arasındaki temas noktalarında rejim güçlerinin ve silahlı gruplar arasında yaşanan çatışmalar sırasında, bu yılın başından bu yana İdlib'in güneyinde 4. kez hava saldırısı düzenledi. Öte yandan dün, Suriye'nin kuzeyinde birkaç gün önce mayın patlaması sonucu hayatını kaybeden Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) mensubu Jandarma Astsubay Kıdemli Başçavuş Süleyman Demirel adına inşa edilecek okulun temelinin atıldığı açıklandı. 
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), Rus savaş uçaklarının İdlib’e hava saldırıları düzenlediğini bildirdi. Ayrıca, Rus savaş uçaklarının havada sürekli uçuşunun devam ettiği ve hava saldırılarının İdlib'in güney kırsalındaki el-Bare bölgesine kadar uzandığı kaydedildi.
Söz konusu saldırı ile 2021'in başından bu yana Rus savaşçıları İdlib'i 4. kez hedef aldı. 13 Şubat’ta bir Rus savaş uçağı, yüksek patlayıcı füzelerle İdlib'in batısındaki İdlib Merkez Hapishanesi civarını hedef alan hava saldırıları düzenlemişti. Saldırıyla eş zamanlı olarak Rus uçağı bölgede keşif uçuşu yaptı.
SOHR, 3 Şubat’ta Rus savaş uçakları tarafından İdlib'in batı kırsalındaki Armenaz beldesi yakınlarındaki askeri bölgeleri hedef aldığını ve bölgedeki hava sahasında keşif uçakları gerçekleştirdiğini kaydetti. Gözlemevi, saldırının Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) saflarında yaralanmalara neden olduğunu bildirdi.
Görgü tanıkları, Fethu'l Mubin Operasyon Birimi’ne bağlı grupların pazartesiyi salıya bağlayan gece yarısından sonra Gab Ovası'ndaki el-Amkiye bölgesinde bulunan rejim güçlerine ait noktaları ve İdlib’in güney kırsalında yer alan Cebel ez-Zaviye’deki bölgeleri bombaladığını belirtti. Rejim güçlerinin ise İdlib’in güneyindeki el-Fattira, Sufuhon, Benin, er-Ruveyha, el-Bare ve Fuleyfel bölgelerini bombaladığı, kayıplar hakkında bilgi olmadığı kaydedildi.
SOHR önceki gün yaptığı açıklamada, grupların İdlib'in güney kırsalındaki Kefer Nubbul ilçesinde konuşlanmış rejim güçlerini füzeler ve toplarla bombaladığını belirtti. Rejim güçlerinin ise İdlib'in güney kırsalındaki el-Fattira, Sufuhon, el-Bare, Kansafra ve Fuleyfel alanlarını bombaladığı ifade edildi. Ayrıca, Kuzeybatı Hama'daki Gab Ovası'ndaki el-Ankavi ve Kuleydin bölgelerinin de bombalandığı kaydedildi. Saldırılarla eşzamanlı olarak "Putin-Erdoğan" alanı olarak bilinen bölgede keşif uçuşları yapıldı.
Suriye’deki saha aktivisti Suheyb el-İdlibi dün yaptığı açıklamada, Rus savaş uçaklarının İdlib'in güneyindeki el-Bare kenti yakınlarında hava saldırısı başlattığını ve insani kayıp olmadığını, ancak maddi kayıpların yaşandığını bildirdi. İdlibi, Rus savaş uçaklarının yoğun uçuşu sırasında İdlib vilayetinin hava sahasında kapsamlı keşif uçağının eşzamanlı uçuş yaptığını belirtti. Ayrıca, Rus savaş uçaklarının bu yılın başından bu yana İdlib'i dördüncü kez hedef aldığını vurguladı.
Eriha şehrinden aktivist Ömer el-Muhammed ise, rejim güçlerinin dün sabah (Salı) ağır top ve füzelerle Deyr Sünbül bölgelerini ve muhaliflerin kontrolünde olan İdlib’in güney ve doğusundaki Beynin ve Şennan köylerini bombaladığını bildirdi. Saldırıların Bezabur köyünde yoğunlaştığını ve bir sivilin hayatını kaybetmesine, birinin ise yaralanmasına yol açtığını belirten Muhammed, sivillere ait mallarda ağır maddi kayıplar yaşandığını ifade etti.
Gözlemevi’ne göre, Suriye rejiminin İdlib’deki muhalif güçler tarafından kontrol edilen bölgelerdeki sivillerin istedikleri takdirde rejim bölgelerine girmeleri için İdlib kırsalındaki Serakib bölgesinde açtığı ‘insani geçiş’ koridorunda sivil hareketlilik kaydedilmedi. Gözlemevi, rejim kontrolündeki bölgelerden bazı kişilerin güvenli geçiş açılmasıyla ilgili alaycı tepkiler gösterdiğini ve konuyla ilgili yaptıkları yorumda, “Aksine bir geçiş açın ve korkmayın. Selahaddin heykeli bile Suriye'den kaçacak” ifadelerini kullandılar.
Suriye rejimi ve İdlib'in doğu kırsalındaki müttefiklerinin etkisi altında olan Serakib  bölgesi ise görece bir sakinliğe tanık oldu. Şam'ın Pazartesi’den itibaren bölgedeki siviller için bir geçişin açıldığını duyurmasının ardından, silahlı grupların ve Heyet Tahrir eş-Şam’ın bölgelerinden Suriye rejiminin bölgelerine herhangi bir sivil geçiş veya hareketlilik kaydedilmedi. 
Gözlemevi’ne göre Suriye'nin kuzeyinde, Gaziantep Vali Yardımcısı ve Bab yerel meclis üyeleri ve bölgenin ileri gelenlerinin katılımıyla, Halep'in doğu kırsalındaki el-Bab ilçesinde TSK mensubu Jandarma Astsubay Kıdemli Başçavuş Süleyman Demirel'in adının verildiği okulun (Şehit Süleyman Demirel İmam Hatip Okulu) temel atma töreni düzenlendi. Jandarma Astsubay Kıdemli Başçavuş Süleyman Demirel, el-Bab şehir merkezinde etkisiz hale getirilmek istenen el yapımı patlayıcının infilak etmesi sonucu 4 Şubat'ta şehit olmuştu.
TSK’de mühendislik ve mayın imha biriminden sorumlu olan Astsubay Süleyman Demirel, Halep'in doğu kırsalındaki el-Bab ilçesinde, bölgenin eski Tarım Bakanlığı binasındaki Hamza Tümeni karargahının girişindeki etkisiz hale getirilmek istenen el yapımı patlayıcının infilak etmesi sonucu hayatını kaybetmişti.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Sudan, Rusya'ya silah karşılığında deniz üssü ve altın teklif ediyor

TT
TT

Sudan, Rusya'ya silah karşılığında deniz üssü ve altın teklif ediyor

Sudan, Rusya'ya silah karşılığında deniz üssü ve altın teklif ediyor

Amerikan yönetimi Sudan’daki çatışmanın taraflarına ülkedeki savaşı durdurmaya yönelik bir yol haritasını kabul ettirmeye çalışırken, ABD ve Sudanlı kaynaklar, Port Sudan yönetiminin Rusya’dan silah desteği almak için Moskova ile temas kurduğunu bildirdi. Kaynaklara göre Port Sudan, gelişmiş silahlar karşılığında Rusya’ya Kızıldeniz kıyısında deniz üssü kurma imkânı ve maden ile altın yatırımları teklif etti. Bu durum, Sudan’daki savaşın, küresel ölçekte kritik öneme sahip deniz geçişlerinden birinde, ABD baskıları ile Rusya’nın cazip teklifleri arasında daha geniş bir güç mücadelesine dönüşmesi riskini artırıyor.

Bu gelişmelerle eş zamanlı olarak, ABD’nin Sudan’da ateşkes için hazırladığı yeni öneriye ilişkin daha fazla ayrıntı ortaya çıktı. Teklifin, İslamcı akım ve Müslüman Kardeşler’i dışarıda bırakan, askeri, insani ve siyasi alanları kapsayan üç paralel yol haritası içerdiği belirtildi.

Rusya için deniz üssü ve altın

ABD’nin yoğun diplomatik girişimleri sürerken, Wall Street Journal dün yayımladığı haberinde, geçici başkent olarak Port Sudan’ı kullanan hükümetin Rusya’ya Kızıldeniz kıyısında deniz üssü kurma ve maden ile altın alanlarında yatırım yapma teklifinde bulunduğunu aktardı. Habere göre bu teklif, Sudan ordusunun Rusya’dan gelişmiş silahlarla yeniden donatılması karşılığında yapıldı.

fvbg
Kızıldeniz'deki Port Sudan limanı (Getty Images)

Gazetenin adını vermediği Sudanlı yetkililere dayandırdığı habere göre, Sudan’ın Rusya’ya ilettiği teklif, 25 yıllık bir anlaşmayı kapsıyor. Buna göre Rusya, Port Sudan Limanı’nda veya Kızıldeniz kıyısındaki başka bir deniz tesisinde, aralarında nükleer güçle çalışan savaş gemilerinin de bulunduğu dört deniz unsurunu ve en fazla 300 askeri konuşlandırabilecek.

Amerikan gazetesi, böyle bir üssün Rusya’ya Süveyş Kanalı üzerinden geçen ve küresel ticaretin yaklaşık yüzde 12’sini oluşturan deniz hattını izleme imkânı vereceğine dikkat çekti.

ABD uyarısı

Gazete ayrıca, üst düzey bir ABD yetkilisinin, Port Sudan ya da Libya’da kurulacak bir Rus askeri üssünün Moskova’nın güç kullanma kapasitesini artırabileceği ve daha az kısıtlamayla hareket etmesine yol açabileceği uyarısında bulunduğunu aktardı. Emekli Tümgeneral Mark Hicks’in değerlendirmesine göre ise böyle bir deniz üssü, Rusya’nın uluslararası konumunu güçlendirecek ve bölgedeki nüfuz alanını genişletecek.

fv
Sudan Ordusu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Bu gelişme, Port Sudan’daki askeri yönetimin yeni silah kaynakları arayışını sürdürdüğü bir dönemde ortaya çıktı. Gazetenin adını açıklamadığı bir Sudanlı yetkili, ülkenin gelişmiş silah sistemlerine ve hava savunma kapasitesine ihtiyaç duyduğunu, ancak bu tür bir anlaşmanın ABD ve Avrupa Birliği (AB) ile sorun yaratabileceğini belirtti.

Gazetenin değerlendirmesine göre Washington, savaşı durduracak ve sivil yönetime geçiş sürecini başlatacak bir yol haritasına odaklanırken, Port Sudan yönetimi ise Rusya ile yakınlaşmanın getireceği askeri ve ekonomik kazanımları önceliklendiriyor.

Ateşkes ve uluslararası mekanizma

Bu çerçevede, ABD’nin Sudan’da ateşkese yönelik yeni önerisine ilişkin ayrıntılar da ortaya çıkmaya devam ediyor. Al Arabiya’ya konuşan kaynaklar, teklifin askeri, insani ve siyasi başlıklardan oluşan üç paralel süreci kapsadığını ve İslamcı akım ile Müslüman Kardeşler’in bu süreç dışında tutulduğunu aktardı.

Mısır kaynaklarına dayandırılan habere göre, askeri başlık, ülke genelinde kapsamlı bir ateşkesi öngörüyor. Buna göre ateşkesten sonra geniş ölçekli bir insani operasyon başlatılacak, yardım kuruluşlarının erişimi sağlanacak ve temel hizmetler yeniden tesis edilecek. Ayrıca ateşkesi denetlemek üzere, sahada gözetim mekanizmalarına sahip bir uluslararası komite kurulması planlanıyor. Bu komite, insani koridorların güvenliğini sağlamak, sivilleri korumak ve olası ihlalleri takip etmekle görevlendirilecek.

cdfrgt
ABD Başkanı Donald Trump’ın Arap ve Afrika İşlerinden Sorumlu Başdanışmanı Massad Boulos (AFP)

İnsani sürecin başarısı, ateşkesin kalıcılığına ve yardımın ülke geneline etkin biçimde ulaşmasına bağlanıyor. Buna göre sağlam bir ateşkes, insani operasyonların başlaması için temel koşul olacak; bu da yardım ekiplerinin erişimini kolaylaştırarak yerinden edilmiş kişiler ile mültecilerin güvenli dönüşü için gerekli ortamın hazırlanmasına katkı sağlayacak.

Siyasi sürece ilişkin öneri ise eski rejim mensupları ve İslamcılar hariç, sivil güçlerin öncülüğünde bir geçiş süreci öngörüyor. Bu süreç, ordunun ve Hızlı Destek Kuvvetleri’nin (HDK) ateşkese onay vermesiyle eş zamanlı olarak başlayacak ve savaşın sonlandırılmasına giden yolun ilk adımını oluşturacak.

Askeri alanda kapsamlı reform

Yol haritası ayrıca kapsamlı bir askeri reform sürecini de içeriyor. Buna göre Sudan İslami Hareketi ve Müslüman Kardeşler çizgisine yakın isimlerin ordu ve güvenlik kurumlarından çıkarılması, silahlı grupların entegrasyonu ve iki tarafla birlikte savaşan milis yapılanmalarının tasfiyesi planlanıyor. Amaç, sivil otoriteye tabi, birleşik ve profesyonel bir ordu ile yeniden yapılandırılmış güvenlik kurumları oluşturmak. Bu süreçte karar merciinin ordu veya HDK olmayacağı özellikle vurgulanıyor.

Öte yandan, eylül ayında ABD’li arabulucu Massad Boulos tarafından sunulan planın, Sudan hükümeti ile HDK temsilcilerine ateşkes ve kapsamlı bir insani süreç önerdiği biliniyor. Ancak Boulos 25 Kasım’da her iki tarafın da plana henüz onay vermediğini açıklamıştı.

Boulos o dönemde yaptığı açıklamada, tarafların ateşkesi ‘ön koşul olmadan’ kabul etmesinin önemine dikkat çekmiş; bunun can kayıplarını azaltmak, siyasi sürecin yeniden başlamasını sağlamak ve ülkenin sivil yönetime geçişi için gerekli koşulları oluşturmak açısından kritik olduğunu ifade etmişti.

ARAP DÜNYASI

Netanyahu, ABD elçisiyle Lübnan'daki durumu görüştü

Beyrut'un güney banliyölerinde son İsrail saldırısının gerçekleştiği yer (Şarku'l Avsat)
Beyrut'un güney banliyölerinde son İsrail saldırısının gerçekleştiği yer (Şarku'l Avsat)
TT
TT

Netanyahu, ABD elçisiyle Lübnan'daki durumu görüştü

Beyrut'un güney banliyölerinde son İsrail saldırısının gerçekleştiği yer (Şarku'l Avsat)
Beyrut'un güney banliyölerinde son İsrail saldırısının gerçekleştiği yer (Şarku'l Avsat)

Papa 14. Leo'nun uçağı Beyrut'tan ayrılır ayrılmaz İsrail'e ait insansız hava araçlarının (İHA) yeniden şehrin semalarında uçmaya başlaması, ziyarete eşlik eden sakinliğin hesaplanmış, geçici ve ziyaretle ilgili kaygılarla dayatılan bir durum olduğunu gösteriyor.

İsrail Yayın Kurumu, Başbakan Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz'ın, Lübnan'a yönelik İsrail tehditleri arasında, ABD elçisi Morgan Ortagus'la, Lübnan'ın başkenti Lübnan'a yapacağı ziyaret öncesinde bir araya geldiğini bildirdi.

Ayrıca İsrail ordusu sözcüsü Avichay Adraee, "X" hesabından paylaştığı videoda, "Hizbullah"ın 121. Birimi'nin, 2020'deki Beyrut limanı patlamasıyla ilgili ipuçlarını ortaya çıkarmak üzere oldukları için Joseph Skaff, Munir Ebu Racili, Joe Bejjani ve Lokman Slim olmak üzere dört önemli Lübnanlı ismin öldürülmesinin arkasında olduğunu söyledi.

Papa Leo, liman patlamasının yaşandığı yeri ziyaret ederek, patlamada hayatını kaybedenlerin ruhları için sessizce dua etti ve kendisini gözyaşlarıyla karşılayan, ellerinde sevdiklerinin fotoğrafları olan çok sayıda vatandaşla tokalaştı.

ARAP DÜNYASI

İsrail: Hizbullah, Beyrut limanındaki patlamayla bağlantılı olarak 4 Lübnanlıyı öldürdü

Beyrut limanındaki tahrip olmuş tahıl silosu sütunlarından bazıları, büyük patlamadan üç yıl sonra görülebiliyor (DPA)
Beyrut limanındaki tahrip olmuş tahıl silosu sütunlarından bazıları, büyük patlamadan üç yıl sonra görülebiliyor (DPA)
TT
TT

İsrail: Hizbullah, Beyrut limanındaki patlamayla bağlantılı olarak 4 Lübnanlıyı öldürdü

Beyrut limanındaki tahrip olmuş tahıl silosu sütunlarından bazıları, büyük patlamadan üç yıl sonra görülebiliyor (DPA)
Beyrut limanındaki tahrip olmuş tahıl silosu sütunlarından bazıları, büyük patlamadan üç yıl sonra görülebiliyor (DPA)

İsrail, Lübnanlı Hizbullah örgütünü, 2020 yılında Beyrut limanında meydana gelen ölümcül patlamada örgütün rolünü ifşa edebilecekleri gerekçesiyle çok sayıda Lübnan vatandaşını öldürmekle suçladı.

İsrail ordusunun dün yaptığı açıklamaya göre dört kurban, patlamanın Hizbullah'ın yüksek patlayıcı amonyum nitrat depolamasından kaynaklandığını ortaya koymuş olabilir.

İsrail ordusu, ölen kişilerin Hizbullah ile patlama arasında bir bağlantı olduğunu ileri süren gümrük memurları ve gazeteciler olduğunu iddia etti.

Bilgiler bağımsız kaynaklarca doğrulanamadı. Hizbullah daha önce patlamanın sorumluluğunu reddetmişti.

Ağustos 2020'de Beyrut limanında meydana gelen patlamada 200'den fazla kişi hayatını kaybetmiş, 6 bin kişi yaralanmış ve mahalleler yerle bir olmuştu.

Patlamaya, güvenlik önlemleri alınmadan yıllarca depolanmış yüzlerce ton yüksek patlayıcı amonyum nitrat neden oldu. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre bu, dünyanın en büyük nükleer olmayan patlamalarından biriydi.

Patlamadan bugüne kadar kimse sorumlu tutulmadı.

Soruşturma, öncelikle siyasi nüfuz, yargısal engeller ve yaygın yolsuzluk nedeniyle tıkandı.

Yetkililer soruşturmadan kaçıyor ve hâkimler engelleniyor.

Hükümet, yılın başında soruşturmayı yeniden başlatacağını duyurdu. Bu girişim, siyasi açıdan güçlü Hizbullah'ın İsrail'le savaş nedeniyle zayıflaması ve soruşturmaların yıllardır ilerlemesinin engellenmesiyle de desteklendi.