İsrail’in Şam yakınlarındaki ‘İran kalesini’ bombalamasının ardından Rusya- Suriye görüşmesi

Şam hükümeti, BMGK’ya ‘Tel Aviv’i Golan’daki ‘Kuvvetlerin Çekilmesi’ anlaşmasına saygı duymaya yöneltme’ çağrısı yaptı.

1 Mart’ta Suriye’nin işgal altındaki Golan tepelerinde bulunan İsrail askerleri (AFP)
1 Mart’ta Suriye’nin işgal altındaki Golan tepelerinde bulunan İsrail askerleri (AFP)
TT

İsrail’in Şam yakınlarındaki ‘İran kalesini’ bombalamasının ardından Rusya- Suriye görüşmesi

1 Mart’ta Suriye’nin işgal altındaki Golan tepelerinde bulunan İsrail askerleri (AFP)
1 Mart’ta Suriye’nin işgal altındaki Golan tepelerinde bulunan İsrail askerleri (AFP)

İsrail’in 28 Şubat’ı 1 Mart’a bağlayan gece Şam yakınlarında bir bombalı saldırı düzenlemesi sonrasında 1 Mart’ta Rusya- Suriye görüşmesi gerçekleşti.
Suriye Dışişleri Bakanlığı, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ni (BMGK) ‘saldırıyı kınamaya’ ve Tel Aviv’i 1974 yılı Golan Tepeleri’ndeki Kuvvetlerin Çekilmesi Anlaşması’na saygı göstermeye yöneltmeye çağırdı.
Şarku’l Avsat’ın Suriye resmi haber ajansı SANA, hava savunmalarının Şam semalarında İsrail füzelerine karşı koyduğunu ve füzelerin bir kısmının etkisiz hale getirdiğini belirtti. Bakanlık, yaptığı açıklamada, Rusya ve Suriye’nin Suriye’deki duruma odaklanarak Ortadoğu bölgesindeki gelişmeler hakkında görüş alışverişinde bulunduğunu belirtti.
Askeri bir kaynağın aktardığına göre geçen pazar günü saat 22.15 civarında düşman İsrail, Şam yakınlarındaki bazı noktaları hedef alarak, Suriye’nin işgal altındaki Golan yönünde bir hava saldırısı gerçekleştirdi. Kaynak, “Hava savunmamız, düşmanın füzelerine karşı çıktı ve çoğunu düşürdü” dedi.
Ölü ve yaralılara ilişkin herhangi bir açıklama yapılmadı.
İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) tarafından yapılan açıklamaya göre İsrail füzeleri, başkent Şam’ın güneyindeki Seyyide Zeyneb bölgesini hedef aldı. SOHR, bölgenin İran Devrim Muhafızları’nın ve Lübnan Hizbullahı’nın kalesi sayıldığını açıkladı.
İsrail ordusu ise yabancı basında çıkan haberlere ilişkin yorum yapmadığını belirtti. İsrail ‘Makan’ kanalı, İsrail’deki güvenlik organları liderlerinin, Umman Körfezi’nde bu hafta bir İsrail gemisinin tanık olduğu patlamanın koşullarını görüşmek üzere pazar akşamı bir toplantı düzenlediklerini bildirdi.
İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz, geçen cumartesi günü ‘MV Helios Ray’ kargo gemisindeki patlamadan İran’ın sorumlu olabileceğini belirtti. İsrail, geçtiğimiz aylarda İran güçleri ve birkaç Suriye bölgesinde kendisine bağlı grupların mevzilerini hedef almayı yoğunlaştırdı.
13 Ocak’ta İsrail’in Suriye’nin doğusundaki silah depolarına ve askeri alanlara düzenlediği saldırılar, rejim güçlerinden ve İran destekli gruplardan en az 57 unsurun ölümüyle sonuçlandı. Söz konusu ölüm oranı, Suriye’deki İsrail saldırılarının başlamasından bu yana görülen en yüksek düzey oldu.
İsrail, Suriye’deki saldırıları nadiren kabul ediyor. Ancak İsrail ordusu, yıllık raporunda detay vermeden 2020’de Suriye’de yaklaşık 50 noktayı bombaladığını açıkladı.
İsrail, İran’ın Suriye’de askeri bir varlık kurma girişimlerine karşı çıkmaya devam edeceğini yineliyor.
Şubat ayı ortalarında İsrail, Lübnan sınırı yakınlarında askeri tatbikatlar gerçekleştirdi. Bir İsrail ordusu sözcüsü, hedefin, ‘kuzey cephesindeki olası bir savaş senaryosu karşısında hava kuvvetlerinin hazır olup olmadığını kontrol etmek ve yeteneklerini artırmak’ olduğunu söyledi.
Öte yandan Rusya Dışişleri Bakanlığı, Rusya Devlet Başkanı’nın Ortadoğu ve Afrika ülkeleri Özel Temsilcisi Mihail Bogdanov’un 1 Mart’ta Suriye’nin Moskova Büyükelçisi Riyad Haddad’ın talebi üzerine görüşme gerçekleştirdiğini belirtti. Bakanlık yaptığı açıklama, görüşmede iki tarafın Suriye’deki duruma odaklanarak, Ortadoğu’daki gelişmelere ilişkin görüş alışverişinde bulunduğunu belirtti.
İsrail’in Şam çevresindeki bölgeleri hedef alan füze saldırısının ardından Şam, bir kez daha BMGK’nın sorumluluklarını üstlenmesini istedi. BM Genel Sekreteri’ne ve BMGK Başkanına bir mesaj gönderen Suriye Dışişleri Bakanlığı, “ABD’li ve İsrailli işgalciler de dahil olmak üzere şu anda Suriye’nin egemenliğine saldıran tüm taraflarca kullanılan sistematik iddialara ve yalanlara dayalı şekilde İsrail, art arda füzelerle yeni bir saldırı gerçekleştirdi” dedi.
Suriye Dışişleri Bakanlığı, mesajda, Suriye’nin BMGK’ya ‘İsrail’in Suriye topraklarının egemenliğine ve bütünlüğüne yönelik tekrarlı saldırılarını kınama, bu saldırıları bastırmak üzere sert ve acil önlemler alma ve İsrail’i bu saldırılardan sorumlu tutma’ çağrısı yaptığını belirtti. Mesajda, sürmekte olan saldırıların tehlikeli sonuçları konusunda İsrail’e tekrarlı bir uyarı yapıldığı da belirtildi.
Uluslararası meşruiyetin rolüne inandıklarını söyleyen Bakanlık, “Hala BMGK’dan, uluslararası barış ve güvenliğin sürdürülmesi başta olmak üzere BM tüzüğü çerçevesinde sorumluluklarını üstlenmesi, İsrail’i 1974 Kuvvetlerin Çekilmesi Anlaşması ile ilgili kararlara saygı duymaya yöneltmesi ve terörizmi destekleyen, Suriye halkına karşı işlenen suçlarla Suriye egemenliğine saldırılar düzenleyen tüm tarafların hesap verebilirliğini sağlaması istenmektedir” ifadelerini kullandı. Mesajda ayrıca, Suriye’nin BM tüzüğü ve uluslararası hukukun güvence altına aldığı her türlü yolla toprağını, halkını ve egemenliğini savunma hakkını kullanmakta tereddüt etmeyeceği’ vurgulandı.



Trump gerçekten Venezuela petrolünün mü peşinde?

ABD, Venezuela devletine ait petrol ve doğalgaz şirketi PDVSA'yı da yaptırım listesine almıştı (AFP)
ABD, Venezuela devletine ait petrol ve doğalgaz şirketi PDVSA'yı da yaptırım listesine almıştı (AFP)
TT

Trump gerçekten Venezuela petrolünün mü peşinde?

ABD, Venezuela devletine ait petrol ve doğalgaz şirketi PDVSA'yı da yaptırım listesine almıştı (AFP)
ABD, Venezuela devletine ait petrol ve doğalgaz şirketi PDVSA'yı da yaptırım listesine almıştı (AFP)

ABD'nin Venezuela açıklarındaki petrol tankerine el koyup Karakas yönetimine yeni yaptırımlar getirmesiyle Karayipler'de gerginlik arttı.

ABD Başkanı Donald Trump, çarşamba günü yaptığı açıklamada Venezuela açıklarındaki petrol tankerine "iyi bir gerekçeyle" el koyduklarını savunmuştu. Venezuela Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamadaysa ABD'nin hamlesi "hırsızlık ve uluslararası korsanlık eylemi" diye nitelenmişti.

ABD Adalet Bakanı Pam Bondi, X'ten yaptığı paylaşımda operasyonun görüntülerine yer vermiş, tankerin Venezuela'dan İran'a petrol taşıyarak yaptırımları deldiğini öne sürmüştü.

Amerikan medyasında yer alan haberlerde, el konan tankerin adının Skipper olduğu yazılmıştı. ABD Hazine Bakanlığı, İran Devrim Muhafızları ve Hizbullah arasındaki petrol kaçakçılık ağında rol oynadığı gerekçesiyle Skipper'ı 2022'de yaptırım listesine almıştı.

80 milyon dolarlık petrole el kondu

Wall Street Journal'ın analizine göre el konan tankerde yaklaşık 80 milyon dolar değerinde petrol var, bu da Venezuela'nın aylık ithalatının yaklaşık yüzde 5'ine denk geliyor.

ABD'nin tankere baskın düzenleyerek Venezuela yönetimini ekonomik felce uğratmak istediği yazılıyor. Ham petrol satışları Latin Amerika ülkesinin ihracat gelirlerinin yüzde 90'ından fazlasını oluşturuyor.

Diğer yandan Washington, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro'nun eşi Cilia Flores'in üç yeğenini, Maduro'yla bağlantılı bir iş insanını ve Venezuela petrol sektöründe faaliyet gösteren 6 nakliye şirketini yaptırım listesine eklediğini de dün duyurdu.

ABD'nin son hamleleriyle bölgedeki gerginlik tırmanırken Maduro, dün yaptığı açıklamada ülkede uyuşturucu kaçakçılığından sorumlu Tren de Aragua kartelini etkisiz hale getirdiklerini savunarak, Trump'ın asıl amacının Venezuela petrolünü çalmak olduğu iddiasını yineledi.

Trump petrolün peşinde mi?

ABD Enerji Enformasyon Dairesi'ne göre Venezuela, dünyadaki ham petrol rezervlerinin neredeyse beşte birine sahip. Yaklaşık 303 milyar varil ham petrole denk gelen bu miktar, dünyadaki en büyük ham petrol rezervini oluşturuyor. 

Diğer yandan Karakas yönetimi gerek ABD'nin uyguladığı yaptırımlar gerek de ekipman eksikliği ve devlete ait enerji şirketi PDVSA üzerindeki kontrolün sıkılaştırılması nedeniyle bu potansiyeli tam olarak kullanamıyor.

Ülkede faaliyet gösteren tek Amerikan şirketi olan petrol devi Chevron'un üretimi de Washington'ın yaptırımları nedeniyle düşmüştü.

Beyaz Saray, Karayipler'deki askeri yığınağın uyuşturucu kaçakçılığını ve düzensiz göçmen akışını engelleme amacı taşıdığını, Venezuela'nın petrol kaynaklarıyla ilgisi olmadığını savunuyor.

Ancak BBC'nin analizinde, Venezuela'daki petrol üretimini yeniden artırmanın on milyarlarca dolara mal olabileceğine dikkat çekiliyor. Diğer yandan ABD'nin yaptırımları hafifletmesi halinde Chevron'un kârının hızlıca artabileceği yazılıyor.

Bunlara ek olarak petrolün gelecekte önemini yitirmeye başlayacağı öngörüsü paylaşılıyor. Ekonomi analiz şirketi Capital Economics'ten David Oxley şunları söylüyor:

Petrol talebi bir anda düşüşe geçmeyecek ancak eskisi gibi artmaya da devam etmeyecek. Talebin zayıfladığını görüyoruz ve 2030'ların sonlarında düşüşe geçeceğini tahmin ediyoruz. Venezuela petrol sektörüne yatırım yapan herkes şunu düşünmek zorunda: Buna değer mi?

Trump yönetimi uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele gerekçesiyle Güney Mızrağı Operasyonu'nu başlattığını geçen ay duyurmuştu. Amerikan ordusu, dünyanın en büyük uçak gemisi USS Gerald R. Ford'un da aralarında bulunduğu çok sayıda savaş gemisiyle birlikte 15 bin askerini bölgeye sevk etmişti.

Bölgede eylülden bu yana en az 22 operasyon düzenleyen Amerikan ordusu, uyuşturucu kaçakçılığına karıştığını iddia ettiği 87 kişiyi öldürdü.

Independent Türkçe, BBC, Wall Street Journal, New York Times


İsrail Güvenlik Kabinesi işgal altındaki Batı Şeria'da 19 yeni yerleşim birimini onayladı

İşgal altındaki Batı Şeria'da bulunan Hebron'da, haftalık yerleşimci turuna katılanları korumak için nöbet tutan bir İsrail askeri (Arşiv - Reuters)
İşgal altındaki Batı Şeria'da bulunan Hebron'da, haftalık yerleşimci turuna katılanları korumak için nöbet tutan bir İsrail askeri (Arşiv - Reuters)
TT

İsrail Güvenlik Kabinesi işgal altındaki Batı Şeria'da 19 yeni yerleşim birimini onayladı

İşgal altındaki Batı Şeria'da bulunan Hebron'da, haftalık yerleşimci turuna katılanları korumak için nöbet tutan bir İsrail askeri (Arşiv - Reuters)
İşgal altındaki Batı Şeria'da bulunan Hebron'da, haftalık yerleşimci turuna katılanları korumak için nöbet tutan bir İsrail askeri (Arşiv - Reuters)

İsrail Güvenlik Kabinesi dün  (Perşembe) geç saatlerde, Maliye Bakanı ve Savunma Bakanlığı'nda Yerleşimden Sorumlu Bakan Bezalel Smotriç tarafından sunulan, İşgal altındaki Batı Şeria’da 19 yeni yerleşim biriminin inşası ve mevcut bazı kaçak yerleşimlerin yasallaştırılmasına yönelik planı onayladı.

Aşırı sağ çizgideki Kanal 14, yeni planın onaylandığını ilk duyuran medya kuruluşu oldu. Haberde, yeni yerleşim birimlerinin kurulmasının ve daha önce kaçak statüsünde olan bazı noktaların yasallaştırılmasının yanı sıra, İsrail’in 2005’te Gazze ve Kuzey Batı Şeria’dan çekilme planı kapsamında boşalttığı yerleşimlere geri dönüşün de öngörüldüğü aktarıldı.

Söz konusu yerleşimlerin bir bölümü Batı Şeria’nın merkezinde, bir kısmı ise kuzey ve güney bölgelerinde, Kudüs çevresine kadar uzanıyor.

sddf
İsrail'in aşırı sağcı maliye bakanı Bezalel Smotrich, Batı Şeria'daki Ma'ale Adumim yerleşiminin genişletilmesine ilişkin bir haritayı gösteriyor (Arşiv - AFP)

İsrail Güvenlik Kabinesi onayıyla, daha önce boşaltılan Ganim ve Kadim yerleşimlerinin Cenin yakınlarında yeniden inşa edilmesinin yolu açıldı. Aynı bölgede aylardır devam eden süreçle birlikte Homeş ve Sanur’un da yeniden kurulması kararlaştırılmıştı. Kanal 14, bu gelişmeleri tam anlamıyla kuzeydeki eski yerleşimlere dönüşün tamamlanması şeklinde değerlendirdi ve Smotriç’in hamlesini yerleşim dünyasında gerçek bir devrim olarak nitelendirdi.

Birkaç ay önce de Güvenlik Kabinesi, Batı Şeria’da 22 yeni yerleşimin yasallaştırılması ve inşasına yönelik benzer bir planı kabul etmişti.

Yeni kararla birlikte, her bir yerleşim için hızlandırılmış teknik ve imar hazırlık sürecinin başlatılacağı bildirildi. Kanal 14’ün haberinde, adımın “2005’teki çekilme planıyla ağır darbe alan yerleşim projesinin tarihi bir şekilde düzeltilmesi” olarak görüldüğü ifade edildi.

ds
İsrailli yerleşimciler, işgal altındaki Batı Şeria'da yakınlardaki bir yerleşim karakolunun yakınlarında eşeklere binerek keçi ve koyun sürülerini otlatıyorlar (Arşiv - AFP)

Filistin tarafı karara sert tepki gösterdi.  Filistin'e bağlı Duvar ve Yerleşimlere Karşı Direniş Kurumu Başkanı Müeyyed Şaban, İsrail’in bu adımını “Filistin coğrafyasını ortadan kaldırmaya yönelik kolonyal bir proje kapsamında yürütülen yarış” olarak tanımladı. Şaban, bunun ilhak, ayrımcılık ve toprakların tamamen Yahudileştirilmesi hedeflerini açıkça ortaya koyan tehlikeli bir tırmanış olduğunu söyledi.

ssdc
Kudüs'ün doğusundaki İsrail yerleşimi Ma'ale Adumim'i gösteren bir fotoğraf  (AFP)

İsrail basını da Smotriç’in planlarının kapsamını gündeme taşıdı. Yediot Aharonot birkaç gün önce yayımladığı haberinde, bakanın Batı Şeria’daki yerleşim faaliyetlerini genişletmeyi amaçladığını, 2026 bütçesine bu doğrultuda milyarlarca şekelin ayrıldığını yazdı. Gazeteye göre bütçe, yeni yerleşimler kurulmasını, mevcutların statülerinin düzenlenmesini, altyapı projelerini, yol açmayı ve sağlık, eğitim ile kültür kurumlarının inşasını da kapsıyor.

Aynı haberde, Smotriç’in özellikle Kuzey Batı Şeria’ya yeniden yerleşimi merkez alan bir plan yürüttüğü, çekilme planı kapsamında “yeşil hattın içine” taşınan bazı askeri üslerin yeniden bölgeye taşınmasının değerlendirildiği aktarıldı. Yerleşimci liderlerin hedefinin, 2005’te boşaltılan kuzeydeki yerleşimlere tekrar nüfus yerleştirmek ve uzun vadede Batı Şeria’ya bir milyon yerleşimci taşımak olduğu ifade edildi.


Putin: İran ile ilişkilerimiz olumlu yönde gelişiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
TT

Putin: İran ile ilişkilerimiz olumlu yönde gelişiyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'daki görüşme sırasında İranlı mevkidaşı Mesud Pezeşkiyan ile tokalaşırken (Reuters)

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bugün Türkmenistan’da düzenlenen uluslararası bir forum kapsamında İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile yaptığı görüşmede, Moskova ile Tahran arasındaki ilişkilerin ‘son derece olumlu bir şekilde geliştiğini’ söyledi.

Şarku’l Avsat’ın Rus haber ajansı Sputnik’ten aktardığına göre Putin, görüşmede, Rusya’nın Birleşmiş Milletler’de (BM) İran’ın nükleer programı konusunda Tahran ile yakın koordinasyon içinde çalıştığını ifade etti.

dfrgt
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AFP)

Putin, iki ülkenin Buşehr Nükleer Santrali başta olmak üzere çeşitli alanlarda iş birliği yürüttüğünü, ayrıca Uluslararası Kuzey-Güney Ulaştırma Koridoru gibi altyapı projelerinde birlikte çalıştıklarını belirtti. Rus lider, gaz ve elektrik sektörlerinde ortaklık imkanlarının da değerlendirildiğini dile getirdi.

Pezeşkiyan ise görüşmede, Tahran’ın Moskova ile imzalanan kapsamlı stratejik ortaklık anlaşmasının tüm maddelerine bağlı olduğunu vurguladı.