BMGK’dan Libya'daki ateşkesi izlenmesi için ‘etkili mekanizma’ çağrısı

Libya’da bir mayın temizleme ekibi çalışmalarını yürütüyor (Reuters)

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), uluslararası toplumu, tüm güçlerini ve yabancı paralı askerlerini "daha fazla gecikmeden" Libya'dan çekmeye çağırdı. BMGK, BM ekibinin ateşkesi izlemek için "etkili ve güvenilir bir mekanizma" kurarak ülkede konuşlandırılmasını memnuniyetle karşıladığını açıkladı. Güvenlik Konseyi bu açıklama ile ABD Başkanı Joe Biden yönetimine olumlu bir mesaj gönderdi. Biden yönetimi, geçtiğimiz günlerde "paralı askerlerin geri çekilmesi” için şartların olgunlaştığını, böylece Libyalıların silah bırakma, anlaşmazlıkları barış içinde çözme ve daha istikrarlı ve müreffeh bir sayfa açma" fırsatı yakalayacağını kaydetti.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Başkan Biden adına yaptığı bir açıklamada, Libya halkını "Libya’yı 24 Aralık 2021'de yapılacak seçimlere götürecek" bir ulusal birlik hükümeti kurduğu için tebrik etti. Sullivan, bu bağlamda şu açıklamalarda bulundu: "Tüm Libyalılar, yıllar süren sancılı iç çatışmalar ve siyasi kargaşanın ardından, demokratik süreçte liderlerini seçme, egemenliklerini dış müdahale ve şiddetten uzaklaştırma ve daha parlak bir gelecek sağlama fırsatını hak ediyor. BM arabuluculuğunu desteklemek adına, Libyalılar tarafından seçim için hazırlanan yol haritasını baltalamak isteyen herhangi bir tarafın hesap verebilirliğini artırmak amacıyla uluslararası ortaklarımızla birlikte çalışacağız. Askeri tırmanışın temelsiz mantığı başarısız oldu. Libyalılara paralı askerler ve zararlı silahlar gönderen yabancı ülkelerin onları geri çekmeye başlamalarının ve Libya'nın barışçıl siyasi geçiş taleplerine saygı göstermelerinin zamanı geldi. Şimdi Libyalılar için silah bırakma, farklılıkları barışçıl bir şekilde çözme, yeni bir hukuk ve düzen dönemine geçme ve tarihlerinde daha istikrarlı ve müreffeh bir sayfa açma fırsatı var."
Bu açıklama, Güvenlik Konseyi'nin, Temsilciler Meclisi’nin, Abdulhamid Dibeybe başkanlığındaki Libya Ulusal Birlik Hükümeti'ne Libya'da bu yılın sonunda yapılacak seçimler öncesi döneme liderlik etmesi için verdiği güveni memnuniyetle karşıladığını ifade eden bildiriyi yayınladığı bir zamanda geldi. Bildiride ayrıca bu adımın ve Kasım 2020'de Tunus'ta Libya Siyasi Diyalog Forumu'nun kararlaştırdığı yol haritasına uygun olarak kurumları birleştirmenin önemi vurgulandı. Diğer yandan, tüm Libya makamlarını ve partilerini "tüm yetki ve görevlerin yeni geçici hükümete sorunsuz bir şekilde devredilmesi çağrısının yapıldığı açıklamada Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) Başkanı Fayiz es-Serrac'ın, bu konudaki açıklamasının memnuniyetle karşılandığı ifade edildi. Güvenlik Konseyi ayrıca geçici hükümeti "kadınların tam, eşit ve anlamlı katılımını sağlayacak düzenlemeler de dahil olmak üzere 24 Aralık'ta özgür ve adil cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimleri yapılması için gerekli düzenlemeleri yapmaya" çağırdı. Güvenlik Konseyi’nin geçici hükümete yönelik yaptığı çağrılar arasında şunlar da yer aldı: "Libya halkına daha iyi bir hizmet sunmak, kapsamlı bir ulusal uzlaşma sürecini başlatmak, sivillerin korunması da dahil olmak üzere uluslararası insancıl hukuk kapsamındaki yükümlülüklere uymak ve 23 Ekim 2020 ateşkes anlaşmasının tam olarak uygulanmasına öncelik vermek." Güvenlik Konseyi tüm tarafları "ateşkes anlaşmasını tam olarak uygulamaya ve tüm yabancı güçleri ve paralı askerleri daha fazla gecikmeden Libya'dan çekerek antlaşmanın tam uygulanmasına saygı göstermeye ve desteklemeye" çağırıyor. Güvenlik Konseyi “ilgili konsey kararlarına uygun olarak Birleşmiş Milletler tarafından uygulanan silah ambargosuna tüm devletlerin tam olarak uyması” ve "Libya önderliğinde, ateşkesi izlemek için Birleşmiş Milletler himayesinde etkili ve güvenilir bir mekanizma kurmanın önemi” konularına da ayrıca vurgu yaptı.