Irak’taki 14 Hristiyan mezhebi

Papa Francis, Irak’a dört günlük tarihi bir ziyaret gerçekleştirecek (Getty)
Papa Francis, Irak’a dört günlük tarihi bir ziyaret gerçekleştirecek (Getty)
TT

Irak’taki 14 Hristiyan mezhebi

Papa Francis, Irak’a dört günlük tarihi bir ziyaret gerçekleştirecek (Getty)
Papa Francis, Irak’a dört günlük tarihi bir ziyaret gerçekleştirecek (Getty)

Katolik dünyasının ruhani lideri Papa Francis’in, 5 Mart’tan itibaren Irak’a dört gün sürmesi planlanan tarihi bir ziyaret gerçekleştirmesi bekleniyor. Papa Francis’in çeşitli din mensuplarının bir arada yaşaması hakkında konuşması ve yüzyıllardır devam eden çatışmalar nedeniyle kitlesel halde Irak ve Ortadoğu’dan kaçan Hristiyanları desteklemeye çalışması planlanıyor.
Irak nüfusunun ezici çoğunluğunu Müslümanlar oluşturuyor. Bununla birlikte üyeleri 200 bin ila 300 bin arasında değişen birkaç eski Hristiyan mezhebi bulunuyor. 2003'te Başkan Saddam Hüseyin'i deviren ABD önderliğindeki işgalden önce bu sayının 1 buçuk milyon olduğu tahmin ediliyor.
Irak'ta, çoğunluğu Bağdat'ta olmak üzere Ninova ve özerk Kürdistan Bölgesi'nde yaşayan ve resmi olarak tanınan 14 Hıristiyan topluluk var. Irak'taki en önde gelen Hıristiyan mezhepleri aşağıdaki gibidir:

Keldaniler
Keldaniler, Irak’taki en büyük Hıristiyan mezhebini oluşturuyor. Toplam Hristiyanların yüzde 80’inin oluşturuyor. Keldani kilisesi doğu mezhebi olan Katolik mezhebine mensup bulunuyor. Ancak ritüelleri ve sloganlarını korumaya devam ediyor. Milattan sonra 1’inci yüzyılda Mezopotamya’da kurulan bu mezhep varlığını günümüze kadar devam ettirmeyi başardı.
Bağdat’ta yer alan kiliseye Kardinal Louis Raphael Sako başkanlık ediyor. Keldanilerin çoğu Irak, İran ve Lübnan'da yaşıyor. Mesih zamanında kullanılan bir Sami dili olan Aramice'den türetilmiş bir lehçeyle konuşuyorlar. Irak genelinde 110 Keldani kilisesi bulunuyor.

Süryaniler
Süryaniler, çoğunluk olan Katolikler ve Ortodokslarla birlikte Iraklı Hristiyanların yaklaşık yüzde 10'unu oluşturuyor. Süryaniler çoğunlukla; Karakuş, Başika, Bartella’da yaşıyor. 
Ana Süryani Katolik Kilisesi Lübnan'da, Ortodoks Kilisesi Suriye'de yer alıyor. Irak'ta Katolik ve Ortodoks arasında değişen 82 Süryani kilisesi bulunuyor.

Asuriler
Asuriler, Asuri Katolikler de dahil olmak üzere Irak’taki Hristiyanların yaklaşık yüzde beşini oluşturuyor. Çoğunun kökleri İran ve Türkiye’ye uzanıyor. Birçoğu Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlı topraklarından kaçıp Irak’a sığındı. Asuriler, 1915’te Ermeni katliamı sırasında insanların öldürülmesini bir soykırım olarak nitelendiriyorlar. Irak’ta 17’si Bağdat’a olmak üzere 21 Süryani kilisesi bulunuyor.

Ermeniler
Ermeniler, Irak’taki Hristiyanların yaklaşık yüzde üçünü oluşturuyor. Osmanlı topraklarında yaşayan Ermenilerin, büyük çoğunluğu 1915 olaylarından 1923'e kadar ki süreçte  Irak'a kaçtı.
Ermenice konuşan Ermenilerin, Irak’ta Ortodoks ve Katolik olmak üzere 19 kilisesi bulunuyor.

Araplar ve daha küçük gruplar
Araplar Irak'taki Hristiyanların yaklaşık yüzde ikisini temsil ediyor. Bağdat'ta ayrıca üç Rum Ortodoks kilisesi ve dört Kıpti Ortodoks kilisesi bulunmaktadır. Bunun yanısıra ülke genelinde az sayıda Protestan kilisesi bulunmakla beraber, 57 Rum Katolik kilisesi bulunuyor.



Reuters: Suriye’de Aleviler silah zoruyla tahliye ediliyor

HTŞ öncülüğündeki isyancılar, Suriye'yi ele geçirirken Esad'ın posterlerini parçalamıştı (AFP)
HTŞ öncülüğündeki isyancılar, Suriye'yi ele geçirirken Esad'ın posterlerini parçalamıştı (AFP)
TT

Reuters: Suriye’de Aleviler silah zoruyla tahliye ediliyor

HTŞ öncülüğündeki isyancılar, Suriye'yi ele geçirirken Esad'ın posterlerini parçalamıştı (AFP)
HTŞ öncülüğündeki isyancılar, Suriye'yi ele geçirirken Esad'ın posterlerini parçalamıştı (AFP)

Suriye'de Aleviler, silah zoruyla evlerinden çıkarıldığını söylüyor.

Reuters'ın haberinde, Heyetu Tahriru'ş Şam'ın (HTŞ) aralıkta yönetimi ele geçirmesinden bu yana yüzlerce Alevinin, güvenlik güçleri tarafından Şam'daki evlerinden zorla çıkarıldığı savunuluyor.

Kimliklerinin paylaşılmaması şartıyla konuşan iki hükümet yetkilisi, Şam'da çoğunluğu Alevi olmak üzere binlerce kişinin evlerinden atıldığını belirtiyor.

Yetkililer, bu kişilerin çoğunun kamudaki görevleri dolayısıyla devlet tarafından tahsis edilen konutlarda oturduğunu, artık çalışmadıkları için buralarda kalma haklarını kaybettiğini söylüyor.

Şam'ın bir banliyösünde yaşayan ve adının gizli tutulmasını isteyen Alevi bir belediye başkanı, martta 2 bin aileden 250'sinin tahliye edildiğini belirtiyor.

Belediye başkanı, Beşar Esad'ın devrilmesinin ardından HTŞ tarafından kurulan Genel Güvenlik Servisi'nden (GSS) bir yetkiliyle yaptığı görüşmeyi de anlatıyor. Telefon görüşmesinde, GSS yetkilisinin belediye başkanından bir aile için boş ev bulmasını talep ettiği, kiralık daire olmadığı yanıtını alınca da ona Alevilerden birini evden çıkarmasını söylediği savunuluyor.

Üç üst düzey GSS yetkilisi, Esad rejimiyle bağlantılı olduğu düşünülen kişilere ait mülkleri yönetmek için iki komite kurulduğunu belirtiyor. Komitelerden birinin el koyma işlemlerini, diğerininse şikayetleri değerlendirmeyi üstlendiği aktarılıyor. 

Haberde, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmet Şara'nın, tahliyelerden ne ölçüde haberdar olduğuna ya da komiteleri denetleyip denetlemediğine ilişkin net bilgi bulunmadığı yazılıyor.

Şam'ın Alevi mahallelerinden Dahyet el-Esad'da yaşayan 4 çocuk annesi Üm Hüseyin, ocak ayında evine gelen maskeli ve silahlı iki kişinin GSS mensubu olduğunu söylediğini ve mülkü boşaltmaları için kendilerine sadece iki dakika süre tanındığını öne sürüyor.

"Bu evde 22 yıldır yaşıyoruz, tüm birikimimizi buraya yatırdık. Başka yerde kiraya çıkamayız" diyen Hüseyin, ertesi gün dükkanlarına da aynı kişilerce el konduğunu savunuyor.

Alevi Suriyelilerden Refa Mahmud da 20 Şubat'ta 7 silahlı kişinin evine gelerek, 15 yıl önce satın aldıkları mülkü boşaltmamaları halinde kendisini ve ailesini öldürmekle tehdit ettiğini ileri sürüyor.

Reuters, düzenlenen baskınlarda Alevi vatandaşların herhangi bir mahkeme kararı olmaksızın zorla evlerinden çıkarıldığını yazıyor.

Suriye'de Alevi nüfusunun yoğun olduğu Lazkiye ve Tartus'ta martta çatışmalar yaşanmıştı. Birleşik Krallık merkezli Suriye İnsan Hakları İzleme Örgütü (SOHR), yaklaşık 1600 kişinin Şam destekli milisler tarafından öldürüldüğünü öne sürmüştü. Bunlardan 600'den fazlasının sivillerden oluştuğu aktarılmıştı. Şara, iddiaları reddederek saldırıları Esad rejimi destekçilerinin düzenlediğini ileri sürmüş, olayla ilgili inceleme başlatıldığını ve tüm sorumluların cezalandırılacağını duyurmuştu.

Independent Türkçe, Reuters, Guardian