"Akıllı dövmelerin" yolu açılıyor: Işık yayan elektronik dövme geliştirildi

Araştırmacılar, yeni teknolojinin modadan gıda güvenliğine birçok sektörde kullanılabileceğini söylüyor (İtalya Teknoloji Enstitüsü)
Araştırmacılar, yeni teknolojinin modadan gıda güvenliğine birçok sektörde kullanılabileceğini söylüyor (İtalya Teknoloji Enstitüsü)
TT

"Akıllı dövmelerin" yolu açılıyor: Işık yayan elektronik dövme geliştirildi

Araştırmacılar, yeni teknolojinin modadan gıda güvenliğine birçok sektörde kullanılabileceğini söylüyor (İtalya Teknoloji Enstitüsü)
Araştırmacılar, yeni teknolojinin modadan gıda güvenliğine birçok sektörde kullanılabileceğini söylüyor (İtalya Teknoloji Enstitüsü)

University College London’dan (UCL) ve İtalya Teknoloji Enstitüsü’nden araştırmacılar, televizyon ve akıllı telefon ekranlarındaki ışık yayma teknolojisini kullanan geçici bir dövme geliştirdi.
Bu yeni tür "akıllı dövmenin" pek çok kullanım alanı olabilir. Organik ışık yayan diyotlar (OLED) diye bilinen cihazların kullanıldığı yeni teknoloji, suyla uygulanan geçici dövmelerle aynı şekilde yapılıyor. OLED’ler geçici dövme kağıdının üzerine işleniyor. Yeni yüzeyin üzerine bastırılarak ve su sürülerek aktarılıyor.
Süreci hakemli mühendislik dergisi Advanced Electronic Materials’daki bir makaleyle açıklayan araştırmacılar, bunun diğer elektronik dövme (Bir yüzeye uygulanabilir ve esnek elektronik devreler -çn.) devreleriyle de birleştirilebileceğini ifade etti. Örneğin bir sporcu susuzluk yaşadığında veya güneş yanıklarından korunması için güneşten çekinmesi gerektiğinde ışık yanmaya başlayabilir. OLED’li dövme ürün paketlerinin veya doğrudan meyvelerin üzerine uygulanabilir ve bir ürünün son kullanma tarihinin geçtiğini ya da yakında tüketilemez hale geleceğini bildirebilir. Veya yalnızca parlayan dövmeler şeklinde moda için kullanılabilir.
UCL Fizik ve Astronomi Bölümü’nden makalenin kıdemli yazarı Profesör Franco Cacialli, "İlk kez tanıttığımız, dövme olarak uygulanabilen OLED’ler ölçeklenebilir ve çok ucuza üretilebilir. Farklı formlardaki elektronik dövme devreleriyle birleştirilebilir ve epey geniş bir kullanım yelpazesi oluşturabilir" diye konuştu:
"Kullanım alanları arasında moda yer alabilir. Mesela parlayan dövmeler veya ışık yayan tırnaklar ortaya çıkarılabilir. Spor alanında ise dehidrasyon sinyali veren ter algılayıcılarıyla bir araya getirilebilir. Sağlık hizmetlerinde bir hastanın durumu değiştiğinde ışık yayabilir veya eğer bu dövme derinin ötesine geçerse, örneğin kanser hücrelerini hedefleyebilecek, ışığa duyarlı terapilerle birleştirilebilir."
Bu teknolojinin kullanılabileceğini kanıtlayan çalışmanın, yalnızca ilk adım olduğunu belirten Cacialli şunları ekledi:
"Gelecekteki zorlu görevler arasında OLED’lerin havayla temas sonucunda hızla bozunmasını engellemek için kaplanmaları ve aynı zamanda cihaza pil veya süper kapasitörlerin entegre edilmesi yer alıyor."
Araştırmacıların geliştirdiği OLED cihaz, toplamda 2,3 mikrometre (bir milimetrenin 400’de birinden daha az) kalınlığında. Devre iki elektrot arasında elektrik alan uygulandığında ışık yayan bir polimer türü olan elektrolüminesans polimer içeriyor. Elektrotlarla ticari dövme kağıdının arasına ise yalıtkan bir katman yerleştiriliyor.
Ekip teknolojiyi geliştirdikten sonra dövme olarak uygulanabilen ve yeşil ışık yayan OLED’leri bir cam yüzeye, plastik bir şişeye, bir portakala ve kağıt ambalaja uyguladı.
İtalya Teknoloji Enstitüsü’nden araştırmacı ve makalenin diğer kıdemli yazarı Profesör Virgilio Mattoli, "Elektronik dövme hızla büyüyen bir araştırma alanı" dedi ve ekledi:
"İtalya Teknoloji Enstitüsü’nde daha önce insanların cildine dövmeyle uyguladığımız elektrotlara öncülük ettik. Bunlar elektrokardiyogram (EKG) gibi teşhise yönelik testlerin gerçekleştirilmesinde kullanılabiliypr. Bu teknolojinin faydası; düşük maliyetli, kolay uygulanır ve kolay kullanılır olması, su ve sabunla kolayca yıkanabilmesi."
OLED’ler ilk kez 20 yıl önce televizyonlarda kullanılmaya başladı. Bu teknolojinin avantajları arasında esnek, eğimli yüzeylerde kullanılabilmeleri ve sıvı haldeki çözücülerden üretilebilmeleri yer alıyor. Bu da basılabilir oldukları anlamına geliyor ve yeni OLED tasarımlarının düşük maliyetle üretilmesini sağlıyor.
 
Independent Türkçe/University College London



Çekya, siber güvenlik endişeleri nedeniyle devlet yönetiminde DeepSeek kullanımını yasakladı

Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
TT

Çekya, siber güvenlik endişeleri nedeniyle devlet yönetiminde DeepSeek kullanımını yasakladı

Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)

Çekya’daki yetkililer dün yaptıkları açıklamada, siber güvenlik endişeleri nedeniyle Çinli yapay zeka (AI) startup'ı DeepSeek'in herhangi bir ürününün devlet yönetiminde kullanılmasını yasakladıklarını duyurdu.

Şarku'l Avsat'ın DPA'dan aktardığına göre Çekya Başbakanı Petr Fiala, hükümetin Ulusal Siber Güvenlik Kurumu'ndan, şirketin Çinli resmi makamlarla iş birliği yapmak zorunda olması nedeniyle kullanıcı verilerine yetkisiz erişim tehdidine işaret eden bir uyarı aldıktan sonra bu kararı aldığını söyledi. Bu hamle, ocak ayında chatbot'a erişimi yasaklayan İtalya ve Avustralya da dahil olmak üzere diğer ülkeler tarafından kullanıcıların verilerini korumak için atılan benzer adımları takip ediyor.

Çek hükümeti 2018 yılında, güvenlik tehdidi oluşturdukları uyarısının ardından Çinli telekom şirketleri Huawei ve ZTE tarafından üretilen donanım ve yazılımları kullanmayı bıraktı.

DeepSeek 2023 yılında Çin'in Hangzhou kentinde kuruldu ve aynı yıl ilk büyük ölçekli yapay zeka dil modelini piyasaya sürdü.