Tahran: Nükleer tesislerdeki bazı güvenlik kameralarını tamamen kaldırabiliriz

İran'ın Buşehr Nükleer Tesisi (AFP)
İran'ın Buşehr Nükleer Tesisi (AFP)
TT

Tahran: Nükleer tesislerdeki bazı güvenlik kameralarını tamamen kaldırabiliriz

İran'ın Buşehr Nükleer Tesisi (AFP)
İran'ın Buşehr Nükleer Tesisi (AFP)

İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Ali Ekber Salihi, cuma günü devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, önümüzdeki üç ay içinde ABD yaptırımlarının kaldırılmaması halinde İran'ın, nükleer tesislerindeki bazı güvenlik kameralarını tamamen kaldıracağını bildirdi. Ülkesinin diplomatik müzakerelere hazır olduğunu, ancak müzakerelerin ABD ve Avrupalıların öngördüğü şekilde değil, kendi öngördükleri şekilde yapılacağını kaydeden Salihi, bir kez daha, müzakerelerin ön şartı olarak ABD yaptırımlarının önceden kaldırılması gerektiğinin altını çizdi.
İran'ın uranyum zenginleştirmesini nispeten hızlı bir şekilde yüzde 60'a çıkarabileceğini söyleyen Salihi, “Uranyum zenginleştirmesini bir saat içinde yüzde 20 seviyesine çıkardık ve aynı süre içinde bu seviyeyi yüzde 60'a çıkarabiliriz. İran Atom Enerjisi Kurumu, bir aydan kısa bir sürede yüzde 20 zenginleştirilmiş 25 kilogram uranyum üretti" dedi.
Uluslararası nükleer anlaşmaya göre, İran'ın uranyumu yalnızca yüzde dörtten daha az bir seviyede zenginleştirmesine izin veriliyor. Nükleer bomba yapımı için uranyumun yüzde 90 seviyesine kadar zenginleştirilmesi gerekiyor.
Bir İran belgesi, Tahran'ın, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ile yaptığı ve ajansın izleme faaliyetlerinin çoğunu geçici olarak sürdürmesine izin veren bir anlaşmayı sona erdirmekle tehdit ettiğini ortaya koydu. Tabii bu, önümüzdeki hafta ABD’nin Tahran'ı eleştirmek için yürüteceği bir çabayı ajansın yönetim kurulunun benimsemesi halinde gelecek. Tahran bu hafta Birleşmiş Milletler (BM) bünyesinde faaliyet gösteren Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ile işbirliğini azalttı ve 2015 yılında dünya güçleriyle imzaladığı nükleer anlaşma kapsamında uygulanan ek denetim prosedürlerini sona erdirdi. Tahran’ın bu adımı Washington'un 2018'de anlaşmadan çekilmesinin ardından ABD yaptırımlarının yeniden uygulanmasına yanıt vermek için yapılan en yeni hamle oldu.
ABD, ajansın yönetim kurulu ile gelecek hafta yapılacak üç aylık toplantı öncesinde Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın geri kalan üyelerine yazdığı bir mektupta, "Konsey'in İran'ın ajansla işbirliğine ilişkin derin endişesini ifade eden" bir karar taslağı istediğini söyledi.
Reuters haber ajansının aktardığına göre Amerikan mektubu, konseyin İran'ı anlaşma ihlallerini durdurmaya çağırması ve ajansla işbirliği yaparak eski, açıklanmamış nükleer tesislerde uranyum parçacıklarının neden bulunduğunu açıklaması gerektiğini belirtti.
Reuters tarafından da ulaşılan belgesinde İran, bu adımı yıkıcı bulduğunu ve 21 Şubat’ta ajans ile varılan karşılıklı anlaşmanın sonunu temsil ettiğini ifade etti. Bu gelişmenin nükleer anlaşmada daha fazla komplikasyona yol açabileceğinin vurgulandığı belgede, Fransa, İngiltere, Almanya ve ABD’nin konseyin karar taslağına ilişkin planlarını açıkladıkları kaydedildi.
Diplomatlar, konseyin bir karar taslağı kabul edip etmeyeceğinin net olmadığını söylediler. İran, bu hafta uygulamayı durdurduğu önlemlerden bahsetmedi, ancak bunların, ajansın açıklanmayan yerlerde sürpriz denetimler yapmasına izin veren sözde ek protokolü içerdiğini söyledi.



Macron: İran cumhurbaşkanından müzakere masasına dönmesini istedim

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron (AP)
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron (AP)
TT

Macron: İran cumhurbaşkanından müzakere masasına dönmesini istedim

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron (AP)
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron (AP)

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, dün yaptığı açıklamada, İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile yaptığı telefon görüşmesinde, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın İran'daki çalışmalarını yeniden başlatmasına ve nükleer program ve balistik füzeler meselesini ele almak üzere müzakere masasına dönülmesine izin vermesi talebinde bulunduğunu söyledi.

“X” platformunda yaptığı bir paylaşımda, Pezeşkiyan'dan da nükleer silahların yayılmasını önleme anlaşmasına uymasını istediğini belirtti.

Macron, İran cumhurbaşkanına bölgede barışın yeniden tesis edilmesi için ateşkesin korunması gerektiğini ilettiğini ve İran'daki Fransız vatandaşlarının ve tesislerinin korunması ve herhangi bir tehdide maruz kalmaması gerektiğini söylediğini ifade etti.

vfgbhy
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan (DPA)

ABD, bu ayın başlarında İsrail ile 12 gün süren savaşın sonunda, İran'ın başlıca nükleer tesislerini hedef alan ve sığınak delici bombalar taşıyan uçaklarıyla saldırılar düzenledi.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre İsrail, İran'a saldırısını 13 Haziran'da, Tahran'ın nükleer programı hakkında ABD ile altıncı tur dolaylı müzakerelere hazırlandığı bir zamanda başlattı.

İsrail ve ABD'nin saldırılarının ardından İran parlamentosu, Atom Enerjisi Ajansı ile iş birliğini askıya alma tasarısını kabul etti. Ayrıca nükleer silahların yayılmasını önleme anlaşmasından çekilme çağrıları da arttı.

İranlı yetkililer, Atom Enerjisi Ajansı'nın güvenilir olmadığını söylediler ve İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi geçen hafta, Ajansın Genel Direktörü Rafael Grossi'yi İran'ın nükleer tesislerinin bombalanmasından sorumlu tuttu.