Arap Koalisyonu, Husilerin mevzilerine operasyon düzenledi

Husilerin Sana’daki mevzileri de Koalisyon’un hedefleri arasındaydı. (Şarku’l Avsat)
Husilerin Sana’daki mevzileri de Koalisyon’un hedefleri arasındaydı. (Şarku’l Avsat)
TT

Arap Koalisyonu, Husilerin mevzilerine operasyon düzenledi

Husilerin Sana’daki mevzileri de Koalisyon’un hedefleri arasındaydı. (Şarku’l Avsat)
Husilerin Sana’daki mevzileri de Koalisyon’un hedefleri arasındaydı. (Şarku’l Avsat)

Yemen'de meşru hükümeti destekleyen Arap Koalisyonu, Husi milislerin Sana, Marib ve Yemen’in çeşitli bölgelerindeki mevkilerini hedef alan askeri operasyonlar düzenlediğini açıkladı. Başlatılan askeri operasyonlarda uluslararası insan hakları hukukuna ve teamül kurallarına uyulduğu belirtilen açıklamada, Koalisyon’un darbeci grubun ilerlemesini önlemek için gerçekleştirdiği adıma Yemen Ulusal Ordusu ve Marib'deki aşiretlerin de destek verdiği bildirildi.
Arap Koalisyonu tarafından yapılan açıklamaya göre söz konusu operasyonlar, Husiler tarafından Krallık’ın güneyindeki bazı şehirlerin hedef alınması için gönderilen 12 silahlı insansız hava aracını (SİHA) imha edilmesinden sonra başlatıldı. Koalisyon’un dünkü açıklamasında Suudi Arabistan’daki sivillerin kırmızı çizgi olduğu vurgulanarak “Sivilleri ve sivil yerleşimleri hedef almaya çalışan terörist liderlerden hesap soracağız” ifadesi kullanıldı.
Husi saldırıları geçen hafta birçok Suudi şehrini etkiledi. Darbeci grup SİHA ve balistik füzelerle son 8 gün içinde, ayrı yerlerde sivilleri hedef almaya yönelik 30 saldırı girişiminde bulundu.
Suudi Arabistan öncülüğündeki Arap Koalisyonu dün Husi milislerin mevzilerine operasyonlar gerçekleştirirken Yemen'deki krize siyasi bir çözüm bulma çağrısını da yineledi. Koalisyon geçen hafta BM Güvenlik Konseyi'ni İran destekli Husi milislerine karşı uluslararası barışa ve güvenliğe yönelik tehditleri durdurma ve grubu sorumlu tutmaya yönelik mesuliyet üstlenmeye çağırdı. Ayrıca söz konusu terör eylemlerinin, Birleşmiş Milletler'in Yemen'de kapsamlı bir siyasi çözüme ulaşma çabalarını tehlikeye attığını ve Güvenlik Konseyi kararlarının güvenilirliğini zedelediğini vurguladı.
Son gelişmeler, ABD'nin Yemen Özel Temsilcisi Timothy Lenderking'in 10 gün sürmesi beklenen bölge ziyaretini uzatma kararıyla eşzamanlı yaşandı. Yemen'deki çatışmaya kapsamlı ve kalıcı bir diplomatik çözüm bulmak için gerçekleştirilen ziyaretin 14 gün sürmesi bekleniyor.
Koalisyon güçleri tarafından dün yapılan açıklamada, İran rejiminin desteklediği terörist Husi milisleri tarafından Cizan şehrine fırlatılan iki balistik füzenin imha edildiği bildirildi. Koalisyon, füze saldırılarının sivilleri ve sivil yerleşim alanları sistematik ve kasıtlı bir şekilde hedef alma girişimi olduğunu vurguladı.
Uluslararası kuruluşlar ve yönetimler, Suudi Arabistan'da Husiler tarafından SİHA ve balistik füzelerle sistematik ve kasıtlı bir şekilde sivillerin ve sivil yerleşim alanlarının hedef alınmasını "savaş suçu" olarak değerlendirdi. Ayrıca uluslararası insan hakları hukukunun açık bir ihlali ve bölgenin güvenliği ve istikrarına karşı bir tehdit olduğu vurgulanarak uluslararası toplumu söz konusu suç eylemlerine karşı durmaya ve saldırıları kınamaya çağırdı.
Birleşik Arap Emirlikleri’nden (BAE) dün yapılan açıklamada, İran destekli terörist Husi milislerinin dün bir dizi SİHA ile sivilleri ve sivil yerleşimleri sistematik ve kasıtlı bir şekilde hedef alma girişimlerinin kınandığı ifade edildi. Ürdün hükümeti de Husi milislerinin tehlikeli ve sürekli artan şiddet eylemlerini sert ifadelerle kınadı. Aynı şekilde Bahreyn yönetimi, terörist Husi milislerin Suudi Arabistan'daki sivil bölgeleri hedef alma girişimlerine yönelik kınama yayınladı.
İslam İşbirliği Teşkilatı’nın (İİT) Cidde'deki merkezinden bugün yapılan açıklamada da terörist Husi milislerinin Suudi Arabistan'daki sivillere ve sivil yerleşim yerlerine yönelik olarak patlayıcı yüklü insansız hava aracı ile saldırı girişimi sert bir şekilde kınandı.
İİT, Koalisyon güçlerinin uluslararası insan hakları hukukuna ve teamül kurallarına uygun olarak sivilleri ve sivil yerleşimleri korumak için aldığı tüm önlemlerde desteğini yineledi. Husilerin düşmanca eylemlerinin ve açık meydan okumalarının "savaş suçu" olduğu vurgulandı.



Azalan iyimserliğe rağmen... Gazze Şeridi'nde ateşkes için ABD destekli öneri tartışılıyor

İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının yol açtığı yıkımdan (AP)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının yol açtığı yıkımdan (AP)
TT

Azalan iyimserliğe rağmen... Gazze Şeridi'nde ateşkes için ABD destekli öneri tartışılıyor

İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının yol açtığı yıkımdan (AP)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının yol açtığı yıkımdan (AP)

İsrail ve Hamas’tan müzakereciler, 6 Temmuz'dan bu yana Doha'da devam eden ateşkes görüşmelerinin son turunda, esirlerin aşamalı olarak serbest bırakılmasını, İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'nin bazı bölgelerinden çekilmesini ve çatışmanın sona erdirilmesine ilişkin görüşmeleri içeren 60 günlük ateşkes için ABD destekli bir öneriyi tartışıyorlar.

ABD'li, Katarlı ve Mısırlı arabulucular bir anlaşmaya varmak için çalışıyor, ancak bir anlaşmaya varılabileceğine dair iyimserlik azaldı.

İşte Reuters'a isminin açıklanmaması kaydıyla konuşan bir yetkilinin özetlediği ateşkes önerilerinin ayrıntıları ve ilgili bazı siyasi hesaplara bir bakış:

İsrailli esirler ve Filistinli mahkûmlar

Gazze Şeridi'nde tutulan 10 esir, 18 cesetle birlikte 60 günlük bir süre içinde iade edilecek. Takaslar tören olmadan gerçekleşecek. Buna karşılık İsrail de sayısı henüz belli olmayan Filistinli mahkûmları serbest bırakacak. İsrail, Hamas ve müttefikleri tarafından tutulan 50 esirden yaklaşık 20'sinin hayatta olduğuna inanıldığını söylüyor.

Filistinlilere yardım

19 Ocak'ta varılan bir anlaşmaya göre, Birleşmiş Milletler (BM) ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi'nin (ICRC) katılımıyla Gazze Şeridi'ne yeterli miktarda yardım derhal ulaştırılacak.

İsrail’in geri çekilmesi

İlk gün, ilk 8 esirin serbest bırakılmasının ardından İsrail ordusu, üzerinde mutabık kalınacak haritalara göre Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki bazı bölgelerden çekilecek. Yedinci gün, 5 ceset alındıktan sonra, İsrail haritalara göre Gazze Şeridi'nin güneyindeki bazı bölgelerinden çekilecek.

ABD Başkanı Donald Trump, Maryland eyaletindeki Andrews Ortak Üssü'nde gazetecilere el sallarken (AFP)ABD Başkanı Donald Trump, Maryland eyaletindeki Andrews Ortak Üssü'nde gazetecilere el sallarken (Arşiv-AFP)

Teknik bir ekip, teklifin çerçevesi üzerinde mutabakata varıldıktan sonra yapılacak hızlı müzakereler sırasında çekilme kılavuzunun oluşturulması için çalışacak.

Kalıcı ateşkes müzakereleri

Anlaşmanın ilk gününde kalıcı ateşkes müzakereleri başlayacak. Bir anlaşmaya varılması halinde, 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'nde tutulan tüm esirler ve Filistinli mahkûmlar serbest bırakılacak.

Garantiler

Teklif, ABD Başkanı Donald Trump'ın anlaşmaya bağlılığını garanti ediyor. Arabulucular, ara verilen süre boyunca ciddi müzakerelerin yapılmasını sağlayacak ve daha fazla zamana ihtiyaç duyulması halinde bu süreyi uzatabilecekler.

İsrail'de siyasi hesaplar

İsrail hükümetinin iki aşırı sağcı üyesi, Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, ateşkes çabalarını eleştirerek bunun yerine Hamas'ın tamamen yok edilmesi çağrısında bulundu.

İki ismin bir anlaşma imzalanması halinde istifa edip etmeyeceği belli değil. Netanyahu onları kendi tarafında tutmak için İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nde ocak ayında yürürlüğe giren son ateşkesten çok daha geniş bir alanı kontrol etmesi için bastırıyor ve ordunun güneyde Han Yunus ile Refah arasındaki bölgeyi kontrol etmesine izin veriyor. Hükümet bu bölgede yaklaşık 600 bin kişi için bir ‘insani yardım şehri’ inşa etmeyi planladığını ve bunun Gazzeliler için güvenli bir alan olacağını belirtti. Muhalifler bu kenti bir toplama kampına benzetti.

Eleştirmenler, Netanyahu'nun müzakereleri Knesset'in yaz tatiline gireceği 27 Temmuz'a kadar uzatmaya çalıştığını söylüyor. Zira Knesset açık değilken bir hükümeti devirmek çok zordur.

Hamas'ın siyasi hesapları

Hamas, bu kadar çok toprağın doğrudan İsrail'in kontrolüne bırakılmasına ya da kıyı şeridi üzerindeki zaten kırılgan olan kontrolünü azaltacak kapalı bir ‘insani yardım şehri’ kurulmasına temelden karşı. Bu nedenle Hamas, İsrail güçlerinin ocak ayındaki ateşkesten önce belirlenen hatlara çekilmesini talep ediyor.

Hamas ayrıca, İsraillilerin ateşkesi uzatma niyetinde olmadıklarından endişe duyduğundan, çatışmaların durdurulmasının savaşın sona ermesine yol açacağına dair daha güçlü garantiler verilmesi için bastırıyor.