Çin'in ilk uzay istasyonu çalışmasında yeni adım: 12 astronot eğitime başladı

Görselde Çin'in geçen ay Mar yörüngesine ulaşan keşif aracı Tianwen 1 resmediliyor (Çin Havacılık ve Uzay Bilimi ve Teknolojisi Kurumu)
Görselde Çin'in geçen ay Mar yörüngesine ulaşan keşif aracı Tianwen 1 resmediliyor (Çin Havacılık ve Uzay Bilimi ve Teknolojisi Kurumu)
TT

Çin'in ilk uzay istasyonu çalışmasında yeni adım: 12 astronot eğitime başladı

Görselde Çin'in geçen ay Mar yörüngesine ulaşan keşif aracı Tianwen 1 resmediliyor (Çin Havacılık ve Uzay Bilimi ve Teknolojisi Kurumu)
Görselde Çin'in geçen ay Mar yörüngesine ulaşan keşif aracı Tianwen 1 resmediliyor (Çin Havacılık ve Uzay Bilimi ve Teknolojisi Kurumu)

Dünya yörüngesindeki ilk kalıcı uzay istasyonunu kurmaya çalışan Çin, planlanan 4 mürettebatlı görevde yer alacak 12 astronotun eğitim gördüğünü açıkladı.
Çin Ulusal Uzay İdaresi, söz konusu istasyonun "göksel nehir" anlamına gelen Tianhe isimli ana modülünü önümüzdeki ay fırlatmayı planlıyor.
Fırlatmada kullanılacak Uzun Yüryüş-5B Y2 isimli roket ve taşınacak yük, montajlanmak ve gerekli testlerden geçirilmek üzere geçen ay, Hainan eyaletindeki Wenchang Uzay Aracı Fırlatma Sahası'na taşındı.
Bu fırlatma, Çinli yetkililerin 2022 sonunda istasyonun inşasını bitirmek için önümüzdeki iki yıl içinde gerçekleştirmeyi planladığı 11 görevden ilki olacak. İstasyonun diğer iki modülü, Tianzhou kargo tedarik görevleri ve mürettebatlı Shenzhou görevleriyle birlikte daha sonra fırlatılacak.
Uzay idaresi, mürettebatlı görevler için eğitilecek 12 astronot belirledi. Listede önceki Shenzhou uçuşlarında görev alan astronotlar da bulunuyor. Mürettebatlı görevler için başka astronotların seçilip seçilmeyeceği ise belli değil.
Yeni uzay istasyonu tamamlandığında astronotlar, tıpkı Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (UUİ) olduğu gibi 6 aya kadar orada barınabilecek. Çin istasyonunun şimdilerde ömrünün sonuna yaklaşan UUİ'den daha uzun süre dayanabileceği öne sürülüyor.
UUİ'yi kullanan ülkeler arasında ABD, Rusya, Japonya, Avrupa, Kanada yer alıyor. Çin ise teknolojisini paylaşmaktan çekinen ABD'nin ısrarı üzerine programa katılmadı.
Ülkenin uzay programı, 2003'te yapılan ilk insanlı uzay uçuşu görevinden beri istikrarlı bir ilerleme kaydetti.
2019'da Ay'ın karanlık yüzüne bir uzay aracı yollayan ülke, Tianwen-1 isimli bir keşif aracını da geçen ay Mars yörüngesine yerleştirmeyi başardı.
Tianwen-1'in taşıdığı bir iniş aracının da önümüzdeki aylarda Kızıl Gezegen'in yüzeyine inmesi bekleniyor. Görev başarıyla tamamlanırsa Çin, ABD'den sonra Mars yüzeyine araç indiren ikinci ülke olacak.
 
Independent Türkçe, AP



Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
TT

Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)

Deepfake videoların gelişmiş saptama yöntemlerini yanıltabildiği ve her geçen gün daha gerçekçi hale geldiği tespit edildi. 

Bir kişinin yüzünün ya da vücudunun dijital olarak değiştirilmesiyle oluşturulan deepfake videolar endişe yaratmaya devam ediyor. 

Bu videolar gerçek bir kişinin görüntüsünün yapay zeka kullanılarak değiştirilmesiyle yapılıyor. Aslında bu teknoloji, kullanıcıların yüzünü kediye dönüştüren veya yaşlandıran uygulamalar gibi zararsız amaçlarla da kullanılabiliyor.

Ancak insanların cinsel içerikli videolarını üretmek veya masum insanlara iftira atmak için de kullanılabilmesi ciddi bir sorun teşkil ediyor.

Bu videoların sahte olup olmadığını anlamak için kullanılan gelişmiş yöntemlerden biri kalp atışlarını izlemek. 

Uzaktan fotopletismografi (rPPP) adlı araç, deriden geçen ışıktaki küçük değişiklikleri tespit ederek nabzı ölçüyor. Nabız ölçen pulse oksimetreyle aynı prensiple çalışan bu araç, çevrimiçi doktor randevularının yanı sıra deepfake videoları tespit etmek için de kullanılıyor.

Ancak bulguları hakemli dergi Frontiers in Imaging'de bugün (30 Nisan) yayımlanan çalışmaya göre deepfake görüntülerde artık gerçekçi kalp atışları var.

Bilim insanları çalışmalarına videolardaki nabız hızını otomatik olarak saptayıp analiz eden bir deepfake dedektörü geliştirerek başladı. 

Ardından rPPP tabanlı bu aracın verilerini, EKG kayıtlarıyla karşılaştırarak hassasiyetini ölçtüler. Son derece iyi performans gösteren aracın EKG'yle arasında dakikada sadece iki-üç atımlık fark vardı. 

Ekip aracı deepfake videolar üzerinde test ettiğindeyse rPPP, videoya kalp atışı eklenmese bile son derece gerçekçi bir kalp atışı algıladı. 

Bilim insanları kalp atışlarının videoya kasten eklenebileceği gibi, kullanılan kaynak videodan kendiliğinden geçebileceğini de söylüyor.

Almanya'daki Humboldt Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı Peter Eisert "Kaynak video gerçek bir kişiye aitse, bu artık deepfake videoya aktarılabiliyor" diyerek ekliyor: 

Sanırım tüm deepfake dedektörlerinin kaderi bu; deepfake'ler gittikçe daha iyi hale geliyor ve iki yıl önce iyi çalışan bir dedektör bugün tamamen başarısız olmaya başlıyor.

Araştırmacılar yine de sahte videoları saptamanın başka yolları olduğunu düşünüyor. Örneğin sadece nabız hızını ölçmek yerine, yüzdeki kan akışını ayrıntılı olarak takip eden dedektörler geliştirilebilir.

Eisert, "Kalp atarken kan, damarlardan geçerek yüze akıyor ve daha sonra tüm yüz bölgesine dağılıyor. Bu harekette gerçek görüntülerde tespit edebileceğimiz küçük bir gecikme var" diyor.

Ancak bilim insanına göre nihai çözüm deepfake dedektörlerinden ziyade, bir görüntünün üzerinde oynanıp oynanmadığını anlamaya yarayan dijital işaretlere odaklanmaktan geçiyor:

Bir şeyin sahte olup olmadığını tespit etmek yerine bir şeyin değiştirilmediğini kanıtlayan teknolojiye daha fazla odaklanmadığımız sürece, deepfake'lerin saptanmalarını zorlaştıracak kadar iyi olacağını düşünüyorum.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, TechXplore, Frontiers in Imaging